حدود ۴۰۰ هزار حدیث شیعه در مرکز نور استخراج شده‌اند

به گزارش سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام محمدحسین بهرامی، رئیس مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی(مرکز نور) در نشستی با رئیس مؤسسه و روزنامه اطلاعات با اشاره به سابقه ۳۶ ساله فعالیت مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، اظهارکرد: پایه‌گذاری مرکز نور با حمایت صریح و مستقیم رهبر معظم انقلاب اسلامی صورت گرفت.

حجت‌الاسلام بهرامی با اشاره به رویکرد تخصصی مرکز نور تصریح کرد: هدف از تأسیس این مرکز، ارائه خدمات علمی و فنی به محققان حوزه علوم اسلامی بود که هرچند محصولات و دستاوردهای مرکز برای عموم مردم نیز قابل بهره‌برداری است، اما تمرکز اصلی، پاسخ به نیازهای علمی و تخصصی پژوهشگران است.

رئیس مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی با بیان اینکه فعالیت‌های این مرکز ماهیتی میان‌رشته‌ای دارد، ادامه داد: در این مجموعه، ترکیبی از دانش حوزوی و دانش فنی به‌کار گرفته شده است، تجربه‌ای که در مرکز نور طی سال‌ها شکل گرفته، در نحوه تلفیق عمیق میان طلاب فاضل و برنامه‌نویسان متخصص نمود یافته است؛ طلابی که به دانش مهندسی و فناوری اطلاعات تسلط دارند و توانسته‌اند الگویی جدید در تعامل علم دین و فناوری ارائه دهند.

وی تأکید کرد: شاید تفاوت بنیادین مرکز نور با سایر مجموعه‌ها در همین پیوند عمیق میان علم دینی و دانش فنی باشد؛ تجربه‌ای که امروز در جهان با عنوان «علوم انسانی دیجیتال» (Digital Humanities) شناخته می‌شود و مرکز نور سال‌ها پیش از این، مفهوم آن را در عمل پیاده کرده است.

حجت الاسلام بهرامی سپس به دستاوردهای مرکز نور در حوزه داده‌پردازی علوم اسلامی پرداخت و گفت: در طول این سال‌ها، جامع‌ترین و عمیق‌ترین داده‌های علوم اسلامی گردآوری شده است . در حوزه کتاب، تا امروز بالغ بر ۱۲۹ هزار و ۹۰۰ جلد کتاب از رشته‌های مختلف علوم اسلامی دیجیتال‌سازی شده و این روند با سرعت و دقت در حال انجام و توسعه است و هدف گذاری ما برای این کتابخانه اضافه شدن سالانه 30 هزار جلد کتاب به مجموعه است.

وی افزود: خدمات مرکز تنها محدود به تصویرسازی یا اسکن منابع نیست، بلکه داده‌ها با عمق تحلیلی بالا پردازش و برچسب‌گذاری شده‌اند، برای مثال، تمام منابع حدیثی شیعه با بیش از ۲۰ نوع برچسب تخصصی ساختاردهی شده‌اند؛ به‌گونه‌ای که جایگاه دقیق متن، سند، راوی، امام صادرکننده، محل مدح یا ذم، و ساختار روایی هر حدیث مشخص شده است.

رئیس مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی عنوان کرد: تاکنون حدود ۴۰۰ هزار حدیث شیعه با بهره‌گیری از فناوری هوش‌محور استخراج شده‌اند و تمامی این احادیث نمایه‌سازی شده و به‌صورت دقیق مکان‌مند شده‌اند و امروزه کمتر حدیثی در منابع شیعه وجود دارد که خارج از پوشش این پایگاه باشد.

وی اذعان کرد: در تعامل با آستان قدس رضوی، مجموعه‌ای جامع از روایات امام رضا علیه السلام تهیه شد که بی‌تردید در هیچ منبع مکتوبی با چنین دقت و عمقی تدوین نشده است و در این پروژه، تمامی احادیث امام رضا علیه السلام با درج کامل مشخصات منبع و جلد و صفحه آن، سند و متن و ویژگی‌های ساختاری، یکجا فراهم آمده است.

استاد حوزه و دانشگاه افزود: نشریاتی چون «ملک»، «میقات»، و دیگر مجلات معتبر حوزوی و دانشگاهی، به‌ویژه نشریات متعدد در موضوعات مرتبط با معارف اهل‌بیت علیهم السلام، هم‌اکنون با بالاترین کیفیت پردازش و دسته‌بندی شده و در اختیار محققان قرار دارد.

رئیس مرکز تحقیقات کامپیوتری نور در پایان با تأکید بر نگاه جمع‌محور و مسئولیت‌پذیر مجموعه خاطرنشان کرد: در سیاست ما، هیچ‌یک از نرم‌افزارها یا پروژه‌ها به نام شخص یا فرد خاصی ثبت نمی‌شود و همه فعالیت‌ها متعلق به مرکز است و حاصل تلاش گروهی همکارانی است که سال‌ها عمر خود را در راه اعتلای دانش دینی با بهره‌گیری از ابزار روز صرف کرده‌اند.

در پایان این نشست صمیمی و در جهت تقویت و توسعه همکاری های همه جانبه، تفاهم نامه " توسعه همکاری و تحقق اهداف مشترک در امور پژوهشی و آموزشی" بین مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی و مؤسسه و روزنامه اطلاعات منعقد شد و به امضای رؤسای دو مجموعه رسید.