همگرایی و وحدت امت اسلامی، هدف کنگره نقش شیعه در گسترش علوم اسلامی

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، نشست خبری کنگره بین المللی نقش شیعه در پیدایش و گسترش علوم اسلامی، پیش از ظهر امروز با حضور آیت الله اعرافی، مدیر حوزه‌های علمیه به عنوان عضو شورای سیاست گذاری کنگره و حجت الاسلام والمسلمین محمدعلی رضایی اصفهانی به عنوان دبیر کنگره، در حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی برگزار شد.

در ابتدای این نشست آیت الله اعرافی ضمن خیر مقدم و با تبریک اعیاد شعبانیه، گفت: این کنگره تحت اشراف عالی حضرت آیت الله مکارم شیرازی می باشد و بیست نهاد علمی حوزوی و دانشگاهی که همگی از فرهیختگان و شخصیت‌های ارجمندی هستند تا بدین جا همراه ما بودند و همگی از اعضای شورای سیاست گذاری بوده و در کمیته های مختلف به ما کمک کردند؛ به ویژه حضرت آیت‌الله مکارم‌ شیرازی که در عرصه‌های مختلف علمی و فرهنگی از چهره‌های شاخص جهان تشیع هستند.

وی در رابطه با اهداف این کنگره گفت: چند بحث کلان در این موضوع موجود است و آن نقش اسلام در تمدن بشری است که این در جای خود جای مطالعه و مداقه دارد؛ ما می‌دانیم که اسلام و پیشوایان اسلام و امت اسلامی به معنای همه مذاهب و فرق در تولید انواع علوم، از علوم اسلامی و الهی گرفته تا علوم انسانی، طبیعی و علوم ریاضی، پایه و نقش مهمی داشتند و همه جا به این مسأله پرداخته شده و شاید کسی نتواند نقش بی بدیل و حساس امت اسلام و دین اسلام در طول قرون متمادی را در پیشران تمدن بشری انکار کند.

آیت الله اعرافی افزود: این بحث در جای خود اهمیت دارد و می شود روی آن کارهای بیشتری انجام داد، همچنین بسیاری از متفکرین غربی هم به نقش موثر امت اسلام در تمدن بشری به ویژه در قرون متمادی و قرون وسطا را مورد تایید و تاکید قرار داده‌اند.

وی در ادامه با اشاره به سهم اهل بیت(ع) و پیشوایان مکتب تشیع در پیشگامی امت اسلام در حوزه علم و دانش و معرفت، بیان کرد: این هم سوالی است که در طول یک قرن گذشته مطرح بوده و کتاب‌های متعددی از سوی بزرگان ما مثل کتاب «تأسیس الشیعه العلوم الاسلام» و حتی کتاب هایی که شیخ طوسی و نجاشی نوشتند در این رابطه وجود دارد و ما در طول تاریخ شاهد مجموعه کتاب‌هایی هستیم که نقش پیشوایان معصوم ما و همه عالمان و اندیشمندان اسلام را که قرن‌ها در پایه ریزی و گسترش شاخه های مختلف علوم اسلامی، علوم انسانی و سایر علوم، نشان می دهد.

آیت الله اعرافی افزود: آنچه که نیاز ما را به این حرکت گسترده نشان می‌داد و تقویت می‌کرد این بود که همه کارهایی که در نشان دادن نقش شیعه برای پایه ریزی و گسترش علوم اسلامی و سایر علوم انجام شده، مجموعه‌های جامع و کاملی نبوده و شامل همه قلمروهای علم نمی‌شده و رویکرد بین المللی در این کارها وجود نداشته و به دلیل این خلأ و نقصان و پرسش های فراوان که در این زمینه مطرح می شد و شبهاتی که به آن وارد می‌آمد و نقش‌آفرینی عظیم پیشوایان معصوم ما و پیروان آنها را زیر سوال می‌برد، تصمیم به انجام این کار گرفته شد.

مدیر حوزه‌های علمیه با اشاره به برکات انقلاب اسلامی بیان داشت: مسأله دیگر اینکه بعد از درخشش انوار انقلاب اسلامی، شاهد یک امتداد وسیعی در حوزه معارف اهل بیت(ع) در جهان بودیم و این پرسش مطرح می‌شد که در طول تاریخ و در عصر جدید این نقش و سهم چگونه است.

وی در ادامه گفت: با این دلایل چند گانه ای که اشاره شد، حقیقتا یک خلأ علمی و معرفتی احساس می‌شد و حضرت آیت الله مکارم شیرازی که در بسیاری از زمینه‌ها پیشگام حرکت های خوب حوزه ای، معرفتی و علمی هستند، تدبیر کردند و قریب به دو سال قبل بر اساس این ایده جمعی از علما فراخوانده شدند، جلسات برگزار شد، شورای سیاستگذاری با حضور چهره‌های موثر علمی تشکیل جلسه داد و نظام مدیریتی این کنگره شکل گرفت و در طول دو سال به حمدلله به نتایج خوبی دست یافت.

آیت الله اعرافی با بیان اینکه پرداختن به این موضوع هرگز به معنای یک حرکت تعصب آلود مذهبی و یا تداعی کننده نوعی رقابت و درگیری بین مذاهب مختلف نیست، عنوان داشت: ما همه‌ امت اسلام را در زیر یک خیمه می دانیم و انقلاب اسلامی و ملت بزرگ ایران نشان دادند که اهل تعامل، همگرایی و وحدت هستند و این حرکت بزرگ در حقیقت نشان دهنده این است که بخشی از آن امت، نقش بزرگی در تولید علم و معرفت داشته و در عین حال این نقش از آن کل امت است.

وی افزود: ما خودمان را از پیکره امت اسلامی می دانیم و این همگرایی را بسیار مهم می‌شماریم، همانطور که خود اهل بیت(ع) این همگرایی و وحدت را به ما آموختند و انقلاب اسلامی و مراجع معظم ما بر این همگرایی تأکید دارند و این کنگره نیز در این مسیر قرار دارد.

عضو شورای سیاست گذاری کنگره بین المللی نقش شیعه در پیدایش و گسترش علوم اسلامی ابراز داشت: نکته دیگر این است که این کنگره به همه نقش‌های شیعه در قلمرو امت اسلام نپرداخته و تشیع در قلمرو امت اسلامی نقش‌های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی متنوعی ایفا می‌کند، این کنگره دقیقاً متمرکز بر حوزه علمی و معرفتی است و بخش های دیگر هم قابل مطالعه است و کم و بیش مطالعاتی انجام شده و در حال تکمیل است.

وی در ادامه بیان داشت: نکته بعدی که از اهمیت برخوردار بوده این است که در قلمرو دانشی ما، تمرکزمان بر علوم اسلامی و در امتداد آن علوم انسانی است و به تدریج می رویم به سمت سایر علوم که شیعه در آن نقش داشته؛ در این بین 10 حوزه دانشی مهم تعریف شده که حوزه‌های فلسفی، کلامی، حدیثی، تفسیری و علوم انسانی، اجتماعی و طبیعی از آن جمله‌اند که همه علوم را دربرگرفته است.

مدیر حوزه‌های علمیه افزود: مسأله بعدی در بحث کنگره تأکید بر این بوده که بین المللی باشد و همه کشورها مشارکت داشته باشند؛ افزون بر ۲۰۰۰ مهمان داخلی بیش از 100 مهمان از ۵۰ کشور حضور خواهند داشت و بخش زیادی از مقالات از کشورهای دیگر به دبیرخانه رسیده است و ان‌شاء‌الله حضوری موثر خواهند داشت.

وی افزود: نکته دیگر این است که تلاش خواهد شد تا این دبیرخانه با نظر معظم‌له دبیرخانه‌ای دائمی شود و کار استمرار پیدا کند و احیای آثار بعد از کنگره انجام خواهد گرفت.

آیت الله اعرافی با اشاره به روند برگزاری کنگره ابراز داشت: مقالات در روز بیستم و بیست و یکم اردیبهشت در قم و در ادامه هم یک روز در مشهد ارائه خواهند شد و دو مرجع عالیقدر تشیع در افتتاحیه و اختتامیه سخنرانی خواهند کرد که حضرت آیت الله مکارم شیرازی در افتتاحیه و حضرت آیت الله سبحانی در اختتامیه حضور خواهند داشت و در پایان کنگره نیز میهمانان به محضر مقام معظم رهبری خواهد رسید.

عضو شورای سیاست گذاری کنگره بین المللی نقش شیعه در پیدایش و گسترش علوم اسلامی اظهار داشت: در قریب به دوسال از مجموع حدود ۲۰۰۰ چکیده مقاله و ۱۲۰۰ مقاله کامل، ۴۱۸ مقاله برگزیده شده و در کنگره ارائه خواهند شد و ان‌شاء‌الله به تدریج هم این مقالات در قالب کتاب‌هایی منتشر خواهند شد و در دسترس عموم قرار خواهند گرفت.

وی در پایان ابراز داشت: امیدواریم برگزاری این کنگره نقش موثر شیعه، ایران و انقلاب اسلامی را در تولید و گسترش علوم اسلامی به خوبی نشان دهد و زمینه ای برای همگرایی امت اسلامی باشد؛ زیرا این رویکرد، رویکردی همگراست و تعداد بسیار زیادی از برادران و خواهران اهل سنت ما در این جمع حضور خواهند داشت./969/پ202/ب1