اهل بیت امام حسین(ع) چهل روز بعد از عاشورا به کربلا رسیدند

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در تبریز، یکی از شبهات موجود میان علما و مورخان تاریخ اسلام این بود که کاروان خاندان مطهر امام حسین(ع) در اربعین اول به کربلا بازگشته‌اند یا نه؟ سه دیدگاه مهم در این زمینه وجود دارد، که به اختصار مورد اشاره قرار می‌دهیم.

اقوال در مورد بازگشت اهل بیت(ع) به کربلا

بعضی عقیده دارند اهل بیت امام حسین(ع) در سال 61 هجری از شام برگشته و در بیستم صفر همان سال در کربلا با جابر بن عبدالله انصاری ملاقات کردند و همگان برای امام عزاداری نمودند که از این اربعین به عنوان اربعین اوّل یاد می‌شود و از شهرت بیشتری برخوردار است. طرفداران این دیدگاه شواهد و قرائنی را دستمایه خویش قرار داده و به دلائل مخالفان دیدگاه خود پاسخ داده‌اند.

اما بعضی دیگر بازگشت اهل بیت(ع) به کربلا و ملاقات آنان با جابر را قبول ندارند. بر اساس این دیدگاه اهمیت اربعین ربطی به نحوه رسیدن دوباره اهل بیت(ع) به کربلا ندارد. استاد شهید مطهری نیز در جلد اول کتاب حماسه حسینی رفتن اهل بیت به کربلا و ملاقات آنان با جابر بن عبدالله را قبول ندارد. به نظر آن عالم، مدت زمان رفت و برگشت آنها به گونه‌ای است که امکان ندارد، پس از چهل روز دوباره به کربلا برگشته باشند.

در این میان بعضی دیگر بر این عقیده هستند که اربعین وجود داشته است؛ بدین معنا که اهل بیت(ع) در کربلا حضور یافته و برای امام حسین(ع) و یاران او عزاداری کرده‌اند؛ ولی در سال اوّل و یا سال‌های بعد بوده، معلوم نیست.

نظریه شهید محراب آیت الله قاضی

کتاب «تحقیق درباره اربعین حضرت سید‌الشهدا(ع)» شهید قاضی طباطبایی با توجه به روح علمی حاکم بر آن، یک اثر پژوهشی و تحقیقی است که آن عالم مجاهد با آوردن پانزده دلیل ضمن پاسخگویی به شبهات، اثبات کرده اسرا و خاندان مطهر حضرت سید الشهدا(ع) در اربعین اول به کربلا برگشته‌اند.

نسخه اصلی کتاب که با دستخط شهید قاضی در کتابخانه شخصی آن عالم مجاهد نگهداری می شود، بیش از هزار صفحه دارد. چاپ اول این اثر در دو هزار و 300 نسخه و 680 صفحه در ربیع الاول سال 1393 هجری قمری مطابق با فروردین 1352 در چاپ میهن تبریز به زیور طبع آراسته شد و هم اکنون این کتاب از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به چاپ ششم رسیده است.

کتاب «تحقیق درباره اربعین حضرت سید‌الشهدا (ع)» باتوجه به روح علمی حاکم بر آن، یک اثر پژوهشی و تحقیقی است که آن روحانی فقیه و مجاهد با آوردن پانزده دلیل ضمن پاسخگویی به شبهات، اثبات کرده اسرا و خاندان مطهر حضرت سید الشهدا(ع) در اربعین اول، یعنی همان سال به کربلا برگشته‌اند.

آیت الله قاضی طباطبایی با نگارش این اثر ارزشمند کوشید تا غبار تردید و شبهه از چهره یک روایت تاریخی بردارد و برای این هدف متعالی خود به منابع بی شماری مراجعه کرد، از این رو نمی‌توان گفت که بخشی از اثر مذکور شهید آیت‌الله قاضی، علمی و بخشی دیگر غیر علمی است.

آن شهید مجاهد با درایت و وسواس بی‌اندازه علمی، خواسته با ذکر سند و منابع معتبر نسبت به ادعای صحیح و به حق(بازگشت اهل بیت در سال اول) دلایل کافی ارایه دهد. شهید آیت الله قاضی طباطبایی در مقدمه این کتاب آورده است؛ در میان شیعه روز اربعین سیدالشهدا(ع) که روز بیستم صفر است، شهرت بسیار دارد و عموما آن روز را روز ورود اهل بیت(ع) پس از خلاصی از اسارت شام به کربلا می‌دانند و از ائمه اهل بیت اطهار(ع) زیارت مخصوصی برای آن روز وارد شده و از علمای امامیه تا قرن هفتم هجری شبهه و اشکالی در این موضوع دیده نشده است و اول کسی که شبهه کرده غیر از سید اجل اعظم سیدرضی الدین علی بن طاووس حسنی(قدس سره) در کتاب اقبال سراغ نداریم.

آیت الله قاضی در ادامه افزوده است: کسی که در این اواخر بسیار پافشاری در شبهه و اشکال راجع به اربعین کرده و اصرار بر آن ورزیده، عبارت از علامه متبحر محدث حاج میرزا حسین نوری(ره) صاحب کتاب مستدرک الوسائل است که در کتاب خود «لؤلؤ مرجان» هرچه می‌توانسته خواسته موضوع آمدن اسرا اهل بیت را در اربعین اول سال 61 هجرت نفی نماید، بلکه همت داشته که از محالات بشمارد و بعد از وی شاگردانش تبعا به استاد خودشان که طبعا در این‌گونه امور و امثال آن پا فراتر می‌گذارند و شدت پیدا می‌کنند و از روی تعصب استاد و شاگردی در این صدد می‌شوند که ادعای استاد را به مرحله واقعی و حقیقت برسانند؛ موضوع اربعین اول را که اسراء اهل بیت به کربلا آمده باشند از اکاذیب شمرده و آن دیگری آن را افسانه و از اساطیر به حساب آورده‌اند.

شهید آیت الله قاضی طباطبایی پس از ذکر و تشریح دلایل پانزده‌گانه به پاسخگویی به برخی شبهات وارده در خصوص اسراء اهل بیت و اربعین سید الشهدا(ع) می پردازد.

/703/935/ر 

مرتضی شفیعی