احکام فقهی مسافر بر سفر معصیت صدق نمی‌کند
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام سید بهاءالدین ضیایی، کارشناس معارف قرآن، در برنامه صبح روشن که از رادیو معارف پخش می‌شد، گفت: هر چیزی برای خودش آدابی دارد، مهم‌ترین مساله هم این است که انسان ادب و آداب چیزی را بداند یا فرا گیرد و بر اساس آن عمل کند، از جمله آن سفر و مسافرت است، آداب سفر را می‌توان در سه شاخه دسته بندی کرد، آداب عبادی، آداب فردی و آداب اجتماعی.
آداب عبادی مسافرت
این کارشناس حوزوی ابراز داشت: ما در روایات متعددی داریم که هدف و انگیزه از سفر مشخص شود، یعنی نباید سفر ما سفر معصیت باشد، فقه ما تا اینجا پیش رفته است که اگر کسی هدف از سفرش معصیت بود، احکام مسافر بر او بار نمی‌شود، یعنی نمازش دیگر شکسته نیست و باید کامل بخواند و اگر در ماه رمضان بود باید روزه بگیرد، البته این در صورتی است که به خاطر گناه رفته باشد نه اینکه در سفر لغزش و گناهی انجام دهد.
وی افزود: نکته دیگر در باب آداب عبادی سفر، بحث ادعیه و صدقات است، مساله صدقه اهمیت بسیاری دارد، یعنی من که می‌خواهم مسافرت بروم نسبت به بینوایان و فقرا بی اهمیت نباشم و برای آن‌ها عنایت و محبتی قرار دهم.
آداب فردی مسافرت
حجت‌الاسلام ضیایی اظهار داشت: کسی که مسافرت می‌رود اولین نکته ای که باید در خودش ببینید و لحاظ کند بحث قدرت و توانایی‌اش است، ما در دینمان داریم کسانی که از لحاظ جسمی و مالی توانایی سفر را ندارند و می‌دانند که دچار مشکل می‌شوند نباید به سفر بروند یا اگر وسیله ما وسیله امنی نیست این سفر، سفر خوف محسوب می‌شود و نباید به این سفر رفت.
وی ادامه داد: انسان باید سفری انتخاب کند که ایمن باشد، حتی در روایات ما آمده که به تنهایی به مسافرت نروید، شاید مخاطرات و ناخوشایندی‌هایی باشد، بهتر است که با یک همراه به مسافرت بروید، در روایات ما همچنین آمده است که هرگز دست خالی و بدون زاد و توشه به مسافرت ولو کوتاه نروید، انسان باید دور اندیش باشد و برای شرایط و موقعیت‌های سخت فکر کرده باشد.
این کارشناس معارف قرآن اظهار داشت: از دیگر آداب سفر، خدمت به دیگران و خوش اخلاقی است، امام رضا (ع) می‌فرماید «شش موضوع حاکی از جوانمردی است، سه موردش در حضر است تلاوت قرآن، آبادانی مساجد (حضور در مساجد) و انتخاب برادر دینی، سه موردش هم در سفر است، بخشش زاد و توشه راه، اخلاق نیکو، شوخی و مزاح با دیگران به شرط آنکه وارد گناه نشوید».
آداب اجتماعی مسافرت
حجت‌الاسلام ضیایی ابراز داشت: از جمله آداب اجتماعی سفر، عدم آزار دیگران و رعایت شئون اسلامی است، وقتی گروهی با هم به مسافرت می‌روند همه باید با هم هماهنگ باشند، در روایات ما به حفظ محیط زیست اهمیت فراوان داده شده است، پیامبر اکرم(ص) می‌فرماید «اگر نهالی دست شما بود، دیدید قیامت در حال برپا شدن است و دنیا دارد برچیده می‌شود، شما این نهال را بکارید».
وی افزود: یکی دیگر از آداب مسافرت رعایت بهداشت است، امام رضا(ع) می‌فرماید «در سفر مراقب خوردن و آشامیدنتان باشید» آبی که می‌نوشید دقت کنید که سالم باشد، حتی روایت شده است که با خودتان آب بردارید، از دیگر آداب سفر کم کردن توقع و بالا بردن تحمل است، همچنین روایت شده است که در سفر عفو و گذشت داشته باشید، البته با کم کردن توقع و بالا بردن تحمل، عفو و گذشت هم به وجود می‌آید./9194/پ202/ی