چرا حماس طرح ترامپ را پذیرفت؟

پایگاه خبری «المصری الیوم» در یادداشتی به قلم «عبداللطیف المناوی» نوشت: چند روز پیش درباره سوالی که ذهن من و بسیاری را که پیگیر اتفاقات هفته اخیر هستند، مشغول کرده بود، مطلبی نوشتم، سوال این بود که آیا جنبش حماس طرح ترامپ را می پذیرد؟.

در آن مطلب اشاره کردم که این تصمیم برای رهبران حماس بسیار دشوار است، آنها در دوراهی بسیار سخت قرار دارند. مساله اول این است که آن ها قبول خواهند کرد که سلاح خود را تحویل دهند و در نهایت جنبش و ایده ای که بر اساس آن شکل گرفت، محو خواهد شد و مساله دوم، تمایل آنها برای محافظت از جان انسان هایی است که در نوار غزه باقی مانده اند.

چند ساعت بعد از انتشار این مطلب، خبر پذیرش طرح ترامپ توسط حماس و آزادی اسرای اسرائیلی باقی مانده در غزه در رسانه ها پیچید، اما این خبر به پرسش های بی پاسخ جواب نداد و پرسش های جدیدی را به وجود آورد، مبنی بر اینکه آیا این پذیرش کامل است یا محدود؟ آیا این پذیرش تحولی راهبردی یا تنها یک انعطاف تاکتیکی است که شرایط آن را فراهم کرده است؟

موافقت به معنای اعلان صریح تسلیم شدن نیست، بلکه پذیرش اغلب بندها و رها کردن مسائلی دیگر درمورد نقاط حساس است؛ بی شک برجسته ترین این مسائل، موضوع خلع سلاح و خواسته ای است که اسرائیل و آمریکا بر آن پافشاری دارند.

برخی بر این باورند که اقدام حماس گامی برای سازماندهی مجدد امور خود است. بنابراین پافشاری بر موضع مخالفت با هرگونه راه حل مگر با شروط دشوار منجر به ریختن خون مردم غزه، تحمل خسارت های فراوان، دریافت ضربات سازماندهی شده و انزوای بین المللی حتی از سوی هم پیمانان می شود، لذا پذیرش طرح در این مرحله مفید است.

همچنین ممکن است حماس به درک دیرهنگامی رسیده که گشودن در بر روی یک نبرد نامشخص اساسا تصمیمی حساب‌شده نبوده و نتایج آن شدیدتر از حد انتظار بوده است. این امر باعث شد که حماس برای جلوگیری از آسیب های بزرگ تر که ممکن است نابودی کامل این جنبش را به دنبال داشته باشد، عقب نشینی کند.

با نزدیک شدن به دومین سالگرد عملیات طوفان الاقصی، بار دیگر به آن لحظه مهم و حساس می رسیم که نقشه سیاسی منطقه را تغییر داد. از آن روز به بعد درگیری اسرائیل و حماس دیگر یک مساله داخلی نیست که تنها محدود به نوار غزه و کرانه باختری باشد، بلکه به یک جنگ منطقه ای پیچیده تبدیل شد که طرف های بیشتری به آن ورود کردند.

در اینجا به جنبش حماس توصیه می کنیم که اولویتش، روی آوردن به بافت فلسطینی یکپارچه باشد، در صورتی که برخی طرف ها تمایلی به آن نداشته باشند و خواستار شکاف بیشتر میان فلسطینی ها هستند. بنابراین حماس در این لحظه تاریخی باید تلاش کند یک موضع یکپارچه و واحد در فلسطین بوجود آورد.

اگر پذیرش طرح ترامپ توسط حماس یک انعطاف تاکتیکی است، گام بعدی این جنبش باید شفاف تر باشد و آن، روی آوردن به اتحاد و یکپارچگی است، زیرا موضع دسته جمعی می تواند بحران را به فرصت تبدیل کند و پذیرش از روی انعطاف به یک اهرم قدرت تبدیل شود که توازن را به مساله فلسطین بازگرداند و چشم انداز جدیدی در مقابله با اشغالگران به آن ببخشد.