حوزه علمیه زمینه‌های علمی طرح عفاف و حجاب را فراهم کند
حجت‌الاسلام مهدی بیاتی، مسؤول کارگروه عفاف و حجاب نهاد رهبری در دانشگاه‌های کشور، در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا، وظیفه حوزه در مقوله حجاب و عفاف را طراحی و فراهم کردن زمینه‌های علمی مانند موضوع‌شناسی و حکم‌شناسی آن دانست و گفت: بخش راهبردی و فرهنگ‌سازی امر حجاب وظیفه دولت است که باید توسط حوزه انجام شود.
وی با بیان این‌که مسأله عفاف و حجاب که در معرفی جامعه به عنوان یک جامعه سالم یا ناسالم نقش دارد، مورد دغدغه مقام معظم رهبری، مراجع تقلید و متدینین جامعه است، افزود: حوزه‌های علمیه نقش خود را در این زمینه به خوبی ایفا نکردند و متأسفانه با وجود حساسیت موضوع عفاف و حجاب، درس خارجی در سطوح عالی برگزار نشده که این بحث را تبیین کند.
بررسی محورهای مورد نیاز در عرصه عفاف و حجاب
مدیر مرکز ملی عفاف و حجاب وزارت کشور خواستار بررسی تمام محورهای مورد نیاز در عرصه عفاف و حجاب شد و تصریح کرد: متأسفانه پس از 33 سال از پیروزی انقلاب اسلامی ضرورت باز شدن بابی به نام باب حجاب و عفاف مطرح نشده و یک موسوعه فقهی درباره حجاب با نگاهی کاملا فقیهانه نسبت به این مقوله، تدوین نشده است.
وی ادامه داد: در این زمینه یک سؤال جدی مطرح است و آن این‌که آیا حجاب اسلامی در تمام شرایط روی کره زمین و در هر منطقه جغرافیایی با هر وضعیتی که جامعه دارد، همین وجه و کفین است، آیا امکان دارد وجه و کفین به خاطر جهات مختلف جغرافیایی یا سیاسی اجتماعی تغییر کند، چقدر روی این مسأله کار شده، معلوم نیست.
هنوز یک موسوعه فقهی درباره حجاب تدوین نشده است
حجت‌الاسلام بیاتی با اشاره به این‌که در بحث حجاب استثنائاتی فقهی درباره نوع حجاب زنان سالخورده، زنان عشایر، بردگان و کنیزان و مانند آن وجود دارد که به درستی بررسی نشده است، گفت: متأسفانه هنوز یک موسوعه فقهی درباره حجاب تدوین نشده است که تمام فروع آن را به اضافه نظرات علمای بزرگ و فقها از صدر اسلام تاکنون درآورده و منعکس کند.
واکاوی جزئیات عفاف و حجاب به همت فقها
وی اظهار داشت: همان‌طورکه فقها در مسأله کفن و دفن و مسائل مبتلابه دیگری که کمتر مورد ابتلای جامعه است، وارد شده و جزئیات آن را مورد تبیین قرار داده‌اند، در بحث مهمی مانند حجاب که نمایشگر فضای حاکم بر اجتماع و در سلامت و عدم سلامت آن موثر است، به طور جدی وارد شوند و به واکاوی جزئیات آن بپردازند.
مسؤول پیگیری رشته تخصصی عفاف و حجاب در سطح سه حوزه علمیه گفت: البته علما و مراجع نسبت به مسأله حجاب دغدغه دارند و خواستار رسیدگی به این مسأله هستند، اما آیا حوزه هیچ وظیفه‌ای ندارد که انجام دهد، آیا یک فقیه و دین‌شناس که موضوع مبتلابه جامعه را به خوبی شناخته است، نباید طرحی را آماده کند و برای اجرا به دولت ارائه دهد.
وی با بیان این‌که مقام معظم رهبری در سفر اخیر خود به شهر مقدس قم فرمودند «حوزه علمیه قم مادر نظام جمهوری اسلامی است»، از مراجع و علما خواست که در حوزه عفاف و حجاب پا را از توصیه فراتر گذاشته و وارد عرصه عمل شوند تا حوزه پیشنهادهایش را برای تعیین قانون در مشاغل مختلف بیان کند.
تعیین و ارائه حکم موضوعات مرتبط با عفاف و حجاب
حجت‌الاسلام بیاتی گفت: متدینین خواستار تعیین همه موضوعات مرتبط با عفاف و حجاب و ارائه حکم برای آنها هستند، اما متأسفانه هنوز یک پژوهشکده علمی با موضوع عفاف و حجاب و یک رشته تخصصی در بحث عفاف و حجاب تأسیس نشده و کتاب‌های مستند و فقهی که مسائل مرتبط را جمع‌آوری کند، وجود ندارد و جای خالی آنها احساس می‌شود.
وی در ادامه نحوه تعامل حوزه با نهادهای حکومتی را در امر فرهنگ‌سازی عفاف و حجاب مثبت ارزیابی نکرد و با بیان این‌که دولت هیچ‌وقت طرحی را در این زمینه مطالبه نکرده است، افزود: برخی طلاب جوان در این موضوع کار کرده و طرح‌هایی را ارائه دادند و نتایجی هم در مقیاس پایین به دست آوردند که جا داشت گسترش یابد، اما این همت از طرف دولت نبود و حوزه هم احساس رسالت نکرد که در این زمینه، قدم بردارد.
مدیر مرکز ملی عفاف و حجاب وزارت کشور اظهار داشت: این احساس وظیفه در بخش‌های پایین حوزه توسط طلاب جوان وجود داشته و باید گفت که حوزه همواره مطالبه دارد و همواره این مطالبه از طرف مراجع و علما مطرح بوده است و مسأله عفاف و حجاب در حوزه‌های علمیه تبیین شده، اما باید دید زوایای آن به خوبی شکافته شده است.
ضرورت مسأله‌یابی و طرح بحث درباره عفاف و حجاب
وی با بیان این‌که متأسفانه جامعه تفاوتی بین عفاف و حجاب نمی‌دانند و این موضوع به عدم مسأله‌یابی و طرح بحث در این عرصه از سوی حوزه‌های علمیه برمی‌گردد، گفت: حوزه با اجرای طرح عفاف و حجاب موافق است و هر ارگانی که در نظام جمهوری اسلامی قسم می‌خورد اسلام را در حد امکان در جامعه پیاده کند، باید در حد امکان پیاده کند.
حجت‌الاسلام بیاتی تصریح کرد: اجرای طرح عفاف و حجاب باید نسبت به هنجارشکن‌ها اجرایی شود، اما باید توجه داشت بازتاب این امر در جامعه زمانی اتفاق می‌افتد که حوزه همه موضوعات مرتبط عفاف و حجاب را شناسایی و برای آن حکم دایر کرده باشد و زمانی می‌توان به هنجارشکن‌های اجتماعی اعتراض کرد که خود به این هنجارها دامن نزنیم.
وی در ادامه احیای امر به معروف و نهی از منکر را بر هر مسلمانی واجب دانست و با بیان این‌که برای امر به معروف و نهی از منکر شرایطی دارد که اگر احراز شود، هر آسیبی را توجیه می‌کند، گفت: وقتی طلبه‌‌ای در نظام جمهوری اسلامی امر به معروف و نهی از منکر می‌کند و مورد ضرب و شتم قرار می‌گیرد، باید دولتمردان و قوه قضائیه را مسؤول دانست.
تأسیس رشته تخصصی عفاف و حجاب در حوزه
این فعال عرصه حجاب‌پژوهی ابراز داشت: آمر به معروف و ناهی از منکر باید به وظیفه خود عمل کند، اما بسترهای آن هم باید فراهم شود، توقع ما از قوه قضائیه آن است که به صورت جدی وارد این عرصه شده و به شدت با افرادی که ایجاد رعب و وحشت می‌کنند برخورد کرده تا دیگر کسی جرأت نکند آمران به معروف و ناهیان از منکر را مورد ضرب و شتم قرار دهد.
وی ترویج بحث عفاف و حجاب و ایجاد حساسیت درباره این موضوع را از وظایف جامعه مدرسین دانست و گفت: جامعه مدرسین حوزه با فراهم کردن زمینه تحقیق و تأسیس رشته تخصصی عفاف و حجاب و راه‌اندازی پژوهشگاه علمی در این عرصه، می‌تواند راه‌های تبلیغ و ظرافت‌هایی که در راه ترویج فرهنگ عفاف و حجاب وجود دارد، به خوبی تبیین کند. /920/ت301/ن