سالگرد کودتای نقاب
فرمانده کودتای نوژه که بود؟ / افشای پرونده
سرتیپ آیت محققی فرمانده کودتای نوژه (عملیات نقاب) در سال ۱۳۵۹ بود که با هدف سرنگونی نظام جمهوری اسلامی ایران و بازگرداندن شاپور بختیار به قدرت طراحی شده بود.
سرتیپ آیت‌الله محققی در سال ۱۳۳۰ در دانشکده افسری نیروی هوایی استخدام شد و تحصیلات خود را در این زمینه به پایان رساند. او در طول خدمت خود مسئولیت‌های متعددی از جمله افسر عملیات گردان ۱۰۱ شکاری تاکتیکی، افسر عملیات گردان ۲۰۱ شکاری پایگاه دوم شکاری، مربی خلبان در شعبه استاندارد کردن پرواز، فرمانده گردان ۱۰۱ آرتی فنی تاکتیکی پایگاه یکم، فرمانده گردان ۳۰۲ شکاری و فرمانده پایگاه یکم شکاری بر عهده داشت. محققی در طول خدمت خود نشان افتخار درجه ۳ نشان خدمت درجه ۲، مدال یادبود تاج‌گذاری، و نشان تیر درجه ۳ دریافت کرد و ۱۳ مورد تقدیر و تشویق به دلایل مختلف در پرونده او ثبت شده است. همچنین، وی به کشورهای پاکستان، آلمان غربی، اسرائیل، هندوستان، و آمریکا سفرهایی داشته است.
حاشیه‌ها و اقدامات بحث‌برانگیز
محققی در سال ۱۳۳۷ به اتهام ضرب‌وجرح تحت پیگرد قرار گرفت و به پرداخت ۵۰۰ ریال جریمه نقدی محکوم شد. در سال ۱۳۵۵ به دلیل ساخت هواپیمای اف-۴ مقصر شناخته شد و به سرزنش کتبی تنبیه شد. در سال ۱۳۵۷، فرزندان خود را با هواپیمای بونانزا از تهران به پایگاه شاهرخی (نوژه) منتقل کرد. همچنین، همسرش در همان سال از انتخاب دخترش برای گروه رقص و آواز جهت اعزام به اروپا ابراز خشنودی کرد که به‌عنوان عدم رعایت مسائل حفاظتی گزارش شد. در تاریخ ۲۹ شهریور ۱۳۵۷، گزارشی ضد مردمی درباره پدر یکی از خلبانان ارائه داد. او در ۲۳ آبان ۱۳۵۷ دستگیر شد اما در ۲۵ فروردین ۱۳۵۸ با ادعای برائت آزاد گردید.
نقش در کودتای نوژه
سرتیپ آیت‌الله محققی یکی از سران اصلی کودتای نوژه (عملیات نقاب) در سال ۱۳۵۹ بود که با هدف سرنگونی نظام جمهوری اسلامی ایران و بازگرداندن شاپور بختیار به قدرت طراحی شده بود. او به‌عنوان فرمانده عملیات هوایی این کودتا شناخته می‌شود. این کودتا با حمایت مالی صدام حسین و ادعاهایی مبنی بر ارتباط با سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا (CIA) و بریتانیا (MI6) برنامه‌ریزی شد. اهداف کودتا شامل بمباران نقاط استراتژیک تهران، از جمله بیت امام خمینی (ره)، فرودگاه مهرآباد، دفتر نخست‌وزیری، و ستاد مرکزی سپاه پاسداران بود. پایگاه هوایی نوژه به دلیل موقعیت استراتژیک، تعداد بالای هواپیماهای مجهز (۵۳ فروند)، و آشنایی محققی با پرسنل و امکانات پایگاه، به‌عنوان مرکز فرماندهی کودتا انتخاب شد.
افشا و ناکامی کودتا
کودتا در ۱۷ تیر ۱۳۵۹، یک روز پیش از اجرا، توسط یکی از خلبانان که دچار عذاب وجدان شده بود و به آیت‌الله خامنه‌ای اطلاع داد، لو رفت. گزارش‌هایی از حزب توده و گفت‌وگوهای اتفاقی در تاکسی نیز به کشف شبکه کودتا کمک کرد.
دستگیری، محاکمه، و اعدام
محققی در ۲۰ تیر ۱۳۵۹ به اتهام مشارکت فعال در کودتا دستگیر شد. در بازرسی از منزل او، مشروبات الکلی، دوربین تلسکوپی با لنز قوی، فیلم‌ها و اسلایدهای مستهجن، آلات موسیقی و قمار، و یک قبضه کلت برتا با ۵۵ فشنگ کشف شد. او در دادگاه انقلاب اسلامی به ریاست محمد محمدی ری‌شهری محاکمه شد و به همراه دیگر سران کودتا، از جمله سروان بیژن ایران‌نژاد، سرگرد فرخزاد جهانگیری، استوار محمد مالکی، و همافر یوسف پوررضایی، در ۲۹ تیر ۱۳۵۹ در دادگاهی غیرعلنی محکوم و اعدام شد. در مجموع، ۱۲۱ نفر از عوامل کودتا اعدام شدند. پرونده عملیاتی محققی در ۱۶ فروردین ۱۳۷۵ مختومه شد و اسناد او برای بهره‌برداری اطلاعاتی تحویل نهادهای مربوطه گردید. پس از اعدام محققی، به دستور امام خمینی، هیئتی برای رسیدگی به وضعیت خانواده‌های معدومین تشکیل شد که پیشنهادهایی مانند پرداخت کمک‌هزینه زندگی و وام برای رفاه بازماندگان ارائه داد.
در ادامه اسنادی از پرونده کامل محققی که شامل اطلاعاتی جزئی درباره اوست از نظر می‌گذرد:
ارسال نظرات