گزینه‌ی «خروج از ناتو» روی میز ترامپ

دولت دونالد ترامپ هفته گذشته رهبران اروپایی را دچار آشفتگی کرد و شایعاتی را موجب شد با این مضمون که او "در نظر دارد ایالات متحده را از سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) ، پیمان نظامی که از سال ۱۹۴۹ ایالات متحده و اروپا را در اتحاد تنگاتنگ نگاه داشته، خارج کند." مذاکرات تاییدشده در عربستان سعودی بین مقامات روسی و آمریکایی، در کنار اظهارات معاون رئیس جمهور جی دی ونس در کنفرانس امنیتی مونیخ، نگرانی‌هایی جدی را در بین رهبران اروپایی برانگیخته است که روابط ایالات متحده با اروپا ممکن است تضعیف شود، زیرا واشنگتن برنامه‌ی ملی گرایانه‌تری را دنبال می کند.

به گزارش هفته‌نامه آمریکایی «نیوزویک»، مذاکرات عربستان سعودی که مقامات آمریکایی تایید کرده اند اروپا بخشی از آن نخواهد بود، رهبران اتیحادیه اروپا را نگران کرده است. قبل از انتخاب شدن به دوره دوم ریاست جمهوری در سال ۲۰۲۴، ترامپ آینده‌ای بالقوه سردتر را با قدرت‌های اروپایی ترسیم کرد که نقطه‌ی ثقل آن، سهم نامتوازن کشورهای عضو در تامین هزینه‌های نظامی بود.ترامپ در اولین دوره ریاست جمهوری خود به رهبران متحد ناتو به دلیل عدم دستیابی به اهداف تعیینی برای رساندن هزینه دفاعی خود، به میزان توافق‌شده، حمله کرد. متحدان در سال ۲۰۱۴ بر سر رقم ۲ درصد از تولید ناخالص داخلی خود برای تامین هزینه‌های ناتو تا سال ۲۰۲۴ توافق کردند.

حالا با مذاکرات پیش‌روی آمریکا با روسیه، شایعات تایید نشده در شبکه‌های اجتماعی پخش شد که رئیس جمهور آمریکا قصد دارد از ناتو خارج شود. دومینیک مایکل تریپی، مفسر سیاسی، روز یکشنبه در توییتر خود نوشت: "فوری: طبق گزارش‌ها، رئیس جمهور دونالد ترامپ در حال بررسی خروج ایالات متحده از ناتو است."

البته نه این پست و نه پست های مشابه توسط دیگر مفسران، فاقد اطلاعات تایید شده‌ای است که بر این ادعای جدید صحه بگذارد.

ترامپ درباره ناتو چه گفته است؟

در یک گردهمایی در کارولینای جنوبی در فوریه ۲۰۲۴، ترامپ گفت که به بحث‌های اجلاس ناتو پیام داده است که اگر متحدان ناتو هزینه‌های دفاعی خود را افزایش ندهند، ایالات متحده از آنان محافظت نخواهد کرد. او گفت:

" {به آنان} گفتم: «همه باید پول بدهند.». آن‌ها گفتند: «خب اگر ما پول ندهیم ، آیا شما هنوز هم از ما محافظت خواهید کرد؟» گفتم: «نه، به هیچ وجه.» آن‌ها نمی توانستند این پاسخ را باور کنند".

منشور ناتو می گوید اگر یک کشور ناتو مورد حمله قرار گیرد، همه اعضای دیگر، از جمله ایالات متحده، موظف هستند که با این حمله به عنوان حمله به خود رفتار کنند.

ترامپ تا جایی پیش رفت که گفت اگر روسیه به یکی دیگر از متحدان ناتو که تعهدات هزینه‌ای را برآورده نکرده، حمله کند، " روسیه را تشویق می کند" تا "هر کاری که می خواهد انجام دهد."

در سال ۲۰۱۹، نیویورک تایمز گزارش داد که ترامپ "چندین بار" به طور خصوصی گفته بود که می خواهد ایالات متحده را از اتحاد خارج کند. در اولین مصاحبه پس از انتخابات ۲۰۲۴، ترامپ همچنین به روزنامه‌نگار کریستن ولکر گفت که اگر آن‌ها "صورت‌حساب‌ها را پرداخت نکنند" یا با ایالات متحده "به طور عادلانه رفتار نکنند" به یقین خروج از ناتو را بررسی خواهد کرد.

اما هر ادعای جدید مبنی بر این که او در حال بررسی خروج از ناتو است، ممکن است بر اساس قرائن و در حد گمانه‌زنی و نه شواهد آشکار باشد.

چه چیزی باعث شده که حدس و گمان های اخیر مطرح شود؟

یکی از مفسران که این ادعا را منتشر کرد، دومینیک مایکل تریپی، وقتی با درخواست ارایه شواهد برای دعوی خود مواجه شد، به شماری از اخبار استناد کرد.

اگرچه نظرات زیادی در مورد مذاکرات دولت ترامپ در اروپا وجود دارد، اما به نظر می رسد که محتوای ادعاهای اخیر درباره‌ی خروج آمریکا از ناتو بر اساس تجزیه و تحلیل و پیش‌بینی است.

مشاور امنیتی اسبق ترامپ، جان بولتون، در مصاحبه ای با شبکه تلویزیونی بریتانیایی LBC در ۱۳ فوریه، گفت که رئیس‌جمهور ترامپ از تلاش برای پایان‌دادن به جنگ اوکراین به عنوان راهی برای طرح خروج از ناتو استفاده می کند.

بولتون گفت: " من فکر می کنم بسیار محتمل است که ترامپ تلاش کند و ایالات متحده را از ناتو خارج نماید، و او در حال حاضر پیش‌شرط‌هایی می گذارد که آن اقدام را توجیه می کند."

بولتون افزود: "می دانید، او در دوره اول خود گفت همه این اروپایی‌ها دو درصد از تولید ناخالص داخلی را برای دفاع خرج نمی کنند، که آن‌ها در اجلاس ناتو کاردیف در سال ۲۰۱۴ متعهد شدند که انجام دهند. حالا او می گوید که شما باید پنج درصد از تولید ناخالص داخلی را برای دفاع خرج کنید. من شخصا فکر می کنم این چیزی است که ایالات متحده باید خرج کند. من شخصا فکر می کنم در یک دنیای چالش‌برانگیز، ما به اندازه کافی خرج نمی کنیم، و در حال حاضر تنها سه کشور هستیم که هزینه می کنیم."

بولتون ادامه داد: " اما من گمان می کنم تقریبا هیچ کشوری در اروپا، شاید جز کشورهای حوزه بالتیک و لهستان و چند کشور دیگر، نیست که به تعهد پنج درصد پایبند باشد. پس اگر ظرف یک سال این اتفاق نیافتد، ترامپ قادر خواهد بود بگوید «ناتو به همان اندازه بی ارزش است که من همیشه می گفتم. من خارج می شوم»"

بولتون از زمان برکناری توسط ترامپ از مقام مشاور امنیت ملی رئیس جمهور در سال ۲۰۱۹، منتقد صریح ترامپ بوده است. ترامپ به بولتون به عنوان یک "احمق" اشاره کرده است که برای ترساندن رهبران خارجی که فکر می کردند ایالات متحده در مورد مسائل خاص کوتاه خواهد آمد، مورد استفاده قرار می گرفت.

دیگر مفسران و ناظران، پیش‌بینی خود را بر اساس اقدامات کابینه ترامپ انجام داده‌اند. در ۱۲ فوریه ، وزیر دفاع پیت هگست به گروه تماس دفاعی اوکراین گفت که "واقعیت های استراتژیک ایالات متحده" مانع از آن می شود که این کشور "در درجه اول بر امنیت اروپا متمرکز باشد."

این اظهارات از جمله مورد توجه گابریلیوس لاندزبرگ، وزیر خارجه سابق لیتوانی، قرار گرفت که به پولیتیکو گفت اظهارات هگست همراه با شایعات مبنی بر این‌که ترامپ می تواند ۲۰۰۰۰ سرباز آمریکایی را از ناتو خارج کند، نشان دهنده‌ی "غروب ناتو" است. همان‌طور که توسط پولیتیکو اشاره شد، اظهارات لاندزبرگ در حالی مطرح شد که هگست به مخاطبان در ورشو گفت:

"اکنون زمان سرمایه گذاری است، زیرا شما نمی توانید فرض کنید که حضور آمریکا تا ابد ادامه خواهد داشت."

در جایی دیگر، ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین، احتمال خروج را مطرح کرده و هشدار داده است که اگر ایالات متحده از این اتحاد خارج شود، روسیه به کشورهای اروپایی حمله خواهد کرد. زلنسکی گفت که پوتین منتظر " تضعیف ناتو با سیاست ایالات متحده آمریکا است."

رهبر اوکراین مدعی شد که اوکراین اطلاعاتی بر این مبنا دارد که ممکن است احتمال حمله روسیه به برخی از کشورهای ناتو که "جمهوری های شوروی" بوده اند، وجود داشته باشد. زلنسکی اضافه کرد که اگر ایالات متحده ناتو را ترک کند "خطر اینکه روسیه اروپا را اشغال کند، ۱۰۰ درصد است."

تحلیلگران قبلا به نیوزویک گفته بودند که یا نمی توانند پیش بینی کنند، یا باور ندارند که ترامپ ایالات متحده را از ناتو خارج کند. چارلز کوپچان، عضو ارشد شورای روابط خارجی، در نوامبر ۲۰۲۴ به نیوزویک گفت:

"من انتظار ندارم ترامپ از ناتو خارج شود. شک دارم که او بخواهد به عنوان آن رئیس جمهور آمریکا که اتحاد غربی را از بین برد، به یاد آورده شود. تهاجم روسیه به اوکراین و ادامه تهدید مسکو، ثبات اروپا را هدف گرفته است. که ای مساله، حتی اگر ترامپ موفق به پایان دادن جنگ در اوکراین شود، خود دلیل کافی برای حفظ نیروهای آمریکایی در اروپا فراهم می آورد."

"تجاوز روسیه علیه اوکراین و تهدید مداوم مسکو برای ثبات اروپا ، حتی اگر ترامپ بتواند به پایان دادن به جنگ در اوکراین کمک کند، دلیل کافی برای حفظ نیروهای آمریکایی در اروپا فراهم می کند. ترامپ به فشار بر متحدانش ادامه خواهد داد تا بیشتر برای دفاع هزینه کنند، اما من انتظار ندارم که او کمک‌ها را قطع و فرار کند."

استیون ام. والت، استاد روابط بین الملل در مدرسه هاروارد کندی، گفت:

"به صراحت بگویم، هیچ کس نمی داند. ترامپ هیچ تعهد عمیقی به ناتو ندارد و مدتهاست که استدلال می کند که اروپا باید برای دفاع از خود تلاش بیشتری به خرج دهد. اما او ممکن است ترجیح دهد در ناتو بماند تا بر سیاست های آن تأثیر بگذارد ، در حالی که به طور مداوم از آنچه اروپایی ها انجام می دهند شکایت می کند و از تهدید خروج برای اجبار آن‌ها در مسائل اقتصادی و امنیتی استفاده می برد."

کارشکنی اروپا سر راه صلح و سیلی سخت واقعیت

هرولد ترنر، مفسّر سیاسی نزدیک به ملی‌گرایان آمریکایی، در یادداشتی در وبگاه خود، از بررسی سناریوی خروج آمریکا از پیمان آتلانتیک شمالی(ناتو) در کاخ سفید خبر داد.

او مدعی شد که تمام صبح، داخل کاخ سفید بحثی در مورد این موضوع جریان داشت که اگر اروپا تلاش کند مذاکرات آمریکا و روسیه بی‌نتیجه بماند، آمریکا چه باید بکند. خروج آمریکا از ناتو اکنون رسما "روی میز است." اگر اروپایی ها جرات کنند در تلاش های آمریکا برای متوقف کردن درگیری های جاری دخالت کنند، آمریکا احتمالا از این به بعد به اروپا خواهد گفت که باید به تنهایی مشکل خود را حل کند و تقریبا بلافاصله شروع به خروج نیروهای آمریکایی از اروپا خواهد کرد

به ادعای ترنر، اجماع عمومی در کاخ سفید این است که اروپایی‌ها جایگاه خود را در دنیای واقعی درک نمی کنند؛ آن‌ها فکر می کنند که با ایالات متحده برابر هستند اما نیستند. هرگز نبوده است. در دولت ترامپ این درک وجود دارد که اگر یک جنگ بزرگ در اروپا در مورد درگیری روسیه و اوکراین رخ دهد، این ایالات متحده است که باید بار سنگین دفاع از اروپا را( که بسیار ضعیف است و خود توان محافظت از خود را ندارد)، تحمل کند. این نتیجه تصمیمات عمدی اروپا به ضرر ایالات متحده است. برای دهه‌ها اروپایی‌ها از تعهد خود برای صرف حداقل دودرصد از تولید ناخالص داخلی برای هزینه‌های دفاعی طفره رفته‌اند. سال به سال، بارها و بارها ، ایالات متحده مجبور بود کاری را که اروپا در انجام آن شکست خورده بود جبران کند.

به نوشته‌ی ترنر، اروپایی ها طوری رفتار می کنند که انگار از نظر قدرت با آمریکا برابر هستند، در حالی که برای دهه‌ها به تعهد خود برای شراکت در هزینه‌ها تن زده‌اند. اروپا می خواهد در مورد موضوعی مداخله کند که غایت آن در اختیار او نیست. اگر جنگ بیاید ، اروپا برای جنگیدن خیلی ضعیف است. بنابراین در حالی که ایالات متحده روشن کرده است که اروپا در مذاکرات ایالات متحده و روسیه دخیل نخواهد بود، اروپایی ها در حال حاضر قصد دارند این مذاکرات را خراب کنند اگر به این تلاش ادامه دهند،محتمل است که سخت‌ترین سیلی واقعیت را، از زمان جنگ دوم جهانی به این سو، متحمل شوند. به احتمال زیاد به آنها گفته خواهد شد "از خود دفاع کنید، ایالات متحده مداخله نخواهد کرد."