جایگاه مردم در اندیشه امامین انقلاب

به گزارش خبرنگار گروه سیره امامین انقلاب خبرگزاری رسا، یکی از مهم‌ترین محور‌های اندیشه‌های امامین انقلاب جایگاه و نقش مردم در نظام جمهوری اسلامی است و همواره بر اهمیت مردم در انقلاب اسلامی تأکید داشتند و معتقد بودند که انقلاب بدون حضور و حمایت مردم امکان‌پذیر نیست؛ این دیدگاه در شعار‌های انقلاب و سخنرانی‌های امامین انقلاب به وضوح دیده شد و حکومت اسلامی را مبتنی بر اراده و خواست مردم قلمداد کردند و  معتقد بودند مردم باید در تعیین سرنوشت خود نقش فعالی داشته باشند و حکومت نباید از مردم جدا باشد و در این راستا مفهوم "جمهوری اسلامی" که ترکیبی از اصول اسلامی و اراده مردم است را مطرح کردند.

امامین انقلاب همواره بر مشارکت فعال مردم در تمامی عرصه‌های اجتماعی، سیاسی و اقتصادی تأکید داشتند و معتقد بودند مردم باید در تصمیم‌گیری‌ها و مدیریت کشور نقش فعالی داشته باشند و این مشارکت از اصول اساسی حکومت اسلامی است و باید مردم را به عنوان پایه‌های اصلی قدرت در نظام جمهوری اسلامی در نظر گرفت و توجه داشت قدرت واقعی حکومت از حمایت و اعتماد مردم نشأت می‌گیرد. 

اهمیت عدالت اجتماعی و رفع تبعیض‌ها در جامعه اسلامی

امامین انقلاب بر اهمیت عدالت اجتماعی و رفع تبعیض‌ها در جامعه اسلامی تأکید دارند و معتقدند که حکومت باید به نیاز‌ها و مشکلات مردم توجه ویژه‌ای داشته باشد و در جهت رفع آنها تلاش کند و این دیدگاه در سیاست‌ها و برنامه‌های اقتصادی و اجتماعی نظام جمهوری اسلامی به وضوح دیده شود و بر این اساس بر اهمیت مشارکت مردم در تمامی عرصه‌ها تأکید دارند و معتقدند که مردم باید در تصمیم‌گیری‌ها و مدیریت کشور نقش فعالی داشته باشند زیرا این مشارکت از اصول اساسی حکومت اسلامی است.

از این رو مردم به عنوان اصلی‌ترین پایه‌های انقلاب و حکومت، نقش بسیار مهمی در تعیین سرنوشت کشور و مدیریت آن دارند و نیز تأثیرات عمیقی بر سیاست‌ها و برنامه‌های نظام جمهوری اسلامی دارند.

وقتى ملتى مى‌خواهد کسى را براى سرنوشت خودش تعیین کند، آدم صحیح را تعیین مى‌کند

حضرت امام خمینی (ره) جایگاه مردم را در انتخاب مسئولین کشور جایگاهی مهم و بی بدیل خواند و اظهار داشت: "برنامه ما این است که رجوع کنیم به آراى عمومى، به آراى مردم، قواى انتظامى را کنار بگذاریم؛ خود مردم را، محول کنیم تنظیم انتخابات را به دست خود جوان‌هاى مردم، در هر شهرى جوان‌ها خودشان؛ که قواى انتظامى، شهربانى، شهردارى همه کنار بروند؛ آن کسى که دخالت مى‌خواهد بکند براى حفظ صندوق آرا و امثال ذلک خود ملت باشد؛ در هر شهرى به حَسَب اقتضاى آن شهر عده‌اى را معتمدین آن شهر، مطلعین و دلسوزهاى براى مملکت، عده‌اى را تعیین کنند که نظارت کنند در این. حفاظت کنند این صندوق‌ها را و نظارت کنند آرا را، مردم یکى را تعیین کنند براى اینکه رئیس جمهور باشد، ما هم رأیمان را علناً به مردم اظهار مى‌کنیم که آقا آن‌که من مى‌خواهم این است؛ شما میل دارید به این رأى بدهید، میل دارید هم خودتان آزادید؛ قهراً مردم وقتى آزاد هستند یک نفر صالح را انتخاب مى‌کنند و آراى عمومى نمى‌شود خطا بکند، یک وقت یکى مى‌خواهد یک کارى بکند اشتباه مى‌کند، یک وقت یک مملکت سى میلیونى نمى‌شود اشتباه بکند، کسى بگوید خوب لَعلَّ یک آدمِ غلطى را گذاشتند؛ اگر غلطى را گذاشتند، قدم اول را که برداشت همین ملت عزلش مى‌کنند تمام مى‌شود؛ ما مى‌گوییم که باید رئیس یک مملکتى را خود ما، خود جمعیت، خود ملت تعیین کند؛ قهراً وقتى که یک ملتى مى‌خواهد یک کسى را براى سرنوشت مملکت خودش تعیین کند، این یک آدم صحیح را تعیین مى‌کند نه یک آدم فاسدى را و قهراً اشتباه در سى میلیون جمعیت نخواهد شد" (۱۰ دی ۱۳۵۷).

مردم صاحب اصلی کشورند

رهبر معظم انقلاب با تاکید بر نقش آفرینی مردم در تحولات بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، مردم را صاحب اصلی کشور خواندند و تصریح کردند: " در طول تاریخ ما هیچ حادثه‌ای مثل حادثه‌ی پیروزی انقلاب اسلامی و حوادث بعد از آن نبوده است که مردم در آن نقش مستقیم داشته باشند؛ در انقلاب اسلامی مردم آمدند؛ همه‌ی مردم، همه‌ی قشر‌های مردم، از شهری و روستائی، از زن و مرد، از پیر و جوان، از تحصیل‌کرده و بی‌سواد همه و همه در کنار هم حضور پیدا کردندف با اینکه متکی به قدرت و زور هم نبودند، سلاح هم نداشتند، اگر هم داشتند به کار نمی‌بردند؛ اما در عین حال توانستند یک رژیمِ تا دندان‌مسلحِ متکی به قدرت‌های استکباری را بکلی از پا در بیاورند و انقلاب را پیروز کنند؛ منتها نکته‌ی اساسی در انقلاب ما این بود که نقش مردم با پیروزی انقلاب تمام نشد و این از حکمت امام بزرگوار ما و ژرف‌نگری آن مرد حکیم و معنوی و الهی بود؛ او ملت ایران را بدرستی شناخته بود، ملت ایران را باور کرده بود، به سلامت و صداقت و عزم راسخ و توانائی‌های ملت ایران ایمان داشت؛ همان روز‌ها بعضی‌ها بودند که می‌گفتند خیلی خوب انقلاب پیروز شد مردم برگردند بروند خانه‌هاشان، امام محکم ایستاد و کار‌ها را به مردم سپرد؛ یعنی پنجاه روز بعد از پیروزی انقلاب نظام سیاسی کشور به وسیله‌ی رفراندوم مردم تعیین شد، شما به انقلاب‌های گوناگون نگاه کنید تا معلوم شود که اهمیت این حرف چقدر است، پنجاه روز بعد از پیروزی انقلاب، مردم فهمیدند چه نظامی را می‌خواهند، خودشان پای صندوق‌های رأی آمدند و با آن رأی عجیب و تاریخی مشخص کردند که نظام جمهوری اسلامی را می‌خواهند، در این دویست سال اخیر که سال‌های انقلاب‌های بزرگ است، در هیچ انقلابی چنین اتفاقی نیفتاده است که با این فاصله‌ی کم نظام جدید به وسیله‌ی خود مردم نه به وسیله‌ی یک عامل دیگر تعیین شود؛ بعد بلافاصله امام بزرگوار دنبال قانون اساسی بود، من فراموش نمی‌کنم در ماه‌های اردیبهشت یا خرداد سال ۵۸ یعنی سه ماه چهار ماه بعد از پیروزی انقلاب، امام شورای انقلاب را که ما‌ها بودیم برای یک کار مهمی به قم خواستند، ما خدمت امام رفتیم، من از یاد نمی‌برم چهره‌ی خشمگین امام را که نظیر آن را من در امام کم دیدم، حرف‌شان این بود که چرا برای قانون اساسی فکری نمی‌کنید، این در حالی بود که هنوز سه ماه از پیروزی انقلاب بیشتر نگذشته بود، همان جلسه تصمیم‌گیری شد که انتخابات مجلس خبرگان برگزار شود، مسئولین کشور که دولت موقت بود آمدند انتخابات را برگزار کردند، مردم در یک انتخاباتِ سراسری شرکت کردند، نمایندگان خود را که خبرگان قانون اساسی بودند معین کردند، خبرگان هم در ظرف چند ماه قانون اساسی را تدوین کردند، بعد امام باز دوباره فرمودند که این قانون اساسی‌ای که تدوین شده است، باید به رأی مردم برسد، با اینکه نمایندگان مردم آن را تدوین کرده بودند، اما امام فرمود باز هم بایستی رأی مردم باشد، لذا آمدند رفراندوم قانون اساسی کردند، مردم هم با رأی بالائی قانون اساسی را تصویب کردند؛ بنابراین نقش مردم بعد از پیروزی انقلاب تمام نشد، در خصوصیات اداره‌ی کشور این نقش ادامه پیدا کرد، هنوز یک سال از پیروزی انقلاب نگذشته بود که رئیس جمهور بر طبق قانون اساسی انتخاب شد؛ بعد از چند ماه مجلس شورای اسلامی انتخاب شد، از آن تاریخ تا امروز در طول این سی و دو سال مرتباً خبرگان رهبری، رئیس جمهور، نمایندگان مجلس شورای اسلامی و نمایندگان شورا‌ها به وسیله‌ی مردم انتخاب شدند؛ مردم خودشان هستند که تصمیم می‌گیرند، شرکت می‌کنند، انتخاب می‌کنند؛ کار دست مردم است؛ حضور مردم، یک چنین حضور برجسته‌ای است؛ در طول این سال‌های متمادی، دولت‌های گوناگون و ذائقه‌های سیاسی گوناگون بر سر کار آمدند چه در مجلس با سلائق سیاسی مختلف، چه در قوه‌ی مجریهف بعضی‌ها حتّی با اصول نظام زاویه هم داشتند؛ لیکن ظرفیت عظیم نظام بدون اینکه ناشکیبائی نشان بدهد توانسته است همه‌ی این مسائل را از سر بگذراند؛ توانسته است همه‌ی این مشکلات را در خود حل و هضم کند؛ به خاطر حضور مردم، به خاطر ایمان مردم، به خاطر پایبندی مردم به نظام اسلامی؛ یعنی خودشان را صاحب کشور دانستن، در گذشته همیشه می‌گفتند کشور صاحب دارد؛ منظورشان این بود که فلان امیر و فلان حاکم و فلان سلطان صاحب کشور است! مردم نقشی نداشتند، کاره‌ای نبودند، امروز به برکت انقلاب اسلامی مردم می‌دانند کشور صاحب دارد؛ صاحب کشور هم خود مردمند (۱۳۹۰/۰۷/۲۰)