التهاب در بازار ارز با تناقضات فكری در دولت
به گزارش خبرگزاری رسا، روزنامه جوان در یادداشتی با اشاره به التهاب در بازار ارز و تناقضات فكری در دولت آورده است:
1- دكتر نیلی در یادداشتی و در همین ایام كه قیمت ارزهای خارجی ثانیه‌ای ركورد می‌زند، نوشته است: سیاست‌های ارزی كشور طی چهار دهه گذشته همواره مبتنی بر ثابت نگاه داشتن نرخ ارز، مستقل از تورم بوده است. از آنجا كه این سیاست امكان تحقق عملی را در بلندمدت ندارد، نرخ ارز در دوره‌هایی كه منابع اقتصاد اجازه داده است ثابت نگاه داشته شده و پس از آن، طی یك یا چند جهش به مقدار تعادلی خود رسیده است. اما این نحوه تعدیل نرخ ارز فقط به بی‌ثباتی دامن زده و اثرات آن بسیار متفاوت با شرایطی است كه تعدیل نرخ به طور هموار صورت می‌گیرد.
وقتی نرخ ارز در خلاف جهت تورم تثبیت می‌شود، بالاترین و مؤثرترین كمك به تولیدكنندگان خارجی صورت گرفته و بیشترین صدمه به تولیدكنندگان داخلی وارد می‌شود. وی در ادامه كسانی را كه موافق تثبیت نرخ ارز با روش‌های منطقی هستند نیز با چوب یك‌جانبه‌گرایی و مطلق‌گرایی زده و نوشته است: واردات بدون تعرفه در شرایطی كه نرخ تعرفه بالاست، به امتیازی بزرگ تبدیل می‌شود. گروه‌هایی كه امكان استفاده از این شرایط را پیدا می‌كنند، به مدافعان پرو پا قرص سیاست تثبیت نرخ ارز تبدیل می‌شوند و اینچنین است كه فساد مبتنی بر بهره‌مندی از رانت واردات بدون تعرفه برای گروه‌های خاص شكل می‌گیرد. یادمان باشد كه همه اینها ریشه در تثبیت نرخ ارز مستقل از تفاوت معنادار تورم داخلی با تورم خارجی دارد.
2- اكبر تركان چند روز پیش در گفت‌وگویی از افزایش قیمت دلار حمایت كرده و گفته است: اینكه قیمت دلار بالا رفت كار خوبی بود، چاره‌ای نبود چون آن موقع مصنوعی قیمت دلار را پایین نگه داشته بودند، وقتی سطح عمومی قیمت‌ها بالا می‌رود، دلار هم بالا می‌رود. نمی‌شود تقاضای عمومی قیمت‌ها بالا رود، اما دلار بالا نرود؛ چراكه این موجب شكست اقتصاد می‌شود. دلار ارزان بماند، ولی تورم باعث می‌شود كه كالای داخلی گران شود. وی با بیان اینكه دولت كوشش عبثی می‌كرد كه جلوی افزایش قیمت دلار را بگیرد، میلیارد‌ها دلار هم پول تزریق كرد ولی نشد، تصریح كرد: دولت خلاف جریان حركت اقتصاد حركت می‌كرد، وقتی تورم وجود دارد سطح عمومی قیمت‌ها بالا می‌رود، یعنی كالای ایرانی سال‌به‌سال به اندازه تورم افزایش قیمت پیدا می‌كند و وقتی كه دلار ثابت باشد، كالا‌های وارداتی هم دارای قیمت ثابت هستند.
3- رئیس‌جمهور در گفت‌وگوی تلویزیونی در بهمن‌ماه گفته بود: «مردم نگران تأمین ارزی نباشند؛ چراكه تا اواخر سال، ۹۰میلیارد دلار درآمد ارزی و ۷۵میلیارد دلار مخارج ارزی ماست و سال آینده درآمد ارزی ما از امسال بیشتر خواهد بود.» وی درباره نوسان نرخ ارز گفته بود: نرخ ارز باید كاهش پیدا كند و كاهش پیدا می‌كند. نوسانات ارزی بلندمدت نخواهد بود.
4- حسام‌الدین آشنا مشاور رئیس‌جمهور در توییتی روزگذشته بعد از اظهارنظرهای اخیر مشاوران اقتصادی رئیس‌جمهور نوشته است: ارز ارزان می‌شود اما نه با مماشات با محتكران جسور اسكناس و قاچاقچیان قهار اربیل و استانبول.
این چهار موضع‌گیری و اظهارنظر‌ها تنها بخشی از اظهارات چهار مسئول دولت است كه بدون در نظر گرفتن شرایط و واقعیت‌ها بیان شده و رسانه‌ها هم آنها را انعكاس داده‌اند. در همین حال، روزگذشته فضای مجازی نیز پر شده بود از ویدئو‌های رئیس‌جمهور آقای دكتر حسن روحانی كه در نشست خبری با رسانه‌ها از مردم می‌خواهد، وارد فضای پرریسك خرید ارز خارجی نشوند و در مسیرهای بهتری به سرمایه‌گذاری بپردازند.
اما از زمانی كه این درخواست از سوی رئیس‌جمهور مطرح شد، تنها نرخ هر دلار از 4 هزار و 200 تومان به بیش از5 هزار و 800 تومان افزایش یافت، یعنی هزار و 600 تومان گران شده است. به عبارت بهتر از بهمن سال گذشته، كمتر از سه ماه پیش تا به امروز هركس به حرف آقای روحانی اعتماد داشته ارزش دارایی‌های پولی‌اش حدود 30 تا 37 درصد آب رفته است و هر كس به مطالب رسانه‌های حامی‌اش و گوشه و كنایه‌های كارشناسان اقتصادی اطراف و اكناف رئیس‌جمهور گوش داده موفق به حفظ دارایی‌ها و سود 37درصدی رسیده است !
به نظر می‌رسد، عوامل مهم و متعددی در التهاب بازار ارز دخیل باشد كه از جمله مهم‌ترین عوامل آن افزایش حجم نقدینگی در پنج سال اخیر، هیجانی‌شدن طیف وسیعی از مردم در كنار عوامل خارجی و انتظار خروج یك‌طرفه امریكا از برجام، محدودیت در عرضه ارزهای فیزیكی و خارجی دخیل باشند كه انصافاً نباید آنها را نادیده گرفت و همه تقصیر‌ها را برگردن دولت انداخت.
با این حال آنچه به عنوان كاتالیزور در ایجاد التهاب بازار نقش ایفا كرده توجیه و استقبال برخی از مشاوران رئیس‌جمهور و تناقض در گفتار رئیس‌جمهوری مبنی بر وجود درآمدهای ارزی بهتر در سال جدید با اظهارات مشاور ویژه و بی‌اعتمادی مردم به تحقق وعده‌های رئیس‌جمهور است. همچنین جو روانی موجود نوعی پریشانی افكار در اطلاع‌رسانی از سوی مشاوران رئیس‌جمهور، بلبشو در تصمیم‌گیری بانك مركزی برای كنترل بازار ارز و واسپاری فضای رسانه‌ای به حامیان افزایش قیمت دلار از سوی دولت دیده می‌شود كه به نظر باید هر چه سریع‌تر به آنها سامان داد./۹۶۹//۱۰۲/خ
منبع: روزنامه جوان