زندگی روحانی شهید محمدحسن دهقانی

به گزارش سرویس فرهنگی اجتماعی خبرگزاری رسا، حجت الاسلام محمدحسن دهقانی محمدآبادی، استاد حوزه و شهید مدافع حرم، در اولین روز مرداد ماه سال1357 در خانواده‌ای مذهبی در شهربابک متولد شد و در همین شهر تحصیلات ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان را گذراند.

وی پس از دریافت مدرک دیپلم، در سال75 با علاقه‌ای که به تحصیل علوم اهل‌بیت و سربازی امام زمان عج داشت، به قم آمد و با معرفی مرحوم حجت‌الاسلام استاد عرفان به مدیر مدرسه کرمانی‌ها، حاج‌آقای جاویدی، وارد این مدرسه شد.

ایشان ادبیات عرب را از آیت‌الله صفایی بوشهری و در بلاغت کتاب مختصر را از استاد عالی آموختند. در اصول‌‌فقه از محضر استاد حاج‌ابوالقاسم، در فقه و فلسفه از محضر آیت‌الله موسوی گرگانی و در کلام از محضر استاد دستیاری استفاده کردند. در مقطع خارج نیز از درس آیت‌الله حسینی بوشهری و آیت‌الله سیداحمد خاتمی کسب معرفت کردند.

شهید دهقانی از سال‌های ابتدای تحصیل، به امر تدریس اهتمام داشت و از سال85 به صورت جدی تدریس در حوزه را آغاز کرد و از اساتید با سابقه‌ی احکام، منطق، ادبیات عرب (هدایه، بدایه‌النحو، صمدیه، سیوطی، مغنی، جواهرالبلاغه و...) و کارگاه نحو در مدرسه حقانی و دیگر مدارس علمیه قم به شمار می‌رفتند. از ویژگی‌های سبک تدریسی ایشان، استفاده‌ی کاربردی از تخته و طراحی جداول و نمودار های آموزشی بود. مجموعه‌ای از جزوات آموزشی ایشان، در سال‌های اخیر تحت عنوان بدایه‌النحو نموداری و بلاغت نموداری به اصرار طلاب، چاپ و عرضه شد.

علاوه‌ بر دروس متداول حوزه، از تلاش‌های استاد دهقانی ترویج مهارت‌های لازم برای طلبگی بود. شاخص‌ترین تلاش ایشان در این زمینه، طراحی دوره تندخوانی و مهارت‌های مطالعه تحت عنوان «مطالعه موفق» با تدوین جزوه و تمرین‌هایی بومی و بازطراحی شده با فرهنگ اسلامی و حوزوی بود. این دوره که در سال‌های اخیر جزء برنامه ثابت طلاب مدرسه حقانی قرار گرفت، آوازه‌ی آن در دیگر مدارس علمیه نیز پیچید و از ایشان برای ارائه‌ی این دوره در شهرستان‌های مختلف کشور دعوت می‌شد. علاوه‌بر مطالعه موفق، ایشان به تدریس مهارت‌های دیگر نظیر تقویت حافظه و تمرکز، مدیریت زمان، برنامه ریزی تحصیلی، روش های علمی مطالعه و مباحثه و مدیریت استرس نیز اشتغال داشتند.

استاد دهقان، در کنار تدریس‌های دروس رسمی، به ترویج قرآن اهتمام داشتند و مصر بودند هرساله تدریس تجوید طلاب پایه اول را برعهده بگیرند. از این رو بسیاری از طلاب مدرسه حقانی، تجوید قرآن خود را مدیون ایشان‌اند. در کنار این تدریس، از سال89 مسئولیت واحد قرآن و عترت مدرسه حقانی را نیز بر عهده داشتند.

علاوه بر تدریس در حوزه، دانشگاه‌ها نیز از تدریس ایشان بهره‌مند بود. تدریس تفسیر موضوعی قرآن کریم در دانشگاه‌های مختلف کشور از جمله دانشگاه امام صادق علیه‌السلام نمونه‌ای از آن است.

از ویژگی‌های شاخص استاد دهقانی، روحیه‌ی بانشاط و ارتباط صمیمانه‌ی‌شان با طلاب بود. ایشان می‌کوشیدند علاوه بر ساعت‌های تدریس‌شان در مدرسه، ساعاتی نیز به صورت آزاد در مدرسه باشند تا بتوانند ارتباطات چهره‌به‌چهره با طلاب را حفظ کنند. لبخند همیشه بر لب ایشان، هر طلبه‌ای را به سوی‌شان جذب می‌کرد.

از مهارت‌های شهید دهقانی، تسلط بر هنر خطابه و سخنرانی‌های جذاب و گیرای‌شان بود؛ این هنر سبب شده بود جوانان زیادی از جلسات سخنرانی‌های‌شان استفاده کنند و با معارف اهل‌بیت(ع) مرتبط شوند.

به‌علت علاقه زیاد به شهدا و ترویج فرهنگ ایثار و شهادت، شهید دهقانی با موسسه روایت سیره‌ی شهدا ارتباط مستمر داشتند و به‌عنوان مبلغ فعال روایتگر فعالیت می‌کردند و به مدت دو سال مسئول دفتر ستاد اعزام راویان روحانی در خرمشهر بودند.

تسلط بر احکام و شیوه‌های بیان آن، از شاخصه‌های ویژه‌ی شهید دهقانی بود. بسیاری از طلاب و مردم قم، شهید دهقانی را با این شاخصه می‌شناسند. ایشان علاوه‌بر آنکه احکام‌گوی حرم‌مطهر حضرت معصومه و نماز جمعه پردیسان بودند، سالیانی طولانی با مرکز ملی پاسخ‌گویی به مسائل شرعی ارتباط داشتند و برای روحانیون و طلاب علاقه‌مند، دوره‌های شیوه‌بیان‌احکام برگزار می‌کردند. از آثار مشهور ایشان در احکام، نویسنده همکار با استاد فلاح‌زاده برای کتاب جدول اختلاف فتواهای مرجع تقلید است.

افزون بر این فعالیت‌های حضوری، شهید دهقانی از فعالیت‌های مجازی غافل نبودند. وبلاگ «نوشته‌های یک طلبه» نمونه‌ای از فعالیت‌های مجازی این شهید مدافع حرم بوده است که بیش از همه، محلی برای بیان احکام مبتلابه بود.

از آخرین فعالیت‌های تبلیغی این شهید ولایت‌مدار، حضور تبلیغی‌رزمی در جمع مجاهدان و مدافعان حرم در تابستان سال97 بود. در نهایت نیز در اعزام دهه آخر صفر، در روز اربعین در منطقه ریف سوریه در مجلس روضه اباعبدالله(ع) به شهادت رسید و به مراد و مقتدای خود حضرت اباالفضل العباس(ع) ملحق شد./۹۱۸/ی۷۰۳/س

علی ابراهیم‌پور