عجایب وزارت علوم در دولت یازدهم
به گزارش خبرگزاری رسا به نقل از فارس، در ماه‌های پایانی دولت یازدهم شاید بهترین افراد برای ارزیابی عملکرد حوزه‌های مختلف، مسؤولان دولت گذشته باشند که به خوبی می‌دانند حوزه تحت مسؤولیتشان را در چه شرایطی به دولت یازدهم تحویل دادند و شرایط کنونی چقدر نسبت به سال 92 پیشرفت داشته است.
غلامرضا خواجه‌سروی به عنوان یک عضو هیأت علمی دانشگاه و معاون فرهنگی و اجتماعی وزیر علوم در دولت دهم عملکرد وزارت علوم در حوزه‌های مختلف آموزشی، پژوهشی، فرهنگی را ارزیابی کرده است.
به اعتقاد وی وزارت علوم در دولت یازدهم به عنوان اولویت اصلی مدنظر نبوده و دانشگاه‌ها نه تنها پیشرفتی نداشته‌اند بلکه شاهد پسرفت در حوزه‌های مختلف دانشگاهی بودیم.
* حوزه آموزش عالی برای دولت یازدهم اولویت نیست
خبرنگار: عملکرد وزارت علوم در دولت یازدهم را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
خواجه‌سروی: به عنوان چارچوب کلی باید بگویم وزارت علوم در دولت یازدهم اولویت مشخصی ندارد و به نظرم حوزه آموزش عالی به طور کلی برای دولت اولویت نیست و نمی‌توانیم بگوییم که آموزش عالی اولویت چندم دولت است زیرا در صحبت‌هایشان نیز چیزی در زمینه علم و فناوری نمی‌شنویم و فقط بی‌توجهی می‌بینیم، از همین رو در دولت یازدهم راجع به مسائل مختلف آموزش عالی و ابعاد گوناگون نه تنها پیشرفت چندانی نداشتیم بلکه شاهد پسرفت هستیم.
* فرهادی به کار وزارت علوم مسلط نیست
نخستین چیزی که در دولت یازدهم به چشم می‌خورد این است که متاسفانه مدیریت وزارت علوم به طور کلی در سطح وزیر و معاونان دچار تغییر و تحولات بسیاری بود و حتی در نهایت از خانواده وزارت علوم و آموزش عالی برای مدیریت وزارتخانه انتخاب نشد. به طوری که ابتدا این وزارتخانه با چند سرپرست اداره شد و سپس وزیر استیضاح شد و در نهایت وزیری از وزارت بهداشت امد که با احترام به شخصیت فرهادی باید بگویم این وزیر تسلطی بر وزارت علوم ندارد و تسلط نیازمند چند سال زمان است. زیرا فردی غیرمتخصص و ناآشنا در آموزش عالی به این سمت منصوب شده است که این مسئله سبب سرخوردگی و دلسردی اعضای خانواده بزرگ آموزش عالی شده است ولی اساتید و مسئولان مربوطه نجابت به خرج دادند اما این مسئله به عنوان یک اعتراض و گلایه در دل اعضای هیأت علمی هست.
* حتی عربستان در حال جلو زدن از ما در زمینه تولید علم است
خبرنگار: در حوزه علم و فناوری، در حال حاضر شرایط کشور به چه صورت است؟
خواجه‌سروی: وزیر علوم متخصص نیست و مشغله‌هایی هم دارد بنابراین توقعات را برآورده نمی‌کند و با وجود توقع عمومی و انتظارات مجلس و شورای عالی انقلاب فرهنگی و تاکیدات مقام معظم رهبری شتاب رشد علمی در کشور کاهش یافت در حالیکه سال‌های قبل ما از کشورهای منطقه بالاتر بودیم و فقط با ترکیه رقابت می‌کردیم ولی حالا عربستان که هیچ سابقه‌ای در حوزه علمی ندارد در حال جلو زدن از ماست که این مسئله سبب سرشکستگی شده است که علت آن را تحریم اعلام می‌کنند ولی این بهانه‌ها قابل قبول نیست.
در حوزه فناوری در طول این سال‌ها پدیده قابل ملاحظه و درخشانی را شاهد نبودیم جز اینکه برخی پروژه‌های سابق به صورت کجدار و مریز به نتیجه برسد.
از شورایعالی انقلاب فرهنگی هم انتظار است که حداقل آنچه خودش تصویب کرده را پیگیری کند، فناوری نباید معطل بماند در حالی که شاهد عقب‌گرد در این حوزه هستیم.
در حوزه پژوهش هم کار شاخصی را هم شاهد نیستیم. در پایان 4 سال فعالیت وزارت علوم باید کارهای شاخصی در زمینه پژوهش به نتیجه رسیده باشد زیرا اصلی‌ترین کار وزارت علوم حمایت از پژوهش و تقویت ارتباط با صنعت است که در این زمینه شاهد عدم حمایت از انجمن‌های علمی و نشریه‌ها هستیم یا انتصاب افراد سیاسی شاخص در این سمت‌ها را می‌بینیم که برخورد خطی داشتند.
* به بهانه کیفی‌سازی جلوی نوآوری را گرفتند
خبرنگار: در حوزه آموزشی چطور؟
خواجه‌سروی: در حوزه گسترش آموزش عالی هم شاهد این هستیم که به بهانه کیفیت آموزش عالی جلوی نوآوری‌ها در این حوزه را گرفته‌اند و دانشگاه‌های کوچکتر تهدید به ادغام می‌شوند.
در واگذاری رشته‌های جدید به دانشگاه‌ها سخت گیری می‌شود حتی در حوزه مقاطع تحصیلی نیز سخت‌گیری می‌کنند به طوری که دانشگاهی مانند دانشگاه پیام نور مورد غضب قرار گرفته است و تصورم این است که بخشی از بی‌توجهی‌ها به دانشگاه‌های پیام نور یا علمی کاربردی به نفع دانشگاه آزاد تمام شده است.
وزارت علوم در رابطه با دانشگاه آزاد به دو صورت عمل کرد. ابتدا روابط خوبی بین این دو نهاد بود ولی پس از آن روابط‌شان بد شد.
البته ما معتقدیم دانشگاه آزاد هم جزئی از این کشور است و وزارت علوم باید روابط قانونمندی با این دانشگاه داشته باشند که این روابط به هم خورده و دانشگاه آزاد کار خود را انجام می دهند مانند 20 سال قبل که دانشگاه آزاد کار خودش را می‌کرد یعنی در این حوزه‌ها پسرفت داشتیم.
* با تهمت به بورسیه‌ها جمعیت چهارهزار نفری باسواد را از آموزش عالی دور کردند
در زمینه جذب و ورود نیروهای جدید هم شاهد تندی بی‌سابقه‌ای هستیم و با کمال تاسف باید بگویم هیأت عالی جذب هم در این زمینه جدیت لازم را نداشته است و بسیاری از نیروها و دانش‌آموختگان با رزومه قوی به بهانه‌های واهی سرگردانند در حالی که نیاز به آنها هم وجود دارد، دانشجویان بورسیه هم اکثریت قریب به اتفاق صاحب صلاحیت بودند ولی با کار دولت و وزارت علوم یک جمع 4 هزار نفری به کارهای دیگری مشغولی شدند و شاید دیگر درفکر پژوهش و آموزش نباشند که این مسئله خسارت جبران ناپذیری بود که جمعی دانشگاهی و باسواد را با انگ فساد پراکنده کردند در حالی که این مسئله خلاف نظر مقام معظم رهبری بود و این فساد بر هیچ مرجع قانونی ثابت نشد و در کادر سازی وزارت علوم برعکس عمل شد و حتی اتهامی که خودشان به بورسیه‌ها زدند برطرف کردند و هیچ مقامی از آنها سؤال نکرد که چرا این تهمت را زدند و سپس آن را برطرف کردند و اگر اینها قانونی بود چرا برخی از آنها را پذیرفتند.
* عجیب است که هنوز برخی دانشگاه‌ها با سرپرست اداره می‌شود
در زمینه مدیریت دانشگاه نیز هنوز بسیاری از دانشگاه‌ها با سرپرست اداره می‌شود که این مسئله از عجایب تاریخ است به طوریکه دانشگاه علمی‌کاربردی به دلیل همین عدم ثبات، مشکلات بسیاری داشته است.
طرح‌های عمرانی نیز به خوبی انجام نشد و برخی دانشگاه‌ها از بودجه‌های قبل استفاده کردند.
* حضور فریدون در وزارت علوم؛ عجایب دولت یازدهم
با اینکه وزارت علوم چند وزیر عوض کرد ولی مدیرکل دفتر وزارتی همچنان عبدالحسین فریدون پسرعموی رئیس‌جمهور است.
این مسئله از عجایب دولت یازدهم است و تصور این است که دولت یک نفر را به عنوان چشم و گوش رئیس‌جمهور در وزارت علوم گذاشته است که حتی با تغییر وزیر این فرد تغییر نمی‌کند و این اولین توهین به وزراست که اختیاری ندارند تا در برابر آن اختیار پاسخگو باشند.
* تشکل‌های برخی اصحاب فتنه به دانشگاه‌ها بازگشتند
خبرنگار: حوزه فرهنگی که می‌تواند زمینه‌ساز رشد علمی هم باشد در حال حاضر در دانشگاه‌ها چه وضعیتی دارد؟
خواجه‌سروی: در حوزه فرهنگی شاهد نابسامانی و ولنگاری هستیم. به طوری که از داخل ستاد وزارت علوم آنچه استنباط می‌شود این است که امور مثبت در حوزه فرهنگی یا حمایت نشده یا حتی تعطیل شده است و بخش‌هایی که می‌توانست با ابتکار عمل پیش رود یا دانشگاه را تقویت کند با بی‌مهری مواجه شده و بر عکس زمینه‌هایی که وزارت علوم نباید وارد می‌شد دخالت‌هایی صورت گرفت. مانند تشکل‌سازی در دانشگاه آن هم از سوی اصحاب فتنه و بعضا ضدانقلاب.
به طوری که حتی تشکل‌هایی که در دوره اصلاحات تعطیل شدند در این دوره با کمک وزارت علوم به دانشگاه‌ها بازگشته و دفتر تشکیل دادند که این مسئله دانشگاه را دچار مشکل می‌کند.
* وعده نشاط دادند ولی سرخوردگی در دانشگاه را شاهد هستیم
خبرنگار: سرپرست‌ها و وزرای علوم در دولت یازدهم با وعده ایجاد نشاط در دانشگاه‌ها کار خود را آغاز کردند، ارزیابی شما از وضعیت نشاط در دانشگاه‌ها چیست؟
خواجه‌سروی: با اینکه وعده نشاط در دانشگاه‌ها را دادند ولی بیشتر شاهد سرخوردگی و ناامیدی هستیم زیرا دولت یازدهم افرادی را به کار گرفته که اغلب بازنشسته هستند، وزرایی که هم سیر و پیر هستند و باید استراحت کنند ولی به کار بازگشتند.
من از دانشجویان می‌شنوم که می‌گویند ما در این کشور جایی نداریم. یعنی علاوه بر بیکاری ناامیدی هم در دانشگاه‌ها رواج یافته بنابراین نشاطی در دانشگاه‌ها باقی نمی‌ماند، با برگزاری کنسرت نمی‌توان نشاط را به دانشگاه آورد زیرا نشاط این است که دانشجو با انگیزه کارهای علمی و فرهنگی را در کنار هم انجام دهد ولی حالا دانشجویان امیدی برای خدمت ندارند و این برای کشور خطرناک است که دوباره پس از 30 سال مسئولان دهه 60 به مسئولیت بازگشتند و حتی اعلام می‌کنند که باید از خارج مدیر وارد کنیم.
آنچه عملا اتفاق افتاده ناامیدی است نه نشاط و ناامیدی هم با حرف و شعار حل نمی‌شود./۱۳۲۵//۱۰۲/خ