برای کسب دانش فردا دیر است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، آیت الله سیدان، استاد عالی حوزه خراسان، ظهر امروز پس از نماز ظهر و عصر در بیت خود در جمع روزه داران و اهل علم به تفسیر آیاتی از داستان حضرت سلیمان پرداخت و حول محور آن نکاتی را بیان کرد.

آیت الله سیدان در ابتدای بحث خود، چند مورد از مکروهات  روزه را بیان کرد و سپس به ادامه بحث خود پیرامون تفسیر پرداخت.

وی پس از نام بردن از مکروهاتی همچون ریختن دوا در چشم و یا سرمه کشیدن در صورتی که بو یا مزه آن به حلق برسد، انجام کارهایی که موجب ضعف می شود همچون حمام کردن و خون دادن، استشمام گیاهان معطر، خیس کردن لباسی که روزه دار به تن دارد، کشیدن دندان و یا هرکاری که سبب خون آمدن از دهان شود، مسواک با چوب مسواک خیس و بی جهت آب یا هر چیز روان در دهان کردن را نام برد و نیز افزود ریختن دارو در بینی در صورتی که نداند به حلق می رسد مکروه است لکن اگر بداند که می رسد جایز نیست.

قصه های قرآنی/ اهمیت علم

استاد عالی حوزه خراسان در ادامه بحث خود پیرامون تفسیر آیات 15 و 16 سوره نمل مربوط به داستان حضرت سلیمان ابتدا آیات نام برده را قرائت کرد «وَلَقَدْ آتَیْنَا دَاوُودَ وَسُلَیْمَانَ عِلْمًا وَقَالَا الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی فَضَّلَنَا عَلَى کَثِیرٍ مِّنْ عِبَادِهِ الْمُؤْمِنِینَ ﴿۱۵﴾ وَوَرِثَ سُلَیْمَانُ دَاوُودَ وَقَالَ یَا أَیُّهَا النَّاسُ عُلِّمْنَا مَنطِقَ الطَّیْرِ وَأُوتِینَا مِن کُلِّ شَیْءٍ إِنَّ هَذَا لَهُوَ الْفَضْلُ الْمُبِینُ ﴿۱۶﴾» و افزود: منظور از نقل این داستان ها در قرآن درس گرفتن بشر و تعلیم و عبرت و هدایتگری است نه به منظور قصه سرایی،  در آیات 15 و 16 سوره نمل اهمیت علم نیز روشن می شود که به عنوان یک امتیاز مهم به سلیمان و داوود داده شده است.

وی بیان داشت: بر اساس این آیه جایگاه بالا و ویژه علم مشخص  می‌شود که چقدر ارزشمند است بنابراین انسان تا می تواند باید به کسب علم و دانش بپردازد. ابتدا احکام و اعتقادات که از اولویت برخوردارند و سپس هر علم مفیدی که به آن علاقه دارد و گره گشای زندگی اوست.

 حواله دادن به فردا را برای کسب علم آفتی بزرگ است

وی حواله دادن به فردا را برای کسب علم آفتی بزرگ دانست و افزود: این که انسان بگوید الان وقت ضیق است فردای پر وقتی به این علم می پردازم هیچ گاه توفیق نصیب او نخواهد شد؛ اما اگر در همین موقع که فکر می کند وقت او کم است  به کسب علم بپردازد به یقین توفیق بیشتری پیدا می‌کند.

آیت الله سیدان به بیان شکر نعمت پرداخت و این را نیز سبب کسب توفیقات و نعمات بیشتر دانست و افزود: حقیقت شکرگزاری در کلام معصومین آمده است امام باقر(ع) فرموده است که حقیقت شکر این است که انسان به این فکر کند که این نعمت‌هایی که الان دارد اگر زوال بیاید و این‌ها را از دست بدهد چه خواهد کرد.

وی با توصیه به این که انسان اگر سری به بیمارستان‌ها بزند و گرفتاری‌ها را ببیند از اهمیت سلامتی و نعماتی که خدا به انسان داده و ارزش واقعی آنها مطلع شده و سعی در حفظ و شکرگزاری آن می کند.

 ذکر برخی از پرندگان

استاد تفسیر و عقاید حوزه خراسان در ادامه به منطق طیر و سخن گفتن با پرندگان اشاره کرد و بیان داشت: علم اطلاع از سخن پرندگان که به حضرت سلیمان و داوود داده شده است در مدارک شیعه و سنی آمده است که برخی پرندگان ذکرهای به خصوصی دارند یکی از این موارد که از قول حضرت سلیمان نقل شده این است که فرموده است از میان پرندگان پرنده ای که نصیحت کننده است جغد است.از لحاظ موازین عقلی این نقل مشکلی ندارد.و ادامه این نقل چنین است که حضرت فرمود، جغد وقتی در ویرانه ای قرار می گیرد این گونه می گوید  که کجا هستند آنهایی که در دنیا تلاش فروان داشتند و در دنیا با موقعیت های شگفت انگیز زندگی می کردند. وای بر فرزندان آدم چه جور راحت می خوابند در حالی که در آینده جریان های مشکلی پیش رو دارند برای سفری که در پیش دارید خود را آماده کنید.

وی در ادامه با نقل حدیثی از امیر مؤمنان علی‌(ع) ابراز داشت: حضرت فرمودند که هیچ نعمتی همچون بهشت نیست و هیچ گرفتاری به مانند دوزخ و آتش جهنم نیست.بنابر این فرمایش انسان باید همت کند که بهشت نصیب او شود و آتش از او دور شود که این گاهی به از دست دادن موقعیت، مقام، ریاست، ثروت ودیگر نعمات چشم گیر دنیوی محقق می شود. نعمات دنیوی در صورتی خوب هستند که از آنها بهره معنوی برده شود نه این که سبب دور افتادن انسان از مسیر و راه راست شود.نباید به نعمات دنیوی دل بست چون مانع نصیب شدن نعمات اخروی می شود.

وی بیان  داشت: در قرآن نمونه های زیادی آمده است که این لام عاقبت بوده اما برخی غایت معنا کرده اند. آیه 179 سوره اعراف «وَلَقَدْ ذَرَأْنَا لِجَهَنَّمَ کَثِیرًا مِّنَ الْجِنِّ وَالإِنسِ لَهُمْ قُلُوبٌ لاَّ یَفْقَهُونَ بِهَا وَلَهُمْ أَعْیُنٌ لاَّ یُبْصِرُونَ بِهَا وَلَهُمْ آذَانٌ لاَّ یَسْمَعُونَ بِهَا أُوْلَئِکَ کَالأَنْعَامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ أُوْلَئِکَ هُمُ الْغَافِلُونَ» نیز از این موارد است که لام لجهنم به معنای عاقبت است نه غایت یعنی خدا انسان و جنیان را خلق نکرده تا به جهنم ببرد بلکه هرکس که به جهنم می رود به سبب اعمال و رفتار و به اختیار خود است که مسیر زندگی خود را انتخاب می کند که لازمه آن انتخاب بد جهنمی شدن است. آیاتی همچون «لاَ إِکْرَاهَ فِی الدِّینِ قَد تَّبَیَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الْغَیِّ فَمَنْ یَکْفُرْ بِالطَّاغُوتِ وَیُؤْمِن بِاللّهِ فَقَدِ اسْتَمْسَکَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقَىَ» و «إِنَّا هَدَیْنَاهُ السَّبِیلَ إِمَّا شَاکِرًا وَإِمَّا کَفُورًا» و غیره دلیل بر اختیار و عدم جبر انسان در انتخاب راه خود است.

استاد عالی حوزه خراسان در ادامه بیان لام عاقبت به داستان حضرت موسی و فرعون و آسیه اشاره کرد و افززود: اگر لام را به معنی غایت بگیریم معنای آن می شود که فرعون و آسیه موسی را از آب گرفتند تا دشمن آنها شود که این درست نیسن بلکه آنها برای نورچشمی بودن موسی او را برای خود گرفتن اما اگر لام عاقبت بگیریم معنای آن درست می شود که عاقبت موسی، دشمن فرعون شد.

وی در پایان در ادامه منطق طیر با اطمینان اشاره به داستانی کرد که برخی در سفر به کربلا در بین نخلستان‌ها از پرنده ای چنین شنیده اند که آرام می گفته است وای حسین کشته شد. بیان داشت همان گونه که شما را می بینم به این اطمینان دارم که مرحوم رمزی شخصی متخلق به اخلاق و معتبر به من گفت که من نیز در بین همان نخلستان‌ها چنین شنیده ام از پرنده ای که ندای کشته شدن اباعبدالله(ع) را سر می داده است./933/پ201/س