چهارمین پیش نشست علمی کنگره بین‌المللی ابن شهر آشوب
خبرگزاری رسا ـ چهارمین پیش نشست علمی کنگره بین المللی ابن شهر آشوب مازندارنی، با موضوع «اثبات امامت امام زین العابدین(ع) و امام محمد باقر(ع) از دیدگاه ابن شهر آشوب، با نقد بر نظریه فرقه کیسانیه و زیدیه» برگزار شد.
به گزارش خبرگزاری رسا به نقل از مرکز خبر و اطلاع رسانی جامعةالمصطفی، چهارمین پیش نشست علمی کنگره بین المللی ابن شهر آشوب مازندارنی، با موضوع «اثبات امامت امام زین العابدین(ع) و امام محمد باقر(ع) از دیدگاه ابن شهر آشوب، با نقد بر نظریه فرقه کیسانیه و زیدیه» در سالن اجتماعات پژوهشگاه بین‌المللی المصطفی برگزار شد.
حجت الاسلام عزالدین رضانژاد، رییس پژوهشکده علوم اسلامی پژوهشگاه بین‌المللی المصطفی در این پیش نشست گفت: کنگره بین‌المللی ابن شهر آشوب مازندرانی در آبان ماه سال جاری برگزار خواهد شد که تاکنون مقالات مختلفی به زبان‌های گوناگون به دبیرخانه این همایش رسیده است.
وی با اشاره به جریان تفرق شیعه، یادآور شد: بعد از وفات نبی مکرم اسلام(ص)، مسلمانان به دو گروه تقسیم شدند، گروهی معتقد بودند که خلافت بعد از پیامبر(ص) به کسانی می‌رسد که پیامبر اسلام(ص) آنها را معین کرده باشد.
رییس پژوهشکده علوم اسلامی پژوهشگاه بین‌المللی المصطفی ادامه داد: گروهی نیز جریان ثقیفه بود که با وجود اختلاف میان مهاجرین و انصار رسول الله(ص) بین خود خلیفه‌ای را برای زمام حکومت انتخاب کردند، در قرن دوم این دو گروه به دو نام، شیعه و اهل سنت و جماعت معروف شدند.
وی علت اختلاف میان شیعیان را یکی از شبهه‌های مطرح در حال حاضر دانست و ابراز داشت: ابن شهر آشوب مازندارانی در تألیفات خود، نقدی را به فرقه‌های به وجود آمده در میان شیعیان، مطرح کرده است و کیسانیه و زیدیه از جمله این فرق به شمار می‌روند.
حجت‌الاسلام رضانژاد با بیان این‌که اولین اختلاف فاحش در بین شیعیان بعد از شهادت امام حسین(ع) به وجود آمد، خاطرنشان کرد: اکثریت شیعه بر اساس روایات، نص و وصیت به امامت امام زین العابدین(ع) اعتقاد دارند.
استاد برتر دروس تخصصی حوزه علمیه، افزود: بعد از قیام و شهادت مختار، با توجه به این‌که بیشترین نامه‌نگاری‌های مختار در قیام، با محمد بن حنفیه بوده است، از این رو فکر می‌کردند که مختار محمد بن حنفیه را امام خود می‌داند، کیسانیه در ابتدا جریانی انقلابی بود که بعد از شهادت مختار به جریان تفکری تبدیل شد.
رییس پژوهشکده علوم اسلامی المصطفی، در ادامه با اشاره به تفکیک فرقه کیسانیه در نیمه قرن دوم به دو گروه اظهار داشت: اکثریت این فرقه اعتقاد دارند که محمد بن حنفیه بعد از امام حسین(ع) امام است و عده‌ای نیز معتقدند که محمد بن حنفیه از همان زمان شهادت امام علی(ع) امام بوده است.
وی علت نابودی فرقه کیسانیه را روشنگری‌های امام محمد باقر(ع) و امام صادق(ع) عنوان کرد و یادآور شد: فرقه زیدیه نیز همانند فرقه کیسانیه در ابتدا براساس جریانات سیاسی به وجود آمده بود، بعدها در ادامه این دو فرقه تبدیل به جریان کلامی و اعتقادی شدند.
حجت الاسلام رضانژاد، ضمن تبیین نحوه قیام زید بن علی بن حسین(ع) تصریح کرد: زید بن علی(ع) علیه بنی‌امیه قیام کرد، زمانی که خبر شهادت زید به امام صادق(ع) رسید، ایشان در وصف شهادت عمویشان نکاتی را بیان کردند، قیام زید به گونه‌ای نبود که در برابر امام محمد باقر(ع) قرار گیرد.
رییس پژوهشکده علوم اسلامی پژوهشگاه المصطفی با اشاره به دیدیگاه زیدیه در باب امامت یادآور شد: دیدگاه زیدیه بعدها در رابطه با شرایط امامت به گونه‌ای بود که اعتقاد داشت، امام باید از اولاد حضرت فاطمه(س) بوده و عالم به احکام اسلامی باشد، باید زهد و عدم طمع به اموال مسلمانان داشته، شجاع بوده و به صورت علنی دعوت به دین کند.
وی ابراز داشت: زیدیه معتقد است، چون امام زین العابدین(ع) قیام نکردند امام نیستند و امام بعد از امام حسین(ع) زید بن علی بن حسین(ع) است، زیرا شعار زیدیه «کل فاطمی قام بالسیف فهو امام» بوده است.
حجت‌الاسلام رضانژاد در ادامه به دلیل امامت امام زین العابدین در دیدگاه ابن شهر آشوب مازندرانی اشاره کرد و افزود: ابن شهر آشوب مازندارنی در جلد چهارم کتاب المناقب خود، بخشی را به عنوان دلیل بر امامت امام زین العابدین(ع) باز کرده است.
وی اذعان داشت: ابن شهر آشوب در کتاب خود، با توجه به مسأله نص در امامت می‌گوید، امامت امام زین‌العابدین(ع) مورد نص امام حسین(ع) و روایات پیامبر گرامی اسلام(ص) قرار دارد، در خبر لوح، زمانی که اسامی دوازده امام آمده است، نام امام زین العابدین(ع) ذکر شده، نه اسم محمد بن حنفیه و یا زید بن علی(ع).
استاد برتر دروس تخصصی حوزه علمیه گفت: برای اثبات امامت ائمه(ع) علاوه بر نص، معصومیت ایشان مطرح است و شیعه قائل است که امام(ع) باید معصوم باشد، ابن شهر آشوب با این مقدمه که عصمت بعد از امام حسین(ع) از آن امام زین‌العابدین(ع) است، امامت ایشان را به اثبات می‌رساند.
وی خاطرنشان کرد: ابن شهر آشوب مازندارنی در نقد کیسانیه می‌گوید، با این‌که اینان قائل به نص در امامت هستند، ولی وقتی امامت محمد بن حنفیه را مطرح می‌کردند، دلیلی را که نص صریحی وجود داشته باشد، نتواستند ارائه دهند، از این رو باید قول به امامت محمد بن حنفیه نزد خودشان نیز باطل شمرده شود.
حجت‌الاسلام رضانژاد نشست ادله امامت امام محمدباقر(ع) از دیدگاه ابن شهر آشوب را مد نظر قرار داد و یادآور شد: ابن شهر آشوب بحث نص و تواتر در نص را مطرح کرده است، زمانی که تواتر در نص وجود دارد، جایی برای امام غیر منصوص باقی نمی‌ماند.
رییس پژوهشکده علوم اسلامی المصطفی در ادامه با اشاره به استفاده ابن شهر آشوب مازندرانی از حدیث اثنی‌عشری در اثبات امامت، تصریح کرد: کسی که حدیث اثنی‌عشری رسول گرامی اسلام(ص) را مبنای خود قرار دهد، قطع به امامت امام محمد باقر(ع) پیدا خواهد کرد.
وی در ادامه تأثیر انقلاب اسلامی بر تفکرات فرقه زیدیه را مدنظر قرار داد و گفت: قیام امام خمینی(ره) تأثیر بسزایی بر زیدیه داشته است، تا جایی که برخی از کشورهای اسلامی برای ممانعت از نزدیکی فرقه زیدیه به جمهوری اسلامی، منازعات درونی خود را کنار گذاشته‌اند.
حجت‌الاسلام رضانژاد در پایان با اشاره به مناظره یکی از بزرگان فرقه کیسانیه با امام محمد باقر(ع) اذعان داشت: امام(ع) با گفت وگو با یکی از بزرگان کیسانیه در او تأثیر فراوانی ایجاد کرده و سبب برگشت او از اعتقاداتش شده بودند./907/د101/پ
ارسال نظرات