چند خبرکوتاه از حوزه هنری

به گزارش خبرگزاری رسا به نقل از پایگاه خبری حوزه هنری، رضا اسماعیلی دبیر دومین کنگره علمی و ادبی دکتر طاهره صفارزاده با اشاره به مظلومیت این شاعر انقلاب گفت: پیش از پیروزی انقلاب اسلامی از طرف رژیم آن دوران تلاش می‌کردند تا این شاعر به حاشیه رانده شود و پس از انقلاب نیز ایشان به جرم دینی بودن از طرف جامعه روشنفکری مورد هجمه قرار گرفتند.

اسماعیلی: دانشگاه‌ها مظلومیت صفارزاده را جبران کنند / صفارزاده شعر مدرن دینی را شکل داد

وی با اشاره به سالگرد درگذشت این شاعر کشورمان اظهار کرد: از دانشگاه‌ها انتظار می‌رود ظلمی که به صفارزاده شده را جبران کنند؛ چرا که ایشان چهره‌ای دانشگاهی است و بسیاری تألیفات دانشگاهی داشته‌اند. البته نهادهای فرهنگی نیز در معرفی و تبیین شخصیت و آثار صفارزاده کم‌کاری کرده‌اند و هر سال سالگرد این شاعر در سکوت برگزار می‌شود.

اسماعیلی ادامه داد: انتظار نداریم که نهادهای فرهنگی و دانشگاهی در برگزاری کنگره طاهره صفارزاده با ما همکاری کنند اما خوب است در این روزها برنامه‌هایی برای این شاعر انقلاب برگزار شود. چرا که ایشان دغدغه‌های انسانی و جهانی داشت امروز نیز اگر بتوانیم این شخصیت را به جهان معرفی کنیم گام بلندی برداشته‌ایم.

این شاعر با اشاره به اشعار مرحوم طاهره صفارزاده گفت: در دورانی که کسی در شعر نیمایی از مضامین دینی و انقلاب چیزی نمی‌گفت خانم صفارزاده در این قالب آثاری ارزشی و دینی ارائه کرد و شعر مدرن دینی را شکل و گسترش داد.

دبیر دوم کنگره طاهره صفارزاده درباره‌ برگزاری این کنگره گفت: در روز برگزاری کنگره از تمبر یادبود طاهره صفارزاده رونمایی می‌شود و همچنین کتاب گزیده اشعار شاعران معاصر در ستایش طاهره صفارزاده با نام «در ستایش بیداری» و «شناختنامه» که نشر سوره مهر آن را با نام «از مذهب بیداران» منتشر کرده  رونمایی خواهد شد.

وی افزود: تا پایان آبان‌ماه امسال به طور قطع خیابانی در منطقه تجریش به نام طاهره صفارزاده نام‌گذاری خواهد شد و همچنین ضمیمه روزنامه اطلاعات را نیز امروز به طاهره صفارزاده اختصاص دادند و این ضمیمه در مراسم اختتامیه به حضار اهدا می‌شود.

اسماعیلی با اشاره به پایان داوری آثار دومین کنگره علمی و ادبی طاهره صفارزاده گفت: امیدوارم در سال آینده تمام نهادهای فرهنگی برای این شخصیت برجسته قدمی بردارند و همچنین کنگره در سطح جهانی برگزار شود.

اهدای پوستر رایگان عکس «عصر انتظار» به هیئت‌ها و مساجد

خانه عکاسان ایران در راستای تعظیم شعائر حسینی، در نظر دارد پوستر عکس عصر انتظار را در ابعاد 100در 70 به صورت رایگان به مساجد و هیئت‌ها هدیه کند.

نمایندگان مساجد و هیئت‌ها می‌توانند از روز شنبه 3 آبان ماه لغایت سه شنبه 7 آبان ماه با در دست داشتن معرفی نامه از مسجد و هیئت خود به آدرس سمیه نرسیده به پل حافظ گالری شماره 2 خانه عکاسان حوزه هنری مراجعه و پوستر را دریافت کنند.

شایان ذکر است عکس صحنه‌پردازی شده عصر انتظار با اقتباس از مینیاتور عصر عاشورای استاد فرشچیان توسط سید احسان باقری تولید، و به تازگی در مراسم عصر سوره حوزه هنری، رونمایی شده است.

جایزه ادبی مقاومت در کشورهای اسلامی طراحی می شود

نشست کبوتران مسجد دوردست با هدف تاثیر اندیشه های مقاومت در ادبیات و هنر کشورها با حضور فرزندان مرحوم شیخ مصطفی رهنما، حاجیه خانم نواب صفوی دوشنبه 28 مهر ماه در سالن سلمان هراتی حوزه هنری برگزار شد.

این نشست با حضور غلامرضا امامی، یاسر و جمال رهنما فرزندان مرحوم شیخ مصطفی رهنما، حاجیه خانم نواب صفوی، ناصر ضرابی، دکتر عرب از فعالان حوزه مقاومت و عضو کمیسیون سیاسی دفاع از جمعیت فلسطین، سید عبدالله حسینی محقق و مشاور معاون فرهنگی شهرداری تهران و جمعی دیگر از شخصیت های فرهنگی در حوزه مقاومت برگزار شد.

ناصر ضرابی دبیر دفتر ادبیات بیداری حوزه هنری با اشاره به این که سابقه برگزاری نشست های تخصصی کبوتران مسجد دور دست به چندین جلسه قبل بر می گردد، ادامه داد: در این نشست ها شخصیت های ارزشمندی در حوزه مقاومت از کشورهای  ترکیه، افغانستان، فلسطین، آذربایجان شوری، سوریه، لبنان و غیره حضور داشته اند و در این جلسات شخصیت های فرهنگی و مقاومتی به نقد و نظرهای خود درخصوص اندیشه مقاومت درحوزه ادبیات کشورهای خود می پرداختند و طرح ها و پیشنهادهایی  را نیز ارائه می دادند.

وی در ادامه افزود: حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی نیز در این راستا در شرف طراحی جایزه ادبی در حوزه مقاومت در کشورهای اسلامی است و ان شاء الله این حرکت در کنار حرکت های دیگران که در دنیا انجام می گیرد همچون جایزه فیلم اسکار در حوزه سینما، و جایزه نوبل در حوزه ادبیات و امثالهم بتواند جایگزین آن برنامه ها شود و ان شاء الله با برنامه های عمیق تری بتوانیم به نتایج خوبی در سطح بین المللی برسیم.

ضرابی در ادامه با معرفی شخصیت فرهنگی، هنری و مقاومتی همچون غلامرضا امامی گفت: غلامرضا امامی نویسنده، محقق و مترجم در حوزه ادبیات کودکان است و من در کانون پرورش کودکان و نوجوانان در بین مجموعه نویسندگانی که در قبل از انقلاب در آن محیط فعالیت می کردند به غیر از غلامرضا امامی نویسنده مذهبی دیگری ندیده ام و کتاب های ایشان زبانزد خاص و عام است و در حوزه فلسطین نیز کتاب «قندیل کوچک» را به چاپ رسانده اند و شاهد بودم در طول اقامتشان در ایتالیا فعالیت هایی در حوزه مقاومت فلسطینی ها را همیشه محور کارشان قرار می دادند.  

در ادامه جلسه پس از معرفی سایر شخصیت های فرهنگی و مقاومتی، غلامرضا امامی با اشاره به این که من ارادت دیرینه ای با شیخ مصطفی رهنما داشته ام و در این جلسه با شوق بسیاری حضور به هم رسانده ام، ادامه داد: شیخ مصطفی رهنما یک وجود نادری در زمان خود بوده است و من کمتر کسی را در میان روحانیون و مردم شبیه ایشان دیده ام. وی در مسلک، در سخن گفتن، نوشتن و حرکت هایی که در حوزه مقاومت انجام می داد و راه حضرت ابراهیم را طی می کرد و همانند یک امت بود و از تمام مسئولیت هایی که بر دوش مردم گذاشته بودند و مردم غافل بودند تنها ایشان بود که این مسئولیت را در کتف خود حس می کرد. 

وی در ادامه افزود: شیخ مصطفی رهنما به راه خودش ایمان داشت، از کمی جمعیت و عدم امکانات هیچ گاه گله مند نبود، همیشه با افق های باز نسبت داشت و خیر و سعادت و خوبی را برای همه آرزو می کرد. 

این نویسنده و محقق در ادامه با اشاره به این که برای اولین بار مصطفی رهنما را در حجره علی حجتی کرمانی در مدرسه خان دیده ادامه داد: شیخ مصطفی رهنما فردی بسیار صمیمی بود و بسیار راحت سخن می گفت و همیشه انبوهی از روزنامه ها و مجلات عربی را در دست داشت و از تمام کشورهای عربی برای ایشان مجله ارسال می شد و به زبان عربی تسلط کامل داشت. 

وی در ادامه اظهار داشت: شیخ مصطفی رهنما در دوران جوانی به نجف اشرف می روند و به تکمیل زبان عربی می پردازند و با چهره های بزرگی چون علامه کاشف الغطاء رو به رو می شوند.

این نویسنده در ادامه سخنانش با اشاره به این که مرحوم برخی از ویژگی های دایی اش سید محمد تقی واحدی را دارد، ادامه داد: شیخ مصطفی رهنما همچون حضرت ابراهیم تنها بود و به تنهایی مجله ای با عنوان حیات مسلم را منتشر می کرد و به تنهایی حرکت می کرد و به تنهایی می نوشت.

این مترجم و محقق در حوزه مقاومت از خصوصیات دیگر شیخ مصطفی رهنما را توجه به تقریب امت اسلامی ذکر کرد و گفت: دومین خصلتی که در ایشان من همیشه شاهد بودم و همچون خورشیدی می درخشید و جان ایشان را روشن نگه می داشت مسئله فلسطین و دفاع از حقوق مردم فلسطین بود و در جنوب لبنان وقتی از اردوگاه های مردم فلسطین بازدید می کرد، می دیدم که بسیار راحت با کودکان و نوجوانان ارتباط برقرار می کرد و به آن ها می گفت که من عموی شما هستم و زمانی که می خواستیم نماز مغرب و عشاء به جای آوریم، شیخ رهنما اقتدا به یک عالم سنی کرد و سپس برای نماز عشاء عالم سنی اقتدا به شیخ رهنما کرد.

غلامرضا امامی یکی دیگر از خصایص رهنما را توجه به زندگی سیاسی مردم ایران ذکر کرد و ادامه داد: قبل از نهضت حضرت امام خمینی(ره) در سال 41 روحانیت ما به مسائل سیاسی توجهی نداشتند ولی شیخ رهنما از معدود روحانیونی بود که سیاست و دین را همچون شهید مدرس به هم پیوسته می دید و در دوران رضاخانی مبارزات شدیدی داشت و از بعد از سال 1332 از معدود روحانیونی بود که به نهضت ملی پیوست و در راه مبارزه با کودتای آمریکایی به جان کوشید و پیوند های صمیمانه ای با شخصیت های ملی مذهبی همچون آیت الله زنجانی و آیت الله طالقانی داشت و ایشان نامه های بسیاری را به من نشان می داد که برای دکتر مصدق نوشته و دکتر مصدق به ایشان پاسخ داده اند.

 وی در ادامه سخنانش در جمع  شخصیت های فرهنگی و مقاومتی در سالن سلمان هراتی حوزه هنری به کتاب «مسلمین جهان» شیخ رهنما اشاره کرد و افزود: این کتاب، کتاب جامعی است که به حشر و نشر مردم مسلمان در آن زمان می پردازد و ان شاء الله مسئولان فرهنگی کشور بتوانند آن را تجدید چاپ کنند. ویاین کتاب را در سال 41 برای دکتر مصدق فرستاد و ایشان نیز پاسخ هایی به شیخ رهنما دادند.

وی در ادامه با اشاره به این که خانه دوم شیخ رهنما زندان های مختلفی چون زندان قصر و قزل قلعه بود و خاطراتی داشت از زندان هایی که برای او به وجود آورده بودند، ادامه داد: این شیخ بیشتر نام فرزندانش را به نام رهبران و مبارزان فلسطینی و جهانی می گذاشت و دو فرزند پسرش و دخترانش را به نام مبارزان استعمارگر انتخاب می کرد.

 وی در ادامه از یاسر و جمال رهنما خواست که کتاب های مرحوم شیخ مصطفی رهنما منتشر شود: زیرا مرحوم رهنما در روزنامه های کیهان، ندای حق، وظیفه و مکتب اسلام به میزان زیادی نوشته دارند و از نهادهای مسئول  فرهنگی و فرزندان ایشان می خواهم که مجموعه های ایشان را به ترتیب زمانی یه چاپ رسانند. 

 امامی در ادامه با اشاره به این که شیخ رهنما هر کاری را که تشخیص می داد صحیح است  هیچ ابایی از  هیچ کسی نداشت و آن را انجام می داد، ادامه داد: روحانیون در آن زمان به سینما نمی رفتند ولی شیخ رهنما برای دیدن یک فیلم اجتماهی با لباس روحانیت به سینما رفته بود و چیزی را که به آن اعتقاد داشت برایش مهم نبود که  چه چیزی پشت سرش می گویند. 

این محقق و نویسنده در پایان سخنانش شیخ رهنما را فردی بی آلایش و پاک دانست که اسلام در جانش ریشه دوانده بود و همیشه به وطن خود افتخار می کرد و آن را دوست داشت.

راوی کتاب دا: لطف خدا شامل حال مترجم این کتاب شده است

سیده زهرا حسینی گفت: این که یک آمریکایی این کتاب را ترجمه کرده است، نشان دهنده این است که قدرت خداوند از همه قدرت‌ها برتر است.

به گزارش پایگاه خبری حوزه هنری، سیده زهرا حسینی(راوی کتاب دا) در مراسم رونمایی از ترجمه انگلیسی این کتاب در حوزه هنری گفت: این که این کتاب به انگلیسی ترجمه شده، لطف خداست که شامل حال مترجم این کتاب هم شده است که پیام مظلومیت ملت ایران را به گوش آمریکا و همه مردم دنیا برساند.

وی اظهار کرد: امیدوارم مردم آمریکا به مظلومیت ملت ایران پی ببرند و بفهمند دولتشان در حق ما ظلم کرده است. هر دولتی در آمریکا سر کار آمد، دشمنی‌اش را با ما نشان داد و نفهمیدیم گناه ما چیست. این که می‌خواهیم برده نباشیم و استثمار نشویم، این که می‌خواهیم مستقل باشیم و با آداب و فرهنگ خودمان زندگی کنیم گناه است؟

سیده زهرا حسینی ضمن بیان این که مردم آمریکا برای ما دوست و قابل احترام هستند اما با دولت آمریکا مشکل داریم، گفت: قدرت‌های بزرگ و در راس آنها آمریکا و کشورهای غربی ظلمشان را نسبت به ما نشان داده‌اند. آنها هشت سال جنگ رزمی را به ایران تحمیل کردند و بعد از آن با جنگ فرهنگی وارد شدند؛ اما دست خدا بالای همه دست‌هاست و دیدیم که خداوند یک فرد آمریکایی را مامور کرد علیه نظام آمریکایی کتابی را ترجمه کند و به آنجا ببرد که فرهنگ اصیل ماست.

راوی کتاب دا همچنین ادامه داد: ملت ما هیچگاه در مقابل ظلم آنها کوتاه نخواهد آمد. آنها جنگ فرهنگی را شروع کردند ولی آقای اسپراکمن به عنوان یک امریکایی این کتاب را ترجمه کرده و به آنجا می‌برد. این برای ملت بزرگ و آزاده ما یک پیروزی است و امیدوارم روز به روز به توفیق کسانی که برای مظلومین و احقاق حق آنها زحمت می‌کشند افزوده شود.

وی همچنین در پایان حرف‌هایش گفت: امروز با این که برایم روز خوبی است، اما روز غم‌انگیزی هم هست چرا که در جلسه رونمایی کتاب دا، خود «دا» حضور داشت اما امروز جایش در میان ما خالیست. با این حال امیدوارم قدردان این مادران باشیم و آنهایی که در قید حیات هستند را دریابیم.

گفتنی است کتاب دا، مشتمل بر خاطرات سیده زهرا حسینی از دوران دفاع مقدس، یکی از جلوه‌های درخشان دفاع مردمی ملت ایران در جنگ تحمیلی است که با استقبال بی‌نظیر مخاطبان روبه‌رو شده و در ایران بیش از 150 بار تجدید چاپ شده است. این کتاب توسط دکتر پال اسپراکمن، استاد سابق دانشگاه راتجرز نیوجرسی ایالات متحده آمریکا به زبان انگلیسی ترجمه شده است.

طراحی 13 ایده عاشورایی برای تولید فیلم‌های کوتاه و پویانمایی

طی یک پژوهش برای تولید فیلم‌های کوتاه و پویانمایی با مخاطب 6 تا 10 سال، 13 ایده عاشورایی شناسایی شد.

سیداحمد‌موسوی صمدی مدیر پژوهش حوزه هنری کودک و نوجوان گفت: با توجه به فقر ایده‌پردازی یا ضعف پژوهشی در عرصه آفرینش آثار هنری، کاربردی‌سازی منظومه رشد کودک تراز تمدن نوین اسلامی در حوزه هنری کودک و نوجوان تجربه شد.

مدیر پژوهش حوزه هنری کودک و نوجوان اضافه کرد: بر این اساس، روایت هنری موضوع «حماسه امام حسین(ع) و یارانشان در کربلا» برای مخاطب 6 تا 10 سال، در دستور کار قرار گرفت تا با توجه به اقتضائات رشد ذهنی این بازه سنی، مفاهیم قابل درک توسط این مخاطب، در قالب هنری روایت شود.

موسوی صمدی افزود: حوزه هنری کودک و نوجوان در تلاش است با تدوین منظومه رشد کودک تراز تمدن نوین اسلامی، مولفه‌های اصلی رشد و تربیت در هر دوره سنی را معین سازد تا تولید و آفرینش محصولات هنری حوزه هنری متناسب با نیازهای اصلی کودک و نوجوان باشد. در تدوین این گزارش پژوهشی، پژوهشگران مدرسه دانشجویی قرآن و عترت همکاری راهبردی با حوزه هنری کودک و نوجوان داشته‌اند.

شعر عاشورایی از دهه اول انقلاب اسلامی بروز و ظهور پیدا کرد

یک شاعر پیش کسوت کشورمان معتقد است از دهه اول انقلاب اسلامی با ظهور و بروز فرهنگ عاشورایی و آیینی در ادبیات کشورمان مواجه شده ایم.

محمدرضا عبدالملکیان شاعر در گفت و گو با خبرنگار پایگاه خبری حوزه هنری با اشاره به شرایط ادبیات کشور در 3 دهه پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، اظهار کرد: به اقتضای شرایطی که در آن دوران وجود داشت، ادبیات نیز از شرایط اجتماعی تاثیر گرفته بود و از پدیده های فرهنگ غرب در جان ما هم حاکم شده بود و هنر ما تحت تاثیر چنین فرهنگی بود.

وی ادامه داد: در چند دهه قبل از انقلاب شعر ما خیلی به مضامین آیینی و عاشورایی توجه لازم را نداشت و البته این موضوع ربطی به قالب های شعری نداشته است. قالب یک لباس و پوشش است و بستگی دارد هنرمند از آن پوشش چگونه استفاده کند.

عبدالملکیان با تاکید بر این که به طور موردی مضامین آیینی و عاشورایی مدنظر برخی شاعران در چند دهه قبل از انقلاب بوده است، عنوان کرد: مضامین فرهنگ عاشورایی را در برخی از اشعار شهریار مشاهده کرده ایم و از سایر شعرای آن دوران نیز همچون حسین پژمان بختیاری، رهی معیری، عماد خراسانی و مهرداد اوستا نیز اشعاری با چنین مضامینی سراغ داریم.

این شاعر کشورمان خاطرنشان کرد: پدیده های اجتماعی همان روزگار به تدریج باعث شد جریان منجر به انقلاب اسلامی در جامعه تبلور عینی تری پیدا کند و در هنر و ادبیات آن دوران اعم از کلاسیک و نو نیز ظهور و بروز پیدا کرد و در دهه 50 ما شاهد انتشار نخستین کتاب مشخص شعر عاشورایی و آیینی از سوی سید علی موسوی گرمارودی بودیم.

وی گفت: به یک معنا از همان دهه اول انقلاب اسلامی با ظهور و بروز فرهنگ عاشورایی و آیینی در ادبیات کشورمان مواجه شدیم و در این بین می توان جلوه های باورهای آیینی، دینی و عاشورایی را در آثار چهره هایی مانند نعمت میرزاده(نعمت آزرم) و طاهره صفارزاده سراغ گرفت.

عبدالملکیان با تاکید بر این که در عرصه شعر نیمایی و شعر نو نیز به مضامین عاشورایی پرداخته شده است، اظهار کرد: وقتی انقلاب اسلامی به پیروزی رسید، بالطبع فرهنگ انقلاب، که فرهنگ آیینی و عاشورایی نیز بود، در ادبیات کشور تاثیر گذاشت و به شکل گسترده با چنین مضامینی در آثار شاعران کلاسیک و شعر نو مواجه بودیم. یکی از شاخص ترین چهره ها زنده یاد سید حسن حسینی بود که با کتاب «گنجشک و جبرئیل» به خوبی به چنین مضامینی پرداخت. زنده یاد قیصر امین پور، زنده یاد سلمان هراتی و شاعران دیگر پس از انقلاب اسلامی نیز در عرصه شعر آیینی و عاشورایی آثاری خلق کرده اند.

شاعر مجموعه «آوازهای آبادی» همچنین گفت: به یک معنا می توان گفت شعر نیما و بعد از نیما جریانی است که به جریان اجتماعی جاری و ساری در جامعه توجه بیشتری دارد و شعر کلاسیک کشورمان بیشتر کلی نگر است. وجه عاطفی شعر کلاسیک باعث شده است تا به عنوان مثال محتشم و ترکیب بند معروفش در حافظه فرهنگ عاشورایی ما تبلور ویژه داشته باشد. البته این سخنان در فضایی کلی بیان می شود و برای هرکدام می توان مثال نقض هم آورد. همچنین در قالب شعر نو نیز نمی توانیم شعر «خط خون» علی موسوی گرمارودی یا مجموعه شعرهای «گنجشک و جبرئیل» مرحوم حسینی را نادیده بگیریم.

وی در پایان گفت: در نخستین مجموعه شعرم با عنوان «مه در مه» که سال 54 منتشر شده است، شعر بلندی دارم که در آن اثر به مضمون عاشورا پرداخته ام؛ این شعر را سال 51 در قالب نیمایی سروده ام.

محمدرضا عبدالملکیان در سال 1336 در نهاوند متولد شده است. از آثار این شاعر می توان به مجموعه های «مه در مه»، «ریشه در ابر»، «مهربانی»، «رد پای روشن باران»، «آوازهای آبادی» و «رباعی امروز» اشاره کرد.

ابعاد شخصیتی و مقاومتی مرحوم شیخ مصطفی رهنما بررسی می‌شود

دفتر ادبیات بیداری مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری، در سلسله نشست‌های پیرامون تاثیر اندیشه مقاومت بر ادبیات و هنر ایران و دیگر کشورهای جهان، این ماه به ابعاد شخصیت فردی و مقاومتی شیخ مصطفی رهنما این پیر مقاومت می‌پردازد.

در سلسله نشست‌های تاثیر اندیشه بر ادبیات و هنر ایران و دیگر کشورهای جهان که روز دوشنبه 28 مهرماه در سالن سلمان هراتی حوزه هنری برگزار می‌شود، غلامرضا امامی نویسنده، مترجم و محقق در حوزه ادبیات مقاومت که از سال 42 با مرحوم شیخ مصطفی رهنما آشنایی داشته و سفرهایی را با مرحوم رهنما به کشورهای مقاومت داشته‌اند و ناصر ضرابی دبیر دفتر ادبیات بیداری حوزه هنری درخصوص ابعاد شخصیت فردی، مقاومتی و راه شیخ مصطفی رهنما مطالبی را بیان خواهند کرد.

حجت‌الاسلام شیخ مصطفی رهنما، این پیر مجاهد در اسفندماه 1304 در کرمانشاه متولد شد. تحصیلات دینی خود را در قم و نجف گذرانده و شاگرد بزرگوارانی چون مرحوم علامه شیخ محمدحسین آل کاشف الغطاء بوده است؛ کسی که در سال 1350 در کنگره جهانی اسلام در بیت المقدس گفت: «اختلاف و جدایی از خصلت‌هایی است که در درون ما ریشه دوانده و ما را بیچاره ساخته است. اختلاف اندیشه و آزادی فکر از ویژگی‌های انسان است... اما مصیبت این است که اختلاف نظر به دشمنی بگراید.... هر ملتی با سه چیز می‌تواند قیام کند: مردم توانا، اندیشه درست و کوشش دائم.» در احوالات این روحانی مبارز آورده شده است: «شیخ مصطفی رهنما در طول دوران طولانی مبارزات خود غالباً با جمع محدودی از همفکرانش فعالیت می‌کرد و محوریت آنان را برعهده داشت.»

رهنما را می‌توان مبارزی مستقل و تا حدودی تکرو تلقی کرد که هر چند با تشکیل«جمعیت مسلم آزاد» در سال 1330 و نشر ارگان آن یعنی مجله «حیات مسلمین» سعی کرد تشکیلاتی عمل کند، اما از آنجایی که تعدادی انگشت شمار از افراد، جذب جمعیت مذکور شدند، ناچار او به تنهایی این راه را ادامه داد. تردیدی نیست که دغدغه‌های اصلی وی در این حرکت، دینداری بود.

کتاب‌ها و مقالات متعددی درباره فلسطین و مباحث جهان اسلام از این روحانی مبارز برجای مانده است، از جمله این کتاب‌ها «آمار مسلمین جهان» و «راه رشد: شرح و حاشیه رساله عملیه مرحوم شیخ شوشتری» را می‌توان نام برد.

علاقه مندان می‌توانند برای حضور در این نشست از ساعت 16 به سالن سلمان هراتی حوزه هنری؛ واقع در خیابان سمیه، نرسیده به پل حافظ حضور به هم رسانند.

وظیفه داریم اصالت و فرهنگ خود را حفظ کنیم/ به ریشه های هنر ایرانی اسلامی برگردیم

یک هنرمند نقاش معتقد است، هنرمندان موثرترین افراد در تحولات فرهنگی جوامع بوده اند و وظیفه دارند اصالت و فرهنگ کشورشان را حفظ کنند.

غلامعلی طاهری، هنرمند نقاش، در گفت و گو با خبرنگار پایگاه خبری حوزه هنری با بیان این که کشور ما درگیر یک جنبش فرهنگی است، اظهار کرد: البته در کشورهای مختلف در برخی زمان ها جنبش فرهنگی، برخی زمان ها تهاجم فرهنگی و گاهی هم تحول فرهنگی به طور طبیعی وجود داشته است.

نمی توان تحولات فرهنگی را سرکوب کرد

وی ادامه داد: تحول فرهنگی در جوامع بشری اتفاق می افتد و چیزی نیست که بتوانیم آن را سرکوب کنیم. بحث این است که آیا این تحول بر اساس نیازهای فرهنگی جامعه، تفکر و زیربنای فرهنگی کشور اتفاق می افتد یا خیر. این تحولات فرهنگی تاثیراتش بر روی خانواده ها روی می دهد و می تواند تغییرات عمده ای در زندگی خانواده ها به وجود بیاورد.

هنرمندان موثرترین افراد در تحولات فرهنگی بوده اند

طاهری گفت: به اعتقاد من هنرمندان موثرترین افراد در تحولات فرهنگی بوده اند. اما برخی از جوامع خواسته به سمت جنبش های فرهنگی می روند و دوست دارند این تحولات فرهنگی در کشورشان اتفاق بیفتد. تحولات فرهنگی که در جهت مدرنیته و خواست غرب باشد. برخی جوامع هم مورد تهاجم فرهنگی قرار می گیرند، چرا که دارای پایگاه فرهنگی محکمی هستند و دشمن می خواهد که این پایگاه فرهنگی و ریشه دار تغییر کند. این جوامع پایداری و مقاومت می کنند و گاهی موفق می شوند و البته گاهی هم موفق نمی شوند.

وی با تاکید بر این که یکی از قابلیت های ایرانی ها این بوده که فرهنگ های جهان را بگیرند و آن را به فرهنگ خودی تبدیل کنند، عنوان کرد: ایرانی ها توانسته اند فرهنگ های مختلف را در قالب جدیدی به بشریت ارائه بدهند و می توان گفت فرهنگ و تمدن ایرانی در دنیا ردپای زیادی دارد.

جامعه سنتی ایرانی، سالم، ارزشمند و مبتنی بر فرهنگ دینی است

این نقاش و پژوهشگر کشورمان خاطرنشان کرد: در دوران معاصر با واژه تهاجم فرهنگی بسیار مواجه شده ایم و مسئولان فرهنگی وظیفه دارند فرهنگ سنتی کشور را حفظ کنند و با توجه به این که انقلاب بزرگی شکل گرفته است و ریشه مذهبی داشته و فرهنگی بوده، باید دستاوردهای فرهنگی آن را حفظ کنیم. جامعه سنتی ایرانی، سالم، ارزشمند و مبتنی بر فرهنگ دینی است و باید حفظ شود.

دچار دوگانگی هویتی شده ایم

وی افزود: در چالش و بحرانی که امروز به لحاظ فرهنگی به وجود آمده با دوگانگی هویتی مواجه هستیم که در جامعه می بینیم و کاملا مشخص است و امروز به نوعی دو فرهنگ وجود دارد که یکدیگر را پس می زنند و حتی در یک خانواده هم این اتفاق رخ می دهد. این بحران هویت به جامعه لطمه می زند و به طور طبیعی موظف هستیم اصالت و فرهنگ خودی را حفظ کنیم و به آن بهای بیشتری بدهیم و نگذاریم که به آن خدشه وارد شود و در قالب آثار هنری که ماندگاری بیشتری دارند آن ها را ترویج کنیم.

جاذبه های زیادی در فرهنگ غربی وجود دارد

طاهری اظهار داشت: بدون تعارف بگویم جاذبه های زیادی در فرهنگ غربی وجود دارد و مردم ما از طریق رسانه های مختلف به سمت این جاذبه ها کشیده می شوند. قدرت، پول، توانایی ها و برتری های تبلیغاتی کمک می کند تا فرهنگ غربی به مردم کشورمان تحمیل شود. آن ها از این حیث توانمندی بالایی دارند. وظیفه هنرمندان ما این است که در این رویارویی تلاش کنند با روش های متداول و معاصر تبلیغاتی و جهانی و با توجه به داشته های خود که دارای ارزش های هنری و انسانی است مقابله کنند. اگر برگردیم به ریشه های هنر ایرانی اسلامی،  ارزش های بسیار بالای هنری را می توانیم به دست بیاوریم که اگر بر روی آن ها کار کنیم و آن ها را به روز کنیم و به هنرهای کاربردی تغییر دهیم قطعا می توانیم موفق شویم.

وی در ادامه گفت: البته بخشی از جامعه که پایبند به ارزش های بومی و دینی هستند جزو مخاطبان ما نیستند؛ چرا که آن ها راهشان را پیدا کرده اند. باید بر روی بخشی از جامعه که آسیب پذیر است کار شود.

قرار نیست اثری خلق کنیم که زیبا نباشد

این هنرمند نقاش تاکید کرد: محافل دانشگاهی و هنری در این زمینه کم کاری می کنند. معتقدم می توانیم با سوژه های دینی و دفاع مقدس کارهای هنری ارزشمندی انجام دهیم و همین آثار را با افتخار در جشنواره های مطرح جهانی ارائه دهیم. اگر مضمون آثارمان با شیوه های امروزی و مدرن اجرا شود می تواند در بهترین تالارها قرار بگیرد، قرار نیست اثری خلق کنیم که زیبا نباشد. اصل هنر زیبایی است. اگر به سراغ آثاری برویم که صرفا موضوع و مضمون به عناصر زیباشناسانه اثر چیره شود موفق به جذب مخاطب نمی شویم.

طاهره صفارزاده پیشقراول ادبیات انقلاب اسلامی است

میراحمد میراحسان شاعر، پژوهشگر و منتقد ادبیات، با اشاره به شخصیت علمی و ادبی طاهره صفارزاده گفت: طاهره صفارزاده را یک ستاره پیشرو در فرهنگ، ادبیات بیداری در دوران معاصر و انقلاب اسلامی باید دانست.

میراحمد میراحسان شاعر، منتقد و پژوهشگر ادبیات، با اشاره به این که طاهره صفارزاده سه دوره شعری متفاوت داشته است، گفت: طاهره صفارزاده سه دوره شعری متفاوت داشته که به نوعی با هم در ارتباط بوده اند که دوره نخست در فضای شعر نیمایی با گرایش های اجتماعی، دوره دوم تحول عظیمی که بعد از سفر به آمریکا در شعر هایش به وجود آمد و دوره سوم که از سال های 56 و 57 اغاز می شود را می توان نام برد. 

این منتقد ادبیات در ادامه درخصوص مشخصه و ویژگی دوره نخست شعری طاهره صفارزاده گفت: در دوره نخست شعری طاهره صفارزاده بیشتر اشعار این شاعر در فضای شعر نیمایی با گرایش های اجتماعی بوده است که این هنرمند، کودک قرن خود را در آن زمان سروده است. 

وی در ادامه افزود: طاهره صفارزاده در دوره شعر نیمایی خود بیشتر به بحث های نقادانه در برابر فضاهای زندگی مدرن ایرانی داشته و در همین حال در ارتباط با وضعیت زنان و بانوان ایران، نگاه نقادانه  خود را بیان می کند و در این دوره طاهره صفارزاده در فضای شعر نو ایران بوده ولی هنوز شاعر مهمی نبوده است. 

میراحسان دوره دوم شعری طاهره صفارزاده را از زمان سفرش به آمریکا و تحول عظیمی که در شعر ایشان به وجود آمد، ذکر کرد و گفت: در این دوره صفارزاده چه به لحاظ دید و افق و چه به لحاظ افق معنایی شعرهایش از تحولات سبکی رو به رو شد.

 وی در ادامه افزود: در دهه 50 تمام شاعران درجه یک ایران همانند نیما، اخوان و شاعران نسل بعدی همچون منوچهر آتشین کارهای خودشان را انجام داده بودند و همچنان میراث فروغ مهم ترین میراث شعری مدرن زن معاصر ایرانی تا این زمان به شمار می رفت و شعرهای طاهره صفارزاده در دهه 50 همچون رایحه ای که سخن و تجربیات نویی را به ارمغان داشته است.

وی مجموعه شعر «طنین در دلتا» و «سد و بازوان» را یک اتفاق خوب شعری در دوره دوم ایشان ذکر کرد و گفت: شعر طاهره صفارزاده در دوره دوم که یک تجربه زبانی در شعر ایران بوده است با سروده های خود در مجموعه شعر طنین در دلتا و سد و بازوان(ترجمه شعرهای صفارزاده به زبان انگلیسی) بوده، آرمان های شعر نیمایی را ارتقا داد و با تجربه شعر بصری ایران و تجربه شعر بصری غرب نمونه های جذابی را خلق کرد.

این پژوهشگر ادبیات سینما در ادامه از دیگر مشخصه های دوره دوم شعرهای طاهره صفارزاده، دید جهان شمولی، فهم جهان وطنی و پختگی را ذکر کرد و گفت: در این شعرها طاهره صفارزاده نقد خودش علیه عناصر سرمایه داری را بیان می کند و مستحکم ترین شعرهایی است که با ما با مقیاس یک تجربه جهانی به گفت و گو می نشیند. 

وی شروع دوره سوم شعر طاهره صفارزاده را در سال های 56و 57 دانست و تصریح کرد: در این دوره عنصر دینی از یک سو و سادگی در عین استحکام نحوی و ساختار دستوری از سوی دیگر در شعرهایش دیده می شود و طاهره صفارزاده از زبان قرآن به تجربه زبان فارسی بهره می گیرد. در این دوره، شاعر از نقطه نظر ریتم، آهنگ و تمپوی زبان تلاش زیادی داشته و به نوعی سادگی و روح آرمان نیمایی در شعرهایش هویداست. 

این پژوهشگر در ادامه این مطلب اضافه کرد: این سادگی آنچنان در اشعارش  قوام پیدا کرده که انسان متوجه ظرایف بزرگ زبانی و هم نشینی کلمات که با نوعی وسواس به صورت نگین هایی کنار هم قرار گرفته، نمی شود و  انسان فکر می کند که شعری ساده بیان شده است و این مشخصات از مجموعه شعرهایش از «سفر پنجم» به بعد آغاز می شود.

وی مهم ترین ویژگی و مشخصه دوره سوم این شاعره را توجه به  مسائل «بیداری اسلامی»  برشمرد و ادامه داد: از مهم ترین ویژگی شعرهای طاهره صفارزاده در این دوره باید به بیداری اسلامی اشاره کرد و شاعر در زبان، بیان، نگاه و افق شیعی که از ذخیره عظیم فرهنگ شیعی  است بهره می گیرد و یک تنه به این نوع شعر می پردازد و باید گفت ایشان از تمام کسانی که بعد از انقلاب شعر دینی می سروده اند یک سر و گردن بالاتر است و شاید فقط «م. موید» با ایشان قابل قیاس باشد.

این شاعر در ادامه مطالبش با اشاره به این که آثار طاهره صفارزاده می تواند سوژه نقد آکادمیک قرار گیرد، ادامه داد: کتاب های طاهره صفارزاده امروز همچون آثار مومنان و کسانی که پیرو قرآن و نهج البلاغه هستند در درون خودش تربیت شعری و تربیت معنوی نهفته است که می تواند به تربیت شعر دینی ما کمک قابل توجهی داشته باشد.

میراحمد میراحسان شاعر، پژوهشگر و منتقد ادبیات سینما است. وی تا به حال 12 فیلم مستند ساخته و جوایز ارزشمندی را کسب کرده است. این هنرمند کنفرانس هایی را در دانشگاه های تهران، علامه طباطبایی و دانشگاه شهید بهشتی در حوزه شعر و ادبیات سینما داشته است.

از آثار ایشان در حوزه  ادبیات سینما می توان به «زبان مرغان» و «پدیدار و معنا» در سینما اشاره کرد.

 شایان ذکر است، مراسم اختتامیه کنگره علمی – ادبی طاهره صفارزاده روز یک شنیه چهارم آبان ماه ساعت 17 در حوزه هنری برگزار می‌شود. 

کاکاوند: خانواده اصلی ترین رکن جامعه است

یک نویسنده حاضر در بیست و سومین جشنواره تئاتر سوره ماه معتقد است، خانواده اصلی ترین رکن جامعه است؛ این جشنواره توانسته جایگاه خود را در جریان تئاتر کشور بشناسد و از منظر تولید محتوا گام های مثبتی بردارد.

پوریا کاکاوند که متن نمایشی «شب، ساعت 8» از او در جشنواره تئاتر سوره ماه به روی صحنه می رود، درخصوص این متن گفت: داستان این نمایش در مورد مجلس ختم پسر یک خانواده است که به قتل رسیده و خانواده او تلاش دارند علاوه بر گرفتن رضایت برای خانواده قاتل، زمینه بازگشت دختر خانواده که مدتی از کانون خانواده دور بوده است را فراهم کنند.

کارگردان نمایش «به مناسبت ورود اشکان» درخصوص پرداختن به موضوع خانواده در آثار خود گفت: در دنیای تئاتر یک جمله معروف وجود دارد که تمامی کارها(آثار نمایشی) در مورد خانواده است و در متونی که به «ابزورد» معروف و مشخص هستند، در مورد نبود یا فروپاشی خانواده است، این نکته را نباید فراموش کنیم که هر اثر نمایشی یک بازآفرینی از جامعه است. خانواده اصلی ترین رکن جامعه است و وظیفه یک هنرمند است که بدان بپردازد و در مورد آن اثر تولید کند.

وی ادامه داد: در جامعه اتفاقات بسیاری رخ می دهد اما این هنرمند است که با نگاهی دراماتیک این اتفاق را تبدیل به یک اثر هنری می کند. به طور اصولی وجه اصلی یک درام مسئله سرگرمی آن است. در جامعه قصه های بسیاری هستند که جذاب و سرگرم کننده نیستند. پس ما به عنوان عاملان این تغییر، محتوا و فرم ها را تغییر می دهیم تا تماشاگر را جذب کنیم.

کاکاوند درخصوص مسئله «خلاء خانواده» و مسائل پیرامون آن در جامعه امروز گفت: در چند وقت اخیر تعاریف و ارزش های خانواده در حال تغییر است و ما هنرمندان به دنبال رصد این شکل از تغییرات هستیم اما نباید فراموش کنیم نمایش نه یادآوری می کند و نه قصد آموزش دارد. نمایش تنها می خواهد یک مسئله را نشان دهد و برای تماشاگر طرح پرسمان کند.

وی ادامه داد: جشنواره تئاتر سوره ماه، به خصوص با گنجاندن موضوع خانواده در میان آثارش، گام هایی مثبتی را از منظر تولید محتوا برداشته و توانسته است جایگاه خود را در جریان تئاتر کشور بشناسد. حوزه هنری، با اهداف مشخص فرهنگی خود تشکیل شده است و بخشی از مسئولیت های فرهنگی جامعه را به دوش می کشد. تمامی نهادها باید در روند بهبود به سوی جامعه سالم گام بردارند و هر شخص، سازمان یا نهادی در این خصوص گام بردارد، قابل تقدیر است./966/د101/ی