راحت طلبی و کم حوصلگی زیبنده محقق علوم اسلامی نیست
دکتر امیر خواص، مدیر تحصیلات تکمیلی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا اظهار داشت: در حوزه تحقیق با انواع پژوهش در حوزه علوم تجربی با متد تجربی و علوم عقلی با متد عقلی روبرو هستیم و در واقع پژوهش تلاش عقلانی یا تجربی با روش‌های مختلف در حوزه‌های مختلف برای روشن کردن ابعاد یک مجهول است.
وی با بیان اینکه مجهول می‌تواند نظری، تجربی یا در حوزه فنی، مهندسی یا علوم پایه باشد، گفت: پژوهش، معلوم کردن مجهول و روشن کردن مساله ای از یک بعد یا چند بعد است.
این محقق حوزه علمیه قم اظهار داشت: امروز با وجود اینکه امکانات فراوانی نسبت به زمان‌های سابق فراهم شده است اما متأسفانه پژوهش ما با آسیب‌هایی مواجه است، از جمله اینکه نوعی راحت طلبی و کم حوصلگی در حوزه پژوهش ایجاد شده است.
این پژوهشگر حوزه علمیه قم با بیان اینکه محققان می‌خواهند در کمترین فرصت به نتیجه برسند، ادامه داد: بیشتر پژوهش‌هایی که صورت می‌گیرد قبل از آنکه به جواب عمیق و همه جانبه برسد پژوهشگر اقناع می‌شود .
وی با تاکید بر اینکه بسیاری از پژوهش ها از عمق لازم برخوردار نیست، گفت: این آسیب معلول سفارشی شدن پژوهش ها است که طبیعی است کارفرما یا حوصله نمی‌کند و یا برایش صرفه اقتصادی ندارد و در صدد است تا در کمترین زمان به نتیجه برسد از این رو پژوهشگر را وادار می‌کند به همه ابعاد مساله نپردازد.
این پژوهشگر علوم اسلامی ادامه داد: سفارشی شدن پژوهش موجب شده تا در زمانی که کارفرما تعیین کرده، کار تحقیقی انجام شود و به ثمر برسد، اگرچه محقق اقناع نشده باشد و به نتیجه کافی نرسیده باشد.
این محقق حوزه و دانشگاه با بیان اینکه از دیگر آسیب‌های پژوهشی عدم مساله شناسی دقیق است، گفت: چون پژوهشگران مساله شناسی خوبی انجام نمی دهند و از سایر مراکز پژوهشی هم خبر ندارند مسائل تکراری را برای تحقیق برمی‌گزینند. به همین دلیل دیده شده است همزمان در چند مرکز در دانشگاه‌ها، مراکز آموزش عالی، حوزه‌های علمیه، پژوهشکده ها و موسسات تحقیقاتی روی یک موضوع و از یک بعد در حال تحقیق هستند.
این محقق حوزه علمیه اظهار داشت: برای رفع مشکل دوباره کاری و کارهای موازی باید یک بانک اطلاعاتی منسجم و سامان‌مند و یکپارچه تاسیس شود تا وقتی یک موضوعی به عنوان پژوهش در یک مرکز آموزش عالی به عنوان موضوع پژوهش انتخاب شد، همه مراکز پژوهشی به این دسترسی داشته باشند و بدانند در این زمینه و در مورد این مساله، پژوهشی آغاز شده و دیگر یا به آن مساله نپردازند و یا از بعد دیگری به آن بپردازند. چه بسا ممکن است مراکز مختلف وقتی از شروع یک کار تحقیقاتی مطلع شوند پیشنهاد همکاری دهند تا آن پروژه زودتر و بهتر به ثمر برسد.
وی اظهار داشت: متاسفانه مراکز پژوهشی ارتباط منسجمی با یکدیگر ندارند و از مسائل و موضوعاتی که برای پژوهش انتخاب می‌شود بی خبر هستند و این مشکل با تاسیس بانک اطلاعاتی می تواند بهبود پیدا کند. /909/ت302/ع