به مناسبت روز زن؛
ویژه نامه اینترنتی «ریحانه» منتشر شد
خبرگزاری رسا ـ ویژهنامه اینترنتی «ریحانه» به مناسبت روز زن در پایگاه اطلاعرسانی راسخون منتشر شد.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، ویژه نامه اینترنتی «ریحانه» شامل بانک احادیث، بانک پیامک، پرسش و پاسخ، کارت پستال، بانک صوت و فیلم، ویژهنامه های مرتبط و سایر مقالات در پایگاه اینترنتی راسخون منتشر شد.
از جمله مقالات این ویژهنامه میتوان به نقش زن مسلمان در نهاد خانواده، نقش زن در عصر غیبت، علت تفاوت حقوق زن و مرد، نگاه تاریخی به وضعیت زن در اسلام، حقوق جنسی زن و شوهر در اسلام، جایگاه حقوقی زن در نهجالبلاغه، حضور زن در جامعه از دیدگاه قران و روایات، جایگاه زن در نظام خلقت، قرآن و حقوق زن، خرافهباوری پیرامون زن، زن از منظر آیتالله جوادی آملی، نقش زن در ایجاد بهداشت روان خانواده و ویژگیهای زن عصر مدرن و زن مسلمان اشاره کرد.
جایگاه زن در نظام خلقت
در این مقاله از ویژه نامه ریحانه می خوانیم: در باب شباهتها و تفاوتهای مرد و زن میتوان چند اصل کلی را نتیجه گرفت یکی اینکه مرد و زن در اصل گوهر انسانی و نفخه روح الهی مساوی و مشترکاند و کرامت و ارزش انسانی نه به جنسیت بلکه به انسانیت و تقوا است، به عنوان نمونه «خلقکم من نفس واحده؛ آفرینش از یک گوهر وجودی»، «لقد کرمنا بنی آدم، تکریم عام» و «ان اکرمکم عندالله اتقیکم؛ تکریم خاص که ملاک تقواست».
دوم، مرد و زن از لحاظ جسمانی و روانی و ذهنی و عاطفی و در احساسات و تملایلات و استعدادها ونیازها و قوای انسانی دارای شباهت حداکثری هستند اما در برخی از این موارد نیز تفاوتهایی حقیقی و تکوینی با یکدیگر دارند که دلایل تفاوتهای حقیقی در مواردی مردان و در مواردی زنان قویترند و توان بیشتری دارند.
سوم، در حوزه تفاوتهای حقیقی مرد یا زن هیچ یک نباید از نقطه قوت خود یا نقطه ضعف دیگری سوءاستفاده کند.
چهارم، تفاوت حقیقی و طبیعی به مفهوم تفاوت ارزشی نیست و نقطه قوت طبیعی هیچ یک به مفهوم برتر بودن او یا کرامت و ارزش بیشتر در او نیست.
پنجم، تفاوتهای حقیقی در مواردی سبب تفاوتهای حقوقی و مسؤولیتها میشود و چنانچه شباهت حداکثری حقیقی میان زن و مرد سبب شباهت حداکثری حقوقی و مسؤولیت در اکثر موارد میان زن و مرد است.
تفاوت های حقیقی و طبیعی نیز میتواند منشأ قضاوتهای حقوقی بشود، یعنی در اکثر موارد، حقوق و وظایف زن و مرد کاملا یکسان است اما در مواردی، حقوق زن بیشتر و مسؤولیتهای او کمتر است و در مواردی نیز حقوق مرد، بیشتر و مسؤولیت او کمتر است و این نوعی تفاوت طبیعی از لحاظ جسمانی و طبیعی است که به نوعی تقسیم کار طبیعی در برخی موارد میان آنان میشود زیرا در مواردی مردان به زنان محتاجند و در مواردی زنان به مردان نیازمندند که باید مورد حمایت آنان باشند و به یکدیگر کمک کنند.
ششم، تفاوتهای حقوقی نیز به مفهوم تفاوت ارزشی نیست، بلکه نوعی تقسیم کار و برنامه ریزی برای زندگی مشترک و پوشش دادن به ضعفها و نیازهای یکدیگر است«هن لباس لکم و انتم لباس لهن» و تفاوت نقشها به تناسب همان تفاوت طبیعی میان آن دو است.
هفتم، هیچ یک از دو جنس نباید از موارد تفاوت در برخی مسؤولیتها و حقوق علیه یکدیگر سوء استفاده کنند و از موقعیت حقوقی خود در جهت ظلم به دیگری بهرهبرداری کنند، بلکه موارد تفاوت از باب تناسب با توان و ظرفیت هر یک باید در جهت حمایت از دیگری و گرم و مستحکم نگه داشتن خانواده«مودت» به تعبیر قرآن و آرامش دادن به تعبیر دیگر قرآن(سکن) استفاده کنند.
قرآن و حقوق زن
در مقاله دیگری از این ویژهنامه آمده است: یکی از مباحث اساسی که در جوامع علمی و فرهنگی متفکران و اندیشمندان به آن توجه کردهاند، موضوع «حقوق و شخصیت زن» است، همواره زنان در جوامع بشری از شأن و حقوق خود دور ماندهاند و حتی منزلت انسانی آنان با تردید روبهرو شده است.
جایگاه و شخصیت زن در فرهنگ هر جامعه، نشان دهنده میزان اهمیت و منزلت زنان در آن جامعه است، مکاتب دینی و سیاسی درباره حقوق زن، نظرات مختلفی را بیان کردهاند، در میان این مکاتب، مکتب انسانساز و جامعنگر اسلام که قوانین آن از سرچشمه زلال وحی سرچشمه گرفته است با نگرشی فراگیر و با در نظر گرفتن همه ویژگیهای زنان، منزلت و کرامت والایی را برای آنان قائل شده است.
بدون شک از نظر تکوینی، تفاوتهای حکیمانهای میان زن و مرد وجود دارد، اما در عین حال بین حقوق و تکالیف زن و مرد نوعی تعادل برقرار است، مخاطب اصل آیات الهی و شریعت مقدس، همان«حقیقت آدمی» و «انسانیت انسان» است و جنسیت او جایگاهی اساسی و اصلی ندارد، اگر چه برای رسیدن به هدف، گاه به صورت تبعی مورد توجه قرار گرفته باشد و هیچگاه تفاوتهای حقوقی و حکمی بر وجود تفاوت در هویت انسانی«جنس زن» و «جنس مرد» دلالت نمیکند، همانگونه که در لابه لای آیات قرآنی نمونههای فراوانی در این خصوص به چشم میخورد.
آنچه در این نوشتار میخوانید، بررسی معنا شناختی و تحلیل واژه قوام در آیات قرآنی است که از آن در کنوانسیونها و اسناد بینالمللی به عنوان ظرف استقرار تبعیض علیه زنان و مصداقی از مصادیق تبعیض یاد شده است.
در قرآن و نصوص دینی، اصل و مبنای آفرینش انسانها و اعطای حقوق بدانها بر مبنای حقیقت آدمی و شؤون انسانی انسانها است و جنسیت نقشی در اعطای حقوق فطری و طبیعی ندارد.
بر اساس تحلیل و تبیین جایگاه قوامیت، بدین نتیجه میتوان رسید که این آیه به روابط زن و مرد در خانواده مربوط است و بیانگر حکم مسؤولیت، حمایت و حفاظتی است که مرد باید از زن و خانواده خود نشان دهد و کمر همت بر تأمین معاش و تدبیر امور اقتصادی خانواده بربندد و به هر حال از آیه مزبور حکم به برتری مردان بر زنان را نمیتوان صادر کرد، زیرا چنین برداشتی با مفاد سایر آیات قرآن کریم منافات دارد.
معنای تساوی حقوق مرد و زن در محیط خانواده این است که هر یک از آنها از جمیع حقوق طبیعی خود بهرهمند باشند که بخشی از این حقوق مشترک و بخشی دیگر مختص به جنس خاص است.
حقوق انسانی و فطری که زیربنای مفاد حقوقی آیات قرآن کریم است، دلالت بر همسویی شریعت با طبیعت دارد و این بدان معنا نیست که به طور ضروری باید در سایر حقوق اجتماعی نیز زن و مرد یکسان باشند، چرا که رعایت حقوق طبیعی زن و مرد در خانواده و جامعه مستلزم اعطای حقوقی متناسب با شأن، جایگاه، فطرت و موقعیت هر یک از آن دو (زن و مرد) است.
پذیرش مفاد کنوانسیون رفع تبعیض علاوه بر تحمیل بعضی موارد و دستورات منافی با دستورات دین مبین اسلام، پیامدهایی چون تن در دادن به قاعده آمره دارد و متولیان آن میتوانند در هر زمان و مکانی، دولتها را در برابر اجرای مفاد کنوانسیون متعهد و مسؤول کنند و این چیزی است که با مفاد حقوق بینالملل مخالف است.
نقش زن در عصر غیبت
در این مقاله از ویژه نامه ریحانه با عنوان نقش زن در عصر غیبت جایگاه زن از در چند مورد مطرح شده که به این شرح است: جایگاه زن در اسلام: پیامبر اکرم(ص) در جامعهای که زن عنصری پست و همچون کالا قلمداد میشد دست به یک انقلاب عظیم سیاسی، فرهنگی زد و در چند نوبت همچون در بیعت عقبه که قبل از هجرت انجام گرفت و نیز در فتح مکه با زنان بیعت کرد.
سخنان گهربار پیامبر اکرم(ص) در توصیف و تجلیل از بانوانی چون مریم، خدیجه کبری، آسیه و به ویژه حضرت فاطمه(س) که رضایت و خشم خداوند را به رضایت و خشم فاطمه پیوند میدهد، برگ دیگری از صفحات درخشان ارزشمندی ومنزلت زن در اسلام است، اینکه قرآن کریم، مریم(س) را زنی کامل، دارای عصمت و هم سخن با فرشتگان دانسته است نشان از آن دارد که زن میتواند تمام حجابها را درنوردد و به قله کمالات برسد.
جایگاه زن در جامعه مهدوی: برخی از زنان، چنان شایستگی و منزلتی مییابند که جزو اصحاب و کارگزاران ویژه حضرت مهدی میگردند به گونهای که پارهای از روایات می گوید، در میان یاران آن حضرت 50 زن وجود دارد.
سیمای زنان آخر الزمان در روایات: پیامبراکرم(ص) می فرمایند: چگونه میشود حال شما هنگامی که زنان شما فاسد شوند و جوانان شما به فسق و فجور بگرایند شما نیز به جای امر به معروف، امر به منکر و نهی از معروف کنید، معروف را منکر خیال کرده، منکر را معروف پندارید پرسیدند: آیا چنین وضعی پیش خواهد آمد، پیامبر اکرم (ص) فرمودند: «آری و بدتر از آن».
یاری امام عصر(عج): رعایت عفت در ارتباط با نامحرم، پرهیز از نگاه شهوت آلود، پاک سازی روح و تزکیه نفس.
زنان جزء یاران امام هستند: طبری در دلائل الائمه از مفضل بن عمر نقل کرده که امام صادق(ع) فرمودند:«همراه قائم، سیزده زن خواهند بود، عرض کردم نام آنها را بفرمائید، فرمودند:«قنواء رشید هجری، ام أیمن، حبابه والبیه، سمیه(مادر عمار یاسر)، زبیدهام خالد احمسّیه، ام سعید حنفیه، صیانه ماشطه، ام خالد جهنیّه».
ویژه نامه اینترنتی «ریحانه» به مناسبت روز زن در پایگاه اطلاعرسانی راسخون منتشر شده است و علاقهمندان به مشاهده و استفاده از این ویژهنامه میتوانند به نشانی اینترنتی www.rasekhoon.net مراجعه کنند./907/ت303/ن
ارسال نظرات