بازخوانی نقش حوزههای علمیه در هدایت فکری و معنوی

به گزارش خبرگزاری رسا به نقل از روابط عمومی دفتر تبلیغات اصفهان، در نشست صمیمی مبلغان تخصصی و سرگروههای تبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان که در سالن خیریه همدانیان برگزار شد، حجتالاسلام والمسلمین سعید روستاآزاد، معاون فرهنگی و تبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم ضمن تسلیت به مناسبت شهادت امام جواد (ع)، به بیان یکی از روایات ارزشمند این امام همام پرداخت.
وی با نقل حدیثی از اسماعیل بن سهل، اهمیت قرائت سوره «انا انزلناه» و استغفار را در پیوند معنوی انسان با اهل بیت(ع) مورد تأکید قرار داد و گفت: مطابق این روایت، امام جواد(ع) در پاسخ به درخواست اسماعیل بن سهل برای راهنمایی در مسیر همراهی دنیا و آخرت با اهل بیت، توصیه فرمودهاند: «سوره انا انزلناه را بسیار تلاوت کن و لبانت را با آمرزش مرطوب بگردان.»
حجتالاسلام روستاآزاد گفت: این تأکید امام جواد(ع) نشاندهنده جایگاه ویژه ذکر و استغفار در تقویت ارتباط معنوی انسان با حقیقت نبوی و اهل بیت عصمت و طهارت(ع) است.
معاون فرهنگی و تبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی در ادامه سخنان خود با تأکید بر اهداف تبلیغ، تصریح کرد: تمامی مباحث مرتبط با تبلیغ گروهی، تخصصی، فعالیتهای تبلیغی و حوزههای خلاق و نوآورانه، ابزارهایی هستند که زمینهساز رساندن پیام الهی و معارف اهل بیت(ع) به مخاطبان نهاییاند.
وی خاطرنشان کرد: اگر مقدمات لازم برای تبلیغ فراهم نشود، ابزارهای ظاهری بهتنهایی قادر به تحقق اهداف اصلی تبلیغ نخواهند بود. بر این اساس، توجه به زیرساختهای اساسی و ایجاد شرایط مناسب برای انتقال پیام، امری حیاتی در مسیر فعالیتهای تبلیغی بهشمار میرود.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در ادامه سخنان خود، با اشاره به آیه نَفْر، به فلسفه تشکیل حوزههای علمیه پرداخت. وی ضمن استناد به تفسیر آیتالله جوادی آملی، تأکید کرد: این آیه بیانگر ضرورت حضور گروهی از مؤمنان در مسیر کسب دانش دینی و تبلیغ آن است.
حجتالاسلام روستاآزاد افزود: مطابق این آیه کریمه، خداوند میفرماید: «... فَلَوْلَا نَفَرَ مِنْ كُلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طَائِفَةٌ لِيَتَفَقَّهُوا فِي الدِّينِ وَلِيُنْذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذَا رَجَعُوا إِلَيْهِمْ لَعَلَّهُمْ يَحْذَرُونَ...»، که بیانگر وظیفه خطیر حوزههای علمیه در زمینه تفقه در دین و انذار جامعه است.
وی تأکید کرد: رسالت اصلی حوزههای علمیه، تربیت عالمان دین و مبلغانی است که با درک عمیق از معارف الهی، مخاطبان را به تقوا و تحول قلبی سوق دهند. این امر نه تنها موجب ارتقای سطح معنوی جامعه خواهد شد، بلکه زمینهساز رشد فکری و هدایت صحیح مردم در مسیر ارزشهای دینی است.
معاون فرهنگی و تبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی به اهمیت تبلیغ گروهی و جمعی اشاره کرد و ویژگیهای اساسی آن را برشمرد و اظهار داشت: تبلیغ جمعی زمانی تأثیرگذار و برجسته خواهد بود که دارای عناصر همافزایی، مسئلهمحوری، شناخت دقیق مخاطب، طراحی ساختاریافته و بهرهگیری از فکر جمعی باشد.
وی با استناد به فرمایشات مقام معظم رهبری در سال ۹۷، خاطرنشان کرد: تبلیغ گروهی بهعنوان شکلی برجسته از تبلیغ، مستلزم توجه به این مؤلفههای کلیدی است. از همین رو، تشکیل گروه تبلیغی بهتنهایی کافی نیست؛ بلکه لازم است پشتوانهای از تفکر جمعی، طراحی اصولی و هماهنگی میان اعضا در آن لحاظ شود تا بتواند تأثیرگذاری مطلوبی داشته باشد.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در ادامه سخنان خود، تبلیغ تخصصی را بهعنوان رویکردی مسئلهمحور معرفی کرد و تأکید داشت: شناخت دقیق مخاطب و توانایی حل مسئله، از ارکان اصلی این نوع تبلیغ بهشمار میرود.
وی تصریح کرد: تبلیغ تخصصی زمانی معنا مییابد که مبلّغ بتواند مسئلهی مخاطب را بهدرستی شناسایی کرده و راهکار مناسبی برای حل آن ارائه دهد. در غیر این صورت، این تبلیغ در دستهی تبلیغ عمومی قرار خواهد گرفت. از همین رو، مطالعه، تحلیل نیازهای مخاطبان و ارائه پاسخهای متناسب با دغدغههای آنان، از جمله الزامات موفقیت در تبلیغ تخصصی است.
معاون فرهنگی و تبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی با اشاره به پیام مقام معظم رهبری در همایش بینالمللی یکصدمین سال بازتأسیس حوزه علمیه قم، بر ضرورت شناخت صحیح مخاطبان و تعامل سازنده با آنان تأکید کرد.
حجتالاسلام روستاآزاد با استناد به بیانات رهبر انقلاب، حوزههای علمیه را نهادی پیشرو، مخاطبشناس و همراه با جامعه دانست و اظهار داشت: حوزه های علمیه باید بتواند با نسل جوان ارتباطی مؤثر و درکپذیر برقرار کند.
وی با ذکر تجربه شخصی خود در برنامه «پاتوق گفتگو»، خاطرنشان کرد: بسیاری از افرادی که در ظاهر دور از مباحث دینی به نظر میرسند، در حقیقت دغدغههای عمیقی در این حوزه دارند و در جستجوی پاسخهای روشن و قانعکنندهاند. از همین رو، عدم شناخت صحیح این گروه و بیتوجهی به نیازهای آنان میتواند منجر به فاصله گرفتن جامعه از ارزشهای دینی شود.
معاون فرهنگی و تبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی بیان کرد: بیتوجهی به این افراد ممکن است جامعه را با چالشهای معنوی و انحطاط فکری مواجه کند.
وی ضرورت تعامل هوشمندانه و مسئولانه با مخاطبان را یک وظیفه اساسی برای حوزههای علمیه برشمرد و بر تلاش مبلغان در زمینه جلب اعتماد و ارتباطگیری مؤثر تأکید کرد.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با تأکید بر اهمیت همافزایی در تبلیغ عمومی و تخصصی، این رویکرد را یکی از موثرترین شیوههای تبلیغی دانست و اظهار داشت: آینده تبلیغ دینی نیازمند کار تیمی و همکاری گروههای تخصصی در حوزههای مختلف است.
وی افزود: چنین تیمهایی میتوانند شامل متخصصانی در حوزه کودک و نوجوان، روضهخوانی، مشاوره، اقتصاد اسلامی، طلبههای سطح یک و دو، و حتی افراد غیرطلبهای باشند که انگیزه و دغدغه دینی دارند. این ترکیب متنوع میتواند موجب ارتقای کیفیت تبلیغ و تأثیرگذاری بیشتر آن در جامعه شود.
حجتالاسلام روستاآزاد با اشاره به نقش توکل و توسل در اثرگذاری فعالیتهای تبلیغی، تأکید کرد: برکت و تأثیر حقیقی هر اقدام، تنها با عنایت الهی و تحول درونی فرد حاصل میشود.
وی با استناد به فرمایش امام حسن عسکری (ع)، مسیر دستیابی به قرب الهی را سفری دانست که بدون مجاهدت شبانه و خلوص نیت، امکانپذیر نخواهد بود و اظهار داشت: این حدیث شریف بیانگر اهمیت اخلاص، توکل بر خداوند متعال و بهرهگیری از عنایات اهل بیت (ع) در مسیر تبلیغ و هدایت معنوی است.
معاون فرهنگی و تبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی تصریح کرد: فعالیتهای تبلیغی، فراتر از ابزارهای ظاهری، نیازمند روحی متعالی و اتصال حقیقی به سرچشمه معنویت است تا بتواند در دلها نفوذ کرده و تحولی پایدار ایجاد کند.