پایگاه اینترنتی سخن تاریخ در یک نگاه
خبرگزاری رسا ـ پایگاه اینترنتی سخن تاریخ با هدف عرضه شناخت عمیق‌تر از اسلام خاصه تشیع و دفاع از آن از سوی گروه تاریخ اسلام مجتمع آموزش عالی امام خمینی(ره) راه‌اندازی شده است.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، پایگاه اینترنتی سخن تاریخ به نشانی www.sokhanetarikh.com از سوی گروه تاریخ اسلام مجتمع آموزش عالی امام خمینی(ره) وابسته به جامعة‌المصطفی العالمیه با هدف عرضه شناخت عمیق تر از اسلام خاصه تشیع و دفاع از آن، راه اندازی شده است.
گروه تاریخ اسلام مجتمع آموزش عالی امام خمینی(ره) از سال1379 کار خود را شروع کرده و به تدریج با فعال ساختن رشتههای مختلف و جذب اساتید در گرایش‌های مختلف، فعالیت رو به رشدی داشته است.
این گروه هم اکنون یک عنوان کارشناسی در رشته تاریخ اسلام و چهار عنوان کارشناسی ارشد در رشتههای تاریخ اهل بیت، تاریخ تمدن اسلامی، تاریخ تشیع و تاریخ معاصر جهان اسلام، سه عنوان دکتری در رشتههای تاریخ تشیع، تاریخ تمدن اسلامی و تاریخ اهل بیت و دو عنوان سطح چهار در موضوع تاریخ اهل بیت و تاریخ تمدن اسلامی دارد.
گروه تاریخ اسلام از اساتید مجرب در سه سطح اساتید عضو هیأت علمی، همکار و مدعو بهره‌مند است و افزون بر فعالیت‌های آموزشی به برگزاری نشست‌های علمی مانند سیره پژوهی و برگزاری21 نشست تاکنون و همچنین انتشار کتاب‌های تاریخی مانند تاریخ آموزش در اسلام پرداخته است.
از فعالیت‌های مهم گروه انتشار فصل‌نامه سخن تاریخ است؛ تاکنون، شانزده شماره از آن منتشر شده و اینک با انتخاب هیأت تحریریه جدید در آستانه اخذ درجه علمی پژوهشی است. گروه با کمک به دانش‌پژوهان در انتخاب موضوعات تاریخی مسأله محور و راهنمایی‌های مناسب، پایان‌نامه‌هایی را تولید کرده است که برخی حائز جوایز شده و برخی به چاپ رسیده‌اند.
تاریخچه پایگاه اینترنتی سخن تاریخ
نخستین گام برای تأسیس این پایگاه اینترنتی در مرداد سال 90 برداشته شد؛ پیش‌نویس تهیه شده شامل مقدمه، اهداف، انتظارات، رسالت‌ها، حیطه فعالیت، ساختار و سازمان، الزامات، اقدامات و چهار پیوست از سوی کارشناسان و استادان گروه تاریخ اسلام مورد بررسی قرار گرفت که حاصل این اقدام، اصلاح و پویایی پیش‌نویس بود.
گام دوم، انتخاب اعضای این پایگاه بود؛ در انتخاب اعضا، تخصص، علاقه‌مندی و پشتکار، مورد توجه بوده است و افراد انتخاب شده در بخش‌های مدیر مسؤول، مدیر سایت، مدیر فنی، مدیر ارتباطات و مسؤول تهیه اطلاعات مشغول به کار شدند.
گام سوم، تشکیل بیست جلسه کاری از مهر1390 تا خرداد1391 بود که نتیجه عمده آن، تنظیم اساسنامه، تدوین شرح وظایف اعضا و بخش‌های مختلف پایگاه و آماده سازی اطلاعات بوده است و گام چهارم نیز در 30 خرداد سال 91 کلیک خورد.
در این روز، نخستین نشست پایگاه اینترنتی سخن تاریخ با حضور حجت‌الاسلام هاشمیان رییس مجتمع آموزش عالی امام خمینی(ره)، دکتر صفری مدیر گروه تاریخ اسلام و مدیر مسؤول پایگاه، حجت‌الاسلام حاجی زاده مدیر اداره توسعه و فناوری، محمدی مدیر ارتباطات و روابط بین المللو اعضای پایگاه برگزار شد.
دستاورد این جلسه، تأکید ریاست مجتمع بر ادامه کار پایگاه اینترنتی و تأیید ضرورت رونمایی آن در آینده نزدیک بود؛ پس از آن، فعالیت اعضا برای آماده کردن سایت جهت رونمایی توسعه یافت تا اینکه پایگاه اینترنتی سخن تاریخ در 14 مرداد سال 91 مصادف با15 رمضان1433 در سالروز ولادت امام حسن مجتبی(ع) به صورت آزمایشی رونمایی شد.
انگیزه تأسیس پایگاه اینترنتی سخن تاریخ
فقدان یک پایگاه اینترنتی جامع در عرصه تاریخ اسلام و اهل بیت(ع) نخستین انگیزه تأسیس سایت سخن تاریخ است؛ در این راستا، ارائه تحقیقات مربوط به ائمه(ع) می‌تواند خلاء موجود در سایت‌های تاریخی را برطرف سازد،افزون بر آن، دفاع عالمانه از داده‌های تاریخی اسلام و تمییز سره از ناسره آن، از انگیزه‌های دیگر راه‌اندازی این پایگاه بود.
نمی‌توان تأثیر فضای مجازی در عرضه اطلاعات و علوم تاریخی را نادیده گرفت، هم چنین، ارائه اطلاعات و علوم تاریخی، مانع از تهدیدهای احتمالی اینترنت در عرصه تاریخ اسلام می‌شود و در واقع، محیط دیجیتالی، سرعت در انتقال خبر و دانش تاریخ اسلامی که از لوازم توسعه علمی است را در اختیار می‌گذارد و راهی برای عرضه داشته‌ها است.
ارتباط با دانشمندان، اطلاع از تازه‌های نشر و آگاهی از جدیدترین داده‌های علمی در چنین محیطی ممکن است؛ عدم دسترسی وسیع به سیستم‌های اطلاع‌رسانی که در صدد تجزیه و تحلیل داده‌های تاریخ اسلامی بر اساس معیارهای علمی است، مسلمانان متعهد را وادار به تلاش علمی می‌کند.
اهداف پایگاه اینترنتی سخن تاریخ
اساسنامه پایگاه اینترنتی سخن تاریخ که در نوع خود، ابتکار جدیدی است، مهم‌ترین اهداف خود را در راستای انگیزه‌هایی که در تأسیس آن بوده، نخست، تولید و گسترش دانش در عرصه تاریخ اسلام و سیره اهل بیت(ع) و سپس، افزایش توان‌مندی مخاطبان در تحلیل تاریخ اسلام و سیره اهل بیت(ع) و ارتقای بینش مخاطبان در ارتباط با تاریخ اسلام و سیره اهل بیت و نقد گزارش‌ها و تحلیل‌های تاریخی مستشرقین می‌داند.
دستیابی به اهداف مذکور در قلمروهای زیر دنبال می‌گردد:
الف) از جاهلیت عرب تا دوران معاصر
ب) تاریخ جهان با تأکید بر دنیای اسلام
ج) بررسی مطالب مرتبط با تاریخ اسلام و سیره اهل بیت(ع)
بنابراین از این سایت انتظار می‌رود:
- به تولید علم در عرصه تاریخ اسلام بپردازد.
- ارائه تحلیل‌های علمی جامع و عالمانه در باره وقایع تاریخی جهان اسلام را مورد نظر قرار دهد.
- جذب، عضوگیری و ایجاد ارتباط با استادان و دانش پژوهان تاریخ مسلمان را دنبال کند.
ساختار پایگاه اینترنتی سخن تاریخ
پایگاه اینترنتی سخن تاریخ، چارچوب و ساختاری را برای خود تدارک دیده است که شورای سیاست‌گذاری، شورای اجرایی و شورای علمی از ارکان اصلی آن به شمار می‌رود؛ شورای سیاست‌گذاری با ترکیبی از گروه تاریخ اسلام، اعضای سایت و نماینده رییس مجتمع به تعیین سیاست‌های کلان و نظارت بر حسن اجرای آن، همسوسازی سیاست‌ها و برنامه‌های سایت با سیاست‌های کلان جامعه المصطفی می‌پردازد.
شورای اجرایی در سطحی پایین‌تر تنها اجرایی سازی سیاست‌های مصوب شورای سیاست‌گذاری را مد نظر قرار می‌دهد؛ همچنین این شورا، مسؤول صحت و اتقان مطالب منتشره در سایت است و تأمین داده‌های محتوایی، نظارت بر امور شکلی و بارگذاری آن بر روی پایگاه از دیگر وظایف این شورا است. شورای علمی با ترکیبی از اعضای هیأت علمی گروه تاریخ اسلام نظارت بر محتوای علمی پایگاه را برعهده دارد.
معرفی اعضای پایگاه
افرادی که بخش‌های مختلف سایت را اداره می‌کنند دارای چند خصوصیت‌اند:
1. از تحصیلات عالی در زمینه تاریخ اسلام و بسترهای مرتبط برخوردارند؛تعدادی از اعضا دارای مدرک دکتری‌اند و تعدادی دیگر، در مقطع دکتری اشتغال به تحصیل دارند.
2. ترکیب تحصیلات دانشگاهی و حوزوی در بین اعضای پایگاه به درستی رعایت شده است به گونه‌ای که برخی با تحصیلات حوزوی و برخی با تحصیلات دانشگاهی‌اند.
3. اعضا یا از آشنایی کافی و در سطح بالایی در زمینه علوم کامپیوتری بهره دارند و یا از علاقه‌مندی و یا مدیریت در این زمینه بهره‌مندند؛ از ویژگی‌های بارز همه اعضا، پشتکار و فعالیت بالای آنان است که ناشی از تخصص و علاقه‌مندی آن‌ها به کار در زمینه تاریخ اسلام است.
با توجه به این خصوصیات است که اعضا به انجام امور زیر می‌پردازند:
1. شناخت آسیب‌های موجود در سایت و تلاش در رفع آن؛
2. مسؤولیت پاسخ‌گویی به صحت و سقم مطالب منتشره در سایت؛
3. ارائه راه‌کارهای لازم برای انجام سریع و بهبود کیفی امور سایت؛
4. تهیه گزارش علمی از نشست‌ها، همایش‌ها، تهیه و ارائه تقویم تاریخ با تأکید بر تاریخ اسلام؛
5. مدیریت، طراحی، اجرا و حفظ امنیت سایت، مدیریت دریافت، پردازش، ورود و خروج سایت؛
6. تهیه شناس‌نامه علمی اساتید، به روز رسانی شناس‌نامه علمی اساتید، تهیه مقالات و کتب اساتید و دانش پژوهان.
معرفی بخش‌های پایگاه
لوگوی پایگاه با آیه‌ای که به صورت گنبدی بر کتب تاریخی سایه افکنده، آغاز می‌شود؛ در سمت چپ لوگو، تصاویر متحرکی از ابنیه تاریخی که در صدر آن تصویر کعبه قرار دارد را نمایش می‌دهد و در سمت راست این لگو، نمای ثابتی از سر در مجتمع آموزش عالی امام خمینی(ره) همراه با آرم مجتمع دیده می‌شود.
در نوار افقی پایین لوگو، اطلاعیه‌های گروه، اخبار گروه، معرفی سایت، تقویم تاریخ، تماس با ما، گفت‌وگوی آنلاین قابل مشاهده است که هرکدام بخش‌های فعال متعددی را در خود جای داده‌اند و حاوی اطلاعاتی در زمینه عنوان خود هستند.
معرفی گروه تاریخ اسلام
این بخش به معرفی و توضیح بخش‌های مختلف گروه تاریخ اسلام از جمله گروه، رشته‌ها، اساتید، دانش‌پژوهان، معرفی کتب و مقالات منتشره اساتید و دانش‌پژوهان گروه و جلسات هم‌اندیشی می‌پردازد که هر روز، بر حجم اطلاعات و روزآمدی آن افزوده می‌شود.
دروس و سرفصل‌ها
این بخش از سایت به معرفی رشته‌ها و دروس گروه، برنامه درسی گروه، سرفصل دروس، دروس پیش‌نیاز، تحقیقات الزامی و نظایر می پردازد و اطلاعات مفیدی را در اختیار دانش‌پژوهان و مراجعه کنندگان قرار می‌دهد.
معرفی اساتید
در این بخش اساتید هیأت علمی، اساتید همکار و اساتید مدعو گروه به همراه زندگی‌نامه، سوابق علمی و اجرایی و فهرست آثار و مقالات و کتب و همچنین ساعات حضورشان در گروه به مخاطبان معرفی می‌شوند. این بخش دانش‌پژوهان و مخاطبان را با اساتید و آثار آنان آشنا می‌سازد و این امکان را به آنان می‌دهد که سؤالات درسی، تاریخی و امور پایان‌نامه خود را با اساتید منتخب مطرح نمایند.
پایان‌نامه‌ها و تحقیقات
در این بخش پایان‌نامه‌های برتر دانش‌پژوهان، پایان‌نامه‌های مصوب، پایان‌نامه‌های چاپ شده و چکیده برخی از آن‌هامعرفی می‌شود که از مهم‌ترین اجزای این بخش، بانک ایده است که برای ارائه و نقد ایده‌های تاریخی در نظر گرفته شده است و از اولین کاربردهای آن الگوگیری از آن برای تعریف موضوعات پایان‌نامه‌ها است.
فصل‌نامه سخن تاریخ
در منوی فصل‌نامه سخن تاریخ، افزون بر شماره‌های قبلی، جدیدترین شماره آن، قابل دسترسی است، همچنین جدیدترین شماره سخن تاریخ، بلافاصله پس از چاپ در این بخش قرار می‌گیرد.
مقالات
مقالات پژوهشی و تاریخی اساتید، دانش‌پژوهان، و مقالات دیگران در این بخش بارگذاری شده است که از بخش‌های مهم و پر مراجعه سایت به‌شمار می‌رود.
مصاحبه‌ها
در این بخش مصاحبه‌های مختلفی که از سوی نشریات، مطبوعات، خبرگزاری‌ها و سایر رسانه‌ها با اساتید یا دانش‌پژوهان گروه و یا اساتید و شخصیت‌های دیگر در حوزه مسایل تاریخی و دینی شده است ارائه می‌شود.
ارسال و پیگیری مقالات
این بخش از پایگاه این امکان را برای کاربران فراهم می‌کند که مقالات و مطالب خود را از طریق سایت ارسال و پیگیری نمایند.
دانش‌آموختگان
معرفی دانش‌پژوهان گروه و همچنین کتب دانش‌آموختگان در این بخش ارائه شده است.
سفرهای علمی
سفرهای علمی انجام گرفته از سوی گروه برای اساتید و دانش‌پژوهان و سفرنامه‌های نوشته شده درباره این سفرها در این بخش قرار گرفته است.
خواندنی‌های تاریخی
خواندنی‌های تاریخی، مجموعه‌ای از پندها و عبرت‌های تاریخی مفید را عرضه می‌کند.
شکرستان تاریخی
مجموعه مطالب این بخش شامل ده‌ها صفحه با عنوان‌هایی همچون لطایف بزرگان و ظریفان، داستان‌ها و مثل‌ها، حاکمان و حکومتیان، استشهادات قرآنی، بانوان، طبیبان، مدعیان نبوت، ابلهان، دزدان، خسیسان، طمع‌کاران، طفیلیان و پرخوران دسته بندی و ارائه شده است.
ویژه‌نامه‌ها
پایگاه اینترنتی سخن تاریخ در مناسبت‌های مهم دینی و مذهبی اقدام به انتشار و ارائه ویژه‌نامه‌های علمی و مناسبتی می‌کند، از جمله این ویژه‌نامه‌ها که تاکنون ارائه شده است می‌توان به ویژه‌نامه امام رضا(ع)، ویژه‌نامه امام جواد(ع)، ویژه‌نامه عید غدیر خم، ویژه‌نامه محرم، ویژه‌نامه پیامبر اعظم(ص)، ویژه‌نامه امام صادق(ع)، ویژه‌نامه امام حسن عسکری(ع)، ویژه‌نامه روز تاریخ، ویژه‌نامه حضرت زهرا(س)، ویژه‌نامه امام سجاد(ع) و به‌زودی ویژه‌نامه امام عصر(عج) اشاره کرد.
نقد و معرفی کتاب
در این بخش کتاب‌های مختلف و متعددی در حوزه تاریخ، کتاب‌شناسی معرفی تفصیلی شده‌اند،همچنین نقد برخی کتب تاریخی و یا مرتبط با تاریخ که از سوی اساتید و نویسندگان انجام شده در این بخش آمده است.
کتابخانه تاریخی
در این بخش برخی از کتب و جزوات تاریخی با قابلیت دانلود معرفی و ارائه شده است.
اخبار تاریخی
اخبار جدید از فعالیت‌های علمی، نشست‌ها، همایش‌ها، جلسات دفاعیه، سخن‌رانی‌های تاریخی، تازه‌های نشر و مطالبی از این قبیل در این بخش عرضه می‌شود.
سایت‌های تاریخی
در این بخش لوگوی برخی از پایگاه‌های اینترنتی مفید تاریخی همچون پایگاه جامع تاریخ معاصر ایران، کتابخانه تخصصی ترایخ اسلام و ایران، تاریخ و فرهنگ، پژوهشکده تاریخ اسلام، دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران، پژوهش‌سرای تاریخ افغانستان، مرکز پژوهشی میراث مکتوب، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه قرار داده شده است.
کتب گروه، تالیفات اساتید، تالیفات دانش‌آموختگان
در این سه بخش که اسامی کتب و آثار به صورت نواری متحرک در معرض دید مخاطبین قرار داده شده است، کتاب‌ها و تالیفات منتشره از سوی گروه، اساتید و دانش‌آموختگان گروه معرفی می‌شود.
جدیدترین دیدگاه‌ها
این پایگاه اینترنتی از ابتدای راه‌اندازی با روند رو به رشد بازدیدکنندگان مواجه شده است؛ این استقبال، نشان از تعاملی است که بین کاربران و پایگاه به وجود آمده است.آمار بازدیدکنندگان و نظرات و دیدگاه‌های آن‌ها درباره مطالب منتشره نشان از استقبال مناسب و مطالعه مطالب دارد. در این راستا سایت در بخش ویژه‌ای برخی از جدیدترین دیدگاه‌های خوانندگان را درباره پایگاه و مطالب آن در معرض دید مخاطبان قرار داده است.
برنامه‌های آینده
افزایش اطلاعات تاریخ اسلامی، ارتقای قدرت نقد آثار تاریخی، بهره‌گیری از ایده‌های دیگران، ارسال و پیگیری دیجیتالی مقالات و عرضه ترجمه مطالب پایگاه به چند زبان زنده دنیا، از برنامه‌های آتی آن است./920/پ202/ی
ارسال نظرات