جایگاه قرآن کریم در کلام امام علی
به گزارش سرویس پیشخوان خبرگزاری رسا به نقل از ایکنا، حجت‌الاسلام محمدرضا مصطفی‌پور عضو هیأت علمی دانشگاه تربیت معلم اظهار کرد: حضرت امیرمؤمنان(ع) در شب جمعه روز 13 رجب سال سی‌ام عام‌الفیل در خانه کعبه متولد شدند و داستان ولادت آن حضرت در داخل خانه کعبه، علاوه بر منابع شیعه، از طریق اهل سنت نیز تصریح شده است.
علی(ع)؛ هم‌نام خدا
وی افزود: این افتخار انحصاراً متعلق به حضرت علی(ع) است؛ چرا که نه پیش از ایشان و نه پس از ایشان، کسی در «بیت‌الله» قدم به عرصه گیتی نگذاشت. مادر حضرت امیر(ع) پس از تولد فرزند، او را «حیدره» نامید؛ اما منادی ندا در داد که نامش را علی(ع) بگذارید که این نام، از نام «علی اعلی» که نام خداست، برگرفته شده است.
حجت‌الاسلام مصطفی‌پور القاب حضرت امیر(ع) را بیانگر گوشه‌ای از شخصیت بزرگوار آن حضرت دانست و در توضیح برخی از آن القاب گفت: از جمله مشهورترین القاب آن حضرت(ع)، «امیرمؤمنان» به معنای فرمانروای اهل ایمان است.
خالی از شرک و مملو از علم و ایمان
عضو هیأت علمی دانشگاه تربیت معلم «انزع البطین» را از دیگر القاب حضرت امیرمؤمنان(ع) برشمرد و گفت: معنای ظاهری این کلمه به معنای شخص بزرگ‌شکم و شخصی است که موی سرش از دوجانب پیشانیش ریخته باشد؛ اما معنای درست و حقیقی این کلام در حق علی‌بن ابی‌طالب(ع)، به معنای انسانی است که خالی از شرک بوده و قلب و دلش مملو از علم و ایمان است.
در تشریح این مطلب افزود: «انزع» به معنای کسی است که شرک در وجود او راه پیدا نکرده و همه ما می‌دانیم که علی‌بن ابی‌طالب(ع) از آغاز کودکی در کنار پیغمبر اکرم(ص) پرورش پیدا کرد و اولین اجابت کننده دعوت حضرت رسول(ص) پس از بعثت ایشان بود؛ از سوی دیگر «بطین» نیز بدان معناست که آن حضرت(ع) مملو از علم و ایمان بوده است.
قائد الغُرّ المحجلین
این پژوهشگر حوزوی در معرفی برخی دیگر از القاب حضرت علی(ع) خاطرنشان کرد: همچنین آن حضرت(ع) را وصی، وارث، ابوتراب، یعسوب المؤمنین (رییس و پیشرو همه مؤمنین) و قائد الغُرّ المحجلین نیز ملقب کرده‌اند. ایشان را قائد الغُرّ المحجلین از آن جهت گفته‌اند که زیبایی و سفیدی پیشانی‌اش مشهود بود؛ گفته‌اند که صورت و دست و پای انسان‌های دائم الوضوء در روز قیامت سفید و نورانی است و امام(ع) را از این جهت، قائد الغُرّ المحجلین خوانده‌اند.
قرآن در کلام علی(ع)
وی درباره جایگاه قرآن کریم در کلام امام علی(ع) گفت: آن حضرت(ع) مطالب فراوانی در ارتباط با قرآن دارند و از جمله آنها این است که قرآن کتابی برای هدایت انسان‌هاست و نیازمند مفسر و مترجم است. ایشان در خطبه 125 نهج‌البلاغه می‌فرمایند: «و هذا القرآن انما هو خط مستور بین الدفتین، لاینطق بلسان و لابدّ له من ترجمان و انما ینطق عنه الرجال»؛ این قرآن نوشته‌ها و سطرهایی است که بین دو جلد قرار گرفته و خود سخن نمی‌گوید و احتیاج به بیانگری دارد که آن را بیان کند و مردان اهل بیت(ع) هستند که آن را بیان می‌کنند.
حجت‌الاسلام مصطفی‌پور ادامه داد: همچنین آن حضرت(ع) در خطبه 158 می‌فرمایند: «ذلک القرآن فاستنطقوه و لن‌ینطق و لکن اخبرکم عنه، الا ان فیه علم ما یاتى و الحدیث عن الماضى، و دواء دائکم، و نظم ما بینکم؛ قرآن را به سخن در آورید، لیکن بدانید که قرآن با شما سخن نمىگوید و من هستم که از آن برای شما خبر می‌دهم؛ در قرآن علم آینده و سخن گذشته آمده و دوای دردهای شما و سامان‌بخش زندگی شماست».
شاگرد آیت‌الله‌العظمی جوادی آملی در بخش دیگری از سخنان خود بیان کرد: امام(ع) در خطبه 176 نیز نکات بسیار جالبی دارد و می‌فرماید: «واعلموا ان هذا القرآن هو الناصح الذی لایغش والهادی الذی لایضل و المحدث الذی لایکذب و ما جالس هذا القرآن احد الا قام عنه بزیاده او نقصان زیاده فی هدی او نقصان فی عمی؛ بدانید این قرآن خیرخواهی است که هیچ‌گاه خیانت نمی‌کند، راهنمایی‌کننده‌‌ای است که هرگز گمراه نمی‌نماید، سخن‌گویی است که هرگز دروغ نمی‌گوید، (با قرآن همنشین شوید)؛ چراکه هرکه با قرآن همنشین شد، از کنار او برنخاست، مگر به هدایت او افزوده و از کوری و کوردلی او کم شد».
حجت‌الاسلام مصطفی‌پور ادامه داد: امام(ع) در ادامه بیانات خود تأکید می‌کنند که انسانی که به قرآن توجه کند، هیچ‌گاه گرفتار فقر و فاقه نخواهد شد و قبل از رجوع به قرآن نیز بی‌نیاز نخواهد بود؛ برای دردهای خود از قرآن استشفاء کنید و برای مشکلات و مصیبت‌ها از قرآن استعانت کنید؛ چراکه در قرآن شفای بزرگترین دردها وجود دارد و آن دردها کفر، نفاق و دورویی، بیراهه‌رفتن و گمراهی است : «و اعلموا انه لیس على أحد بعد القرآن من فاقة، و لا لأحد قبل القرآن من غنى، فاستشفوه من أدوائکم و استعینوا به على لأوائکم فان فیه شفاء من اکبر الداء و هو الکفر والنفاق و الغى و الضلال».
عضو هیأت علمی دانشگاه تربیت معلم در تشریح این مطلب خاطرنشان کرد: از منظر امام علی(ع) قرآن کتابی است که اگر انسان برای درمان درد کفر بدان مراجعه کند، درمان می‌شود؛ قرآن بهترین شفای درد نفاق و دورویی است که بزرگترین درد انسان در هر عصر و زمانی است، همچنین قرآن شفای درد بیراهی و گمراهی است و از همین روست که امام(ع) برای مردم از قرآن می‌گوید، قرآن را برایشان تفسیر می‌کند، تعالیم آن را در اختیارشان قرار می‌دهد و مواعظ عالیه آن را برای مردم بیان می‌کند.
حجت‌الاسلام مصطفی‌پور در ادامه سخنان خود به ذکر نمونه‌هایی چند از جایگاه والای قرآن در کلام حضرت امیر(ع) پرداخت و گفت: از جمله خطبه 221 آن حضرت تفسیر آیات سوره مبارکه تکاثر است که حضرت در ضمن آن به بیان مفصل مطالب دقیق اخلاقی، عرفانی و انسانی پرداخته است؛ حضرت(ع) در آنجا تصریح می‌کند که شما به جای عبرت گرفتن از گذشتگان به سراغ قبور آنان رفته و به آنان تفاخر می‌کنید!
این محقق و پژوهشگر در ذکر نمونه دیگری از تجلی قرآن در کلام امام علی(ع) عنوان کرد: همچنین امام(ع) در خطبه 222 هنگام تلاوت آیه شریفه «رِجَالٌ لَّا تُلْهِیهِمْ تِجَارَةٌ وَلَا بَیْعٌ عَن ذِکْرِ اللَّهِ؛ مردانى که نه تجارت و نه داد و ستدى آنان را از یاد خدا بازنمی‌دارد»(نور/37)، به مناسبت این آیه به تفصیل درباره ذکر و یاد خدا، آثار ذکر خدا و تأثیر آن در جلای قلب انسان و تأثیر ذکر در نیل انسان به کمال و تعالی سخن می‌گوید.
حجت‌الاسلام مصطفی‌پور اضافه کرد: در خطبه 123 نیز وقتی آیه شریفه «یَا أَیُّهَا الْإِنسَانُ مَا غَرَّکَ بِرَبِّکَ الْکَرِیمِ؛ اى انسان! چه چیز تو را در باره پروردگار بزرگوارت مغرور ساخته»(انفطار/6) را تلاوت می‌کند، در ارتباط با این آیه نیز مواعط مفصلی را بیان فرموده که گویای عمق توجه آن حضرت نسبت به قرآن کریم است.
شاگرد آیت‌الله‌العظمی جوادی آملی در پایان سخنان خود اظهار کرد: حضرت امیرالمؤمنین(ع) در کلام خود قرآن را چاره نجات انسان در دنیا و آخرت معرفی کرده و حتی در آخرین وصیت خود نیز مسلمین را به قرآن توصیه و آن را کارگشای مشکلات آنان برشمردهاند. /907/ د103/ن