حجت‌الاسلام حسن‌بیگی تبیین کرد؛
از حکمرانی انقلابی تا حکمرانی تمدنی
استاد حوزه و دانشگاه با مقایسه تطور شرایط اجتماعی، سیاسی و امنیتی از دوران امام خمینی(ره) تا رهبری حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، تأکید کرد: روش حکمرانی در نظام اسلامی از شور انقلابی به عقلانیت راهبردی و از نفی طاغوت به سازوکار تمدن‌سازی ارتقا یافته است.
حجت‌الاسلام محمدرضا حسن‌بیگی استاد حوزه علمیه و دانشگاه در گفت‌وگو با خبرنگار سیره امامین انقلاب خبرگزاری رسا، با اشاره به تفاوت‌های اساسی در شرایط اجتماعی و سیاسی بین دوران امام خمینی(ره) و دوران رهبری حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای، گفت: مقایسه این دو دوره تنها یک بازخوانی تاریخی نیست بلکه ضرورتی برای درک عمیق‌تر از مسیر تحولات انقلاب اسلامی و فهم روش حکمرانی در زمانه امروزی است.
وی با بیان اینکه تحول در فضای نظام بین‌الملل یکی از مهم‌ترین شاخص‌ها در این مقایسه است، اظهار داشت: در زمان حضرت امام خمینی (ره) جهان درگیر جنگ سرد و تقابل دو قطب آمریکا و شوروی بود. فضای جهانی، دوقطبی و تا حد زیادی قابل پیش‌بینی بود. اما در دوران رهبری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ابتدا شاهد شکل‌گیری نظم تک‌قطبی به رهبری آمریکا بودیم و سپس این نظم نیز در برابر قدرت‌های نوظهور از جمله چین، روسیه و حتی محور مقاومت دچار فرسایش شد. اکنون جهان در آستانه یک نظم چندقطبی جدید است و این تغییرات تأثیر مستقیمی بر نوع حکمرانی و دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران گذاشته است.
ایران از انزوای انقلابی به محوریت منطقه‌ای رسید
وی ادامه داد: اگر بخواهیم جایگاه ایران را در این دو مقطع تاریخی مقایسه کنیم باید گفت که در دوران امام خمینی(ره) جمهوری اسلامی ایران یک انقلاب نوپا و محاصره‌شده بود که بسیاری از کشورها با تردید و احتیاط با آن مواجه می‌شدند. اما در دوران رهبری حضرت آقا ایران به یک بازیگر اساسی و تعیین‌کننده در معادلات منطقه‌ای و جهانی تبدیل شده است؛ بازیگری که نقشش در حل بحران‌های بین‌المللی انکارناپذیر است و بدون حضور آن، بسیاری از منازعات در غرب آسیا قابل مدیریت نیستند.
این استاد حوزه با اشاره به تفاوت ماهوی تهدیدات در این دو دوره تاریخی افزود: بزرگ‌ترین تهدید در دوران امام(ره) حمله نظامی مستقیم از سوی رژیم بعث عراق و خطر کودتا بود؛ مواردی چون جنگ تحمیلی و کودتای نافرجام نوژه. اما در دوران مقام معظم رهبری، تهدیدات پیچیده‌تر و چندلایه شده‌اند. امروز با جنگ ترکیبی، جنگ نرم، تحریم‌های فلج‌کننده اقتصادی، ترور نخبگان علمی و رسانه‌ای و در نهایت جنگ روایت‌ها و شناختی مواجهیم؛ تهدیداتی که ماهیتشان کمتر فیزیکی و بیشتر روانی، فرهنگی و ادراکی است.
حجت‌الاسلام حسن‌بیگی با تأکید بر نقش مهم رسانه‌ها در دوران کنونی گفت: در زمان امام خمینی (ره) رسانه‌ها محدود و یک‌سویه بودند؛ اما امروز، فضای رسانه‌ای جهانی به بستری برای مهندسی افکار عمومی تبدیل شده است. نمونه بارز آن جنگ رسانه‌ای اوکراین است که در آن رئیس‌جمهوری بی‌هویت مانند زلنسکی را به عنوان قهرمان جلوه می‌دهند. این نمونه نشان می‌دهد که بدون حکمرانی رسانه‌ای قوی امکان بقا در میدان قدرت امروز ممکن نیست.
وی افزود: همه این تحولات جهانی و داخلی در نحوه حکمرانی حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای نیز بازتاب یافته است. نخستین ویژگی بارز، حرکت از یک حکمرانی انقلابی به سمت حکمرانی تمدنی است. این به معنای عبور از گفتمان انقلاب نیست بلکه تعمیق و تثبیت آن است؛ به‌گونه‌ای که امروز در منطقه، شاهد شکل‌گیری زیرساخت‌های تمدنی از جمله نهادهای فرهنگی، فکری و حتی علمی در راستای آرمان‌های انقلاب اسلامی هستیم.
از شور انقلابی تا عقلانیت راهبردی؛ تحول در حکمرانی جمهوری اسلامی
وی دومین ویژگی حکمرانی رهبر معظم انقلاب را عقلانیت راهبردی و آینده‌نگری بلندمدت دانست و تصریح کرد: در سال‌های ابتدایی انقلاب، تصمیمات بیشتر متأثر از فضای احساسی و هیجانی انقلاب بود. اما در دوران رهبری حضرت آقا، با فروکش کردن بحران‌های ابتدایی، عقلانیت، تدبیر، صبر راهبردی و برنامه‌محوری در تصمیم‌گیری‌ها به اوج رسیده است. بیانیه گام دوم انقلاب دقیقاً در همین راستاست؛ ترسیم آینده‌ای تمدنی برای کشور بر پایه تجربه چهل‌ساله گذشته.
وی سومین ویژگی حکمرانی آیت‌الله خامنه‌ای را مدیریت پیچیدگی‌ها با استفاده از سازوکارهای مشورتی و چندلایه عنوان کرد و گفت: در دوران ایشان نهادهایی همچون مجمع تشخیص مصلحت نظام، شورای عالی فضای مجازی، هیئت‌های اندیشه‌ورز و مراکز راهبردی مانند دانشکده‌های حوزوی و دانشگاهی شکل گرفته‌اند که نقش فکری و تصمیم‌سازی برای نظام ایفا می‌کنند.
این استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به تأکید رهبر معظم انقلاب بر جهاد تبیین خاطرنشان کرد: رهبری در برابر جنگ شناختی غرب، گفتمان‌های جدیدی طراحی کرده‌اند. مفاهیمی چون «افسران جنگ نرم»، «آتش به اختیار» و «جنگ اراده‌ها» از دل همین تحلیل دقیق و عمیق از شرایط نوین جهانی بیرون آمده‌اند. این‌ها فقط شعار نیستند؛ راهبردهایی برای مقابله با هجمه روایت‌سازی دشمن در عرصه داخلی و خارجی‌اند.
وی دیپلماسی مقاومت را یکی دیگر از ارکان حکمرانی رهبر معظم انقلاب دانست و گفت: برخلاف دیپلماسی رسمی متکی بر میزهای مذاکره غربی، دیپلماسی مقاومت بر محور میدان، عمق راهبردی و هم‌افزایی منطقه‌ای بنا شده است. امروز جبهه مقاومت از لبنان، فلسطین، یمن، سوریه تا عراق به الگویی الهام‌بخش در برابر نظم سلطه تبدیل شده است. شهادت هر یک از فرماندهان این جبهه، زمینه‌ساز ظهور چهره‌های مقتدرتر با روحیه‌ای انقلابی‌تر شده و این روند ادامه دارد تا ان‌شاءالله به ظهور حضرت ولی‌عصر(عج) منتهی شود.
پایه‌گذاری الگوی بومی حکمرانی اقتصادی در اندیشه رهبر معظم انقلاب
وی در ادامه به موضوع الگوهای بومی برای حکمرانی پرداخت و تصریح کرد: رهبری همواره بر خوداتکایی، تولید ملی، دانش‌بنیان‌سازی و استقلال اقتصادی تأکید کرده‌اند. ایشان با شعارهای سالانه مانند «جهش تولید»، «رونق تولید» و امثال آن، تلاش کرده‌اند جهت‌گیری کلان کشور را در مقابله با چالش‌های اقتصادی جهان به سمت الگوهای داخلی سوق دهند.
استاد حوزه علمیه در پایان با جمع‌بندی سخنان خود گفت: روش حکمرانی در دوران امام خمینی(ره) مبتنی بر شور انقلابی و نفی طاغوت بود؛ این حکمرانی آغاز یک مسیر بزرگ بود. اما در دوران رهبری حضرت آقا همان حرکت انقلابی وارد مرحله تثبیت، عقلانیت، راهبردسازی و تمدن‌سازی شده است. امروز با حکمرانی‌ای مواجهیم که هم‌زمان، میدان نرم و سخت را مدیریت می‌کند و به سمت تحقق آرمان تمدنی اسلام گام برمی‌دارد. این تحول نه‌تنها ضرورت زمانه ماست بلکه پاسخ به تحولات پیچیده جهانی نیز هست. ان‌شاءالله این مسیر به تشکیل تمدن نوین اسلامی و تحقق وعده الهی ظهور ختم خواهد شد.
ارسال نظرات