هیچ مسجد دانشگاهی در اعتکاف تعطیل نیست/کمبود مسجد؛ چالش اصلی اعتکاف

به گزارش خبرنگار سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام سید علیرضا تکیه‌ای، رئیس ستاد مرکزی اعتکاف در گفت‌وگویی با اشاره به جایگاه مساجد دانشگاهی در برگزاری اعتکاف اظهار داشت: بخشی از مساجد فعال در اعتکاف، مساجد دانشگاه‌ها هستند و نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها یکی از هم‌افزایان جدی و مؤثر این جریان به شمار می‌رود. این نهاد از سال‌های ابتدایی، به‌ویژه پس از نامه تاریخی سال ۱۳۷۳، در کنار ستاد اعتکاف قرار داشته و امروز نیز عضو شورای راهبری اعتکاف در استان‌هاست.

 

رئیس ستاد مرکزی اعتکاف با اشاره به رشد فزاینده جمعیت معتکفان، از کمبود مساجد مناسب به‌عنوان یکی از مهم‌ترین چالش‌های اعتکاف در سال‌های اخیر یاد کرد و بیان داشت: افزایش چشمگیر استقبال مردم، به‌ویژه نسل جوان، ما را با مسئله کمبود مسجد مجهز برای میزبانی اعتکاف روبه‌رو کرده است؛ چالشی که امیدواریم به فرصتی برای تجهیز و احیای مساجد و رفع برخی شبهات درباره فاصله جوانان از مسجد و قرآن تبدیل شود.

 

وی با تأکید بر اینکه نسل جوان همچنان مسجدگرا، دعاگرا و قرآن‌خوان است، اظهار داشت: مسئله اصلی، فراهم‌سازی بستر و فرصت مناسب است؛ اگر فضا مهیا شود، جوانان خود پاسخ روشنی به این شبهات خواهند داد.

 

رئیس ستاد مرکزی اعتکاف در ادامه با اشاره به رویکرد کیفی اعتکاف ۱۴۰۴ تصریح کرد: از نظر کمی امکان ارائه پیش‌بینی دقیق وجود ندارد، اما از نظر کیفی، امسال نوآوری‌های قابل‌توجهی نسبت به سال گذشته صورت گرفته است. تجربه سال قبل نشان داد که گسترش کمی بدون تقویت محتوا، آسیب‌زاست؛ از همین رو تصمیم گرفتیم کیفیت فدای کمیت نشود.

 

وی افزود: بر همین اساس، مجموعه‌ای از اقدامات آموزشی و مهارت‌افزایی با هدف ارتقای سطح خادمان، مربیان، دانشجویان، دانش‌آموزان و نخبگان طراحی و اجرا شد. برگزاری کنگره ملی اعتکاف، همایش‌های استانی و شهرستانی، جلسات کارشناسی متعدد، دوره‌های مهارت‌افزایی گسترده و تشکیل کمیسیون‌های تخصصی، همگی در راستای پاسخ به نیازهای کیفی اعتکاف انجام شده است.

 

حجت‌الاسلام تکیه‌ای با اشاره به دستاوردهای محتوایی اعتکاف گفت: امروز مجموعه‌ای غنی از تولیدات آموزشی و محتوایی در اختیار دست‌اندرکاران اعتکاف و حتی خود معتکفان قرار دارد که حاصل تجربه‌نگاری، آسیب‌شناسی و برنامه‌ریزی دقیق سال‌های اخیر است و این سرمایه معنوی به فضل الهی روی میز تمامی کنشگران این عرصه قرار گرفته است.

 

وی همچنین از ایجاد زیرساخت شبکه‌سازی سراسری معتکفان خبر داد و بیان داشت: به‌تازگی قرارداد راه‌اندازی یک شبکه معنوی فراگیر منعقد شده تا تمامی معتکفان کشور به‌عنوان اعضای یک شبکه بزرگ معنوی به یکدیگر متصل شوند. این اقدام در راستای تحقق مطالبه رهبر معظم انقلاب درباره تثبیت معنویت و استمرار حال‌وهوای اعتکاف در طول سال، به‌ویژه در میان جوانان و نوجوانان صورت گرفته است.

 

رئیس ستاد مرکزی اعتکاف با تأکید بر ضرورت تقویت فضاهای معنوی در کشور خاطرنشان کرد: نظام جمهوری اسلامی در بسیاری از حوزه‌ها از جمله فضاهای آموزشی، ورزشی، درمانی و تفریحی به سطح مطلوبی رسیده است، اما در حوزه فضاهای معنوی با کمبود مواجه هستیم؛ در حالی که ذات انقلاب اسلامی، فرهنگی و معنوی است.

 

وی در ادامه با اشاره به لزوم همکاری مساجد اظهار داشت: برخی مساجد با وجود برخورداری از امکانات مناسب، به دلایل مختلف هنوز برای میزبانی اعتکاف اعلام آمادگی نکرده‌اند. از مسئولان محلی و ستادهای استانی درخواست می‌کنیم در همین روزهای باقی‌مانده، با مراجعه و پیگیری، این ظرفیت‌ها را فعال کنند تا جوانان پشت درهای اعتکاف نمانند.

 

حجت‌الاسلام تکیه‌ای با ذکر نمونه‌ای از استان خوزستان گفت: در اهواز هیچ کمبود زیرساختی برای اعتکاف وجود ندارد و با تأکید امام جمعه این شهر، همه مساجد موظف شدند درهای خود را به روی معتکفان باز کنند. این تجربه نشان می‌دهد که با اراده و مطالبه‌گری جدی، می‌توان بسیاری از موانع را برطرف کرد و زمینه حضور حداکثری مردم در این آیین معنوی را فراهم ساخت.

 

رئیس ستاد مرکزی اعتکاف در بخش دیگری از این گفت‌وگو، به گسترش بین‌المللی اعتکاف اشاره کرد و بیان داشت: اعتکاف امروز یک پدیده جهانی شده و در حال حاضر در حدود ۷۰ کشور دنیا برگزار می‌شود. اگرچه شرایط برخی کشورها مانند ایران آزاد و تسهیل‌شده نیست، اما با همکاری نهادهایی همچون جامعةالمصطفی(ص)، مجمع جهانی اهل‌بیت(ع) و سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، این آیین معنوی در نقاط مختلف جهان توسعه یافته است.

 

وی افزود: کشورهایی مانند افغانستان، پاکستان، هند، عراق، اندونزی، یمن، برخی کشورهای آفریقایی و نیز کشورهایی همچون انگلستان و آلمان از جمله مناطق پرتراکم برگزاری اعتکاف هستند. در برخی کشورها تعداد معتکفان کمتر است، اما جریان اعتکاف از کم تا زیاد، در گستره‌ای جهانی در حال شکل‌گیری است.

 

رئیس ستاد مرکزی اعتکاف با اشاره به فعالیت‌های بین‌المللی این ستاد تصریح کرد: ستاد مرکزی اعتکاف دارای معاونت بین‌الملل فعال است که در حال حاضر به چهار زبان فارسی، عربی، اردو و انگلیسی تولید محتوا می‌کند و به‌زودی زبان‌های فرانسه، پرتغالی، اسپانیولی و سواحلی نیز به این مجموعه افزوده خواهد شد.

 

وی خاطرنشان کرد: تجربه نشان داده است که حضور و هدایت‌گری فعال در برخی کشورها، جهش قابل‌توجهی در برگزاری اعتکاف ایجاد می‌کند؛ به‌عنوان نمونه، در تانزانیا تعداد معتکفان از ۴۰۰ نفر به بیش از ۲۲۰۰ نفر افزایش یافت و در لبنان نیز تعداد مساجد برگزارکننده اعتکاف رشد چشمگیری داشت.

 

حجت‌الاسلام تکیه‌ای در پایان با اشاره به حضور گسترده ملیت‌های مختلف در اعتکاف داخل کشور گفت: تنها در مسجد امام، بیش از ۶۰ ملیت از نقاط مختلف جهان در اعتکاف شرکت می‌کنند و این نشان‌دهنده ظرفیت جهانی این آیین معنوی است.