کتاب «عرفان نظری» به چاپ دوازدهم رسید + لینک

به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، کتاب «عرفان نظری(تحقیقی در سیر تکاملی و اصول و مسائل تصوف)» اثر سید یحیی یثربی در ۶۳۶ صفحه به همت مؤسسه بوستان کتاب به چاپ دوازدهم رسید.

کتاب حاضر، در دو بخش به خوانندگان اصول عرفان نظری را آموزش می‌دهد و آنان را با پیدایش و سیر تکاملی آن آشنا می‌سازد. در بخش دوم کتاب، مقدمه قیصری بر شرح تائیه ابن فارض - که متنی مختصر و در عین حال جامع در این زمینه است - آورده شده. قیصری از شارحان بزرگ مکتب ابن عربی است و این اثر را به منظور معرفی اصول و مسائل عرفانی نوشته است.

نویسنده کوشیده است در این اثر نکته‌های جدیدی مطرح کند و جایگاه واقعی برخی از مسائل و مبانی عرفانی را - که در کتب پیشینیان ناقص و با خلط همراه بوده - در معارف بشری و ارتباط یا عدم ارتباط آنها را با عرفان یا فلسفه و کلام بنمایاند. وی مسائل فلسفی، عرفانی و کلامی را در هم نیامیخته، کاری که در آثار متفکران اسلام رخ داده است.

ساختار اثر

این کتاب در دو بخش و سه مقصد تالیف شده است؛ بخش اول با عنوان «تعریف و سیر تصوّف و عرفان اسلامی» مشتمل بر چهار فصل است. فصل اول با عنوان «تعریف عرفان» عرفان در مقایسه با زهد و عبادت، عناصر و اصول اساسی عرفان، فروع استحسانی و استنباطی در تصوّف و عرفان و اشتقاق و پیدایش عنوان «صوفی» را بررسی می‌کند. فصل دوم با عنوان «زمینه و منابع تصوّف و عرفان اسلامی» مسیحیت، مکاتب هندی، افلاطین و نوافلاطونیان و ادیان و مکاتب دیگر را شرح داده است. سومین فصل با عنوان «سیر تکاملی عرفان و تصوّف اسلامی» مرحله زمینه‌ها، مرحله جوانه‌های تصوّف و عرفان و مرحله رشد و رواج را بیان کرده و مرحله نظم و کمال و مرحله شرح و تعلیم را به رشته تحریر درآورده است. نویسنده در فصل چهارم چند نکته را برشمرده است.

بخش دوم با عنوان «تعریف و سیر اصول و مسائل عرفان نظری» مشتمل بر دو فصل است. فصل اول با عنوان «موضوع عرفان و مبادی و مسائل آن» ارزش علم از دیدگاه عرفان، موضوع عرفان و مبادی عرفان را تبیین کرده و حد و فایده عرفان، هدف از تحریر رساله و رابطه عرفان و برهان را مورد تأکید قرار داده است. نویسنده در فصل دوم با عنوان «در بیان برخی از اصطلاحات عرفا» اصطلاح احدیت و عماء، صفات جمالی و صفات جلالی را بررسی کرده و مقام جمع، شهود و عیان و مکاشفه و تلوین و تمکین را به نگارش درآورده است.

مقصد اول با عنوان «حقیقت وجود و تنزّلات آن» مشتمل بر سه فصل است. فصل اول با عنوان «در بیان وجود حضرت حق و اسما و صفاتش» اثبات وجود، تقسیم وجود و ابن سینا و اثبات واجب را بیان کرده و کثرت فردی با وحدت حقیقت وجود منافات ندارد، قیّومیّت حق و ماسوی الله یا نیستی‌های هستی نما را شرح داده است. فصل دوم با عنوان «در مراتب تنزّلات» حضرات پنجگانه، حضرت غیب مطلق، اول ما خلق الله و نخستین آفریده و قوس نزولی وجود، مبنای آفرینش را مورد بررسی قرار داده است. فصل سوم با عنوان «در بیان عالم مثال» چند نکته را تبیین کرده است.

مقصد دوم با عنوان «در بیان طریق وصول به اصول» مشتمل بر سه فصل است. فصل اول با عنوان «نبوت» ضرورت و لزوم نبوّت، معنای نبوت و اقسام آن و ظاهر و باطن شریعت و مراتب علما را بررسی کرده و لزوم تبعیت از شریعت، رفع و سقوط تکلیف و صلاحیت علما و مراتب عالمان را تشریح کرده است. فصل دوم با عنوان «ولایت» تعریف ولایت، رابطه نبوت و ولایت، قطب و رهبری در عرفان و قوس صعودی وجود مبنای اصلی "ولایت" را به رشته تحریر درآورده است. سومین فصل با عنوان «روش کسب ولایت»، ریاضت یا تلاشی مستمر، برای تولدی دیگر، انگیزه ریاضت، سفرها و مقامات و احوال را مورد تاکید قرار داده است.

مقصد سوم با عنوان «جمع و توحید و مراتب آنها» مشتمل بر سه فصل است. فصل اول با عنوان «در جمع و نتایج آن» ماهیت فنا و بقا، قرب فرایض و قرب نوافل، فرق بعد الجمع و شطح را بیان کرده است. فصل دوم با عنوان «توحید و مراتب آن» و فصل سوم با عنوان «در خلافت» نگاشته شده‌اند. در انتها خاتمه با عنوان «در ختم خلافت» و تکمله با عنوان «مبانی پیوند لفظ و معنا در ادبیات عرفانی» آورده شدند.

علاقه مندان برای تهیه این کتاب می توانند به نشانی اینترنتی مؤسسه بوستان کتاب به آدرس اینجا مراجعه کنند.