«یا اللَّهُ فِی جُرْأَتِی عَلَى مَسْأَلَتِکَ مَعَ إِتْیَانِی مَا تَکْرَهُ جُودُکَ وَ کَرَمُکَ وَ عُدَّتِی فِی شِدَّتِی مَعَ قِلَّةِ حَیَائِی رَأْفَتُکَ وَ رَحْمَتُکَ وَ قَدْ رَجَوْتُ أَنْ لا تَخِیبَ بَیْنَ ذَیْنِ وَ ذَیْنِ مُنْیَتِی فَحَقِّقْ رَجَائِی وَ اسْمَعْ دُعَائِی یَا خَیْرَ مَنْ دَعَاهُ دَاعٍ وَ أَفْضَلَ مَنْ رَجَاهُ رَاجٍ عَظُمَ یَا سَیِّدِی أَمَلِی وَ سَاءَ عَمَلِی فَأَعْطِنِی مِنْ عَفْوِکَ بِمِقْدَارِ أَمَلِی وَ لا تُؤَاخِذْنِی بِأَسْوَإِ عَمَلِی فَإِنَّ کَرَمَکَ یَجِلُّ عَنْ مُجَازَاةِ الْمُذْنِبِینَ وَ حِلْمَکَ یَکْبُرُ عَنْ مُکَافَاةِ الْمُقَصِّرِینَ؛خدایا حجّت مندر گستاخى بر درخواست از تو،با ارتکاب آنچه از آن کراهت دارى جود و کرم توست،و ذخیرهام در سختیها با کمى حیا همانا رأفت و رحمت توست،و امیدم بر ان است که بین حجّت و ذخیرهام آرزویم را نومید نکنى، پس امیدم را تحقق بخش،و دعایم را بشنو،اى بهترین کسىکه خوانندهاى او را خوانده،و برترین کسىکه امیدوارى به او امید بسته،اى آقاىمن آرزویم بزرگ شده،و کردارم زشت گشته،پس به اندازه آرزیم از عفوت به من ببخش،و به زشتترین کردارم مرا سرزنش مکن،زیرا کرمت برتر از کیفر گنهکاران و بردباریت بزرگتر از مکافات تبهکاران است.»
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، آیت الله محمدحسین احمدی فقیه یزدی، استاد خارج فقه حوزه علمیه قم در ادامه تفسیر فرازهایی از دعای پرفیض ابوحمزه ثمالی با اشاره به فراز «یا اللَّهُ فِی جُرْأَتِی عَلَى مَسْأَلَتِکَ...»، گفت: بنده خطاکار، اگرچه دلیلی برای توجیه اشتباهات خود ندارد، اما به کرم و لطف خداوند متعال امیدوار است و میداند که جود و کرم خدا سبب پناه از آتش دوزخ است.
وی افزود: هرچند بنده خطکار بر اعمال ناپسند خود واقف است، اما با گستاخی بر درخواست خود از باریتعالی اینطور میخواهد که ای خدای رحمن حجت من در گستاخی بر درخواست از تو، با ارتکاب آنچه از آن کراهت داری، جود و کرم توست، یعنی به لطف تو امیدوار هستم و این درخواست خودم را که طلب بخشش و رأفت است به درگاه تو آوردهام.
استاد خارج فقه حوزه علمیه قم در ادامه این تفسیر اظهار کرد: یکی از نکتههای زیبای در همه دعاها این است که انسان در حال سختی بیشتر به درگاه خداوند دعا میکند، هرچه بار انسان سنگینتر میشود و هرچه شدت گرفتاریاش بیشتر میشود توجهش نیز به خدا بهتر است.
وی با تأکید بر اینکه انسان در حال سختی بهتر مورد توجه خدا قرار میگیرد، گفت: اگرچه انسان در حال شدت و سختی به درگاه خدا آمده باشد، اما به سمت معنویت و خیر و سلوک بیشتر توجه دارد، در عین حال حیا و بیباکی او هم کم شده است، چون میداند که خدا محبت و رأفت دارد.
آیتالله احمدی فقیه یزدی ادامه داد: البته امیدواری و توجه به آن گناهان و زشتیها سبب نمیشود که انسان از آرزوها و خواستههایی که دارد محروم شود و از خدا طلب حاجت نکند و در آن حالت توجه به آرزوی بنده کم شود؛ آرزوهای انسان به واسطه این زشتیهایی که دارد کم نمیشود و حتی بیشتر هم هست، چراکه امیدوار است.
وی تصریح کرد: چون انسان امید به خدا دارد و از او میخواهد که امیدش را تحقق ببخشد، خداوند متعال هم دعای او را مستجاب میکند؛ اینجا وقتی بنده به خدا خطاب میکند حرف من را بشنو، یعنی دعای من را بشنو و اجابت کن ای کسی که مستجابالدعوه هستی و وقتی دعا میکنم پاسخ دعا را میدهی.
استاد اخلاق حوزه علمیه قم با بیان اینکه خداوند بهترین و نیکوتری کسی است که امیدها را برآورده میکند، گفت: هرچقدر آرزوی بنده بزرگتر باشد، امیدش هم باید به خداوند متعال بیشتر شود و البته رفتار و کردارش هم باید با گذشته تفاوت کرده باشد و اعمال بد گذشتهای را تکرار نکند.
وی با اشاره به تفاوت عمل با امل، توضیح داد: امل یعنی آرزو و آرزو محاسبه چندانی ندارد و تنها خواستههای انسان است، اما عمل به حد مقدور است که انسان بتواند کاری را انجام دهد؛ آرزوهای انسان عرض و طولی ندارد اما آنجا که عمل خوب باشد و آرزوی بلندی داشته باشیم، تحقق به مصلحت حتمی است.
آیتالله احمدی فقیه یزدی با بیان اینکه افراد غافل آرزو ندارند، گفت: در این دعا هرچند به عمل بد خود معترف هستیم، اما باز هم آرزو داریم؛ چراکه به عفو خدا متکی میشویم و میدانیم که به واسطه عفو و بخشش او، هرچه آرزوی ما بزرگ است عفو خداوند هم در برابر این آرزو است.
وی تصریح کرد: ما به هر اندازه که به عفو خداوند امید داریم، او هم به همان اندازه عفو کند، بنابراین از او میخواهیم که ما را به بدیهایمان مؤاخذه نکرده، بلکه با لطف و کرم خود با ما رفتار کند که این کرم و بزرگواری سبب میشود رحم او شامل حال گناهکاران شود و توبهکنندگان را مجازات نکند.
استاد خارج فقه حوزه علمیه قم با بیان اینکه حلم خداوند متعال آنقدر بزرگ است که مکافات مقصرین و اهل تقصیر را مجازات نمیکند، افزود: چه خوب است که وقتی در برابر خداوند اعتراف میکنیم و از او میخواهیم ما را به لطف خودش ببخشد، این آثار اخلاقی را نیز در خودمان به واسطه همین دعاها به وجود آوریم.
وی گفت: آرزوهای دیگران را محترم بشماریم، به واسطه عمل بدشان آرزوهایشان را ضایع نکنیم، اگر امید به ما دارند امیدشان را قطع نکنیم، اگر خطایی کردند و با کمی حیا میآیند، ما رأفت و رحمت را در اخلاقمان داشته باشیم و همان صفات الهی را هم که میدانیم و میخواهیم خدا نسبت به ما عطا کند، در وجود خودمان ایجاد کرده و تقویت کنیم./920/ت301/ی