در اعتزال‌نو آثار سطحی و غیرفاخر سبب عدم تحول در تاریخ جهان اسلام شده است
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام والمسلمین علی‌اکبر رشاد رییس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، عصر در همایش علمی بررسی اندیشه‌های سیدقطب و همچنین بررسی تحولات آخر جهان اسلام با محوریت (تمدن اسلامی، جریانات تکفیری و وحدت اسلامی) که در کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران برگزار شد، گفت: در تاریخ اسلام اشعری‌ها دچار نوعی سفاهت کلامی هستند که با عقلانیت نسبتی ندارد.
وی افزود: در تاریخ جریان‌های غالب اسلامی چون اشعریت به دلیل غیاب عقل اجتهاد تعطیل شد، طی دو قرن اخیر برای زدودن تفکر اشعریت جریان‌های نواعتزالی به وجود آمد.
رییس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، عنوان کرد: اگر چه جریان اعتزالی یک‌دست و شفاف نبوده و به مکتب تبدیل نشده اما رویکرد معرفتی دارد که سیدقطب نیز از این جریان قلمداد شده است.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، اظهار داشت: دستگاه اعتزالی تاریخی و نو اعتزالی از مکتب فلسفی کارآمد جامع‌گرا و واقع‌گرا برخوردار نبود.
مشکل اساسی اشعریت فقدان دستگاه فلسفی و عقلانیت کارآمد است
حجت‌الاسلام والمسلمین رشاد، بیان داشت: مشکل اساسی اشعریت فقدان دستگاه فلسفی و عقلانیت کارآمد و فقدان منطق کارآمد در مواجهه با فهم دین و فعل دین است.
وی در ادامه گفت: تک‌ساحتی‌نگری در مبانی فهم و درک دین مشکل و نقطه ضعف معتزله و اشعریت است، مشکل اساسی جریان اعتزال تاریخی و اشعری در این است که هر سه فاقد دستگاه فلسفی و عقلانی کارآمد و جامع‌نگر و واقع گرا هستند.
رییس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، عنوان کرد: معتزله تاریخی صرفا به عقل و اشعری‌ها صرفا به حدیث آن هم ظاهر حدیث توجه کردند، نو معتزلی برای فرار از اشعریت است اما مانند اعتزال تاریخی نیست و همچنین به یک عقلانیت عمیق، دقیق و سخت بنیاد نرسیدند، هر جریان از این جهت مشکل دارند که تک‌ساحتی‌نگری دارند.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، با اشاره به این‌که فلسفه به نوعی عقلانیت و توجه به شان انسانی انسان است، ابراز کرد: در اعتزال‌نو با فلسفه دین جامع مواجه نیستیم که نتیجه آن تولید آثار سطحی و غیرفاخر فاقد عمق، جامعیت و روش‌شناسی است و همین نیز سبب عدم تحول در تاریخ جهان اسلام است.
در آثار سیدقطب اثر عمیق و ماندگار یافت نمی‌شود
وی افزود: در آثار سیدقطب اثر عمیق و ماندگار با منشأ تحولات اساسی و عمیق یافت نمی‌شود.
حجت‌الاسلام والمسلمین رشاد با اشاره به مشکل دیگر اعتزال‌نو عنوان کرد: مشکل دیگر اعتزال‌نو غیاب حماسه عمیق و وجود روح محافظه‌کارانه که سبب عقب‌نشینی سریع و تفرقه شده، می‌باشد.
رییس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، افزود: شاید سر فروپاشی نظام‌های عربی فقدان دستگاه فلسفی نیرومند، کارآمد و فقر روح حماسه باشد، چند انقلابی که در برخی از این کشورهای عربی رخ داد چند ماه بیشتر دوام نیاورده و در همان چند ماه اول با آمریکا کنار آمده و نرمش نشان دادند./807/پ202/ب4