پژوهش کاربردی نیاز جامعه است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، حجت‌الاسلام علی جلاییان، مدیر پژوهش دانشگاه علوم اسلامی رضوی، شب گذشته در نشست جایگاه مسائل اجتماعی در پژوهش‌ها که در حاشیه نمایشگاه هفته پژوهش در بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی برگزار شد، گفت: برای انجام یک پژوهش موفق، مقدماتی لازم است که اولین نکته، وجود ذهنی خلاق و پرسشگر پژوهشگر است و این ذهن خلاق باید مطالعه زیاد و توأم با نظم داشته باشد.

وی ادامه داد: اولین نکته در بحث جایگاه مسائل اجتماعی در پژوهش‌ها، توجه به مسائل اجتماعی، تاریخی و مسائل پیرامونی آن موضوع و روایت‌ها است که مشخص می‌کند در چه بستر تاریخی به وجود آمده است.

وی به اهمیت مطالعه بستر تاریخی یک موضوع اشاره کرد و افزود: به طور مثال در رمی جمرات، مطالعه‌های تاریخی نشان داده هیچ علامتی با این شمایل نبوده و یا این‌که حتما موضعی همچون ستون باشد و سنگ باید به آن اصابت کند، وجود نداشته است.

مدیر پژوهش دانشگاه علوم اسلامی رضوی به جمع‌نگری و بررسی دقیق موضوع پژوهش اشاره و تصریح کرد: نکته دیگر قابل توجه در این زمینه، نگاه جمعی به مجموعه روایت‌ها و آیه‌های مربوط به موضوعی است که مورد تحقیق قرار گرفته، به این معنا که باید تمام آیه‌ها و روایت‌های مجموعه موضوع را تحقیق کرد، نه این‌که برای مثال، به یک نکته اشاره شده و عبور شود.

وی به روایات مطروحه در مورد زمان جمع‌آوری قرآن پس از رحلت پیامبر(ص) اشاره کرد و اظهار داشت: ‌این مسأله مطرح بود که قرآن پس از پیامبر(ص) جمع آوری شده اما با مطالعه به این حقیقت خواهیم رسید که اینطور نبوده و روایات‌های متعددی بر جمع‌آوری قرآن در زمان حیات پیامبر(ص) دلالت دارد، به این معنا که روایت‌هایی که دلالت بر گردآوری قرآن بعد از پیغمبر(ص) دارد، ساختگی است.

حجت‌الاسلام جلاییان، ادامه داد: نکته سوم در این باب، ارائه تحقیق‌ها و پژوهش‌ها به زبان مخاطب است که امروز یکی از آفت‌های پژوهش این است که گاهی با وجود مطالعه جامع و اصولی، زبان ارائه، زبان مناسبی نیست.

وی به حدیثی از امام صادق(ع) اشاره و تصریح کرد: امام صادق(ع) می‌فرمایند: «هرگز پیامبر به کنه عقل خودش با مردم سخن نگفت»، یعنی سطح سواد پیامبر(ص) بالا است، اما پیامبر(ص) با این سطح با مردم سخن نمی‌گوید، در ادامه روایت نیز می‌فرماید: «ما به اندازه عقل مردم با آنها سخن می‌گوییم»، یعنی هنگام مواجهه با مردم، سخن را در سطح مردم برده و آنگونه که مخاطب درک می‌کند، منتقل می‌کنند.

مدیر پژوهش دانشگاه علوم اسلامی رضوی خاطرنشان کرد: پژوهش خوب، نیاز جامعه نیز هست اما اگر مخاطب مردم هستند، باید با زبان آنان سخن گفت؛ جامعه ما نیازمند کاربردی و ریز کردن مسائل برای استفاده است، اما متأسفانه مطالعات دینی ما هنوز در حد بنیادی خود باقی مانده است.

وی در پایان به مسائل میان‌رشته‌ای اشاره کرد و یادآور شد: در بحث مسائل میان‌رشته‌ای شاهد بروز فاجعه هستیم؛ به این معنا که مسائل علمی را قطعی می‌دانیم و دنبال آیه مطابق با این موضوع هستیم که این یک فاجعه است./932/پ202/ب