از غیرت دینی علامه مصباح تا بی خوابی برای حل مشکلات فکری جوانان

از آنجا که مسئله علمی دینی و تحول در علوم انسانی یکی از دغدغه های بنیادین رهبران و نظریه پردازان اسلامی بوده و آیت الله مصباح یزدی نیز از پیشگامان طرح این بحث هستند، از این رو حوزه علمیه خراسان با همکاری سایر نهاد ها بر آن شد تا همایش بزرگداشت این عالم وارسته را در مشهد مقدس برگزار نماید.

اولین گام پس از طرح برگزاری این همایش، تشکیل ستادی در وجهه ملی و تعیین دبیر اجرایی و علمی بود و کمیته های ۵ گانه نیز در جهت مدیریت و ساماندهی امور مربوطه شکل گرفت؛ برگزاری ۱۴ نشست تخصصی در مراکز علمی حوزوی و دانشگاهی در بازه زمانی ۱۰ روز قبل از برگزاری همایش ملی و تهیه و تدوین ویژه نامه «مصباح ما» از دیگر اقدام هایی بود که در آستانه این همایش ملی صورت پذیرفت و بر غنای آن افزود.

همچنین در این همایش حجت الاسلام والمسلمین علی مصباح یزدی، عضو هیئت علمی موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) و آیت الله رجبی، رئیس این موسسه و عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به تبیین ابعاد شخصیتی آیت الله مصباح یزدی(ره) پرداختند.

غیرت دینی بزرگترین امتیاز آیت الله مصباح یزدی بود

آیت الله مصباح یزدی الگوی اخلاق فرهنگی و اجتماعی هستند

آیت الله محمود رجبی، رئیس موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) و عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، در این نشست به تبیین احسن الاعمال(نیکوترین اعمال) پرداخت و گفت: حسب تحلیل عاقلانه و منطقی، هر عملی که نتیجه آن این باشد تا انسان وابستگی خود را به خداوند متعال درک کند احسن العمل است.

وی ادامه داد: به بیان دیگر، هرآنچه تجلی این باشد که موجودات وابسته محض به خداوند هستند عمل احسن است؛ تعابیر دیگر برای هدف خلقت انسان، خلقت انسان برای عبادت است و عبادت نیز اظهار وابستگی می باشد، یعنی انسان در عالم نشان دهد که کاملا وابسته به خداوند بوده و واژه عبد را در حقیقت کلام نمود دهد.

رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) با بیان این که عبد موجود وابسته به دیگری است و احسن العمل نیز عبادتی است که بر اساس معرفت و ایمان صورت پذیرد، خاطر نشان کرد: همه انسان ها میل به پرستش خداوند دارند اما این میل آگاهانه و شکوفاشده نیست که با عبادت و تعبد در درگاه الهی، شکوفایی رخ خواهد داد و چنانچه شکوفایی صورت بگیرد، انسان جز به خداوند نمی اندیشد و جز در برابر او تعظیم و کرنش نخواهد کرد.

آیت الله رجبی با بیان این که چنانچه وابستگی به خداوند در انسان نمایان شود، زمینه توجه به غیر خدا در او از بین خواهد رفت و نتیجه این نوع منش، نیز تخلق به اخلاق الله است، اظهار کرد: تخلق به اخلاق الله بدان معناست که از کسی نمی هراسد، همه ویژگی ها و فضائل نیک را در سایه عنایات خداوند داراست، حادثه ای او را سراسیمه نمی کند، در هر شرائط خداوند را درنظر دارد و پیوسته او را در لحظه لحظه زندگی یاد خواهد کرد.

وی با بیان این که یکی از مصادیق آنکس که فقط خداوند را ببیند و در غیر او نظر نکند آیت الله مصباح بود، آن طور که حتی در موضوعات و مسائل بحرانی نیز ایشان با آرامش خاطر سخن می گفتند، تصریح کرد: ایشان همواره می فرمود ما باید به وظیفه خود بیاندیشیم، آن را درست شناخته و سپس باهمه توان انجام دهیم؛ در اینصورت اگر درست و با روش صحیح وظیفه خود را شناختیم و عمل کردیم، دیگر نگرانی وجود نخواهد داشت.

رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) ادامه داد: علامه مصباح در مقام دفاع از دین و تبیین حقائق، باهمه توان مخاطرات را به جان می خریدند و هر اندازه هجمه صورت می گرفت، مقاوم تر می شدند زیراکه بدین نتیجه می رسیدند وظیفه و رسالت همین است و همواره در فکر تکلیف مداری و انجام دقیق وظائف بودند.

آیت الله رجبی با بیان این که آیت الله مصباح حتی در شرائط سخت بیماری و مداوا به دنبال حجت شرعی بود و احتیاط دارد، گفت: این نشان می دهد روح عبودیت در وجود ایشان متجلی بود و هرگز جز خداوند هیچ چیز را نمی دید.

وی همواره یکی از مهمترین دغدغه های آیت الله مصباح را تاکید به مسائل حوزه اخلاق دانست و با بیان این که ایشان تا آخرین روزهای دوران حیات خود، بر مسئله اخلاق تأکید می کردند و در بحث های علمی و فکری خویش در زمینه اخلاق تاکید کرده اند، اظهار کرد: یکی از مهمترین ویژگی های بارز این شخصیت بزرگ آن است که اندیشه های متعالی و فلسفی ایشان همواره در جستجوی اخلاق و پیوند عمیق آن با عرصه مسائل اجتماعی و سیاسی بود.

رئیس موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) ضمن اشاره به طرح بصیرت اخلاق در آثارآیت الله مصباح یزدی، بیان کرد: معظم له بر بصیرت اخلاقی شاگردان تاکید ویژه ای داشتند، اخلاق عملی را پیوسته تبیین میکردند و نهادهایی را تاسیس نمودند که در زمینه اخلاق خوش درخشیدند و برای ایجاد تحول، مدرسه سطح یک تاسیس کردند چراکه عمیقا اعتقاد داشتند برای تاسیس مدرسه اخلاق از آغاز ورود باید بر طلاب سرمایه گذاری شود و امروز نیز تربیت اخلاقی مرحوم علامه مصباح یزدی(رضوان الله علیه) بعنوان تربیت ویژه و نمونه در عرصه اخلاقیات شناخته می شود.

آیت الله رجبی با بیان این که آیت الله مصباح یزدی در تربیت اخلاقی و بحث های فکری، تقید به موازین شرعی داشتند و رویکرد جدید تحلیلی نسبت به مسائل اخلاقی ابداع کردند، گفت: توجه و اهتمام به اخلاق در همه ابعاد وجودی ایشان متجلی است، نگاه ایشان جامع گرایانه بود و در عرصه های گوناگون، الگوی اخلاق فرهنگی و اجتماعی هستند.

آیت الله مصباح یزدی تکلیف مدار بود

حجت الاسلام والمسلمین خیاط، مدیر حوزه علمیه خراسان در این آیین با بیان این که آیت الله مصباح یزدی سال ها تلاش و موسسه عظیم آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) را مدیریت کردند، گفت: اگر انسان بخواهد ابعاد وجودی شخصیتی ایشان را تحلیل و بررسی کند، باید به میزان اثرگذاری ایشان توجه ویژه ای داشته باشد.

وی با بیان این که شخصیت آیت الله مصباح یزدی، تجلی تجارب ۶۰ ساله ایشان در میدان علم، فکر، اندیشه، خرد، جهاد و بصیرت سیاسی است، تصریح کرد: هرچه در تاریخ پیش می رویم حضور علامه مصباح را پررنگ تر از هر زمان احساس می کنیم؛ ایشان دارای شخصیت ذوابعاد در عرصه های علمی، فکری، اخلاقی، اعتقادی، بصیرتی و سیاسی هستند که انصافا در هر عرصه که ورود پیدا نمودند، نیز خوش درخشیده اند.

مدیر حوزه علمیه خراسان با بیان این که آیت الله مصباح یزدی در راستای پیشبرد اهداف انقلاب اسلامی نقش موثری داشتند، خاطر نشان کرد: علامه مصباح یزدی احساس تکلیف می کرد، به موقع موضع میگرفت، پرتوان، شجاعانه و بی باکانه در میدان حاضر می شد و وظیفه خود را با بیان عقلانی و قابل فهم ارائه می داد.

حجت الاسلام والمسلمین خیاط با بیان این که حضور این شخصیت وارسته در مجامع علمی فکری آن زمان عمیقا احساس می شد و بر همین مبنا آیت الله مصباح به دور از انفعال و انزوا، تاثیرگذار در عرصه تکلیف بود، اظهار کرد: سخنان فریادگونه، عالمانه و عمیق در موقعیت های گوناگون و مجامع علمی، نمونه ای از درخشش او است.

وی با بیان این که شخصیت تکلیف مدار آیت الله مصباح سبب شد ایشان هیچگاه صحنه را خالی نکند، افزود: همه حوزویان درس تکلیف مداری را از علامه مصباح آموخته اند که نسبت به مسائل حساسیت نشان می دادند.

مدیر حوزه علمیه خراسان ادامه داد: اندیشه آیت الله مصباح چراغ راه همه کسانی است که می خواهند در میدان های اندیشه ورزی، بصیرتی و فکری قدم بردارند و در حوزه های فلسفی و فکری سخن بگویند.

حجت الاسلام والمسلمین خیاط ضمن اشاره به اندیشه های نافذ آیت الله مصباح یزدی(رضوان الله علیه) ابراز کرد: اندیشه های ایشان جزء اولین هاست و در میزان تاثیرگذاری ایشان نیز همین بس که بیش از ۲۲۷ پایان نامه در ۵۵ مرکز علمی و دانشگاهی با موضوع اندیشه و شخصیت آیت الله مصباح دفاع شده اند.

وی با بیان این که مقام معظم رهبری در دیدار اخیر با خانواده آیت الله مصباح با توصیه به نسل امروز همه را دعوت کردند که به آثار ایشان بیش از گذشته توجه و اهتمام داشته باشند، تصریح کرد: رهبر معظم انقلاب چنین می فرمایند که «بزرگداشت جناب آقای مصباح یکی از واجبات کارهای حوزه و روحانیّت و همه است و بزرگداشت ایشان به معنای زنده نگه داشتن جهت‌گیری ایشان و راه ایشان است.»

مدیر حوزه علمیه خراسان با اشاره به ابتکارات زبانزد مرحوم آیت الله مصباح در طول حیات خود، گفت: دغدغه های موجود، حوزه علمیه خراسان را بر آن داشت تا در پاسداشت مقام ایشان همایشی را برگزار کند که این اقدام با استقبال مراکز متعدد علمی و اجرایی روبرو شد و در طول ده روز گذشته نیز بیش از ۱۴ نشست تخصصی با همکاری و تعامل مراکز علمی، دانشگاهی و حوزوی سطح شهر مشهد برگزار شد که اقدام ارزشمندی بود.

حجت الاسلام والمسلمین خیاط با بیان این که در راستای هرچه بهتر برگزار شدن این همایش، علاوه بر نشست های تخصصی کمیته های پنج گانه تشکیل شد، افزود: این کمیته ها به منظور مدیریت و ساماندهی امور مربوطه شکل گرفت و در همین راستا و به منظور پاسداشت شخصیت علامه مصباح یزدی، تدوین ویژه نامه «مصباح ما» از دیگر اقدام هایی بود که صورت پذیرفت و امیدواریم چراغ راهی برای علاقه مندان و تلاشگران علمی حوزه و دانشگاه باشد.

خاطره ای از بی خوابی آیت الله مصباح یزدی به خاطر جوانان

حجت الاسلام علی مصباح یزدی در این نشست با بیان این که ابعاد مختلف اندیشه و سلوک عملی آیت الله مصباح یزدی، در جنبه های مختلف زندگی می تواند برای ما الگو و درس آموز باشد، گفت: یکی از برجسته ترین ویژگی های شخصیت مرحوم علامه مصباح، تکلیف مداری ایشان و اخلاص در نیات برای همه کارهای روزمره زندگی است.

وی ادامه داد: یکی از تجلیات این تکلیف مداری که برای سلک روحانیت و طلاب بیشتر مورد نیاز می باشد و بدان توجه صورت می گیرد، دین مداری و تاکید به وظیفه و رسالت امت اسلام در قبال دین خداوند است.

عضو هیئت امنای موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) افزود: تعابیر مقام معظم رهبری به عنوان غیرت دینی فوق العاده علامه مصباح و حساسیت ایشان نسبت به مشکلات فکری جوانان، ناظر به روحیه و توجهی بود که بعنوان وظیفه خود می دانستند تا پاسخگو باشند و اصل روحانیت را بعنوان تکلیف خود می پنداشتند.

حجت الاسلام والمسلمین مصباح یزدی با بیان این که آیت الله مصباح همواره نسبت به خطرات و معضلاتی که دین مردم را مورد خدشه قرار می داد حساس بودند و احساس تکلیف می کردند، عنوان کرد: پدرم شبی در آن سال ها، تمام شب را در حیاط خانه قدم می زد، از ایشان علت این بی خوابی را سؤال کردیم؛ گفتند «شبهه جدیدی پیش آمده که جوانان را گمراه می کند و همین مسأله نمی گذارد به خواب بروم؛ باید راهی برای مبارزه با خطر پیدا کرد»؛ این امر روحیه بالای تکلیف مداری ایشان در برخورد با مشکلات را نشان می دهد.

وی با بیان این که آیت الله مصباح در برخورد با انحرافات ملاحظه هیچ مسأله ای را نمی کرد، اینکه عده ای اینگونه برخورد ها را برنتابند برایش اهمیت نداشت و قاطعانه در برابر انحراف می ایستاد، گفت: در زمانی که افکار انحرافی جوانان را فراگرفته بود، علامه مصباح توانستند تا گام های بزرگی را در مبارزه با افکار انحرافی بردارند.

عضو هیئت امنای موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) ابراز امیدواری کرد تا بتوان درس آموز مکتب علامه مصباح یزدی(رضوان الله علیه) بود و برای آینده جامعه اسلامی، نقش اثرگذاری را در عرصه عمل ایفا کرد.

گفتنی است در حاشیه این همایش ۱۷۰ اثر چاپ‌ شده از آیت الله مصباح یزدی در قالب نمایشگاه آثار و تألیفات به نمایش درآمد.