محقق مرکز فرهنگ و معارف قرآن تبیین کرد؛
سبک زندگی در سیره امام رضا علیه‌السلام
خبرگزاری رسا ـ محقق مرکز فرهنگ و معارف قرآن گفت: زندگی ائمه علیهم‌السلام که در زهد و بندگی خداوند جلوه گری می‌کند نمودی از پاکیزهگی آنان از رزائل اخلاقی، آمیختگی صداقت گفتار آنان با عمل است.
به گزارش خبرگزاری رسا به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی،در اولین یادداشت از مجموعه یادداشت‌های سبک زندگی در سیره امام رضا علیه‌السلام به قلم حجت‌الاسلام شیرزاد از محققان مرکز فرهنگ و معارف قرآن، به بررسی موضوع «اهتمام ایشان به خدمت رسانی مردم» پرداخته شد. در دومین شماره از این مجموعه یادداشت‌ها به بررسی موضوع «سیره امام رضا علیه‌السلام در زندگیفردی» پرداخته می‌شود.
سیره امام در زندگی فردی
1- با خدمتکاران: ابراهیم بن عباس گوید: من ندیدم که حضرت رضا علیه‌السلام در برخورد با خدمتگذاران و غلامان خود از واژگانی به دور از ادب و دارای مفهوم ناسزا به کار نمی‌برد.
2- قرائت قرآن وتفکر در آن: حضرت رضا علیه‌السلام هر سه روز یک ختم قرآن انجام می‌داد، و می‌فرمود: اگر بخواهم در کمتر از سه روز هم می‌توانم یک قرآن ختم کنم، و لیکن هنگامى که به آیات شریفه می‌رسم تفکر و تدبّر می‌کنم، که این آیه در چه موضوعى فرود آمده و در چه وقتى نازل شده است، و لذا قرآن را در هر سه روز یک دور قرائت می‌کنم.
3- ادب در برخورد با دیگران:
- گفتار مؤدبانه: ابراهیم بن عباس در روایت دیگرى گوید: مانند حضرت رضا علیه‌السلام ندیدم و نشنیدم، و از آن جناب چیزها مشاهده کردم که در جاهاى دیگر مشاهده ننمودم، و من او را در حالى که شخصى را با سخنانش اذیت کند ندیدم.
- گوش کردن سخنان: و هرگز کلام کسى را قطع نمی‌کرد تا آن گاه که سخنش تمام می‌شد
- تلاش در برآوردن نیاز نیازمندان: احتیاجات احدى را در صورتى که می‌توانست انجام دهد رد نمی‌کرد
- ادب در نشستن: در نزد هم‌نشینانش پاهاى خود را دراز نمی‌کرد.
- اجتناب از بدگوئی :من او را هرگز در حال دشنام دادن ندیدم
- اجتناب از کار نفرت آور : هرگز مشاهده نکردم وى آب دهان بر زمین اندازد
- اجتناب از قهقهه: در حال خنده هیچ گاه قهقهه نمی‌کرد و همواره تبسم می‌کرد
- هم‌سفره شدن با خدمتکاران و رعایت حال آنان: و هنگامى که سفره طعام گسترده می‌شد غلامان و خدمتگزاران حتى دربانان و نوکران خود را امر می‌کرد تا سر سفره بنشینند و با آن حضرت غذا بخورندو تازمانی که خدمتکاران مشغول غذاخوردن بودند به آنان برای انجام کاری فرمان نمی‌داد.
- احترام مهمان: و هرگز از مهمان خود کار نمی‌کشید گرچه خود مهمان اظهار تمایل و رغبت داشته بود و می‌فرمود ((انا قوم لانستخدم اضیافنا ))ما قومی هستیم که مهمانان خود را بکار نمی‌گیریم.
- هم‌سفره شدن با هم‌سفران :عبد الله بن صلت از مردی از اهل بلخ نقل می‌کند که با (امام)رضا در مسیر به سوی خراسان هم‌سفر شدم روزی حضار در خواست کردند که سفره ای پهن گردد وهمه کسانی که از غلامان سودانی و غیر آنان با ما بودند برسر سفره فراخوان شوند من به امام عرض کردم فدایت شوم، برای آنان سفره ای جداگانه گذاشته شود بهتر است امام فرمود دست نگه دار به درستی که پروردگار ما، پدر و مادر ما یکی هستند و پاداش و کیفر افراد به تناسب عملکردها خواهد بود.
4- مبارزه با اسراف و تبذیر: در باره زندگی شخصی حضرت نقل شده که همیشه مراقب بود اسراف و تبذیری صورت نگیرد و روش درست مصرف کردن رابه افراد خانواده و نیروهای تحت پوشش خود بیاموزد .
« فکان یحارب الاسراف و التبذیر، فعن یاسر الخادم قال: اکل الغلمان یوما فاکهه، فلم یستقصوا اکلها ورمو ا بها فقال لهم ابوالحسن علیه‌السلام:سبحان الله ان کنتم استغنیتم فان اناسا لم یستغنوااطعموه من یحتاج الیه »
مبارزه با اسراف و تبذیر روش همیشگی آن حضرت در زندگی بود و از یاسر که خدمت‌گذار ایشان بود نقل شده که حضرت در برخورد با غلامان و خدمتگذارانی که میوه را بطور کامل نخورده بودند به دور می‌انداختند فرمود: سبحان الله اگر شما بی نیاز هستید گروهی از مردم به آن نیاز دارند و این میوه‌ها را به آنانی که احتیاج دارند بدهید.
مشاهده می‌فرمایید که امام با کمال ادب و احترام نیروهایش را کنترل می‌کند که از نعمات الهی به نحو احسن استفاده کنند و بجای اسراف در مصرف که بر اساس هوای نفس صورت می‌گیرد به فکر نیازمندان و محرومان جامعه باشند. و آنان را در استفاده از میوه‌جات بهره‌مند سازند. متأسفانه امروز برخی از افراد جامعه ما هم به چنین وضعیتی دچار هستند که اگر کمی در استفاده از نعمات الهی مراعات کنند و جلوی بریز و بپاش های خود را بگیرند چقدر می‌توانند دل‌های عده ای از بندگان خدا که محروم و نیازمند هستند را شاد کنند.
5- زندگی زاهدانه: زندگی ائمه علیهم‌السلام که در زهد و بندگی خداوند جلوه گری می‌کند نمودی از پاکیزهگی آنان از رزائل اخلاقی، آمیختگی صداقت گفتار آنان با عمل است. در زندگی امام رضا علیه‌السلام هم مشاهده می‌شود که به نمونه‌هایی از آن اشاره می‌شود.
- تهجد:حضرت رضا علیه‌السلام بسیار کم می‌خوابید، و اکثر شبها را تا صبح بیدار بود
- روزه گیری: حضرت أبوالحسن الرضا سلام اللَّه علیه بسیار روزه می‌گرفت و روز اول و وسط و آخر ماه از وى ترک نمی‌شد، می‌فرمود: روزه داشتن در این سه روز مثل این است که انسان همیشه روزه داشته است
- احسان و انفاق: امام علیه‌السلام صدقه و احسان زیادى داشت و در نهانى انفاق می‌کرد و در این باره معروف بود، و بیشتر این صدقات را در شب‌های تاریک خود انجام می‌داد، و هر کس ادعا کند مانند او را در این فضائل دیده او را تصدیق نکنید.
- نوع فرش و لباس حضرت: محمد بن ابى عباد گوید: حضرت رضا علیه‌السلام در تابستان روى حصیر و در زمستان روى پلاس مىنشست، و لباس درشت مىپوشید، و هر گاه میان مردم ظاهر می‌شد لباس‌های خوب در بر می‌کرد./9191/د101/ی
ارسال نظرات