اجرا کردن تئوری مرد دیوانه، این‌بار توسط ترامپ در کاخ سفید

۲۰ ژانویه ۲۰۲۵ دونالد ترامپ به عنوان چهل و هفتمین رئیس‌جمهور تاریخ ایالات متحده آمریکا، دومین دوره ریاست جمهوری خود را آغاز کرد. ترامپ که در دوره اول حضورش در کاخ سفید با رفتار‌ها، اخلاقیات و اتفاقاتی که رقم زد خود را به خوبی به عنوان یک رئیس‌جمهور عجیب، متفاوت و گاها غیرقابل پیش‌بینی که به هیچ قرارداد و موافقت‌نامه‌ای پایبند نیست، به جهانیان شناسانده بود، به نظر نمی‌رسید که در دور دوم حضور در کاخ سفید و در ۷۸ سالگی به دنبال نمایش‌ها و بازی‌های دور اول حضورش در کاخ ریاست جمهوری آمریکا برود.

اما ترامپ بر خلاف انتظارات کارشناسان و اهالی رسانه که احساس می‌کردند این بار با رئیس‌جمهوری متفاوت در عرصه جهانی روبه‌رو می‌شوند، به مانند دور اول خود همان مسیر گذشته را طی کرده و با مطرح کردن بحث‌ها و اجرایی کردن طرح‌های مختلف و عجیب و مصاحبه‌های غیر متعارف در ارتباط با مسائل گوناگون نشان داد که همچنان می‌خواهد تئوری مرد دیوانه را اجرایی کند و مشاورانش همانند او در همین مسیر گام بر می‌دارند.

هنگامی که دونالد ترامپ سال ۲۰۱۶ برای نخستین بار به قدرت رسید اعلام کرد که نمی‌خواهد درباره سیاست‌هایش به صورت مستقیم اعلام‌نظر کند تا رقبای آمریکا بتوانند رفتار او را پیش‌بینی کنند.

امید ترامپ این بود که از طریق پیش‌بینی‌ناپذیری، رقبا و متحدانش را وادار کند که خواسته‌های او را اجابت کنند. به عبارت دیگر، ترامپ در حال اجرای سیاست «مرد دیوانه» در دیپلماسی است که «ریچارد نیکسون»، رئیس‌جمهور اسبق آمریکا در خلال جنگ ویتنام از آن استفاده می‌کرد.

نیکسون این سیاست را برای رئیس دفترش اینطور توضیح داد: «من اسمش را تئوری مرد دیوانه گذاشته‌ام. می‌خواهم کاری کنم مردمان شمال ویتنام تصور کنند به نقطه‌ای رسیده‌ام که ممکن است هر کاری برای پایان دادن به جنگ انجام دهم. ما فقط چیز‌هایی از این قبیل به آنها می‌گوییم که مراقب باشید که نیکسون حالش از کمونیسم به هم می‌خورد. نمی‌توانیم وقتی عصبانی می‌شود جلوی او را بگیریم. دستش روی دکمه هسته‌ای است. می‌بینید که ظرف دو روز هو شی مین خودش به پاریس می‌رود و برای صلح التماس می‌کند.»

ترامپ در این مدت هر روز با نمایشی جدید از مطرح کردن تغییر نام خلیج مکزیک به خلیج آمریکا و کنترل کانال پاناما و اجرایی سازی دستور‌های عجیب و غریب و ایجاد تعرفه بر کالا‌های کشور‌های مختلف تا بحث‌های خارج از عرف با خبرنگاران و موضوعاتی از این دست، خود را به عنوان نقش اصلی اخبار حاشیه‌ای خبرگزاری‌ها نشان داده است.

اما در این مدت بدون توجه به این مسائل و حاشیه‌های ایجاد شده، او طرح عجیب و غیرقابل باوری برای کوچاندن اجباری مردم غزه از سرزمین‌شان به شکلی جدی در تمامی مجامع مطرح کرده است. این طرح به حدی خلاف عقل و معاهده‌های بین المللی است که حتی برخی از کشور‌های منطقه که همیشه در مقابل آمریکایی‌ها حرفی برای گفتن نداشتند هم با آن مخالفت کردند.

طرح ترامپ شامل دو قسمت می‌شود؛ بخش اول: انتقال ساکنان غزه به کشور‌های دیگر و اسکان دائمی آنها در آن کشورها. بخش دوم: انتقال مالکیت و سیطره غزه به آمریکا. 

ترامپ می‌گوید که ساکنان غزه در خانه‌های زیبا و نو اسکان داده می‌شوند و از جنگ و کشته شدن دور می‌مانند. آنها حق بازگشت نخواهند داشت و به صورت دائمی در کشور‌های دیگر ساکن می‌شوند؛ چرا که نمی‌توانند در غزه زندگی کنند چون غزه ویرانه و تخریب شده است. ترامپ همچنین گفته بود: مردم غزه با رفتن به کشور دیگر مشکلی ندارند به شرطی که جایی برای سکونت و زندگی داشته باشند. آنها تا الان نرفته‌اند، چون جایی نداشته‌اند.

بعد از این، آمریکا کنترل منطقه غزه را به دست می‌گیرد و آن را به منطقه نمونه گردشگری و تفریحی تبدیل خواهد کرد.

این در حالی است که بخش اول، غیرقانونی است و می‌تواند مصداق جنایت جنگی باشد. بخش دوم هم غیرقانونی است، زیرا منطقه غزه متعلق به فلسطین است و نه اسرائیل. در نتیجه اسرائیل نمی‌تواند مالکیت آن را به آمریکا منتقل کند. دولت آمریکا همیشه و در همه اسناد رسمی خود، غزه را بخشی از خاک فلسطین و حضور ارتش اسرائیل در آن را اشغال دانسته و خواستار بازگشت غزه به حاکمیت دولت فلسطین بود.

همچنین در همه قطعنامه‌ها و تصمیمات شورای امنیت سازمان ملل متحد که آمریکا تاکنون به آنها رای داده نیز چنین است. اما این سخنان ترامپ به معنی نقض همه قطعنامه‌ها و تصمیمات شورای امنیت سازمان ملل متحد درباره غزه و فلسطین است.

ترامپ به کوچ اجباری مردم غزه نگاهی کاسبانه دارد

حسن لاسجردی، کارشناس مسائل بین الملل در گفت‌و‌گو با باشگاه خبرنگاران جوان درباره طرح ترامپ مبنی بر کوچ اجباری مردم غزه اظهار کرد: ترامپ در دوران نخست ریاست جمهوری خود تلاش کرد که با مشروعیت بخشیدن به اسرائیل برای پایتختی قدس و حمایت از پیمان ابراهیم، امنیت رژیم صهیونیستی را تامین کند.

وی ادامه داد: بعد از واقعه هفت اکتبر و طوفان الاقصی، ترامپ به این نتیجه رسید که باید برای تامین امنیت رژیم اسرائیل به وسیله کوچ اجباری مردم غزه، این منطقه را تغییر ماهیت بدهد تا مانع انسجام نیرو‌های مقاومت شود.

لاسجردی متذکر شد: ترامپ به کوچ اجباری مردم غزه نگاهی کاسبانه دارد و لذا به واقعیات مسئله چندان توجه نکرده است؛ چرا که این سرزمین صاحبانی دارد و تجربه نشان داده است که مردم مبارز غزه حاضر به ترک وطن خود نیستند. 

کارشناس مسائل بین الملل تصریح کرد: کشور‌هایی مانند اردن، مصر و عربستان که ترامپ به آنها به عنوان بازوی کمکی در جهت کوچ اجباری مردم غزه نگاه می‌کند، حاضر نیستند با وی همکاری کنند و بنابراین طرح رئیس‌جمهور آمریکا علاوه بر ناپخته بودن، قابلیت اجرایی نیز ندارد. 

وی با اشاره به تهدید دونالد ترامپ مبنی بر نقض آتش‌بس در غزه در صورت آزاد نشدن تمامی اسرای صهیونیست، ادامه داد: بر اساس توافق میان حماس و رژیم اسرائیل و در نظر گرفتن یک جدول زمانی برای آزادی اسرا، به نظر می‌رسد که حماس به تعهدات خود عمل کرده و تهدید ترامپ در راستای نقض آتش‌بس چندان جدی نیست.

ترامپ به سمت دیپلماسی تهاجمی رفته که به ضرر آمریکا است

همچنین جعفر قنادباشی، کارشناس مسائل بین الملل در گفت‌و‌گو با باشگاه خبرنگاران جوان درباره طرح عجیب ترامپ برای غزه اظهار کرد: اقدامی که اکنون دونالد ترامپ صورت داده و طرحی که مطرح کرده تازگی ندارد. ترامپ در دوره قبلی خود نیز منطقه جولان متعلق به سوریه را روی کاغذ به اسرائیل بخشید. در عمل، اما فرقی نکرد و پارلمان اسرائیل هم این منطقه را برای صهیونیست‌ها اعلام کرد و برای خودشان تصویب کردند، اما در قطعنامه‌های سازمان ملل جولان اشغالی است.

این کارشناس مسائل سیاسی بیان کرد: درباره فضولی‌ها و حاشیه سازی‌های فعلی ترامپ باید گفت این بار این نمایش‌های ترامپ به جولان ختم نشده و او با اضافه کردن خلیج مکزیک و کانادا و پاناما به خواسته‌های خود، بیش از گذشته خود را در معرض نمایش قرار داده و همگان علیه او شده‌اند و اقدامات کنونی او به نوعی اقداماتی نخ‌نما است.

به گفته قناد باشی، اگر رفتار امروز ترامپ درباره غزه را با رفتار‌های دوره گذشته او در موضوع جولان مقایسه کنیم متوجه می‌شویم که ترامپ اکنون به عنوان مردی که اصلا فهمی از مرز‌های بین المللی ندارد شناخته می‌شود و این به نفع فلسطینی‌ها است. اکنون جهانیان فهمیدند که مسئله تنها فلسطین نیست و او برای کانادا و مکزیک و سایر نقاط جهان هم نقشه دارد. ترامپ اگر مشاوران خوبی داشت به او مشورت می‌دادند که مجبور کردن مردم فلسطین به کوچ از خانه‌های‌شان اقدامی غیر قانونی شناخته می‌شود و مردم منطقه هم با صحبت‌های ترامپ کاملا مخالف هستند. درباره اخراج فلسطینیان از غزه همه دولت‌های منطقه مخالفت خود را بیان کرده‌اند. حتی جولانی هم ناگزیر شد موضع‌گیری کند و عربستان هم با کوچاندن اجباری مردم غزه مخالفت کرد.

این کارشناس مسائل بین الملل تاکید کرد: تصور ترامپ این است که آمریکا ضعیف شده است و ناگزیر باید به سمت دیپلماسی تهاجمی برود، اما به کارگیری این حد از تهاجم در دیپلماسی ترامپ را زمین‌گیر می‌کند. اکنون بازخورد‌های این اقدامات ترامپ باعث شده که او ضعیف‌تر شود. ترامپ به سمت دیپلماسی تهاجمی رفته که به ضرر آمریکا است و باعث ناامنی جهانی می‌شود.