بایدها و نبایدهای حوزه انقلابی از دیدگاه شخصیت های برجسته حوزه
به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری رسا، حدود 4 سال از فرمایشات مهم رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار رییس و نمایندگان مجمع نمایندگان طلاب مبنی بر لزوم انقلابی ماندن حوزه علمیه می گذرد.
رهبر معظم انقلاب نسبت به تضعیف تفکر انقلابی در حوزه علمیه هشدار دادند و تأکید کردند که حوزه علمیه قم باید انقلابی بماند.
حضرت آیت الله خامنه ای تأکید کردند که اگر بخواهیم نظام اسلامی همچنان «اسلامی و انقلابی» بماند باید حوزه علمیه، «انقلابی» بماند زیرا اگر حوزه علمیه انقلابی نماند، نظام در خطر «انحراف از انقلاب» قرار خواهد گرفت.
رهبر معظم انقلاب با بیان این که این که باید از هرگونه تلاشی برای «انقلاب زدایی» از حوزه های علمیه احساس خطر کرد، فرمودند که باید با فکر و تدبیر و برنامه ریزی حکمت آمیز، با این خطر مقابله کرد تا حوزه علمیه قم همواره یک حوزه انقلابی و مهد انقلاب باقی بماند و بینش و حرکت انقلابی در آن توسعه یابد.
پس از فرمایش رهبر معظم انقلاب اسلامی سطوح مختلف حوزه علمیه از بالاترین نهاد آن یعنی شورای عالی حوزه های علمیه و مدیریت حوزه های علمیه تا بدنه حوزه یعنی اساتید و طلاب سعی کردند تا به منویات رهبر معظم انقلاب جامه عمل بپوشانند و اجازه ندهند جریاناتی روحیه انقلابی را در حوزه کمرنگ کنند و به حوزه و نظام اسلامی آسیب وارد کنند.
مراجع تقلید، رییس جامعه مدرسین و شخصیت های برجسته حوزوی از توجه ویژه رهبر معظم انقلاب به حوزه و هشدار به موقع ایشان قدردانی و تأکید کردند که باید مانع تلاش جریان ها برای انقلابی زدایی از حوزه های علمیه شد.
نهادهای مختلف حوزه علمیه قم نیز مانند جامعه مدرسین، مجمع نمایندگان طلاب، مجمع عمومی جامعه مدرسین و بسیج اساتید حوزه نیز در لبیک به فرمایشات رهبر معظم انقلاب کارگروه های تشکیل دادند تا منویات ایشان را به صورت دقیق تر و تخصصی تر پیگیری کنند.
خبرگزاری رسا نیز برای انجام رسالت خود پس از فرمایشات حکیمانه رهبر معظم انقلاب، موضوع حوزه انقلابی، بایدها و نبایدها و الزامات آن را در دستور کار خود قرار داد و در گفت وگوهایی نظر علما، شخصیت های برجسته و اساتید حوزه درباره چگونگی تقویت روحیه انقلابی در حوزه و نحوه مقابله با جریان هایی که به دنبال انقلابی زدایی از خاستگاه نظام اسلامی هستند را جویا شد.
آیت الله یزدی: حوزه با روحیه انقلاب حامی و پشتوانه نظام اسلامی باشد
رییس جامعه مدرسین بر لزوم حفظ روحیه انقلابی گری طلاب تاکید می کند و می گوید: ما وظیفه داریم که از نظام اسلامی دفاع کنیم. روحانیت و حوزه های علمیه همچنان که از ابتدای پیروزی انقلاب حامی و پشتوانه این نظام بوده، همچنان با همان روحیه انقلابی باید از نظام اسلامی دفاع کند.
وی با انتقاد از برخی زمزمه ها مبنی بر بازگشت حوزه های علمیه به فضای پیش از انقلاب، می گوید: متاسفانه برخی با لباس روحانیت می گویند که حوزه های علمیه باید به شرایط قبل از انقلاب برگردد. توجیهشان این است که حوزه علمیه نباید به حکومت و دولت وابسته باشد. اما مگر ما طرفدار وابستگی حوزه به حکومت هستیم؟
عضو فقهای شورای نگهبان ادامه می دهد: حرف ما این است که باید از این حکومت الهی و مردمی که برای احیای احکام و سنت های اسلامی و برای استقلال و آزادی برپا شده، تمام قد حمایت کنیم. در این مسیر روحانیت هم وظیفه دارد با توجه به دینی بودن نهضت و با توجه به اینکه امام راحل از درون همین حوزه ها قیام خود را شروع کرده اند، راه ایشان را تا رسیدن به همه آرمانها و شعارها ادامه بدهیم
آیت الله یزدی تصریح می کند: حوزههای علمیه پایگاه اسلام و انقلاب هستند. یقینا فرصتی که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی برای تبلیغ دین و معارف اسلامی فراهم شد، هرگز وجود نداشت، بنابراین روحانیت باید از این فرصت تاریخی نهایت بهره را ببرد نه آنکه فکر بازگشت به دوران پیش از انقلاب را در سر داشته باشد.
آیت الله حسینی بوشهری: حوزه نمی تواند نسبت به انقلاب اسلامی بی تفاوت باشد
دبیر شورای عالی حوزه های علمیه جدایی حوزه و نظام با بی معنی می داند و با تأکید بر لزوم مسؤولیت پذیری حوزه می گوید: حوزه طلاب نمی توانند نسبت به محیط پیرامون خود و مسائل انقلاب و جامعه بی تفاوت باشند، البته گاهی در این زمینه افراط و تفریط هایی وجود دارد که باید مراقب بود.
وی با تأکید بر تکلیف محوری حوزویان ادامه می دهد: تفاوت طلاب امروز با گذشته این است که در کنار یک نظام و انقلاب اسلامی قرار دارند و نمی توانند نسبت به آن بی تفاوت و بی خیال باشند بلکه باید پاسخگوی نیازهای جامعه اسلامی و شبهات مردم باشند.
آیت الله حسینی بوشهری همچنین به هجمه های گسترده دشمنان به جامعه اسلامی اشاره می کند و می افزاید: طلاب باید شرایط زمان را درک کنند و ضمن این که از خود مراقبت می کنند باید در برابر بدعت ها و شبهات پاسخگو باشند.
عضو هیأت رییسه جامعه مدرسین می گوید: امروز رسالت حوزهها سنگینتر از گذشته است؛ با توجه به مواجهه استکبار علیه انقلاب و اسلام، روحانیت باید حضور جدیتری در صحنه داشته باشد و روشنگری کند و مسائل انقلاب را برای جامعه تبیین کند، چون نه تنها مردم ما بلکه در جهان منتظر شنیدن پیام انقلاب هستند.
وی می افزاید: وظیفه اساتید انتقال منش انقلابی و مسؤولیت شناسی در کنار آموزش درس و بحث حوزوی است؛ نقش عمده بر عهده اساتید بزرگوار حوزه است که اگر این بزرگواران انقلابی باشند، انقلابی بیاندیشند و انقلابی عمل کنند، به شکل طبیعی بر کل حوزه و طلبههای ما تأثیرگذار خواهد بود.
آیت الله اعرافی: حوزه انقلابی باید برای نظام تولید فکر کند
مدیر حوزه های علمیه با تأکید بر این که حوزه باید برای نظام تولید فکر کند، تصریح می کند که اگر حوزه عرصه های مختلف فکری، علمی و تربیتی جامعه را رها کند و به تأمین نیازهای آن بی تفاوت باشد، دچار خسران خواهیم شد.
عضو شورای عالی حوزه های علمیه حوزه ای را انقلابی می داند که فلسفه انقلاب را درک کرده باشد و تأکید دارد که حوزه انقلابی حوزه ای است که انقلاب را در همه ابعاد ببیند و از نیازهای آن غافل نشود و شجاعت و حکمت لازم را برای پیگیری اهداف داشته باشد.
مدیر حوزه های علمیه در عین حال می گوید که انقلابی بودن در ذات و هویت حوزه های علمیه قرار دارد و با تأسی به اندیشه امام و انقلاب، الهام گیری از مراجع و با اقتدای به رهبر معظم انقلاب تلاش می کنیم که اندیشه انقلاب و حوزه انقلابی در نظامات گوناگون برنامه حوزه تجلی پیدا کند.
آیت الله کعبی: حوزه انقلابی تأمین کننده نیازهای نظام اسلامی است
آیت الله عباس کعبی که از اساتید درس خارج حوزه علمیه قم است، عقیده دارد که رهبری در هشدار خود مغز متفکر انقلاب را مخاطب قرار دادند، چون حوزه ها و روحانیت مغز متفکر انقلاب اسلامی و چشم بینای آن در حفظ، تعمیق و توسعه باورها و ارزش های اسلامی و نیز مقابله با آسیب های فکری و آفت های میدانی حکومت دینی به شمار می روند.
آیت الله کعبی تجاوب لسانی را لازم اما ناکافی می داند و تاکید می کند که برای جامه عمل پوشیدن مطالبات رهبر معظم انقلاب باید یک تجاوب عملی در حوزه های علمیه صورت گیرد و از مرحله شعار و سخن فراتر برویم.
این عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم اقداماتی که در حوزه انجام شده را ارج می نهد و در عین حال تاکید می کند که باید این اقدامات ملموس باشد.
نماینده مردم خوزستان در مجلس خبرگان رهبری حوزه انقلابی را تأمین کننده نیازهای نظام در بخش های مختلف توصیف و تصریح می کند که حوزه انقلابی حوزه ای است که تحول گرا باشد و مدیریت تحول را متناسب با مقتضیات زمان جهت تربیت مبلغان، محققان، اسلام شناسان و شخصیت های روحانی با کفایت و با درایت جهت تأمین نیازمندی های داخل و عرصه بین الملل و نیز نیازهای انقلاب و جمهوری اسلامی انجام دهد.
آیت الله رجبی: دشمن به دنبال ایجاد زوایه بین حوزه و نظام است
استاد درس خارج حوزه علمیه قم سرمایه گذاری دشمن در حوزه علمیه نیز قطعا ولو با چند واسطه وجود دارد تا بتواند بین حوزه و نظام زاویه ایجاد کند که اگر حوزه نسبت به نظام بی تفاوت شود تبعا نسلی که تربیت خواهد شد که فاقد روحیه انقلابی هستند؛ آن موقع است که استکبار جهانی می تواند این موضع قدرت را بگیرد و آسیب خود را به نظام وارد کند.
این عضو جامعه مدرسین عقیده دارد که هشدار رهبر معظم انقلاب همانند هشدار ایشان در زمینه سکولاریسم در حوزه بسیار اثر گذار بود و بسیاری را که خطر را احساس نمی کردند به خود آورد.
قائم مقام مؤسسه امام خمینی(ره) همچنین تأکید کرد که اگربخواهیم نظام و روحیه انقلابی باقی بماند نیاز داریم به این که روحانیت بیشترین ارتباط را با نظام داشته باشد؛ از نظر مسائل نظری و پشتوانه تئوریک حوزه همواره همان راهی که حضرت امام برای نظریه پردازی نسبت به نظام داشت را باید ادامه دهد؛ صرف تجمع و همایش کافی نیست و همانگونه که رهبرمعظم انقلاب فرمودند باید اقدام عملی صورت گیرد.
آیت الله رجبی از تلاش عده ای برای ایجاد تقابل بین حوزه و نظام به بهانه استقلال حوزه گلایه می کند و می گوید: استقلال حوزه به این معنا نیست که از نظام پشتیبانی نکرده و نظام را تغذیه نکند؛ تعامل فکری نه تنها هیچ منافاتی با استقلال ندارد بلکه اقتضای استقلال حوزه به عنوان یک نهاد مستقل دینی این است که نسبت به نظام و انحراف آن حساس باشد.
آیت الله غروی: انقلابی بودن حوزه در تضاد با استقلال آن نیست
عضو شورای عالی حوزه های علمیه انقلابی بودن حوزه را در تضاد با استقلال آن نمی داند و تأکید دارد که حوزه باید حمایت کننده، هدایتگر و کمک کار نظام باشد و چارچوب های نظام را حفظ کند، حوزه انقلابی این است و هیچ منافاتی با استقلال نیز ندارد.
وی ادامه می دهد: منافات ندارد که حوزه همواره از نظام حمایت و پشتیبانی کند و راهنمای نظام باشد، حوزه باید آسیب های نظام را تبیین کرده، در مسائل ورود پیدا کند و در وقت لازم نیز دفاع انجام دهد، استقلال حوزه این است که بر روی پای خود بایستد اما مگر می تواند جدای از حکومت و نظام به این معنا باشد.
این عضو جامعه مدرسین شرایط امروز جامعه را خطیر توصیف و اضافه می کند: ما در مقطعی قرار گرفتیم که دشمنان بسیاری داریم از این رو باید برنامه ریزی کنیم که دشمنان در ما نفوذ و ورود پیدا نکرده و برای ما خطر ایجاد نکنند، در داخل شرایط نباید به گونه ای شود که وضعیت به قبل از انقلاب بازگردد، باید تلاش خود را به کار بگیریم و حوزه نیز باید تلاش کند تا حفظ نظام تحقق پیدا کند.
آیت الله غروی معتقد است که نظام اسلامی در اصل حدوث وابسته به حوزه بوده و تا اکنون نیز حوزه نقش بسیار اساسی و کلیدی در پابرجایی نظام داشته است، نظام اسلامی زمانی می تواند از سلامت و استحکام برخوردار باشد که مورد حمایت حوزه علمیه باشد و حوزه نقش هدایتگری و حمایتی خود از نظام اسلامی را ایفا کند.
آیت الله خاتمی: جریان بی تفاوت یا ضدیت جان بگیرد حوزه غیر انقلابی می شود
عضو شورای عالی حوزه های علمیه به راز حساسیت رهبر معظم انقلاب نسبت به حوزه اشاره می کند و هشدار می دهد: باید به این واقعیت تلخ توجه داشته باشیم اگر جریان بی تفاوت یا جریان اندک ضدیت با ولایت با اغواگری هایشان جان بگیرند حوزه علمیه غیر انقلابی می شود.
وی همچنین با اشاره به دیدگاه مراجع معظم تقلید نسبت به نظام اسلامی تأکید می کند که مراجع تقلید بالاتفاق تضعیف نظام اسلامی را حرام می دانند و نگاه کلی آن ها تقویت نظام اسلامی و همراهی با مقام معظم رهبری است.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم انقلابی بودن حوزه را در منافات با استقلال حوزه نمی داند و تصریح می کند که برخی استقلال حوزه را تفسیر به رویارویی حوزه با نظام تفسیر می کنند که این معنای درست استقلال نیست، معنای درست استقلال این است که حوزه همانند گذشته به یاری خداوند روی پای خود بایستد و در رابطه با نظام نیز ناصح باشد یعنی خوبی ها را ببیند و تجلیل کند و موارد ضعف را مورد نقد قرار دهد؛ حوزه باید در کنار نظام اسلامی باشد.
وی اضافه می کند: برخی همراهی با ولایت را هم یک جریان سیاسی می دانند که مغلطه است؛ همراهی با ولایت یک جریان و حزب سیاسی نیست بلکه عملکرد دینی به شمار می رود.
آیت الله مقتدایی: وظیفه حوزه انقلابی حراست از انقلاب است
عضو شورای عالی حوزه های علمیه نیز انقلابی ماندن حوزه را به معنای حفظ نظام اسلامی می داند و می گوید: انقلابی کسی است که با جان و دل به انقلاب خدمت کند و در پی حفظ نظام اسلامی و تبعیت کامل از رهبر معظم انقلاب باشد.
وی مبارزه با دشمن و استکبار را اصولی ترین مبانی حوزه انقلابی عنوان می کند و ادامه می دهد: معنای انقلابی بودن این است که شاخصهها را تبیین و حفظ کنیم و در مقابل دشمنان نظام با قدرت بایستیم و آنها را مأیوس کنیم از اینکه بتوانند کاری علیه انقلاب انجام بدهند.
عضو جامعه مدرسین با اشاره به وظیفه مردم در عصه داخلی و نسبت به مردم می افزاید: حوزه باید مراقب مسیر حرکت نظام اسلامی باشد تا دچار انحراف نشود و وضعیت را رصد کند تا در صورت وجود مشکلات تذکرات لازم را بدهد و نسبت به مردم نیز وظیفه خدمت و هدایت را بر عهده دارد.
آیت الله فقیهی: هشدارهای رهبر معظم انقلاب درباره حوزه را جدی بگیریم
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بر توجه جدی حوزه به مطالبات رهبر معظم انقلاب تأکید دارد و هشدار رهبر انقلاب نسبت به تضعیف حرکت و روحیه انقلابی در حوزه های علمیه را زنگ خطری جدی ارزیابی می کند.
آیت الله فقیهی دشمن شناسی، مقابله با ظلم، بصیرت، بی تفاوت نبودن نسبت به ارزش ها و دستورات دینی، دوست شناسی و شناخت فتنه را از ویژگی های یک انقلابی واقعی عنوان می کند.
وی همچنین تأکید دارد که انقلاب باید در جان حوزه و طلاب عمق پیدا کند چرا که تمسک به ظاهر انقلابی بودن و بی بصیرتی انقلابی نماها حوزه را از انقلاب تهی می کند.
آیت الله بطحایی: دشمن به دنبال نفوذ و یارگیری از حوزه است
این نماینده مجلس خبرگان نسبت به نفوذ و یارگیری دشمن از حوزه هشدار می دهد و تأکید می کند که با تقویت بینش سیاسی و روحیه انقلابی طلاب می توان توطئه دشمن را خنثی کرد.
وی می افزاید: حوزه مادر انقلاب و نظام اسلامی است و وظیفه دارد که از انقلاب حراست کند، اگر روحانیت ساز جدایی از نظام بزند و خدایی نکرده دشمن موفق به براندازی شود اثری از روحانیت باقی نخواهد ماند؛ بنابراین حوزه انقلابی در عین استقلال حامی و ناصح نظام اسلامی است و با نظام رابطه تنگاتنگی دارد.
آیت الله علیدوست: رسالت حوزه انقلابی پشتیبانی از نظام است
عضو جامعه مدرسین با اشاره به ساحت های مختلف حوزه انقلابی عمده مسؤولیت حوزه انقلابی را پشتیبانی فکری از نظام و تلاش برای ایجاد تمدن اسلامی در ابعاد بین المللی عنوان و خاطرنشان می کند: رسالت حوزه انقلابی این است که بتواند پشتیبانی فکری و مبنا سازی برای تصمیمات حاکمیت داشته باشد و حوزه باید به گونه ای نظام را پشتیبانی فکری کند که نظام از حالت کجدار و مریض در قانون گذاری و روزمرگی بیرون بیاید.
وی درباره وظیفه حوزه انقلابی نسبت به مردم و جامعه می گوید: حوزه در ارتباط با مردم باید نیازهای آنان را شناسایی و همراه با اقتضائات زمان و مکان برای مردم داخل کشور خورا تهیه کند.
آیت الله عندلیب همدانی: حوزه انقلابی با شعار محقق نمی شود
استاد درس خارج حوزه علمیه قم با بیان این که انقلاب اسلامی از متن حوزه برخاسته است، اضافه می کند: اگر حوزه همانگونه که در شروع نهضت و انقلاب با انقلاب و مردم بود امرو نیز همچنان با انقلاب و مردم باشد، درد مردم را بداند، درد مردم را به مسؤولان برساند، بتواند طرح و برنامه فقهی علمی برای رفع مشکلات مردم ارائه دهد سبب تضمین انقلاب می شود.
وی شعارزدگی را در شأن حوزه نمی داند و تأکید می کند که حوزه باید در میدان عمل انقلابی گری را پیگیری کند و مشکلات علمی، فنی و فقهی که بر سر راه مسؤولان و نظام هست را بررسی کرده و برای آن ها راه حل پیدا کند.
آیت الله بهشتی: تقویت روحیه انقلابی یکی از مهمترین اولویت های حوزه است
عضو جامعه مدرسین تقویت روحیه انقلابی را از مهم ترین اولویت های حوزه عنوان می کند و می گوید: اگر حوزه انقلابی نباشد باید فاتحه همه چیز را بخوانیم چرا که استقلال مملکت، مردم سالاری دینی، اجرای احکام اسلام و برکات انقلاب با انقلابی نبودن حوزه آسیب جدی می بیند.
وی ادامه می دهد: حوزه همچنانی که انقلابی بوده و در انقلاب سهم بسیار عظیمی داشته و همراه و پشتیبان امام و رهبری بوده باید روز به روز روحیه انقلابی را در خود تقویت کند که این اولویت مهم همه حوزه های علمیه است.
آیت الله اراکی: به حاشیه راندن علمای انقلابی برنامه دشمن است
عضو هیأت رییسه جامعه مدرسین درباره برنامه های دشمن برای قلب تپنده انقلاب و اسلام هشدار می دهد و می افزاید: دشمنان تلاش می کند جریان هایی در درون حوزه به وجود آورند که حوزه را از درون دچار چالش کنند.
وی از رصد دقیق دشمن نسبت به طلاب انقلابی و فعال خبر می دهد و با اشاره به تلاش ها برای سکولاریزه کردن حوزه می گوید: از یک سو به حاشیه راندن عناصر اصلی انقلاب و از سوی دیگر ترویج عناصر غیر انقلابی و بی تفاوت در دستور کار دشمن است، عناصر غیر انقلابی چند خاصیت دارند، یکی این است محتوای حقیقی را در نظر نمی گیرند یعنی اسلام را تنها نماز و روزه می دانند در حالی که در روایات آمده اگر ولایت در روزه و نماز وعبادات نباشد هیچ است.
این نماینده خبرگان مرجع سازی را از برنامه های دیگر دشمن عنوان می کند و هشدار می دهد: یکی از خطراتی که امروز حوزه را تهدید می کنند جریان های بدیل انقلابی در متن حوزه ها است، از این طریق حتی هدف این است که مرجعیت هایی بتراشند و سیستم تشیع را به سمت دیگری بکشاند.
در پایان باید گفت امروز بستر حوزه علمیه قم آماده تر از هر روز برای پیشبرد اهداف عالی نظام اسلامی است و طلاب و روحانیون در بطن حوزه و مراکز تبلیغی و آموزشی و پژوهشی هر کدام به حسب اهداف و کارویژه های خود در حال تلاش برای تحقق رسالت های والای اسلام و انقلاب هستند، اگرچه نمی توان فاصله کارهای موجود را با وضعیت مطلوب انکار کرد.
خیلی خوب توانسته اید جریان کلی حوزوی درباره موضوع انقلابی گری حوزوی را انعکاس دهید.