عضو هیأت علمی فرهنگستان علوم اسلامی:
فلسفه علم با رویکرد اسلامی، فلسفهای کاربردی پایهریزی میکند
خبرگزاری رسا ـ حجتالاسلام پیروزمند در خصوص فلسفه علم با رویکرد اسلامی گفت: «فلسفه شدنِ اسلامی» یعنی ایجاد تغییر، بنابر این فلسفه علم با رویکرد اسلامی و نگاهی نو به فلسفه، فلسفهای کاربردی پایهریزی میکند به این که از اول با حفظ فلسفی بودن، نظر به تغییر دارد.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، «فلسفه علم با رویکرد اسلامی» موضوع یکی دیگر از کارگاههای فقهپژوهی اداره کل آموزش دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی بود که پیش از ظهر امروز 16 شهریور با حضور حجتالاسلام علیرضا پیروزمند، عضو هیأت علمی فرهنگستان علوم اسلامی در این دفتر برگزار شد.
وی در ابتدا گفت: این بحث برای طلاب ناآشنا است؛ اما توانایی بیشتری برای ورود به عرصه تولید علم را در طلبه ایجاد میکند.
وی افزود: موضوع این علم خود «علم» صرف نظر متعلق آن است یعنی آنچه علوم موضوعی بدان نمیپردازند، همچنین میتوان گفت فلسفه علم به موضوعاتی میپردازد که خود آن علوم به آن نمیپردازد به همین خاطر از آن به نگاه درجه دو به علم تعبیر میکنند و نگاه درجه یک به معنای قرار دادن موضوعات مختلف برای علم است.
عضو هیأت علمی فرهنگستان علوم اسلامی در خصوص ضرورت این نوع نگاه گفت: ایجاد نگاه مجموعی و تاریخی به علم، شناخت مجاری نفوذ فرهنگ مادی در علم، ایجاد زمینه تحول در علم(اسلامی شدن یا اساس تحول و تغییر) و امکان آیندهنگری در روند علم یعنی امکان پیشبینی آینده از امکانات این علم است.
وی به تقسیمبندی پیشنهادی خود از ارکان فلسفه علم اشاره کرد و گفت: این علم مربوط به غرب جدید است و این نگاه درجه دو از قرن 17 به بعد شکل گرفته است، از طرفی تعیین مسائل فلسفه علم نیز مرز قاطع و شفافی ندارد و صورت بندی مسائل این علم نیز هیچگاه بررسی نشده است.
وی افزود: معرفتشناسی علم یعنی ساز و کار پیدایش و تغییر معرفت، روششناسی علم یعنی قواعد شکلگیری نظریه در علوم و نیز طبقهبندی علم یعنی جایگاه علوم نسبت به یکدیگر، ارکان فلسفه علم هستند.
حجتالاسلام پیروزمند تأکید کرد: موضوعی که میخواهد جزء مسائل این علم قرار گیرد باید موضوعی باشد که نوع علوم با آن درگیر هستند و علمی خاص مسؤول جوابگویی آن نیست، بنابراین مثلا اقتصاددانی که میخواهد نظریه تورم بدهد، مسؤول اعتبار نظریه علمی و جایگاه علم اقتصاد نسبت به بقیه علوم نیست.
وی در خصوص رابطه فلسفه علم با فلسفه مطلق نیز گفت: فلسفه علم نه خود علم است مثل فیزیک و نه فلسفه اضافه شده به علم است مثل فلسفه فیزیک؛ وجه اشتراک این دو این است که نگاه هر دو به علم، درجه دو است یعنی به احکام حاکم و فراگیر علوم مختلف میپردازند که درون آن علوم به آن پرداخته نمیشود.
وی در خصوص تفاوت این دو نیز گفت: فلسفه مطلق علمی است که احکام کلی وجود و موجودات را بررسی میکند ولی فلسفه علم یکی از این موجودات را موضوع قرار داده که خود علم است، یعنی علم به عنوان یک وجود با تغییرات و احکامی از مجموعه موجودات جدا شده و مستقلا موضوع بررسی قرار گرفته است؛ در عین اختلاف به دلیل رابطه عام و خاص مطلق بین این دو، احکامی که در فلسفه مطلق گفته میشود بر فلسفه علم نیز جاری میشود بنابراین فلسفه علم نسبت به مطلق، علمی تابع محسوب میشود.
حجت الاسلام پیروزمند در خصوص فلسفه علم با رویکرد اسلامی توضیح داد: «فلسفه شدنِ اسلامی» یعنی ایجاد تغییر، بنابر این فلسفه علم با رویکرد اسلامی و نگاهی نو به فلسفه، فلسفهای کاربردی پایهریزی میکند به این که از اول با حفظ فلسفی بودن، نظر به تغییر دارد.
وی توضیح داد: باید نتایج روشنی را در فلسفه اسلامی گرفت تا بتوان پشتوانه پایهریزی فلسفه علم با رویکرد اسلامی قرار گیرد و آن فلسفه مفروضاتی دارد که باید ثابت شود، مثل اثبات حدی از فاعلیت برای تمامی موجودات، ترسیم نظام فاعلیت (ولایت) در عالم و تبیین حرکت در نظام فاعلیت.
گفتنی است، در این دوره از کارگاهها به دلیل حجم زیاد پرسش و پاسخ طلاب، عموما دروس ناقص مانده و در جلسه بعد به موضوع دیگری پرداخته میشود./932/پ202/س
ارسال نظرات