بیانیه هیأت داوران اولین جشنواره طراحی سؤالات فقهی فضای مجازی

به گزارش سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، هیأت داوران در پرسش‌های دریافتی شاهد نوآوری، خلاقیت و دیدگاه‌های تازه بود. تعداد معتنابهی از پرسش‌ها از کیفیت بسیار قابل توجهی برخوردار بودند و حتی در برخی ایده‌های قابل توجهی دیده می‌شود. تولید پرسش‌هایی با این سطح از کیفیت، با توجه به پیچیدگی مسائل فضای مجازی، بسیار قابل توجه است و نویدبخش آینده ای روشن برای جامعه‌ی فقیهان جوان می باشد.

هیات داوران ضمن خرسندی از مشاهده‌ پرسش‌های دریافتی، نکاتی را شایان ذکر می‌داند:

۱) تنوع گونه‌ها، لحن‌ها و سبک‌های مختلف پرسش‌ها از ویژگی پرسش‌های این جشنواره بود. پرسش‌های انتخابی، همه به مسایلی واقعی اشاره دارند که کاربران، تولید کنندگان، سیاست‌گذاران و حاکمان و حتی خود فقیهان با آن مواجه‌اند یا به زودی با آن مواجه خواهند شد.

۲) با اینکه رویکرد تهدیدنگری به فضای مجازی در قشرهایی از جامعه رواج دارد، اما رویکرد اغلب پرسش‌ها، فرصت‌نگری به فضای مجازی بود و برخی پرسش‌ها حاوی ایده‌ها و دغدغه‌هایی مهم و کارآمد برای آینده‌ی فضای مجازی بود.

۳) در عصر فضای مجازی، کسانی موفق‌ترند که بتوانند افکار خود را به صورت ایده‌هایی عملیاتی در ساختار فنی و عملیاتی این فضا بگنجانند. از آنجا که متون وحیانی سرشار از معرفت‌اند، با دقت و تأمل عقلانی در این متون می‌توان ایده‌هایی برای آینده‌ی فضای مجازی درانداخت و در این جهان یکی از حکمرانان فضای مجازی گشت و در این فضا، سرزمینی مجازی ساخت.

۴) اگرچه مخاطب اصلی این پرسش‌ها جامعه‌ی فقیهان هستند، اما با ملاحظه‌ی ایده‌هایی که در این پرسش‌ها وجود دارد، لازم است این پرسش‌ها مد نظر سیاست‌گذاران فضای مجازی قرار گیرد.

۵) به دلیل اهمیت و گستردگی فضای مجازی، پیشنهاد می‌شود مسائل و موضوعات آن در دروس خارج فقه که متولی اصلی توسعه‌ی معرفت فقهی است، به عنوان یک ضرورت در کنار توجه به موضوعات دیگر فقهی، در دستور کار قرار گرفته و برنامه‌ریزی جدی‌تری برای پژوهش جنبه های مختلف فضای مجازی صورت گیرد. توجه به موضوع‌شناسی، مسئله ‌شناسی، بررسی فقهی و ایده‌پردازی برای آینده‌ی فضای مجازی باید در کانون توجه فقیهان جوان قرار گیرد. در این مسیر بهره‌گیری از ظرفیت کار گروهی برای حصول به نتایجی درخشان بدیهی به شمار می‌رود. چرا که فقه در عرصه‌های جدید و بویژه فقه فضای مجازی بسیار پیچیده و مهم است و اشراف به همه‌ی جنبه‌های آن، به تخصص‌های گوناگون در کنار یکدیگر نیاز دارد.

۶) این جشنواره نشان داد که جوانان مؤمن ایران استعدادی قابل توجه داشته و در نگاهی واقع‌بینانه و نه خیالی، همت‌های عالی دارند که باید پاس داشته شود.

7) ایراداتی نیز در بسیاری از سوالات ارسالی مشاهده شد که از مهمترین آن فقهی نبودن، عدم ارتباط با فضای مجازی، ادبیات ضعیف، سطحی‌نگری و عدم درک صحیح از فضای مجازی و فناوری‌های جدید بود که موجب ریزش بیش از نیمی از سوالات شد.

با توجه به کمیت و کیفیت حضور جوانان در این جشنواره، دفتر مطالعات اسلامی و ارتباطات حوزوی مرکز ملی فضای مجازی، امیدوار به حضور جدی‌تر و بیشتر در جشنواره‌های بعدی با نگاه تخصصی‌تر و فقهی‌تر شده است که به زودی برگزار می‌شود. هیأت داوران بر این باور است که صرف دقت و حساسیت بیشتر در این مسایل، تکمیل کننده گام‌های خلاقانه جوانان خواهد بود که نوید بخش رفعت و حرکتی تکاملی است و امیدوار است با حمایت از پژوهش‌های فقهی در عرصه‌ی فضای مجازی، شرایط بهتری برای فضای مجازی در آینده فراهم آورد.

در این جشنواره حدود سه هزار پرسش دریافت شد که بعد از دو بار غربال، بیش از هزار پرسش دارای امتیاز شدند. تعداد شرکت‌کنندگان در جشنواره ۷۳ نفر بودند. از حیث نوع تحصیلات ۴۳ نفر حوزوی، ۲۳ نفر دانشگاهی و ۴ نفر دیپلم و ۲ نفر زیر دیپلم در این جشنواره شرکت کردند.

سطح تحصیلات حوزویان ۴ نفر سطح یک، ۱۸ نفر سطح دو، ۱۲ نفر سطح سه و ۹ نفر سطح چهار بود.

سطح تحصیلات دانشگاهیان ۱ نفر فوق دیپلم، ۶ نفر کارشناسی، ۹ نفر کارشناسی ارشد و ۷ نفر دکتری است.

۴۵ نفر از شرکت‌کنندگان مرد و ۲۸ نفر زن هستند. حداقل سن شرکت‌کنندگان ۱۶ سال و حداکثر ۴۴ سال است.

شایان ذکر است به دلیل بالا بودن سطح کیفی سوالات برخی از شرکت کنندگان و نزدیکی سوالات به یکدیگر، هیأت داوری علاوه بر هشت نفری که اعلام شده بود سه نفر دیگر را هم به برگزیدگان اضافه نمود.

در انتها، مراتب پوزش هیأت داوری در تاخیر چند روزه‌ای که در جدول زمانی برای اعلام نتیجه و رای، پیش‌بینی شده بود را اعلام می‌داریم که البته ناشی از استقبال گسترده محققین حوزوی و دانشگاهی از جشنواره بود./1370/پ202/ف