مطالعات مقایسهای در زمینه منطق فهم مشترک به رشد علمی و کارآمدی حوزه کمک میکند
حجت الاسلام محمد محبی، مدیر مؤسسه آموزش عالی حوزوی علامه رفیعی در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری رسا در قزوین، با اشاره به اهمیت اصول فقه در فهم گزارههای دینی، گفت: فهم درست نسبت به پدیده و موضع های موجود یکی از ضرورتهای امروز بشری است و با توجه به اینکه دین و گزارههای دینی در هدایت و راهنمایی بشر دارای نقشی برجسته هستند، فهم گزارههای آن نیازمند ضوابط و منطق خاصی است، در این راستا مسائلی حول محور علم اصول فقه ایجاد شد.
وی ادامه داد: بکارگیری اصول فقه به عنوان منطق و شاخص برای فهم صحیح از دین، به فهم دقیق با معیار و شاخصههای صحیح نسبت به گزارههای دینی کمک میکند.
حجت الاسلام محبی با مقایسه علم هرمنوتیک با اصول فقه، ابراز داشت: در غرب برای بررسی معیار و ضوابط فهم مباحثی در قالب علم هرمنوتیک مطرح شده و همین امر مشترک یعنی بررسی و بیان ضابطه فهم صحیح با علم اصول قابل مقایسه است و در این مقایسه میتوان مواردی از جمله میزان موفقیت غربیها در هرمنوتیک به عنوان منطق و روش فهم را مورد بررسی قرار داد.
وی درباره اهمیت وجود چنین مباحث تطبیقی در حوزههای علمیه، خاطرنشان کرد: این امری طبیعی است که باید اندیشمندان در متن علم و مباحث علمی جهان قرار بگیرند و از موضوع های مشترک در مجامع علمی و فکری جهان آگاه باشند، ما میتوانیم با تعامل با جهان علمی فهم مشترکی در رابطه با موضوع معیار فهم صحیح ایجاد کرده و در مواردی که غربیها نیاز دارند به آنان کمک کنیم.
این کارشناس اصول فقه در ادامه افزود: آموزههای دینی در رابطه با منطق فهم راه کارهایی را مطرح کردهاند که دست غربیها از آنها کوتاه است، ما میتوانیم با توجه به مبانی علم اصول مواردی را در بحث فهم مطرح کرده و با ارائه آن به دنیای علمی غرب به آنان نیز در رسیدن به بحث صحیح و منطقی کمک کنیم تا به فهم نادرست نرسند که با توجه به امکانات آنان، تبعات آن گریبان گیر همه مردم خواهد شد.
وی با بیان فعالیت های صورت گرفته در رابطه با مقایسه علم اصول و هرمنوتیک، اعلام کرد: در حال حاضر فعالیت خاصی در زمینه بررسی مقایسهای میان علوم اسلامی و غربی صورت نگرفته، اما جرقههای خوبی زده شده و اندیشمندان و محققانی در حوزه علمیه قم و برخی مراکز علمی در مقوله منطق فهم با بررسی رویکرد غرب شروع به تحقیق کردهاند و کارهای جزئی در این زمینه صورت گرفته است.
حجت الاسلام محبی با اشاره به پایان نامهای در این زمینه گفت: پایان نامه «اصول فقه و دانش هرمنوتیک» که به بررسی مبانی و اصول علم اصول در مقایسه با هرمنوتیک میپردازد و برای سطح 4 نگارش شده فعالیتی در این زمینه است و گرفتن مجوز از کمیته پایان نامهها بیانگر این نکته است که مسؤولان حوزه علمیه نیز از چنین موضوع هایی استقبال میکنند.
وی سپس اهمیت بررسی های مقایسهای در منطق فهم را مورد تأکید قرار داد و ابراز کرد: با توجه به اینکه هرمنوتیک از انواع گوناگونی برخوردار است، گاهی روشنفکران دینی و اندیشمندان در دانشگاهها به صورت غیر صحیح تحت تأثیر آن قرار میگیرند، در واقع در مواردی هرمنوتیک انحرافی وارد کشور ما میشود، بررسی های مقایسهای به گرایش به هرمنوتیک و منطق فهم صحیح کمک میکند.
مدیر مؤسسه آموزش عالی حوزوی علامه رفیعی قزوین در پایان گفت: امیدواریم همانطور که رهبر معظم انقلاب به روز بودن حوزههای علمیه را مورد تأکید قرار داده، حوزههای علمیه ما در جریان فعالیتهای علمی دانشگاهها و تمدن غربی قرار بگیرند، چرا که ما در حال حاضر نیاز اساسی به چنین بحثهای مقایسهای داریم و در اثر این تعامل علمی موجبات رشد علمی و کارآمدی در حوزههای علمیه فراهم خواهد شد./955/302/ب2