امام رضا الگوی مدیریت سیاسی شیعه را عرضه کردند
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در اصفهان، حجت الاسلام محمد حسین جاوری عصر امروز در مراسم جشن میلاد امام رضا(ع) که در مسجد و حسینیه حضرت علی(ع) شهرضا برگزار شد، عنوان کرد: عده‌ای از افراد معتقدند که امامان شیعه و از آن جمله امام رضا(ع) سیاستمدار نبوده‌اند در حالی که این باور اشتباه است؛ ائمه سياستمدار بوده‌اند و امام رضا (ع) که خود از ائمه‌ي معصوم است، سياست را يکي از شرايط امام و امامت مي‌داند.
وی با اشاره به حدیث «مِلاكُ السِّیاسَةِ العَدلُ» از حضرت علی(ع) اظهار کرد: تفاوت مهم و اساسی سیاست علوی با سایر اصول و مبانی سیاست که تاریخ اسلام ثبت کرده است، پایبندی آن به عدالت است؛ حضرت علی(ع) می‌فرماید«مِن أماراتِ الدَّولَةِ الیَقظَةُ لِحِراسَةِ الاُمورِ»، اگر روایاتی از این نوع را ملاک تئوری سیاست شیعه بدانیم، باید عدالت در تمام شئون زندگی مسلمانان را به عنوان رکن اصلی آن بدانیم.
استاد حوزه و دانشگاه تصریح کرد: حضرت علی(ع) در نامه‌ای که به مالک اشتر برای زمامداری مصر نوشت بارها او را به رعایت عدالت سفارش کرد؛ در تمام طول تاریح 250 ساله حیات ائمه در تاریخ اسلام در دوران امام علی(ع)، امام حسن(ع) و امام رضا(ع) تمام یا بخشی از شئون زندگی اداری مردم بوسیله‌ی امام معصوم اداره می‌شد، در تمام این مدت تلاش در جهت استقرار عدالت اجتماعی به عنوان اصلیترین هدف حکومت مطرح بوده است.
حجت الاسلام جاوری ادامه داد: ائمه ما هيچگاه از سياست کناره گيري نکرده و همواره دين را همراه سياست دانسته‌اند؛ در برخي احادیث آمده است که هر کوششي در جهت جدايي دين از سياست، مانند کوشش براي جدايي عبادت از متن اسلام است.
وی در بخش دیگری از سخنان خود، تأکید کرد: افرادی که سیاستمداران غربی یا نظریه پردازان غربی را به عنوان معلمان اصلی علم سیاست می‌دانند و معتقدند آنان در این زمینه هم مانند سایر موارد حرف اول و آخر را زده‌اند، از تاریخ و فرهنگ شیعه و مبانی اسلام بی اطلاع هستند؛ اگر سیاست جهانی در اختیار امامان شیعه بود هرگز برای دست یابی به اغراض و مقاصد مختلف اقداماتی مانند جنگهای نیابتی را ایجاد و هدایت نمی‌کردند.
استاد حوزه و دانشگاه اضافه کرد: اساتید دانشگاه، طلاب و دانشجویان باید بیشتر به فرهنگ و معارف شیعه و اصول دستورات اسلام توجه کنند، ثمره سیاست غربی نسل کشی در یمن، تجاوز به خاک سوریه، تحمیل هشت سال جنگ بر علیه جمهوری اسلامی ایران و بمب گذاری در عراق و افغانستان است بنابراین این روش سیاست و اداره کشورها نمی‌تواند به عنوان الگویی برای جهانیان مطرح باشد.
حجت الاسلام جاوری ابراز کرد: برای درک معارف و دستورات ائمه درباره علم سیاست باید احادیث وارد شده را از منظر دیدگاه‌های اقتصادی، اجتماعی و حقوقی اسلام بررسی کنیم زیرا فراگیری سیاست اسلامی بدون داشتن تسلط نسبی بر علومی که این موارد مربوط است، غیر ممکن است؛ یک سیاستمدار اسلامی باید جامعه را از تمام ابعاد و زوایایی که برای آن متصور است بشناسد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود، با اشاره به بخشهایی از تاریخ زندگی امام رضا(ع) گفت: مأمون عباسی در توجیه اینکه چرا امام رضا(ع) رابه عنوان جانشین خود برگزیده است گفت: «قَدکَانَ هَذَا الرَّجُل مُستَتِرّاً عَنّا یَدعوُا اِلى نَفسِه, فَارَدنا نَجعَلَهُ وَلىَ عَهدِنا لِیَکونَ دَعائِه لَنا» به این معنا که «این مرد به شکل پنهانى مردم را بسوى خود مى خواند و من او را ولیعهد خود کردم تا مردم را به سوى من دعوت نماید»؛ مأمون مى‌خواست با آوردن امام رضا(ع ) در تشکیلات اداری عباسیان، فعالیتهاى ایشان را محدود کند، تا ایشان با اقدام خود خلافت اموی را توجیه و استقلال آل على(ع) در بین مردم را از بین ببرد.
استاد حوزه و دانشگاه ادامه داد: قبول ولایتعهدى و راه یافتن امام رضا(ع ) در دستگاه خلافت، از دیدگاه عامه‌ى مردم، اعتراف به مشروعیت حکومت بنى عباس بود که امتیاز بزرگی براى آنان محسوب می‌شد اگر این اقدام به نتیجه می‌رسید مخالفتهای علویان با عباسیان از بین می‌رفت؛ در دوران پس از وفات رسول الله(ص) نیز یکی از دلایلی که سبب شد خلیفه غاصب به خانه حضرت علی(ع) یورش برده و ایشان را برای اخذ بیعت به مسجد بیاورد همین مسأله بود، زیرا بیعت حضرت علی(ع) به معنای قبول خلافت ابوبکر و در نتیجه جلگیری از مخالفتهای احتمالی بود.
حجت الاسلام جاوری گفت: امام رضا(ع) با درک صحیحی که از رفتار و کردار مأمون داشتند با شرط عدم دخالت در امور اجرایی کشور ولایتعهدی را پذیرفت، زیرا مأمون قصد داشت ناهنجاری ایجاد شده در اثر دو قرن خلافت عباسی را با این اقدام توجیه کند؛ عناصر فاسد دستگاه خلافت عباسی هرگز از رأی امام رضا(ع) اطاعت نمی‌کردند بنابراین این اقدام امام(ع) تمام دسیسه‌های خلافت عباسی را ناکام گذاشت.
وی بیان کرد: امام رضا(ع) ولایت عهدی مأمون عباسی را با اکراه و اجبار پذیرفت زیرا اساس خلافت عباسیان را غاصبانه می‌دانستند اما وقتی در این مسند قرار گرفتند الگوی مدیریت سیاسی شیعه را که تلفیقی از سازماندهی اداری و اعتقاد قلبی بود را عرضه کردند؛ در منطق شیعه مردم اطاعت از ولی خود را تنها در چارچوب قانون نمی‌پذیرند بلکه در همه موارد تبعیت از او را بر خود واجب می‌دانند.
استاد حوزه و دانشگاه تصریح کرد: مهمترین علت واهمه حکومتهای سیاسی از ائمه شیعه تبعیت قلبی مردم از آنان بود که بسیار بیشتر از تبعیت از حکومت سیاسی وقت کارآیی داشت؛ در دوران غیبت مردم فتاوای مراجع را بدون آنکه اجبار سیاسی در کار باشد پذیرفته‌اند زیرا به عمل به این فتاوا اعتقاد قلبی داشته‌اند.
حجت الاسلام جاوری در بخش دیگری از سخنان خود، عنوان کرد: متولیان فرهنگی جامعه باید با دعوت از نویسندگان ماهر و مسلط به تاریخ اسلام کتابها و مقالات مناسب و تخصصی با موضوع زندگی ائمه را تهیه و منتشر کنند، متأسفانه به جز تعداد اندکی از آثاری که درباره زندگی ائمه نوشته شده، سایر منابع یا با تحقیقات جامع نوشته نشده یا فرد نویسنده از قلم روانی برخوردار نبوده است.
وی تصریح کرد: ما در این زمان نیشاز داریم که جوانان و نوجوانان را بیشتر و بهرت با زندگی و سیره ائمه آشنا کنیم و انجام این کار نیازمند استفاده از تخصص و مهارت افرادی است که در زمینه نویسندگی و روانشناسی نوجوانان و جوانان مهارت داشته و مطالعات گسترده‌ای نیز درباره تاریخ اسلام داشته باشند.
استاد حوزه و دانشگاه گفت: متأسفانه کتاب جامعی همانند نهج البلاغه به خوبی به نسل جوان جامعه معرفی نشده است، مطالعات گسترده‌ای درباره این منبع دینی شیعه انجام شده اما محتوای آثار منتشر شده عمدتاً فاخر و در بسیاری از موارد مخصوص قشر دانشگاهی و میانسال نوشته شده‌اند در صورتی که نیاز است آثاری برای جوانان و نوجوانان نوشته و منتشر شود./201/868/ب1