بعثت، برانگیختگی مسلمانان علیه جاهلیت در همه دوران‌ها است
غلامرضا جلالی، معاون پژوهش دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی در گفت‌و‌گو با خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد گفت: مبعث در حقیقت، برانگیختگی و رها شدگی انسان در ملکوت عالم معانی و دستیابی به جهانی است که با افق‌های عالم معنا سازگار باشد و انسان را از واماندن و گرفتار شدن در تنگناهای زندگی مادی نجات دهد.
بعثت پیامبر در حقیقت، برانگیختگی پیروان او در همه اعصار است
وی ادامه داد: جریان بعثت، تنها برانگیختگی نفس پیامبر اکرم(ص) نیست بلکه فرصتی است که از طریق آموزه‌های نبوی تمام پیروان او برانگیخته شوند و بر جاهلیت عصر خود و عوامل بازدارنده دوران چیره شوند و بتوانند راه حیات، حریت و حرکت را بر اساس آموزه‌های پیامبر پیدا کنند.
جلالی اظهار داشت: این که انسان فرزند عادت‌ها است و عادت‌ها یک زندگی تکراری را برانسان تحمیل می‌کنند سبب شده است که همیشه بسیاری از رهبران اجتماعی متوجه این نکته باشند که چگونه باید یک جامعه را از حالت استاتیک به دینامیک تبدیل کنند و چطور انسان ها را در مجرای حرکت دائمی که منجر به شکوفایی استعدادهای انسان شود، قرار دهند.
مبعث، عید رها کردن استعداد‌ها در جهت نفع رسانی به هم‌نوعان است
وی افزود: از این رو عید مبعث، عید رها کردن استعداد‌ها در جهت نفع رسانی به هم‌نوعان و هم‌کیشان و تدبیر راه آینده بشریت است. بنابراین نقش بعثت پیامبر(ص) فقط یک نقش آیینی نیست که ما برای مراسم عید مبعث خودمان را آماده کنیم بلکه از این شعار باید به آن شعور دست پیدا کنیم و بدانیم که بسیاری از معضلات اجتماعی ما به خاطر فروماندن در تعلقات و علائق بیشماری است که از طریق رسانه‌ها به صورت مداوم بر انسان امروز تحمیل می‌شود.
حل مشکلات اجتماعی از طریق تعاون و همیاری ممکن است
معاون پژوهش دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی در خصوص برخورد پیامبراسلام(ص) در برابر انحرافات اجتماعی تصریح کرد: واقعیت این است که ایشان با حل مسائل اقتصادی جامعه و از این مجرا سعی کرده که نیازهای اجتماعی را برطرف کند. مسأله اجتماع از دیدگاه رسول الله(ص) وقتی تحقق پیدا می‌کند که افراد بتوانند در خدمت هم قرار گیرند یعنی هرفرد ضعف دیگران را با قوت خود جبران کند. به این ترتیب فرصت‌های بسیار مناسب‌تری برای رشد جامعه پیش می آید. پیامبر اکرم به تمام پیروان خود آموزش داده بود که وقتی می‌توانند مشکل دیگران را حل کنند مشکل دیگران را مقدم بر مسائل خود بدانند لذا تعاون در حل مسائل اجتماعی عصر رسول الله(ص) حرف اول را می زد.
جلالی با بیان تعاون را اساس اقتصاد اسلامی دانست و گفت: در اسلام اصالت کار یا سرمایه مطرح نیست؛ بلکه اصالت تعاون است پس همه باید باهم مشارکت‌های اجتماعی داشته باشند و مالیات‌ها در خدمت ضعفا و خسارت دیدگان و ابن سبیل ها و ایتام و مستضعفین قرار گیرد.
وی افزود: زمانی که طبقه متوسط در جامعه اسلامی گسترش پیدا کرد و طبقات بسیار مرفه کاهش پیدا کردند و طبقات ضعیف هم به حداقل رسید و یا اصلا باقی نماند آن جامعه خود به خود یک جامعه پویا خواهد بود و عقده های اجتماعی کاهش پیدا خواهد کرد. پیامبر(ص) تنظیماتی را در دولت خود به وجود آورده بود از قبیل نصب رؤسای مناسب برای قبائل، برنامه ریزهای اقتصادی مراکزی که تحت امر پیامبر بودند، بالابردن آموزش های عمومی تخصصی آحاد جامعه و اعزام مأموران اطلاعات و تحقیقات که گزارشات را به روز در اختیار پیامبر قرار دهند.
این عضو هیئت علمی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان ادامه داد: قانون گذاری و داوری و قضاوت فوق‌العاده اهمیت داشت و پیامبر مانع از تخطی افراد درباره مقررات می‌شد. در دوران پیامبر تحت هیچ عنوانی با محدودیت‌های ارتباطات بازرگانی و بین المللی روبرو نمی شویم به طوری که در مدت 23 سال رسالت ایشان، تعامل بین جهان شرق دور خاورمیانه و دنیای غرب قطع نشد و لذا روابط بین‌الملل در سطحی بالا افزایش یافت.
وی گفت: از سوی دیگر پیامبر(ص) برای حل مسائل داخلی فتنه گران را به خوبی سرکوب می کرد تا جایی که به آشوبگران فرصت ظهور و بروز در جامعه نداشتند. بنابراین خیلی مدیریت جامعه در زمان پیامبر بسیار قوی بود، این که پیامبر حتی در جزئی ترین مسائل، خود شهر مدینه را مهندسی کرده نشان می‌دهد که پیامبر پدر نظم و قاعده مندی است لذا ما نمی توانیم خود را تربیت یافته مکتب پیامبر(ص) بدانیم و در عین حال با بی نظمی، بی انضباطی و قانون شکنی زندگی فردی وئاجتماعیمان راان را بگذرانیم.
جلالی خاطرنشان کرد: در جهاد با مخالفان و صلح با هم پیمانان و انتخاب جانشین بعد خود نیز بسیار عالی عمل کردند،این ها همه نشان می دهد که انسان به امید، امنیت، اخلاق، انضباط و تعامل نیاز دارد که پیامبر همه این ها را با جریان بعثت برای جامعه جهانی و بشری به ارمغان آورد.
وحدت دین و دولت در هیچ آیینی جز اسلام محقق نشده است
وی ابراز داشت: به جرأت می توان گفت در هیچ آیینی به اندازه اسلام، تعامل بین عرش و فرش و وحدت یافتن دین و دولت اتفاق نیفتاده است. یعنی تنظیمات اجتماعی طوری باشد که غریزه تحت نظارت فطرت باشد اگر ما در حیات پیامبر و رسالت او موفقیت می بینیم به خاطر این است که پیامبر اکرم(ص) طبیعت آدمی را خوب تنظیم کرد به گونه‌ای که در زمان رسالت ایشان در شهر مدینه بیمار وجود نداشت، هم غرائض را خوب تنظیم کرد به گونه‌ای که جوانان مشتاق ازدواج بودند و اعتماد به نفس خوبی داشتند وهم فطرت را به اوج رساند.
عناصر مهم شکل گیری یک تمدن در آموزه پیامبر با تمام دقت وجود داشت
معاون پژوهش دفتر تبلیغات اسلامی خراسان با تأکید بر الگو بودن مشی پیامبر در اداره جامعه اظهار داشت: عناصر مهم شکل گیری یک تمدن در آموزه پیامبر با تمام دقت وجود داشت گرچه در روزگار حیات پیامبر اکرم خیلی ها متوجه اهمیت این آموزه ها نبودند اما به همان درصدی که در آن مسیر حرکت کردند بدون این که خودشان متوجه شده باشند در مدت بسیار کوتاهی توانستند فتوحات بزرگی را به دست آورده و بر دو امپراطوری روزگار خودشان غلبه داشته باشند که چنین رشد سریعی را در هیچ گوشه ای از تاریخ در هزارهای گذشته سراغ نداریم .
وی با اشاره به اینکه در زمان پیامبر با مدیریت بسیار بالای ایشان در برنامه ریزی اقتصادی، سیاسی و اجتماعی بزرگ ترین امپراطوری جهان به صورت تدریجی شکل گرفت ادامه داد: پیامبر اکرم(ص) به گونه‌ای برنامه ریزی کردند که افق‌ها و پاسخگویی به تمام مشکلات و تعامل های بین ماده و معنا و شرق و غرب، به گونه ای بود که هم زنان رشد داشتند و هم مردان، هم سیاه و هم سفید از زندگی خود راضی بودند، هم تعامل بین شرق و غرب خدشه دار نشود و هم عقب افتاده ترین جامعه آن روزگار بتواند پیشرفته ترین جامعه در آن زمان تبدیل شود. همه اینها حاکی از حکمت عظیمی است که پیامبر داشت و قوانینی را پیش روی انسان قرار می داد که با نفس‌الام حاکم بر عالم ارتباط داشته باشد. پیامبر غایت شکوفایی را در جامعه رقم زد و امروز ما هم اگر می خواهیم به مرزی از شکوفایی دست پیدا کنیم الزاما باید از همان قوانین و قواعد نفس‌الامری که عالم تشریع و تکوین را به هم مرتبط می کند بهره گیریم.
جلالی یادآور شد: از دیدگاه ما تشریعی که پیامبر با مبعث خود در اختیار ما قرار داد ناظر بر تکوین و گویای حقیقت نهفته در عالم تکوین است پس اگرمی خواهیم زمام امور تکوین را به درستی در اختیار داشته باشیم به گونه ای که خللی به محیط زیست وارد نکنیم، آلودگی ها افزایش پیدا نکند،انسان فرسوده نشود و اخلال روانی پیش نیاد باید به تشریع ناظر بر تکوین پایبند باشیم و بدانیم که این انطباق در منطق و رسالت پیامبر اکرم بازتاب پیدا کرده است./930/ت301/ع