انتخاب یک روحانی یا مشاور برای خانواده مانع از اعتیاد می‌شود
حجت‌الاسلام عباس مسلمی زاده، استاد سطوح عالی حوزه علمیه در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا، در پاسخ به این پرسش که «چرا در برخی از بخش‌های کشورمان روی آوردن جوان‌ها به مواد مخدر زیاد است؟» گفت: گرایش و اعتیاد به مواد مخدر علل فردی، خانوادگی، اجتماعی و جغرافیایی فراوانی دارد که هرکدام از آنان باید جداگانه مورد بحث و بررسی قرار گیرد.
علل فردی و خانوادگی گرایش به مواد مخدر
وی در ادامه افزود: مشکلات روحی و روانی، کنجکاوی، ضعف اراده، فرار از محیط نامناسب در زندگی شخصی، فرار از زندگی روزمره، تکراری و تنفر زا و تسکین بیماری‌هایی همچون دردهای عضلانی و سرطان‌ها می‌تواند علل فردی گرایش به سوی مواد مخدر باشد.
استاد سطوح عالی حوزه علمیه با بیان اینکه علل خانوادگی گرایش به سوی مواد مخدر معلول وضعیت نابسامان و مشکلات و چالش‌های افراد خانواده است، اظهار داشت: کم فرزندی، کمبود محبت، اختلافات والدین، طلاق، تبعیض میان فرزندان، آزادی و محدودیت بیش از اندازه، رفاه زیاد و فقر شدید برخی از علل خانوادگی برای روی آوردن به مواد مخدر و التیام این وضعیت نابسامان است.
علل جغرافیایی و اجتماعی گرایش به مواد مخدر
وی با بیان اینکه محیط جغرافیایی و دسترسی آسان به مواد مخدر، میزان گرایش و اعتیاد را بالا می‌برد، اضافه کرد: بیکاری، نابرابری‌های اجتماعی و اقتصادی، دوستان ناباب، ضعف قوانین و هنجارهای اجتماعی و از همه مهم‌تر ضعف باورهای دینی در جامعه می‌تواند بخشی از علل اجتماعی روی آوردن جوانان به مواد مخدر باشد.
وظیفه خانواده‌ها در پیشگیری و مقابله با اعتیاد جوانان
حجت‌الاسلام مسلمی زاده با بیان راه‌کارهای مقابله با عوامل خانوادگی گرایش به مواد مخدر تصریح کرد: خانواده‌ها با توجه به اهمیت معضل اعتیاد به مواد مخدر باید فرزندان خود را تحت مراقبت قرار دهند اما این مراقبت‌ها نباید به اندازه‌ای شود که فرزندان را فراری دهد.
وی تأکید کرد: والدین باید با فرزندان خود رفاقت داشته و به آنان ابراز محبت و علاقه کنند تا با ایجاد این فضای سالم فرزندان را جذب محیط خانه و خانواده کرده و احتمال روی آوردن آنان به مواد مخدر را کاهش دهند.
کم فرزندی یکی از عوامل مهم روی آوردن به اعتیاد است
این محقق حوزوی با اشاره به اهمیت مراقبت‌های روحی و روانی والدین نسبت به فرزندان در مقابله با گرایش به مواد مخدر تأکید کرد: خانواده‌ها باید با تشریح عوارض فیزیکی و روانی اعتیاد به مواد مخدر، فرزندان خود را از گرفتار شدن در هلاکت گوشزد دهند.
وی با بیان اینکه کم فرزندی یکی از عوامل مهم روی آوردن به اعتیاد است، ادامه داد: اگر تعدد فرزند در خانواده با مدیریت صحیح والدین همراه شود، ارتباطات عاطفی و تعلقات روحی فراوانی در میان اعضای خانواده به وجود می‌آید و همین امر مانع گرایش جوانان آن خانواده به سوی مواد مخدر می‌شود.
اهمیت ارتباط والدین و ارتباط با فرزندان در پیشگیری از اعتیاد
حجت‌الاسلام مسلمی زاده با بیان اینکه ارتباط صمیمی با فرزندان، میدان دادن و اخذ مشورت از آنان تأثیر بسزایی در حفظ آنان از روی آوردن مواد مخدر دارد، خاطرنشان کرد: والدین باید ارتباط صمیمی بین یکدیگر را افزایش دهند تا علاقه فرزندان نیز به زندگی، خانه و خانواده افزایش یابد.
وی تصریح کرد: رفت و آمد خانواده با برخی از افراد، زمینه مصرف مواد مخدر را در فرزندان فراهم می‌کند؛ خانواده‌ها باید ارتباط خود با چنین افرادی را به حداقل برسانند و ضمن ارتباط با آنان، فرزندان خود را از مضرات اعتیاد آگاه سازند.
انتخاب یک روحانی یا روانشناس به عنوان مشاور عام خانواده
استاد حوزه علمیه کرمان گفت: شایسته است که از سوی والدین، یک روانشناس، روحانی یا شخص باتجربه‌ای به عنوان مشاور عام خانواده انتخاب و مشخص شود تا اعضای خانواده پیوسته مشکلات خویش را به آن فرد مطرح کرده و از وی درخواست مشورت کنند.
وی ادامه داد: پشتیبانی مالی و تأمین امکانات تحصیلی می‌تواند فرزند را به سوی کسب علم سوق دهد و در این صورت گرایش آنان به مواد مخدر کاهش خواهد یافت.
اهمیت مهارت‌های تربیتی از سوی خانواده در جلوگیری از اعتیاد
وی با اشاره به مهارت‌های تربیتی از سوی والدین و خانواده‌ها اظهار داشت: والدین باید عیوب فرزندشان را با رعایت شأن و شخصیت وی به او بگویند، در جمع به فرزندشان تذکر ندهند و به هیچ‌وجه میان فرزندان خود دچار تبعیض نشوند.
حجت‌الاسلام مسلمی زاده اضافه کرد: همچنین خانواده‌ها باید به دخل و خرج فرزند خود پرداخته و ثروت وی را کنترل کنند تا در راه فساد به ویژه مصرف مواد مخدر استفاده نشود.
وظیفه مسؤولان در جلوگیری از اعتیاد
وی با اشاره به وظیفه دولت و مسؤولان در جلوگیری از اعتیاد به مواد مخدر ابراز داشت: ایجاد سرگرمی‌های مثبت و سازنده در جامعه، حمایت مادی و روانی از خانواده‌های فقیر و بی‌سرپرست، فراهم‌سازی زمینه اشتغال و ایجاد شغل و درآمد در مناطق آسیب‌زا، تأثیر بسزایی در کاهش گرایش جوانان به مواد مخدر دارد.
این محقق حوزوی با بیان اینکه یکی از راه‌های مقابله با اعتیاد، استفاده از نشست‌ها، کنفرانس‌ها و همایش‌هایی همچون کلاس‌های NA است، تصریح کرد: این نشست‌ها و کلاس‌ها هرچند که فرهنگ اروپایی الگوبرداری شده اما تا به حال تأثیر مثبتی در این مسأله داشته و دولت باید چنین جلساتی را تقویت کند.
راه‌کارها و عوامل اجتماعی در پیشگیری از اعتیاد
وی با اشاره به راه‌کارها و عوامل اجتماعی در پیشگیری از اعتیاد بیان داشت: ایجاد سازمان امر به معروف به شکل صحیح و معقول از سوی افرادی که معروف، منکر و روش‌های امر و نهی را به خوبی آموزش دیده باشند، می‌تواند علاوه بر جلوگیری از اعتیاد، روحیه امر به معروف را در مردم زنده ساخته و آنان را در پیشگیری از اعتیاد و اطلاع‌رسانی به نهادهای ذی‌ربط آماده سازد.
حجت‌الاسلام مسلمی زاده با بیان اینکه سبک زندگی، کارکردها و ساختارهای فرهنگی جامعه را باید اصلاح و تمام اسلامی کرد، اظهار داشت: رسانه‌ها و صدا و سیما تأثیر بسیار بالایی در فرهنگ‌سازی صحیح داشته و در این راه نباید از تلاش بایستند.
مهم‌ترین راهکار در پیشگیری از اعتیاد
وی گفت: مهم‌ترین راهکار پیشگیری از روی آوردن به مواد مخدر، افزایش رویکرد جامعه به دین و آموزه‌های دینی است؛ اگر جوانان با دین و معارف اسلامی، نماز، نیایش و هیئات مذهبی گره خورده و با روحانیان رفاقت داشته باشند، کمتر به سوی مواد مخدر خواهند رفت.
استاد سطوح عالی حوزه علمیه با بیان اینکه توجه به یاد و ذکر خدا بزرگ‌ترین سرمایه هر انسانی است، تأکید کرد: رویکرد جوان به دینداری و تکلیف‌مداری، وی را به سوی شناخت خدا و حربه‌های شیطان هدایت کرده و گرایش به سوی مواد مخدر را تا حد بسیاری پایین می‌آورد.
نقش روحانیان در پیشگیری از اعتیاد
وی با بیان اینکه روحانیان از ظرفیت بالایی در اجتماع برخوردارند، ابراز داشت: اگر مبلغان و روحانیان ارتباط نزدیکی با مردم داشته باشند، تأثیر زیادی در توجه آنان به ذکر خدا می‌گذارند و همین امر سبب کاهش اعتیاد مردم به مواد مخدر می‌شود.
حجت‌الاسلام مسلمی زاده با بیان اینکه الگوسازی و اسوه پذیری عامل بسیار مؤثری در جرایم و گناه‌های شخصی و اجتماعی به حساب می‌آید، گفت: اجتناب از دوست ناباب و روی آوردن به الگوهای مناسب برای دوستی همچون طلاب و روحانیان عامل تأثیر بسزایی در کاهش جرایم دارد.
آموزه‌های شیطانی در رسانه‌های ماورای مرزی
وی در پایان گفت: جوانان تحت تأثیر آموزه‌های شیطانی هستند و بروز آن در روی آوردن آنان به رسانه‌های ماورای مرزی است؛ اگر بتوان جوانان را با هیئات و مساجد گره زد، بسیاری از معضل‌های اخلاقی و اجتماعی کاهش یافته و جوانان نیز به ساحل امن روحی و روانی خواهند رسید.
شایان ذکر است، مقام معظم رهبری در دیدار جوانان خراسان شمالی به ارائه فهرستی از آسیب‌های سبک زندگی پرداختند و بیست پرسش مطرح کردند، پرسش‌های زیر بخش از پرسش‌های مطرح شده از سوی مقام معظم رهبری است:
چرا فرهنگ کار جمعی در جامعه ما ضعیف است؟
علت کار گریزی چیست؟
چرا در روابط همسایگی‌مان رعایت‌های لازم را نمی‌کنیم؟
چرا در زمینه فرهنگ رانندگی، مردمان منضبطی به طور کامل نیستیم؟
حد زادوولد در جامعه ما چیست؟
الگوی تفریح سالم چیست؟
نوع معماری در جامعه ما چگونه است؟ چقدر متناسب با نیازهای ماست؟
در بین ما دروغ چقدر رواج دارد؟
چرا در برخی از بخش‌های کشورمان طلاق زیاد است؟
علت پرخاشگری و بی‌صبری در میان بعضی از ماها چیست؟
چقدر به قانون احترام می‌کنیم؟ علت قانون گریزی در برخی از مردم چیست؟
انضباط اجتماعی در جامعه چقدر وجود دارد؟
وجدان کاری در جامعه چقدر وجود دارد؟
چرا برخی از حرف‌های خوب، ایده‌های خوب، در حد رؤیا و حرف باقی می‌ماند؟
چه کنیم که ریشهٔ ربا در جامعه قطع شود؟
آپارتمان‌نشینی چقدر برای ما ضروری است؟
تجمل‌گرایی چیست؟ بد است؟ خوب است؟ چقدرش بد است؟ چقدرش خوب است؟
چرا در بین بسیاری از مردم ما مصرف‌گرایی رواج دارد؟
چرا پشت سر یکدیگر حرف می‌زنیم؟
چرا در برخی از بخش‌های کشورمان روی آوردن جوان‌ها به مواد مخدر زیاد است؟
چرا صلهٔ رحم در بین ما ضعیف است؟
آپارتمان‌نشینی چقدر برای ما ضروری است؟ چقدر درست است؟
طراحی لباسمان چقدر متناسب با نیازهای ما و عقلانی و منطقی است؟
آرایش در بین مردان و زنان چقدر درست است؟
آیا ما در معاشرت‌های روزانه، به همدیگر به طور کامل راست میگوییم؟
بعضی‌ها با داشتن توان کار، از کار می‌گریزند؛ علت کار گریزی چیست؟
علت پرخاشگری و بی‌صبری و نا بردباری در میان بعضی از ماها چیست؟
حقوق افراد را چقدر در رسانه‌ها ، در اینترنت و... مراعات می‌کنیم؟
تولید کیفی در بخش‌های مختلف، چقدر مورد توجه و اهتمام است؟
چرا به ما میگویند که ساعات مفید کار در دستگاه‌های اداری ما کم است؟
چرا در بعضی از شهرهای بزرگ، خانه‌های مجردی وجود دارد؟ این بیماری غربی چگونه در جامعه ما نفوذ کرده است؟
چه کنیم که طلاق و فروپاشی خانواده، آنچنان که در غرب رایج است، در بین ما رواج پیدا نکند؟
چه کنیم که زن در جامعه ما، هم کرامت و عزتش حفظ شود، هم وظائف اجتماعی‌اش را انجام دهد و هم حقوق اجتماعی و خانوادگی‌اش محفوظ بماند؟
/997/ت301/ن