در 30 سال آینده، رشد جمعیّت کشور منفی خواهد شد
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجتالاسلام محسن عباسی، کارشناس و روانشناس مسائل خانواده، در برنامه پرسمان که از رادیو معارف پخش میشد، گفت: در بحث افزایش جمعیت و کنترل آن، باید آیندهنگرانه قضاوت کرد، ما امروزه مشکل اشتغال داریم و آمار بیکارها هم با تفاوتی که وجود دارد؛ 3 میلیون، 4 میلیون و... موجود است. وی ادامه داد: امّا نکتهای که در آینده پژوهی این بحث وجود دارد این است که اگر همین طور پیش برویم که داریم میرویم، در آینده نه چندان دوری ما مشکل نیروی کار خواهیم داشت، نه مشکل بیکاری. این کارشناس حوزوی ابراز داشت: واضح است اگر الآن تشویق به فرزند آوری میکنیم، این فرزندان همین الآن که سر کار نمیروند، بلکه آنها نیروی کار حدّاقل بیست سال آینده هستند، آن زمان هم مشکل اشتغال نخواهند داشت. حجت الاسلام عباسی گفت: اگر قرار باشد همین متوسّط سنّی جامعه ما برود بالا، در آینده به نیروهایی که بازنشسته میشوند، افزوده میشود، بدون اینکه جایگزینشان به صورت مناسب بیاید و کار ادامه پیدا کند، این یک قانون واضح و معلوم است که هرچقدر متوسط سنّی جامعه بالا رود، بازنشستگان زیاد شده و کارگران و کارمندان کم میشوند، چرا ما الآن مشکل اشتغال داریم؟ چون اینهایی که الآن کار میخواهند، بچه های اواخر دهه 60 و اوایل دهه 70 هستند. وی افزود: 20 سال آینده بچههای امروز کار میخواهند، در آن زمان بسیاری از نیروهای کار امروز ما بازنشسته شدهاند، یعنی کسی که الآن حدود 30 سال سن دارد و حدود 10 سال است که سر کار است، 20 سال دیگر، بازنشسته میشود، فرزندانی که امروز به دنیا میآیند باید جایگزین اینها بشوند. حجتالاسلام عباسی اظهار داشت: وقتی که الآن هر خانوادهای تقریباً یک و نیم فرزند دارد و اینهایی که الآن سر کار هستند، محصول خانوادههای 5، 6 نفری هستند، باید محاسبه کرد که چقدر نیروی کار خواهیم داشت؟ این کارشناس حوزوی در پاسخ به پرسش «باید جمعیت ما زیاد شود یا الآن به جایی رسیدهایم که جمعیت ما رشد منفی پیدا کرده است و دقیقاً صورت مسأله در وضعیت فعلی روشن نیست»، گفت: متناسب رشد جمعیتی ما بر اساس امکانات موجود در سال 67، 68، چهار بچه بوده است، امّا بر اساس آخرین دادههای سرشماری، در 25 سال اخیر، باروری ایران از شش و چهار دهم درصد دهه هفتاد به یک و 29 صدم درصد سال 90 رسیده است. وی ادامه داد: این نرخ کمترین نرخ باروری در بین کشورهای مسلمان است، حتّی از کشورهایی مثل نروژ که کشوری اروپایی است ـ که نرخ باروریاش پایین است ـ حتّی نرخ باروری ما از آمریکا هم کمتر است. این روانشناس تربیتی اظهار داشت: مرکز آمار ایران اعلام کرده است که هر خانواده ایرانی به طور متوسّط یک و نیم فرزند دارد، پس جمعیّت ما جایگزین ندارد، در حالی که گفتیم برای اینکه جمعیّت ثبات داشته باشد، باید هر خانواده 2 و یک دهم فرزند داشته باشد، بنابراین جمعیت ما در حال کاهش است. وی ابراز داشت: جالب است بدانیم که در تحلیل مرکز آمار ایران، آمده است که در سال 2030 یعنی 17 سال آینده، جمعیّت بالای چهل سال کشور ما، از رشد 108 درصدی برخوردار میشود، به گونهای که در آن سال، 26 میلیون و 200 هزار نفر از کل جمعیت کشور (یعنی از هر سه نفر، یک نفر) بالای چهل سال سنّ خواهد داشت. حجتالاسلام عباسی بیان داشت: بر اساس همین آمار، تا سال 1420، یعنی 29 سال آینده، رشد جمعیت در کشور منفی شده و 47 درصد جمعیت کشور را سالمندها تشکیل میدهند، (بر اساس تعریف سازمان بهداشت جهانی، سالمند به فرد بالای 60 سال گفته میشود)، پس اگر رشد جمعیت همین طور پیش برود، 1420 ما حدود 95 میلیون جمعیت داریم که حدود 44 میلیون و 650 هزار نفر آنها را جمعیت بالای 60 سال تشکیل میدهد. وی ادامه داد: این یعنی جمعیّت مصرف کننده، جمعیّتی که تا آن موقع کار کرده و حالا نظام حکومتی باید به آن خدمات بدهد، این جمعیّت دیگر مولّد نیست و هزینه مصرف آنها را باید جمعیّت زیر 60 سال تهیه کنند، البتّه این را هم باید توجّه داشت که؛ سنّ کار از 18 به بعد حساب میشود، یعنی جمعیت زیر 18 سال را هم باید کم کرد، بنابراین حدود 30 درصد از جامعه باید کار کنند تا حدود 70 درصد جامعه مصرف کنند. این کارشناس حوزوی گفت: جامعهای که نیروی کار آن، کمتر از نیروی مصرف کننده آن باشد، ناچاراً باید مهاجرت را بپذیرد، یعنی نیروی کار را از بیرون بیاورد، کما اینکه در خیلی از کشورها این اتّفاق افتاده است. وی در پایان خاطر نشان کرد: ما در اینجا به طور جدّی وارد بحث تبعات مهاجرت نمیشویم، امّا همین مقدار بگوییم که مهاجر، در قالب نیروهای کار، با خانواده مهاجرت میکند، پس فرهنگ خودش را هم میآورد، به این معنا که؛ هنگامی که 10 یا 15 درصد جامعهای، نیروی مهاجر باشد، آسیبهایی برای فرهنگ آن جامعه دارد که از زوایای مختلفی قابل بررسی است. /9194/پ202/ن