سفارش های علامه فضل الله

به گزارش خبرگزاری رسا، پس از گذشت حدود چهار ماه از درگذشت علامه سید محمدحسین فضل الله، رساله ای با عنوان «أیها الأحبة» ( ای دوستان) که در بردارنده گفت و گویی با ایشان درباره مرگ و پس از مرگ و وصایای ایشان است که در سال 2000 میلادی انجام شده، منتشر شد.

در بخشی از این گفت وگو علامه فضل الله درباره مستند فقهی این جمله معروفش که «آسایش حرام است» می گوید: مستند این حکم، احساس مسؤولیت است. وقتی احساس می کنم که می توانم به اسلام خدمت بیشتری کنم و اسلام نیازمند نیروی من است و مردم نیازمند آنند که من تجربه خویش را در خدمتشان قرار دهم، احساس می کنم که مسؤولیتم مرا از آسایش و راحت طلبی بازمی دارد.

علامه فضل الله در ابتدای وصیت خود می گوید: اگر حق چنین سفارشی را داشته باشم، سفارشم به علمای اسلام این است که به بعد جهانی اسلام توجه کنند، اختلافات مذهبی را ابزاری برای ساقط کردن اخوت اسلامی قرار ندهند و اختلاف مذهبی را همانند هر اختلاف فرهنگی و فکری بنگرد و گفت و گو را مبنای حل این مشکلات قرار دهند.

وی در سفارش به جنبش ها و احزاب اسلامی ابراز می دارد: تحولات فرهنگی و سیاسی در جهان شیوه های تازه ای را برای حرکت و عمل به هدف تغییر ذهنیت انسان ها و تحقق اهداف سیاسی کلان فراهم کرده است. این اهداف از تولید جامعه ای مطلوب تا تولید دولتی مطلوب را شامل می شود. مسلمانان باید وارد این تجارب شوند و اگر دیگران حزب تاسیس می کنند تا به اهداف سیاسی و فرهنگی و اجتماعی شان برسند، مسلمانان هم باید از این روش بهره گیرند.

این مرجع تقلید درگذشته شیعه در لبنان در سفارش به نسل حوزوی می گوید: معتقدم که الگوهای آگاه در حوزه فراوان وجود دارد که اگر به هم بپیوندند، از موضع قدرت می توانند عمل کنند. سفارش می کنم این نیروها با هم یکپارچه شوند و نسل متقدم آگاه و نسل جدید پر انگیزه با هم تجمع کنند. ما باید منابع قدرت خویش را بسیج کنیم و صبر پیشه کنیم و به راهمان ادامه دهیم و خلاها را پر کنیم زیرا جمود به معنای مرگ است و حرکت عین زندگی است. و اگر دری به روی ما بسته شد دنبال گشودن درها بر آییم. مهم این است که رسالت اسلام را بر دوش بکشیم تا به آینده برسانیم و به انسان اکنون و آینده. و همه نتایج منفی ای را که به ما تحمیل می شود، بپذیریم. بسیار دشوار است که بتوانیم بدون تحمل زحمت و رنج و مشقت به اهداف بزرگ دست یابیم.

وی در بخشی از سخنان خود که به سفارش به دوستان دیروز می پردازد، می آورد: ما باهم برای ایجاد آگاهی در امت نسبت به اسلام اصیل حرکت کردیم تا با نیروهای فکری و فرهنگی ای که داریم خط اسلامی را که همان خط اهل بیت (ع) است تثبیت کنیم. من در این مسیر هیچ گاه منحرف نشدم و از سوی مستکبران و صهیونیست ها و پس مانده ها رنج های فراوان دیدم. برای من سنگین بود که شما را با پس ماندگان در یک صف ببینم. با آنانی که در فضای اندیشه و حرکت اسلامی زیست نکردند و موادی جامد را بر دوش می کشند و فاقد پویایی فکری و روحی اند و مطالعه ای مفهومی از اسلام نداشته اند و حتی آن قدر که به بحث معنی حرفی و ترتب پرداخته اند به عقاید اسلامی و کلام شیعی نپرداخته اند. برایم سخت بود که شما وارد پیمانی غیر مستقیم و غیر مقدس با آنان بر ضد من شدید. تمام تلاش من وارد کردن اسلام و مذهب اهل بیت (ع) به دهن و فکر نسل معاصر در شرق و غرب بود تا چهره ای درخشان از اسلام ارایه کنم که مشکلاتشان را از طریق اسلام و میراث اهل بیت (ع) حل کند. اما سخن من با کسانی که با سخنان نسنجیده جنگی علیه من به راه انداختند این است که: اللهم اهد قومی انهم لایعلمون و اللهم اغفر لقومی انهم لایعلمون. مشکل من با شما در این است که نتایج منفی حرف های خود را بر اسلام و خط اهل بیت درک نکرده اید. فتنه ای را برساختید که هیچ مبنایی نداشت.

علامه فضل الله در سفارش خود به اهل کتاب می گوید: ما و شما در ایمان به خدا مشترکیم و در یگانگی خدا با شما اختلافی نداریم اگر چه در مشخصات این خدا اختلاف داریم. در این که انسان از حیث این که انسان است نمی تواند خدا باشد با هم اشتراک داریم زیرا شما هم ربوبیت عیسی را از حیث تجسید ربوبیت در او می دانید و نه از حیث انسانی او. بیایید بر کلمه برابر با هم تلاقی کنیم که جز خدا را نپرستیم و به او شرک نورزیم و یکدیگر را به خدایی نگیریم… بیایید در ارزش های معنوی و اخلاقی و در عرصه واقعیت زندگی با هم تلاقی کنیم… در مواجهه با استکبار جهانی که می کوشند خود را خدای مردم قرار دهند… بیایید در الهیات هم با حکمت و موعظه نیکو و جدال به شیوه برتر با هم بحث کنیم؛ درباره شخصیت عیسی بحث کنیم که ما او را بنده و پیامبر خدا و شما او را تجسم خدا می بینید.

این مرجع برجسته فقید شیعه در لبنان در پاسخ به این پرسش که اگر قرار باشد فرضا در مجلس ترحیم خود سخنی بگوید او به حاضران چه خواهد گفت، پاسخ داد: می توانم بگویم این انسان از زمانی که چشمش را گشود در فضای رسالت و مسؤولیت زیست. از کودکی و نوجوانی و جوانی کوشید تا در این مسیر حرکت کند. او در این مسیر رنج کشید و آزرده شد و کوشید تا صادق و مخلص باشد و چه بسا نفس فرمانده به بدی او را به تحقق آنچه امید می برد سرزنش کرده باشد، اما او به تناسب نیرویی که داشت رسالت خویش را به پایان برد…. تجربه او را مطالعه کنید؛ زیرا تجربه او گسترده و عمیق است و در خطوط رسالت امتداد دارد… بکوشید تا مرا درست بفهمید؛ زیرا اگر چه برخی در حیاتم مرا درست نشناختند و سر و صداها و جنجال ها و هیاهوها فضا را تیره ساخته بود، اما زمانی که انسان از عرصه غایب می شود و دیگران از مشکلات حضور او برای خویش احساس امنیت می کنند می توان او را بهتر شناخت و از تجربه او بیشتر بهره برد./981