راهی برای بیمه شدن از گناه

به گزارش خبرگزاری رسا، آیتالله روحالله قرهی مدیر حوزه علمیه امام مهدی(عج) حکیمیه تهران در تازهترین جلسه اخلاق خود به موضوع «گوش شنوا داشتن و مطیع شدن، خیر خداست بر امّت» پرداخت که مشروح آن در ادامه میآید:
خیر حقیقی در نمره قبولی گرفتن از امتحانات الهی
اولیاء خدا بیان میفرمایند: اگر کسی به اخلاق الهی مزیّن شد و به آنچه که ذوالجلال و الاکرام، حضرت حقّ بیان فرمودند، موفّق شد؛ شامل آن لطف حقیقی ذوالجلال و الاکرام شده و خداوند خیر را برای او تمام کرده است.
اولیاء خدا بیان میکنند: آن که توفیق پیدا کند که گناه نکند و آنچه که پروردگار عالم حرام کرده است، انجام ندهد و حلال ذوالجلال و الاکرام را برای خودش فرض بداند؛ در خیر مطلق است. روایات شریفه ما هم همین را بیان میکنند، بیان روایات راجع به خیر این است که اگر انسان موفّق بشود گناه نکند و از مسائلی که گناه است، دور بشود، آنوقت است که در حقیقت، در خیر است.
در این بحث خیر عرض کردیم: عندالاولیاء اگر کسی خانه آنچنانی، مرکب و وسیله نقلیّه و شغل خوبی داشت، به معنی آن نیست که خدا به او لطف کرده و مشمول خیر پروردگار عالم است؛ یعنی اینها دلالت بر خیر نیست، بلکه همه اینها دلالت بر ابتلاء است؛ یعنی امتحان ذوالجلال و الاکرام است. هم فقرش، ابتلا است و هم ثروتش. هم مرئوس بودن به صورت ظاهر ابتلا است و هم رئیس بودن به صورت ظاهر. هم دارای جمال ظاهری بودن ابتلا است و هم برعکسش. هم صحّتش ابتلا است و هم مریضیاش و ... .
لذا بهطور کلّی آنچه در دنیا است، همه ابتلائات بشر است و خیر نیست. اولیاء خدا فرمودهاند: خبر واقعی، آن موقعی است که انسان از این ابتلائات سرافراز بیرون بیاید و از این امتحانات الهی، نمره قبولی بگیرد. البته در این امتحانات و ابتلائات الهی، بعضی نمراتشان در حدّ عالی است و ممتازند، ولی بعضی نمراتشان کمتر است.
سبب گریه اولیاء الهی در دل شب
عرفای غظیمالشّأن و اولیاء خدا میفرمایند: نمره قبولی آن وقتی است که دینمان را سالم از این دنیا ببریم، یعنی عاقبت به خیر شویم و بدانیم که دیگر وقتی از این دنیا رفتیم، با دین کامل رفتیم.
عرض کردیم: آن کمّل اولیاء خدا، خصّیصین حضرت حقّ و عرفای عظیمالشّأن عمده گریه و نالهشان در دل شب همین است که خدا! کمکک کن تا بتوانم دینم را سالم ببرم. خدا نکند آن لحظات آخر، ابلیس ملعون با سپاهش به جانم بیفتند، وسوسهام کنند، مرا در شک و ریب قرار دهند و دینم را از من بگیرند. لذا عمده ناله و فغانشان بابت این مطلب است.
آن مرد الهی و عظیمالشّأن، آیتالله العظمی بهاءالدّینی(اعلی اللّه مقامه الشّریف) میفرمودند: آنچه که از معارف کسب کردیم، این است که اولیاء در دل شب گریه نمیکنند که مقام صالحین یا مقام انبیاء را کسب کنند، بلکه گریهشان برای این است که خدا! عاقبت به خیر و با دین از دنیا بروم که اگر کسی اینطور شود، دیگر خدا خیر الهی را بر او گشوده است.
لذا اگر خدا خیر کسی را بخواهد همین است که او از این امتحانات با نمره قبولی بیرون بیاید و دیگر در آن دنیا راحت باشد. یعنی وقتی روح او از این کالبد و بدن فارق شد، آسوده باشد!
ماجرای پیغام و طعامی که ملّا محمّد مهدی نراقی از بهشت دریافت کرد
آن عارف عظیمالشّأن و الهی، ملّا محمّدمهدی نراقی صاحب کتاب جامعالسّعادات، آن کتاب مؤیّد وجود آقاجانمان، امام زمان (عج)، یک نکته بسیار عالی و مهمّی را تبیین میفرمایند، ایشان میفرمایند: نجف اشرف که بودم، یک روز به وادیالسّلام رفتم. وقتی وارد شدم، دیدم جنازهای را برای دفن آوردند. من هم برای تشییع او رفتم - همانطور که میدانید این کار، مستحب است - همین که بدن را درون قبر گذاشتند، دیدم مثل این که من هم وارد قبر شدم، وحشت کردم امّا تا وارد شدم، دیدم یک باغ وسیع، بسیار عالی، زیبا و مفرّح است. شخص جوانی روی تختی نشسته بود که تا من را دید، پایین آمد، احترام کرد و من را کنار خودش نشاند. آن جوان به من بیان کرد: این جنازه را که دیدی، متعلّق به من بود. من را از فلان شهرستان آوردند و تا در این قبر گذاشتند، من را به این باغ آوردند. بعد گفت: میخواهی در باغ بگردیم؟ گفتم: بله.
شروع کردم با او باغ را گشتم، دیدم از این باغ به یک باغ دیگری داریم وارد میشویم، پدر و مادرم را هم دیدم، سلام کردم و بعد خوشحال شدم و گفتم: نکند من هم آمدم که دیگر باشم. امّا به من گفتند: نه، تو متعلّق به اینجا نیستی. پدر و مادرم از حال من و بچّهها سراغ گرفتند و من هم گفتم: وضع معیشتیمان خیلی بد است. پدرم اتاقی را معرّفی کرد که دیدم یک سالن عجیبی است. فرمودند: از اینجا طعام بردار. دیدم برنجهایی است که بسیار عجیب و غریب است. امّا من ظرفی نداشتم، لذا عبایم را پهن کردم و برنجها را در آن ریختم.
قبل از بیرون آمدنم به آن جوان گفتم: تو چه کردی؟ گفت: من سعی کردم که در دنیا گناه نکنم و فهمیدم اگر خدا خیر کسی را بخواهد، این است که تنفّر از گناه را در دل او قرار میدهد و من از گناه متنفّر بودم. در این حال بود که یکدفعه با کمال تعجّب دیدم بیرون از قبر هستم و دارند لحد را میچینند. نه خواب بودم و نه تصور و توهم بود. حتّی عبایم را در دستم گرفته بودم، درحالی که مقداری برنج در آن بود! فهمیدم لطف خدا شامل حالم شده و من را بردند که آن صحنهها را ببینم و از طرفی هم به من پیغام دادند که گناه نکنم.
به آرامی از آن جمع جدا شدم تا متوجّه من نشوند. برنج را به منزل آوردم و مدّت مدیدی از آن استفاده میکردیم. همسرم مدام اصرار میکرد که موضوع این برنج چیست؟! هم طعمش فرق میکند و هم حالتش! اصلاً در نجفی که این وضعیّت است، این برنج را از کجا آوردی؟! آنقدر اصرار مرد تا مجبور شدم ماجرا را تعریف کنم. تا همسرم فهمید که این از بهشت است و رفت مجدد از آن برنج بردارد و بپزد، دیدیم دیگر نیست!
لذا عزیزان! نکته مهم این داستان که تعریف کردم، این بود که آن جوان گفت: فهمیدم خیر این است که گناه نکنم و تنفّر از گناه در دلم ایجاد شود.
مقتصد بودن و عفاف و پاکدامنی؛ خیری است از ناحیه خدا بر امّت!
یک روایت شریف در درّالمنثور است که وجود مقدّس خاتم رسل، محمّد مصطفی(صلّی اللّه علیه و آله و سلّم) بیان میفرمایند: «إن اللّه تبارک و تعالی إذا اراد بقومٍ خیراً بقاءً أو نماءً» اگر خدا بخواهد به قومی خیری را مرحمت کند و ماندگاری (جاودانه بودن) و رشد را برای آنها قرار دهد؛ «رزقهم القصد و العفاف» صرفه جویی و عفاف و پاکدامنی را به آنها روزی میدهد. عفاف و پاکدامنی یعنی همین که انسان از هر آنچه گناه است، دور شود.
لذا اگر خدا بخواهد به قومی خیر بدهد، اوّلاً عنایت میکند تا او صرفهجو باشد و مسرف نباشد. یعنی اگر پروردگار عالم قوم و ملّتی را دوست داشته باشد، حال مقتصد بودن یعنی دور بودن از اسراف را برای آنها قرار میدهد. لذا آن قوم پیروز هم هست.
این که میبینید پروردگار عالم راجع به اسراف، مطالب زیادی را بیان فرموده و در قرآن هم میفرماید: «إِنَّهُ لا یُحِبُّ الْمُسْرِفین» خدا مسرفین را دوست ندارد؛ برای همین است. یک خصوصیّت مقتصد هم همین است که هیچ موقع در مقابل دیگران، دست تکدّی و گدایی، دراز نمیکند. اگر ملّتی مقتصد بود، طبیعی است در مقابل دیگران دست گدایی دراز نمیکند.
اولیاء خدا میگویند: یک حکمت صیام عندالله تبارک و تعالی همین است که وقتی امّتی به صیام مشغول شد، دیگر دستش در مقابل دشمن دراز نمیشود و در محاصرههای اقتصادی کم نمیآورد؛ چون اهل صیام است، لذا شکست برای او نیست.
لذا اگر خدا به قومی عنایت کند و رشد و ماندگاری را برای قومی بخواهد؛ در آن قوم و آن امّت، دو عمل ملکه وجودیشان می-شود؛ یکی این که از اسراف دور میشوند و مقتصد خواهند بود و دوم این که اهل عفاف هستند؛ یعنی گناهکار نخواهند بود.
پروردگار عالم نمیخواهد یزید و شمر هم یزید و شمر باشند!!!
امّا اگر خدا خیر کسی را نخواهد، چه میشود؟! البته در اینجا یک سؤال دیگر مطرح میشود و آن این که اصلاً مگر میشود پروردگار عالم خیر کسی را نخواهد؟! خدایی که خودش این انسانها و موجودات را خلق کرده، مگر میشود بد آنها را بخواهد؟! خدایی که حبیبش که مخلوق اوست؛ یعنی حضرت محمّد مصطفی(صلّی اللّه علیه و آله و سلّم) آنقدر رحمت است که قرآن می-فرماید: «لَعَلَّکَ باخِعٌ نَفْسَکَ أَلاَّ یَکُونُوا مُؤْمِنین» - حبیب من! بس است اینقدر حرص امّت را نخور که اینها ایمان بیاورند، داری خودت را به هلاکت میاندازی - لذا همّ و غمّ ایشان، امّت و انسانها بودند و خیلی دوست داشتند مردم در راه هدایت بیایند.
بارها این مثال را زدم - در مثال مناقشه نیست - فرض بگیریم مثلاً کسی رفته یک آبشار یا کوه چنین و چنانی را در یک کشور دیگر یا ایران خودمان دیده، از آن به بعد مدام به دوستش میگوید: فلانی! آنجا دائم به یادت بودم، ای کاش بودی و بعد هم مدام میگوید: نمیشود، یک بار باید بیایی، آخر نمیدانی چه بود و شروع به تعریف میکند. لذا چون او را دوستش دارد، دلش میخواهد او را هم ببرد و مدام برایش تعریف میکند.
آن حبیب خدا، ختمی مرتبت، محمّد مصطفی(صلّی اللّه علیه و آله و سلّم) چون خودش مقامات انسانی را طی کرده و خلیفه الله شده؛ دوست دارد مردم را هم در این راه بکشاند. لذا مدام برای امّت، حرص میخورد و میخواهد اینها مؤمن شوند، از بس سرشار از رحمت گسترده الهی است.
حال، وقتی حبیب پروردگار عالم اینطور است؛ آنوقت خودش که ارحم الراحمین است، مگر میشود بدِ بندگانش را بخواهد؟! ابداً، به خودش قسم، والله حتّی پروردگار عالم نمیخواهد یزید و شمر هم یزید و شمر باشند؛ یعنی بد باشند. خدا نمیخواهد بوش و اوباما هم بوش و اوباما باشند. بلکه خدا دوست دارد همه خوب و اهل نجات باشند. لذا به بندگانش اختیار داده ولی خود آن-ها نمیآیند، در حالی که راهها را هم باز کرده و بارها هم گفته: هر که هستی، برگرد (گر کافر و گبر و بت پرستی بازآی)، چون درب رحمت پروردگار عالم باز است و آنجا جایگاه ناامیدی نیست، «لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ» پس خدا دوست دارد بشر برگردد.
لذا همانطور که عرض کردم همه سور قرآن با «بسم اللّه الرّحمن الرّحیم» آغاز میشود، جز سوره برائت یا همان توبه که تازه در آنجا هم خدا فرمود: بدون بسم الله باشد و حتّی «بسم اللّه القاصم الجبّارین» نفرمود. پروردگار عالم میفرماید: اگر می-خواهی اسم من را صدا بزنی، چون من ارحم الرّاحمین هستم، بسم الله گفتن ناقص است و باید بگویی: «بسم اللّه الرّحمن الرّحیم».
امام(ره)، آن امام العارفین عادت داشتند که وقتی میخواستند چیزی را تعارف کنند، میگفتند: بسم الله؛ لذا هم یادآوری میکردند که بسم الله فراموش نشود و هم به جای این که از لفظ «بفرمایید» استفاده کنند، از «بسم الله» استفاده میکردند و این، عادت امام(ره) بود. خدا عارف دامغانی(ره)، رفیق شفیق امام(ره) را رحمت کند. یک مرتبه ایشان محضر مبارک امام(ره) بودند، تا امام(ره) فرمودند: بسم الله، ایشان فرمودند: الرّحمن الرّحیم. امام(ره)هم فرمودند: بله، حرف شما صحیح است!
پس پروردگار عالمی که رحمان و رحیم است و خودش هم دوست دارد بندگانش با «بسم اللّه الرّحمن الرّحیم» به سمتش روند؛ مگر بد کسی را میخواهد؟! ابداً.
گناه؛ بدترین خیانت
پیامبر عظیم الشّأن(ص) در ادامه آن روایت میفرمایند: «و إذا أراد بقوم انقطاعا فتح علیهم باب الخیانة» اگر خدا نابودی قومی را بخواهد، باب خیانت را بر آنها میگشاید که یا از طرف خودشان است یا از طرف دیگران ، «فتح لهم أو فتح علیهم»./993/د101/ن