علل واگرایی شیعیان در عصر ظهور در مشهد بررسی شد
خبرگزاری رسا ـ دبیر علمی گروه حدیث دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی در جمع اعضای دفتر جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی مشهد(راه) ، علل واگرایی شیعیان در عصر ظهور را مورد بررسی قرار داد.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، حجت الاسلام محمد الهی خراسانی، دبیرعلمی گروه حدیث دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی شب گذشته در جمع اعضای دفتر جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی مشهد(راه) به بررسی علل واگرایی شیعیان در عصر ظهور پرداخت و گفت: شیعه در دوران غیبت نگاه یکسانی به مساله ظهور و شرط تحقق آن نداشته و حداقل دو نگاه عمده در این زمینه شکل گرفته است.
به انتظار نشستن یا به انتظار ایستادن؟
وی افزود: در نگاه اول، ظهور، یک انقلاب انفجاری و شرط آن فراگیری ظلم و تباهی به حساب می آید، در این نگاه منتظر برای خود نقش چندانی قائل نیست و تا رسیدن به زمان ظهور تنها چشم انتظار است که این انتظار ممکن است به بی تابی هم بکشد، این یک انتظار منفعلانه و در واقع به انتظار نشستن موعود است.
حجت الاسلام الهی خراسانی تصریح کرد: در نگاه دوم ظهور، نه یک انقلاب انفجاری که یک انقلاب تکاملی و شرط ظهور، آمادگی منتظران است، در این دیدگاه علت تأخیر ظهور، عدم تحقق شرط لازم یعنی آمادگی منتظران به شمار می رود و وظیفه منتظران هم تلاش برای رسیدن به این آمادگی است.
این مدرس حوزه اظهار داشت: هر دو نگاه به لحاظ فکری نه فقط در دوران معاصر که در سده های پیشین هم به یک چالش فکری جدی می رسند خصوصا در تحلیل نصوصی که در رابطه با عصر غیبت و وظایف منتظران وجود دارد و از همه مهمتر روایاتی که بیانگر شرط ظهور هستند.
وی ادامه داد: طرفداران نگاه دوم در مورد روایاتی که به فراگیری ظلم قبل از ظهور اشاره کرده است، این فراگیری را شرط ظهور نمی دانند بلکه معتقدند فراگیری ظلم، ظرف ظهور است و میان شرط و ظرف تفاوت جدی وجود دارد؛ مهمترین خصوصیت شرط این است که تا شرط محقق نشود مشروط محقق نخواهد شد در حالی که اگر ظرف باشد صرفا یک اِخبار است برای اینکه ظهور در چه شرایطی رقم خواهد خورد و نه یک قضیه حقیقیه. همانطور که از این روایات، نابودی جریان حق در هنگامه ظهور را هم نمی شود استفاده کرد، اگر واقعا قیام حقی قبل از ظهور وجود ندارد نام بردن از قیام های حقی همچون قیام یمنی یا سیدخراسانی به نام غلائظ به چه معناست؟
دبیرعلمی گروه حدیث دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی تأکید کرد: مراد از اینکه دنیا از ظلم پر شده به معنای غلبه ظلم است پس حتی در اوج تباهی های اخرالزمان حق وجود دارد و این تلاش های حق هیچ گاه قطع نمی شود و حلقه مکمل آن ظهور امام (عج) است.
عدم همدلی شیعیان در وفای به عهدشان با امام مهمترین مانع ظهور است
حجت الاسلام الهی خراسانی ابراز داشت: اگر رسیدیم به اینکه آنچه نصوص دینی و شرایط مختلف و استنباطات عقلی تأیید می کند، دیدگاه دوم است باید دید شرطی که به عنوان شرط ظهور در روایات آمده چیست؟ و آمادگی به طور مشخص معطوف به چه مساله ای است؟
وی با اشاره به اینکه مبنای تحلیل ما بیان شیخ طوسی در تهذیب است ادامه داد: در تهذیب از قول امام زمان(عج) امده است « اگر شیعیان ما که خداوند به طاعت خود موفقشان دارد به همدلی در رکاب ما برسند لحظه ای دیدار با ما به تأخیر نخواهد افتاد». این روایت صریحا بیان می دارد که دلیل تأخیر ظهور، نرسیدن شیعیان به همدلی در وفای به پیمانی است که با حضرت دارند است .
مدرس حوزه علمیه مشهد خاطرنشان کرد: مساله تنها وفای به عهد نیست بلکه همراه کردن دیگران با خود در این مسیر مهم است اگر قرار بود بر اساس وفای به عهدهای فردی ظهور محقق شود تاکنون شده بود. اکنون سوال اصلی این است که چرا هنوز پس از دوازده قرن به این همدلی نرسیده و دچار واگرایی هستیم.
خودمحوری، دافعه گرایی، بی بصیرتی و تعلقات دنیوی موانع عام همدلی
وی در ادامه ریشه های واگرایی شیعیان را به دو بخش عام و خاص تقسیم کرد و گفت: ریشه های عام و کلی واگرایی در ارتباطات عمومی با همه اقشار شیعه بدون توجه به روابط ما با دوستان و نزدیکان بررسی می شود که عمده ان خودمحوری و خودپسندی است.
حجت الاسلام الهی خراسانی یادآور شد: مادامی که مساله مهم برای ما تأمین خواسته ها، سلایق، اهداف و آرمان های خودمان و تلقی ما این باشد که آنچه ما می فهمیم درست و ارزش است واگرایی ادامه خواهد داشت باشد و به همدلی نخواهیم رسید، حضرت علی(ع) می فرمایند «مراقب این باش که شیفته خود شوی و به این خودشیفتگی عادت و اطمینان پیدا کنی و از ستایش آراء خودت خوشت بیاید زیرا این خودشیفتگی از بهترین فرصت ها برای شیطان است تا کارهای خوب انسان را از بین ببرد.»
وی گفت: دافعه گرایی نخستین مانع عام ارتباطات دوستانه است؛ مادامی که دافعه ما بیش از جاذبه مان بوده و متدینین ما بعد از گذشت قرن ها به عنوان انسان هایی که نمی شود با ان ها ارتباط برقرار کرد شناخته شوند، واگرایی ادامه خواهد یافت.
دبیر علمی گروه حدیث دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی اظهار داشت: اغلب اوقات به جای اینکه دیگران جذب ما شده و با ما جذب امام زمان(عج) شوند عکس این اتفاق می افتد در حالی که در روایت است که خیری نیست در کسی که نه با دیگران انس می گیرد و نه دیگران می توانند با او انس بگیرند، البته این به معنای عدم وجود هرگونه دافعه ای نیست زیرا داشتن باور و ایدئولوژی خواه ناخواه دافعه ایجاد می کند منظور این ایت که جاذبه باید غالب باشد.
وی، تعلقات دنیوی و بی بصیرتی را از دیگر موانع عام همگرایی شیعه برشمرد و افزود: وقتی بصیرت در دین وجود ندارد واگرایی ها ادامه یافته و اختلافات دامن زده می شود، وقتی بصیرت نباشد انسان بسیاری وقت ها سلیقه خود را به نام دین عرضه می کند مرزبندی هایی را خلاف دین ایجاد کرده و بر سر دوراهی ها مواضع نادرست اتخاذ می کند.
این مدرس حوزه با اشاره به روایت حضرت علی(ع) که «لایحمل هذالعلم الا اهل البصر و ..» بیان داشت: در جریانات اخیر بسیاری از کسانی که در فتنه بازی خوردند سال ها مدرس نهج البلاغه و سیره اهل بیت(ع) بودند اما به دلیل بی بصیرتی در دام دشمن افتادند. بصیرت یعنی حتی در شرایطی که کار درست از نظر ما چیز دیگریست چون ولایت فرمان می دهد تبعیت کنیم.
پرتوقعی، بدبینی، دورویی، مجادله و حسادت موانع خاص همدلی
حجت الاسلام الهی خراسانی با بیان اینکه ریشه های خاص عواملی هستند که در ارتباطات دوستانه با همراهانمان مشکل ایجاد کرده اند گفت: پرتوقعی از دیگران یکی از این موانع است در حالی که معصومین(ع) تأکید دارند همواره حقی را که دیگران بر تو دارند به خاطر بسپار و حقی را که تو بر دیگران داری فراموش کن.
وی، بدبینی و کینه توزی، حسادت، دورویی و عدم صداقت، مجادله و مراء های بیهوده را از دیگر موانع خاص همدلی شیعیان دانست و افزود: در مقابل، اخلاص و تلاش در جهت کسب رضای خدا و خدامحوری، بصیرت، ظرفیت بالا و شرح صدر عوامل عام ایجاد و تقویت همدلی است.
حتی دغدغه همدلی و همگرایی را هم نداریم
این مدرس حوزه، مهرورزی، فروتنی و خاکساری، تواضع و حسن ظن، گذشت و ایثار را از عوامل خاص ایجاد وحدت و همدلی برشمرد و خاطرنشان کرد: متاسفانه ما حتی دغدغه این عوامل همگرایی را هم نداریم چه رسد به عمل به آن ها بنابراین باید در ابتدا تلاش کنیم این دغدغه در ما ایجاد شود./930/ز503/ص
ارسال نظرات