نظام اسلامی، نظامی عقلانی و مبتنی بر هدایت الهی است/ تفسیر تسنیم‌ محصول حوزه‌ علمیه است

به گزارش سرویس سیاسی خبرگزاری رسا، همایش بین المللی تفسیر «تسنیم»، اثر عظیم علمی و تفسیری حضرت آیت الله جوادی آملی، صبح امروز با حضور حضرت آیت الله جوادی آملی، آیت الله آملی لاریجانی، آیت الله اعرافی، حجت الاسلام والمسلمین محمدی گلپایگانی رئیس دفتر رهبر معظم انقلاب، حجت الاسلام سیدحسن خمینی، آقایان سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و محسن حاجی میرزایی رییس دفتر ریاست جمهور و جمع دیگری از مسئولین کشوری و لشکری و همچنین علماء، فضلاء، اساتید، طلاب و دانش پژوهان در سالن همایش های مدرسه دار الشفاء در قم برگزار شد.

حضرت آیت الله جوادی آملی مولف تفسیر شریف تسنیم، پس از رونمایی از 80 جلد تفسیر تسنیم، به نقش حوزه‌های علمیه در ترویج معارف قرآنی اشاره کرده و تفسیر «تسنیم» را محصول تلاش‌های حوزه دانست و اظهار داشت: بدون تردید این کار، کار حوزه است، بنده یک نفر در برابر این گروه با عظمت هستم.

وی با تأکید بر توانمندی‌های حوزه‌های علمیه، اظهار داشت: اگر حوزه بخواهد، می‌تواند دستاوردهای علمی بزرگی را رقم بزند.

حضرت آیت الله جوادی آملی سپس به فرآیند کار از ابتدا پرداخت و تشریح کرد: ما ۷۰ سال قبل که وارد شدیم، در درس خارج آیت الله آملی شرکت کردیم. به قم که آمدیم خدمت آیات عظام بروجردی، امام راحل و محقق داماد رسیدیم؛ ۱۳ سال خدمت مرحوم آقای محقق داماد بودیم که ایشان نه فقط استاد بلکه پدری کردند. ۷ سال اینگونه شد که تقریرات را محضر ایشان می بردم و سطر به سطر آن را می دیدند و آنچه دقیق و صحیح تشخیص می دادند تائید کرده و اضافه می کردند.

وی افزود: روزی بعد از پایان درس اسفار، دفعتا به ذهن ما رسید که «تفسیر» را شروع کنیم و این با استقبال حوزه و فضلا مواجه شد و این درس ۴ نسل طول کشید و نقد و رفع شبهه ۴ نسل پاسخ داده شد و لذا اگر برخی مباحث تکرار شده است چون مربوط به چهار نسل است.

حضرت آیت‌الله جوادی آملی به تفاوت میان «جهل» و «جهالت» پرداخت و تأکید کرد: جاهل را عالم کردن آسان است، اما جهالت‌زدایی و عاقل کردن افراد بسیار دشوارتر است.

وی با بیان اینکه وزه‌های علمیه باید برای از بین بردن جاهلیت تلاش کنند، اظهار داشت: حوزه‌ها و دانشگاه‌ها در جهل‌زدایی و عالم کردن افراد موفق هستند، اما جهالت‌زدایی که به عقل‌گرایی منجر می‌شود، کمتر مورد توجه قرار گرفته است.

وی افزود: جهالت می‌تواند علم را از پا در بیاورد. این جهالت است که سر عقل و علم را می‌برد؛ خودخواهی و غرور از مصادیق جهالت هستند.

حضرت آیت‌الله جوادی آملی همچنین تأکید کرد: نظام باید بر پایه عقلانیت باشد و تنها عالم شدن کافی نیست؛ بلکه باید با عقل عملی، علم را به عمل پیوند داد تا از تکاثر به کوثر رسید.

وی با اشاره به روایات متعدد بیان داشت: آنچه روایات می رساند این است که نقش امام، جاهلیت‌زدایی است. این روایت که «مَنْ ماتَ وَ لَمْ يَعْرِفْ إمامَ زَمانِهِ فَقَدْ مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّة؛ هر کس بميرد و امام زمانش را نشناخته باشد، بدون تردید به مرگ جاهلى مرده است»، این پیام را می رساند که نقش و کار امام، جاهلیت زدایی است. نظام امامت که آمد جایی برای جهل نیست.

حضرت آیت‌الله جوادی آملی افزود: جاهلیت می‌تواند هم عقل و هم علم را از بین ببرد و نظام باید بر پایه عقلانیت باشد تا از بازگشت به نظام‌های جاهلی جلوگیری شود.

وی در ادامه سخنان خود به مفهوم «تعرب بعد از هجرت» پرداخت و تأکید کرد: پس از پذیرش نظام امامت و روشن شدن نقش امام، بازگشت به نظام‌های جاهلی و ارزش‌های پیش از اسلام، مصداق «تعرب بعد از هجرت» است که در متون فقهی به‌عنوان یکی از گناهان کبیره شناخته می‌شود.

حضرت آیت‌الله جوادی آملی یادآور شد: هجرت با عقلانیت و فضیلت و ادب و کمال که همراه شد هجرت واقعی پیش می آید. اگر جنگ جمل و صفین پیش می آید به دلیل همان «تعرب بعد الهجره» است یعنی آنها دوباره از نظام ساختاری الهی به نظام جاهلی برگشتند. مثل بعضی ها که دم از پهلوی می زنند از همین سنخ هستند. هجرت تنها به معنای جابه‌جایی مکانی نیست، بلکه مهم‌تر از آن، هجرت فکری و معنوی از نظام جاهلی به نظام عقلانی و الهی است. اگر کسی پس از شناخت حقیقت، به جاهلیت بازگردد، این از بزرگ‌ترین معاصی خواهد بود.

وی تاکید کرد: کار امام رضوان الله تعالی علیه، تنها تبدیل نظام شاهنشاهی به نظام جمهوری نبود، کار امام، آوردن نظام امامت و امت بود. همان راه را مقام معظم رهبری حفظ الله دارند انجام میدهند، این نظام، نظامی عقلانی و مبتنی بر هدایت الهی است که باید پاس داشته شود. باید بدانیم که امام رضوان الله تعالی علیه و مقام معظم رهبری حفظه الله، عینا این راه را دارند زنده می‌کنند که فرمایشات ائمه علیهم السلام را به ما می‌رسانند ما هم انشالله تا آنجا که ممکن است اطاعت بکنیم، دین و ولایت، اساس کار ماست. 

حضرت آیت‌الله جوادی آملی با حق شناسی از بزرگان و مراجع افزود: امامت مهجور است. اگر امامت درست شد، آن عقل که جاهلیت را از بین برد، زنده است و آن علمی که جهل را از بین برد، معتبر است.

وی به اهمیت شناخت امام و نقش امامت در جامعه پرداخت و تأکید کرد: علم‌آموزی و عقلانیت، هرچند ضروری، برای رهایی از جهل کافی نیست و باید با شناخت امام و پذیرش نظام امامت و امت، از جاهلیت فاصله گرفت.

 حضرت آیت‌الله جوادی آملی با اشاره به آیه نفر که می فرماید: «فَلَوْلَا نَفَرَ مِن کلِّ فِرْقَةٍ مِّنْهُمْ طَائِفَةٌ لِّیتَفَقَّهُوا فِی الدِّینِ» گفت: از این آیه بیش از این برنمی آید که حوزه و دانشگاه را اداره کند، اما «العلماء ورثة الانبیا» می گوید بکوشید فرزندان پیامبر شوید. فرزند پیامبرشدن راه علمی ندارد، راه غیرعلمی است. اگر بخواهید وارث امام شوید باید معجزه او را بفهمید. معجزه جزو علوم غریبه و قریبه نیست بلکه جزو روابط ذاتی است. همچون داستان حضرت داوود(ع) که زره بافی و موم شدن آهن در دست ایشان مصداق تبعیت از یک علم و یک کار غیر علمی بود. کسی نمی تواند با درس خواندن معجزه بیاورد بلکه این مسأله به طهارت روح وابسته است.

وی افزود: باید روی نهج البلاغه و اهل بیت(ع) و قرآن فکر کنیم تا دین اهل بیتی داشته باشیم. این بزرگان که رحلت کردند و شاگردانی تربیت کردند اساس این شاگردان هم باید با علم الدراسه باشد هم به علم الوراثه بشود. مجتهد و مرجع به جای امام نمی نشیند بلکه وارث به جای امام می نشیند. در ارث مالک به جای مالک مینشیند این شخص به جای امام می نشیند این کار کمی نیست، پس از علم و دراسه این کار ساخته نیست از علم الوراثه این ساخته است، علم الوراثه چیز دیگری است، کمیاب هست ولی هست!

حضرت آیت الله جوادی آملی یاد شهید سید حسن نصرالله، دبیرکل حزب الله لبنان را هم گرامی داشت و افزود: سیدحسن نصرالله در درس تفسیر ما حاضر می شد. او به برکت قرآن کریم توانست دنیا را اینگونه تکان دهد. این آیاتی که می خواند بی جهت نبوده است.وقتی ایشان قرآنی زندگی کرد و با عترت و اهل بیت(ع) بود به این مقام رسید. این راه برای همه باز است. این راه برای همیشه باز است.

وی اظهار داشت: در ادعیه روزهای اول ماه رمضان و همچنین مناجات شعبانیه به این امر می رسیم که ماه رمضان اول سال است. انسان باید در روزهای آخر ماه شعبان حساب سال خود را رسیدگی کند. به خاطر است که پیامبر و ائمه این همه در ماه شعبان مشغول دعا و نماز و نیایش بودند.

استاد درس خارج حوزه علمیه قم افزود: اینکه می گویند راه پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) صراط مستقیم است به معنی راه شوسه نیست بلکه آنها ابرار یعنی خیر بی حد و نهایت هستند. مسیر پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) مهیعه است، مانند یک مسیر بیابانی بی خار و بی مانع که مسیر برای رشد همه انسان ها را فراهم می‌کند و از هر مسیری که به این مسیر وارد شویم به مقصد و سعادت می رسیم.

وی بیان داشت: این مسیر بی اندازه است. باید در این نظام در عرصه فضیلت و درستکاری و رسیدگی به خانواده های شهدا، فرهنگ شهدا و مردم و کشور همت گماریم. این مسیر خدمتگزاری همیشه باز و بی مانع است.