یادداشت اختصاصی؛ِ
زومیت و بازی خطرناک در زمین فرهنگ

در دنیای امروز، رسانهها نقش کلیدی در شکلدهی به افکار عمومی دارند، اما زمانی که رسانهها از حوزه تخصصی خود خارج میشوند و به موضوعات اجتماعی و فرهنگی ورود میکنند، میتوانند به بحرانهای فرهنگی دامن بزنند.
به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، در دنیای امروز، رسانهها به عنوان ابزارهای قدرتمند شکلدهنده افکار عمومی و تأثیرگذار بر روندهای اجتماعی شناخته میشوند. اما زمانی که رسانهها از مسیر اصلی خود خارج میشوند و وارد حوزههایی میشوند که هیچ تخصصی در آن ندارند، نهتنها اعتماد مخاطبان خود را از دست میدهند، بلکه میتوانند موجب ایجاد سردرگمی و گمراهی در جامعه شوند.
زومیت، بهعنوان یکی از رسانههای شناختهشده در عرصه فناوری و تکنولوژی، اخیراً در اقدامی قابل تأمل، به موضوعات اجتماعی و فرهنگی پرداخته است که نه تنها خارج از حوزه تخصصی آن است، بلکه در مواردی این اقدامها به انتقاد از تصمیمات فرهنگی کشور مانند لغو فستیوال موسیقی «کوچه» و موضوعات مشابه، بدون بررسیهای عمیق و تخصصی، منجر شده است. این تغییر در رویکرد زومیت، پرسشهای جدی را در خصوص لزوم وفاداری رسانهها به رسالت اصلی خود مطرح میکند.
این گزارش بر آن است که نه تنها به بررسی دقیق رویکردهای اتخاذشده پرداخته و پیامدهای کوتاهمدت و بلندمدت آنها را تحلیل کند، بلکه همچنین در پی آن است که برخی از اخبار و روایتهای چالشبرانگیزی که از سوی این جریانها مطرح شده، مورد نقادی قرار دهد. در این مسیر، تلاش خواهد شد تا با تکیه بر مستندات معتبر و تحلیلهای روشمند، ابعاد پنهان این رویکردها آشکار شده و تاثیرات احتمالی آنها بر فضای فکری و اجتماعی به طور جامع واکاوی گردد. هدف اصلی این گزارش، فراهم آوردن زمینهای برای داوری منصفانه و افزایش آگاهی عمومی نسبت به واقعیتهای پشت پرده این جریانها است.

1_ پروژهی تحقیر انسان؛ نقاب علم بر چهرهی جهالت
در یکی از مطالب زومیت، رفتار شامپانزههای مست در جنگل، به دورهمیهای انسانی برای مصرف الکل تشبیه شده است!
این قیاس سخیف و بیشرمانه، نه تنها یک بیدقتی رسانهای بلکه یک حمله حسابشده به کرامت انسانی است. این نوع مقایسهها، که به ظاهر در قالب تحلیل علمی و مستند ارائه میشوند، عملاً هدفی فراتر از صرفاً "تبیین رفتار حیوانات" دارند؛ هدف آنها تخریب و تحقیر انسانیت است.
این قیاس سخیف و بیشرمانه، نه تنها یک بیدقتی رسانهای بلکه یک حمله حسابشده به کرامت انسانی است. این نوع مقایسهها، که به ظاهر در قالب تحلیل علمی و مستند ارائه میشوند، عملاً هدفی فراتر از صرفاً "تبیین رفتار حیوانات" دارند؛ هدف آنها تخریب و تحقیر انسانیت است.
انسان موجودی الهی است، نه یک حیوان تکاملیافته!
در قرآن کریم، خداوند تعالی میفرماید: «وَلَقَدْ کَرَّمْنَا بَنِی آدَمَ...» (اسراء، ۷۰)
این کرامت الهی است که انسان را از حیوانات متمایز میسازد. انسان نه فقط با عقل و اختیار، بلکه با روحی از جانب خداوند متعال، به عنوان موجودی مقدس و متفاوت خلق شده است. اما رسانههایی مانند زومیت که خود را در لباس علم و تکنولوژی عرضه میکنند، در حقیقت در حال اجرای یک پروژهی پیچیده و خطرناک هستند؛ پروژهای که با هدف کمرنگ کردن ارزشهای انسانی و الهی، انسان را به سطح حیوانیتری از خود تقلیل میدهند و حیوانات را الگو رفتاری خود قرار میدهند.
آنچه در این رسانه تحت عنوان "تحلیلهای علمی" ارائه میشود، در واقع بستری است برای ترویج نظریههای ضدانسانی که در دوران مدرن با شعار "تکامل انسان" مطرح میشوند. اما این "تکامل" که در حقیقت به انکار کرامت انسانی و جایگاه ویژهی انسان در کائنات میپردازد، تنها به معنای بازگشت به وضعیت حیوانی است. نظریاتی که در پس پرده این رسانهها پنهان شدهاند، به طور تلویحی بر این باور استوارند که انسان هیچ تفاوتی با سایر موجودات ندارد و در نهایت، بیش از یک موجود بیاراده و تکاملیافته نیست.
با ترویج مفاهیمی، چون "انسان فقط یک حیوان تکاملیافته است"، تلاش دارند تا او را از جایگاه ویژهاش در برابر خداوند، جامعه و سایر انسانها ساقط کنند. این تفکر نه تنها انسان را از فطرت خداوندی خود تهی میکند، بلکه راه را برای لذتگرایی بیحد و مرز، فریبکاریهای علمی و فساد اخلاقی هموار میسازد.
در دنیای مدرن، که به اسم "علم و تکنولوژی" مشغول تحقیر انسانها هستند، آنچه که بیش از همه اهمیت دارد، حفظ کرامت انسانی و تأکید بر جایگاه ویژهی انسان در این جهان است.
در دنیای مدرن، که به اسم "علم و تکنولوژی" مشغول تحقیر انسانها هستند، آنچه که بیش از همه اهمیت دارد، حفظ کرامت انسانی و تأکید بر جایگاه ویژهی انسان در این جهان است.
زومیت و امثال آن که به اسم تکنولوژی و علم دست به این قبیل تحریفها میزنند، در واقع در حال ایجاد بستری فرهنگی هستند که در آن هیچچیز از آنچه انسانی و الهی است باقی نماند. در این بستر، انسان به یک موجود ابزاری، فاقد شعور و مرزهای اخلاقی تبدیل میشود، همانطور که در دنیای حیوانات، هیچ مفهوم اخلاقی وجود ندارد.
عادیسازی فساد اخلاقی؛ مستی به سبک حیوانات
بدتر از همه، رفتار فاجعهآمیز و ویرانگر مصرف الکل به عنوان امری «طبیعی» و «مشترک با حیوانات» توجیه شده است. این دقیقا همان راهبردی است که تمدن منحط غرب برای فروپاشی جوامع انسانی به کار گرفته است؛ راهبردی که ابتدا هدف آن شکستن قبح گناه است. ابتدا باید باور عمومی به غلط بودن یک رفتار مخرب را از بین برد، سپس آن رفتار را به عنوان «رفتاری طبیعی» معرفی کرده، و در نهایت جامعه را از درون متلاشی کرد.
این نوع از مقالات و تحلیلها که ظاهری علمی و مستند دارند، در حقیقت در حال ترویج فساد اخلاقی و فرهنگی به صورت کاملاً آشکار هستند. آنها نه تنها از عقلانیت انسانی فاصله میگیرند، بلکه به طور سیستماتیک به دنبال سست کردن اصول اخلاقی و اجتماعی هستند که پایههای یک جامعه سالم را تشکیل میدهند. وقتی رفتاری همچون مستی، که پیامدهای ویرانگر جسمی، روانی و اجتماعی دارد، به عنوان "رفتار طبیعی" معرفی میشود، در حقیقت پایهگذار این هستیم که فساد در تمام سطوح جامعه به عنوان چیزی غیرقابل اجتناب و عادی شناخته شود.
اینها همه بخشی از یک پروژه کلان فرهنگی است که هدفش ایجاد بیتفاوتی و بیاعتنایی به ارزشهای انسانی و الهی است. این اقدامات، علاوه بر اینکه به ترویج فساد و از بین بردن اخلاقیات در جامعه منجر میشوند، زمینه را برای دامن زدن به بیاعتمادی و سستی در درک معنای اصیل زندگی انسانی آماده میکنند. با این روند، جامعه نه تنها از پویایی و تکامل انسانی خود باز میماند، بلکه به دنبالهروی از سبک زندگی حیوانی و بیفرهنگ سوق داده میشود.

2_ فروپاشی عواطف انسانی؛ سوگواری برای حیوانات به جای انسانها
در گام دیگری از پروژه انحراف فرهنگی، این رسانه با آب و تاب درباره سوگواری برای حیوانات خانگی مطلب منتشر میکند؛ این رویکرد، نه تنها مغایر با نیازهای عاطفی و انسانی جامعه است، بلکه عملاً به تضعیف پیوندهای اجتماعی و عاطفی میان انسانها میانجامد.
بیتردید، محبت به حیوانات در اسلام جایگاه ویژهای دارد و جای هیچگونه تردیدی در توجه به حقوق آنها نیست. اما جایی که این محبت تبدیل به یک احساس بیمارگونه و افراطی نسبت به حیوانات میشود، و انسانها به حاشیه رانده میشوند، وضعیت کاملاً متفاوت است.
در سیره معصومین نیز حتی وارد شده غذای خود را با حیوانات تقسیم می کردند و به آنان محبت می ورزیدند لکن باید این نکته را هم توجه داشته باشیم که توجه افراطی به حیوانات، قبل از آنکه محبت و لطف محسوب شود، ظلمی است در حق حیوانات که آنان را از حق طبیعی خود، محروم میسازیم؛ جایگزین کردن محبت به انسانها با چنین احساسات افراطی، نه تنها انحرافی عمیق روانی و اجتماعی است، بلکه بحرانهای معنوی و عاطفی جدیدی را برای جامعه به وجود میآورد.
درست است که ما به عنوان مسلمانان و پیروان تمدن اسلامی باید به انسانیت و محبت به یکدیگر ارج نهیم لکن این نوع از سوگواریهای غیرواقعی برای حیوانات و جایگزینی آنها به جای سوگ برای انسانها، نه تنها گام به سوی انحطاط عواطف انسانی است، بلکه تهدیدی جدی برای انسجام اجتماعی و معنوی ما به حساب میآید.
ترویج چنین رفتارهایی در حقیقت در خدمت سرد کردن روابط انسانی و تقویت انزوای فردی است که پیامدهای ویرانگری به همراه خواهد داشت. جامعهای که نتواند در کنار سوگواریهای طبیعی و انسانی، احساس همدلی و محبت واقعی را به یکدیگر منتقل کند، قطعا در معرض فروپاشی عاطفی و اجتماعی قرار خواهد گرفت.

3_ زومیت؛ رسانهای که بهجای پوشش تحولات فناوری، به حاشیههای فرهنگی و اجتماعی پرداخته است
زومیت، رسانهای که بهعنوان مرجعی معتبر در زمینه اخبار تکنولوژی و تحولات دنیای فناوری شناخته میشود، اخیراً در اقدامی کاملاً غیرحرفهای و غیرکارشناسانه، وارد عرصههای اجتماعی و فرهنگی شده است. این رسانه که باید در زمینه فناوری در صدر باشد، بیمهابا وارد بحثهای فرهنگی و اجتماعی شده و بهویژه در خصوص لغو فستیوال موسیقی «کوچه»، بیانیهای سطحی و بیمحتوایی را از جاباما و فیدیبو منتشر کرده است؛ این حرکت نه تنها برخلاف رسالت اصلی این رسانه است، بلکه گواهی بر بیتوجهی به تخصص و حوزه فعالیت خود است.
زومیت که در دنیای فناوری باید به دنبال سوژه باشد، ناگهان در زمین ناآشنا و بیتخصصی در حال بازی است. وارد شدن به بحثهای فرهنگی و اجتماعی که نیاز به آگاهی عمیق از پیچیدگیها و زمینههای فرهنگی دارد، اقدامی نابخردانه است. وقتی رسانهای که هیچ گونه تخصصی در حوزه فرهنگ و اجتماع ندارد، دست به انتقاد از تصمیمات فرهنگی کشور میزند، مشخص است که در حال «بازی در زمین ناآشنا» است و هیچگونه توانایی لازم برای تحلیل و نقد مسائل فرهنگی ندارد.
این حرکت زومیت نه تنها یک اشتباه بزرگ است، بلکه پرسشهای جدیتری را مطرح میکند: چرا رسانهای که کار اصلی آن پردازش اخبار فناوری است، باید در موضوعاتی که نه تنها با حوزه تخصصیاش بیارتباط است بلکه به آن بیاطلاع است، وارد شود؟ نقد مسائل اجتماعی و فرهنگی نیازمند بررسیهای تخصصی، آگاهی دقیق از زمینههای اجتماعی و برخورداری از شناخت عمیق نسبت به فرهنگ و مسائل اجتماعی است. بدون این تخصص، نه تنها انتقادهای زومیت کمککننده نخواهد بود، بلکه تنها به گمانهزنیهای بیپایه و اساس و ایجاد سوءتفاهم در جامعه منجر میشود.

4_ مقایسهای حقارتآمیز؛ تحقیر ملت ایران به پای آمارهای استعماری
در یک حرکت غیرحرفهای و تأسفبار، زومیت در اقدامی که هیچگونه پشتوانه منطقی ندارد، آمار کاربران جهانی یکی از ابزارهای دیجیتال آمریکایی را با جمعیت ایران مقایسه کرده است. این مقایسه نه تنها فاقد هرگونه دقت علمی است، بلکه به طور آشکار قصد القای حس حقارت ملی و تحت تأثیر قرار دادن غرور ملی ایرانیان را دارد.
سؤال اساسی این است که چرا باید جمعیت یک کشور مستقل و بزرگ، چون ایران با آمار کاربران جهانی که از سراسر دنیا، از فقیرترین تا پیشرفتهترین کشورها، به استفاده از یک ابزار آمریکایی کشانده شدهاند، مقایسه شود؟ چه ارتباطی بین مصرف یک ابزار دیجیتال آمریکایی و جایگاه ملت ایران در عرصه جهانی وجود دارد؟
این نوع مقایسه نه تنها تحقیرآمیز است، بلکه هدفی جز ایجاد احساس ضعف و وابستگی در ملت ایران ندارد.
ایران نه کوچک است، نه منفعل. این سرزمین که همواره در مسیر پیشرفت و خودکفایی حرکت کرده، حالا هم به راه خود ادامه میدهد و به آیندهای مستقل و مقتدر میاندیشد.

5_ تهاجم خاموش علیه فرهنگ ایرانی-اسلامی در پوشش "محبت به حیوانات"
در نمونه دیگر از هجمه فرهنگی، رسانه زومیت با ادبیاتی فریبنده و احساسی، بار دیگر تلاش کرده است تا فرهنگ نگهداری حیوانات خانگی را به عنوان بخشی از زندگی روزمره القا کند؛ رفتاری که نه تنها با فرهنگ اصیل ایرانی و اسلامی بیگانه است، بلکه زمینهساز تخریب آرام بنیانهای اجتماعی ما خواهد شد.
در این رسانه، با بزک کردن لحظاتی، چون "صدای پنجهی سگ"، "خرخر گربه"، یا "آواز پرنده"، سعی شده احساسات پاک انسانی مصادره شود و به جای ارتباط با انسانها، خانواده، کودکان و سالمندان، به حیوانات خانگی اختصاص یابد. این، دقیقاً همان استراتژی فرهنگی غربِ بحرانزده است که میخواهد با جایگزین کردن دلبستگیهای انحرافی، انسان را از خانواده، اجتماع و پیوندهای طبیعی خود جدا کند.
در جامعهی ایرانی-اسلامی، محبت به حیوانات به معنای ترویج زندگی مشترک با آنها نیست. در سنت اسلامی، حیوانات محترمند، اما هیچگاه در جایگاه رفیع خانواده و روابط انسانی قرار نمیگیرند.
بمباران رسانهای برای عادیسازی حیوانات خانگی، بخشی از پروژهی بزرگتر تغییر سبک زندگی ایرانیان است؛ پروژهای که همزمان با تضعیف ارزش خانواده، ازدواج، فرزندآوری، و صله رحم صورت میگیرد.
آیا در کشوری که دهها هزار کودک یتیم و بدسرپرست محتاج محبتاند، باید عاطفهی انسانی به خرخر گربه و بازی سگ اختصاص یابد؟
رسانههایی، چون زومیت با نهایت بیمسئولیتی فرهنگی، مأموریت تضعیف بنیانهای هویتی این ملت را بر عهده گرفتهاند. ترویج بیوقفه نگهداری حیوانات خانگی با ادبیات احساسی و بزک شده، نه یک پدیدهی طبیعی و بیطرف، بلکه پروژهای حسابشده و هدفمند برای تغییر ذائقه فرهنگی و تخریب تدریجی سبک زندگی اسلامی-ایرانی است.
فرهنگ اصیل ما، فرهنگ خانوادهمحوری، صلهی رحم، فرزندآوری و انس با انسانها است، نه انس با حیوانات و جانشینسازی محبتهای حیوانی به جای محبتهای انسانی.
آیا وقت آن نرسیده که از خود بپرسیم: چرا این رسانهها به جای پرداختن به ارزشهای واقعی، چون فرزندآوری، ازدواج، خدمت به خانواده و جامعه، دائماً بر عشق به حیوانات و دیگر مسائل اجتماعی که مفسده اجتماعی دارد، مانور میدهند؟ چرا باید محبت فطری انسان که باید صرف تربیت نسل صالح و آبادانی جامعه شود، به صدای پنجه سگ و خرخر گربه گره بخورد؟
ارسال نظرات