لک‌زایی مطرح کرد؛
تاکید امامین انقلاب بر حضور مردم در عرصه‌های انقلاب اسلامی
دانشیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با تاکید براینکه حضرت امام (ره) به دلیل حضور و همراهی مردم توانستند انقلاب اسلامی را به پیروزی برسانند، گفت: مردم یک نقش بسیار مهم و بنیادی در حدوث، بقاء و استمرار انقلاب اسلامی دارند.
اشاره: امامین انقلاب معتقدند مردم‌سالاری دینی بر اساس اصول و مبانی اسلامی و شریعتی است که از تعالیم دینی منشأ گرفته و در نظام اسلامی امامان و رهبران دینی مسئولیت پیگیری اجرای اصول‌دینی و رعایت حقوق الهی را بر عهده دارند، مردم نیز باید از طریق شورا‌ها و انتخابات مردمی در تصمیم‌گیری‌های مهم شرکت کنند؛ ولی در مقابل نظریه، دموکراسی غربی بر اساس اصول لائیک و تفکرات انسانی بنا شده و مردم‌سالاری در این سیستم بر اساس انتخابات و رأی‌گیری انجام می‌شود، قدرت و مسئولیت تصمیم‌گیری در اختیار مردم است و دین و مذهب به‌عنوان جزء اصلی تصمیم‌گیری‌ها موردتوجه قرار نمی‌گیرد؛ تفاوت اصلی مردم‌سالاری دینی با دموکراسی غربی در اساس و منشأ اصول و ارزش‌هایی است که بر آنها تأکید شده و مردم‌سالاری دینی، اصول و ارزش‌های دینی و شریعتی را محور تصمیم‌گیری‌ها قرار داده در حالیه در دموکراسی غربی، اصول لائیک و انسانی بر اساس اصول دموکراتیک به‌عنوان مبنای تصمیم‌گیری‌ها موردتوجه قرار گرفته شده است.
ازاین‌رو خبرنگار گروه سیره امامین انقلاب خبرگزاری رسا، در راستای تبیین توأمان بودن جمهوریت و اسلامیت در نظریه سیاسی امام خمینی رضوان‌الله تعالی علیه و رهبر معظم انقلاب با شریف لک‌زایی دانشیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی گفت‌وگویی انجام داده است که در ادامه خواهد آمد:
رسا ـ مردم چه جایگاهی در اندیشه امامین انقلاب دارند؟
این یک چیز روشنی است؛ یعنی من فکر می‌کنم که جایگاه و نقش مردم در اندیشه امام خیلی روشن است و اصلاً در ادبیات دینی و مذهبی آنچه مشخص است این است که همراهی، حضور و نقش آفرینی مردم اهمیت زیادی دارد؛ یعنی اگر دین بخواهد در جامعه اجرا شود باید مردم حضور داشته باشند و مردم همراهی، تبعیت و پیروی کنند و حضور و نقش داشته باشند.
بدون حضور مردم حتی دین هم گسترش پیدا نمی‌کند
بدون حضور مردم حتی دین هم گسترش پیدا نمی‌کند؛ سیره حضرت رسول الله و امام علی علیه السلام را اگر نگاه کنیم اینگونه بوده است؛ یعنی زمانیکه مردم به امام حسین علیه السلام پیغام دادند که بیاید و ما منتظر هستیم تا در رکاب شما با ظلم و ستم مبارزه کنیم، حضرت علیه السلام به کوفه آمدند؛ ولی مردم بنا به دلایلی وفا نکردند؛ این بحث نهضت عاشورا خیلی اهمیت دارد که آنجا مردم چگونه ترسیم می شوند، آن فشار‌هایی که وارد شد و شماتتی که از طرف دشمنان حضرت به عمل آمد باعث شد که بین مردم و امام حسین علیه السلام جدایی ایجاد شود و نهضت ایشان یک نهضت ناموفقی شد؛ البته به لحاظ ظاهری؛ ولی به لحاظ معنوی و به لحاظ اینکه در تاریخ مسلمانان یک آثار بسیار زیادی بر جای گذاشت و بعداً مسیر اصلاح، انقلاب و مسیر قیام‌ها هموار شد از این جهت یک حرکت عظیم و بسیار مهمی بود.
امروز هم همینگونه است؛ یعنی حضرت امام (ره) که مسیر را آغاز و حرکت خودشان را از سال ۴۲ آغاز کردند به دلیل حضور و همراهی مردم بود که توانستند انقلاب اسلامی را به پیروزی برسانند و در ادامه رشد دهند، اگر حضور مردم و همراهی مردم نبود طبیعتاً انقلاب اسلامی شکست می خورد و نمی‌توانست موفق باشد و به نظرم مردم یک نقش بسیار مهم و یک نقش بسیار بنیادی دارند.
یک فرمایشی حضرت امام علی علیه السلام دارند که حضرت آیت الله جوادی آملی بار‌ها این فرمایش را تکرار کردند و آن اینکه مردم ستون خیمه این نظام هستند و مردم ستون خیمه یک حکومت هستند؛ بنابراین نقش مردم بسیار مهم است و شاید اگر ما مبانی و ارزش‌ها را مفروض بگیریم، مردم نقشی اصلی و کلیدی برای پیدایش یک نظام سیاسی عادلانه و یک نظام سیاسی در محور ارزش‌های اسلامی و در تداوم آن نظام دارند.
حضور مردم در نگاه حضرت امام رحمت الله و مقام معظم رهبری
این نقش و این حضور مردم و همچنین استمرار، حفظ و تداوم این نقش و حضور در نگاه حضرت امام رحمت الله و مقام معظم رهبری نقشی بسیار مهم و با برکت و اولویت داری است، به هر حال وقتی حکومت، ارزش‌هایی داشته باشد ولی کسی همراهی نکند این ارزش‌ها زمین می‌ماند و نقشی در رشد و تعالی جامعه ندارد؛ حضرت علی علیه السلام ۲۵ سال خانه نشین بودند به دلیل اینکه مردم همراهی نکردند؛ نقش مردم نقش بسیار عظیم و مهم و همراه با نتایج بسیار مهمی است.
رسا ـ در اندیشه رهبر معظم انقلاب مظهر مردمی بودن انقلاب چیست و مردمی بودن انقلاب اسلامی چه تاثیری در اقتدار سیاسی کشور دارد؟
این نکاتی که من عرض کردم در فرمایشات مقام معظم رهبری وجود دارد، شما ببینید مثلاً رهبر معظم انقلاب در همین انتخابات اخیر در مرحله اول و دوم تاکید بر حضور و مشارکت مردم داشتند؛ این به معنی این است که حضور مردم تداوم بخش این حرکت انقلاب است و حضور مردم برخاسته از انقلاب اسلامی است.
رهبر معظم انقلاب در انتخابات اخیر مدام تاکید کردند که مردم حضور داشته باشند و باید مشارکت بالا رود؛ از گزینه‌هایی که وجود داشت به هر حال یکی در انتخاب مردم قطعاً پیروز می شد ولی هر چقدر حضور مردم بیشتر باشد اثربخشی و پیامد‌های حضور آنها برای جامعه و تداوم انقلاب اسلامی و مسیری که حضرت امام رحمت الله علیه باز کردند بسیار اثربخش است و جمهوری اسلامی خود را بیشتر نشان می‌دهد.
رسا ـ مردم سالاری دینی از منظر امامین انقلاب چه تفاوت ماهویی با دموکراسی غربی دارد؟
این تفاوت‌های را خیلی از بزرگان آورده اند؛ حضرت آیت الله جوادی آملی در نشست‌هایی که راجع به سیاست متعالی از منظر حکمت خدمتشان بودیم تفکیک و تمایز مهمی را مطرح فرمودند: در دموکراسی‌هایی که در جهان وجود دارد خواست مردم بسیار مهم است و اینکه مردم چه نظر و دیدگاهی دارند بسیار مهم است؛ ولی در مردم سالاری دینی آنچه اهمیت دارد ضمن اینکه حضور مردم باید حضور پررنگی باشد و حضور به عنوان رکن محسوب می‌شود و به عنوان ستون خیمه نظام است؛ نگاه به مردم باید مبتنی بر ارزش‌های دینی و اصلاحی باشد؛ یعنی مثلا خواست مردم از ابتدا انقلاب این بوده که عادلانه با آنها رفتار شود و عادلانه قوانین وضع و اجرا شود و در میان مردم تبعیضی به لحاظ وضع و اجرای قوانین وجود نداشته باشد؛ اینها می‌طلبد که مبتنی بر ارزش‌های اسلامی خواست مردم مورد توجه قرار گیرد.
مردم رفتار عدالت خواهانه و همراه با حفظ کرامت انسانی خواهان هستند
بنابراین از این جهت این تفاوت وجود داردکه خواست مردم اولاً، چون مسلمان هستند و مبتنی و مقید به برخی از آموزه‌های شریعت هستند اولویت دارد و اولویت اول است و در واقع تصمیمات و قوانین و اقداماتی که صورت می‌گیرد منافاتی با ارزش‌های دینی نداشته باشد؛ بنابراین این یک تفکیک و تمایز مهمی است که وجود دارد و البته نظام، مبتنی بر خواست خود مردم است؛ یعنی اگر روزی مردم نخواستند طبیعتاً ارزش‌های دینی هم طبیعتاً ملاک و معیار نیست؛ ولی ما در واقع این خواست و زمینه حضور مردم را می‌بینیم که مردم رفتار عدالت خواهانه و همراه با حفظ کرامت انسان و حفظ و حراست ارزش‌های اخلاقی و دینی را خواهان هستند و برایشان بسیار اولویت دارد و مورد توجه است.
ارسال نظرات