معنا و مفهوم توکل در قرآن
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت الاسلام رضا محمدی، کارشناس رسانه ملی سحر پنجشنبه در شبستان امام خمینی(ره) حرم حضرت فاطمه معصومه(س) خاطرنشان کرد: در قرآن بحث توکل زیاد تکرار شده است؛ خداوند در آیه دو و سه سوره طلاق می فرماید«هر كس تقواى الهى پيشه كند، خداوند راه نجاتى براى او فراهم مىکند و او را از جايى كه گمان ندارد روزى مىدهد و هر كس بر خدا توكّل كند، كفايت امرش را مىكند خداوند فرمان خود را به انجام می رساند و خدا براى هر چيزى اندازهاى قرار داده است»؛ اگر کسی به خدا توکل کرد، خدا برای او کافی است.
توکل یعنی واگذاری نتیجه کار به خدا پس از انجام وظایف خود
کارشناس رسانه ملی به معنای توکل پرداخت و اظهار داشت: توکل به این معنا است که آنچه خدا بر عهده انسان گذاشته و عقلش اقتضا می کند را تمام و کمال انجام دهد و بداند که خدا مسبب الاسباب است و بعد از این که تمام کارها را انجام دادیم، نتیجه را به خدا واگذار کنیم.
این کارشناس دینی ضمن بیان روایتی تصریح کرد: حضرت علی(ع) به مسجد رفتند و دیدند که عده ای در مسجد تکیه داده اند و آن حضرت گفتند که شما چه کسانی هستید؟ گفتند که ما متوکل هستیم و به خدا توکل کرده ایم؛ امیرمؤمنان به آنها فرمودند شما مفت خور است؛ خدا در سبب اثر قرار داده است.
اگر پزشک وجود دارد، باید به کار گرفته شود، اما باید دانست که خدا است که دارو را خلق کرده و اگر خدا به دارو اثر ندهد، نه تنها مؤثر نخواهد بود، بلکه تأثیر منفی خواهد داشت؛ در زمان پیامبر اکرم(ص) یک کسی شتر را کنار مسجد رها کرد؛ هنگامی که برگشت، دید که شتر رفته است، آن حضرت به او فرمودند شتر را ببند، بعد توکل کند.
وی انجام کار را مقدمه توکل دانست و گفت: انسان باید به تکلیف خود عمل کند و نتیجه را به خدا بسپارد؛ توکل این نیست که انسان وظیفه خود را انجام ندهد و اسباب خدا را عالمانه به کار نگیرد و بگوید که من توکل کردم؛ باید خدا را وکیل خود قرار دهیم و پس از انجام وظیفه نتیجه را از خدا بخواهیم.
حجت الاسلام محمدی به نقش مقدرات الهی در توکل اشاره و خاطرنشان کرد: مهم ترین اثر توکل آن است که انسان صد در صد به نتیجه خواهد رسید؛ علت آن است که قدرت خدا حد ندارد و اگر او بخواهد، اثر خواهد کرد؛ کار خدا به شکست نمی انجامد و نقصی در آن نیست؛ شاید انسان گمان کند که اثر مد نظر خود او به نتیجه نرسیده باشد، اما بداند که خدا آن را برای آینده و یا آخرت او مستجاب کرده است؛ انسان باید مقدرات الهی را به کار گیرد تا به ثمر برسد.
آثار توکل بر خداوند متعال/ توکل ریشه در عقل و قلب و بدن انسان دارد
کارشناس رسانه ملی با اشاره به آثار توکل اظهار داشت: توکل میزان ایمان انسان را می رساند که اثر دیگر توکل است؛ یکی دیگر از آثار توکل که مهم ترین اثر است، آن بوده که به انسان انرژی و امیدواری می دهد و انسان با توکل هیچ گاه به بن بست نخواهد رسید؛ از دیگر آثار این است که انسان با توکل استعداد، قدرتمندی و امیدواری اش زیاد می شود.
این کارشناس دینی با بیان این که توکل ریشه در عقل، قلب و بدن انسان دارد، تصریح کرد: وظایف انسان در سه حوزه و حیطه است که باید انجام دهیم؛ یکی از آنها عقل است که انسان باید آن را تربیت کند؛ گر چه توکل از فضایل اخلاقی بوده، اما پایه و اساس آن عقل است؛ حیطه دیگر وظایف انسان، مربوط به قلب است که توکل، به قلب امیدواری می دهد و حوزه دیگر فعالیت ها و وظایف انسان مرتبط با بدن او است که انسان در عمل و فعالیت های بدنی کم نخواهد آورد؛ توکل ریشه در عقل، قلب و بدن انسان دارد./822/پ202/ی