۲۸ ارديبهشت ۱۳۹۴ - ۱۸:۰۴
کد خبر: ۲۶۱۶۵۸
بررسی و مقایسه جاهلیت پیش از اسلام و جاهلیت مدرن؛

جاهلیت مدرن ابوسفیانی، گریبانگیر انسان امروزی

خبرگزاری رسا ـ آیا جاهلیت، با ظهور اسلام پایان گرفت؟ آیا شعور انسانی پس از آغاز عصر اسلام رو به تکامل گرایید؟ آیا رذایل انسانی از جامعه اسلامی ریشه کن شد؟ پیامبر عظیم الشأن اسلام(ص) می فرماید: « من بین دو جاهلیت مبعوث شدم، که دومین آن ویران کننده تر از اولی است.»
جاهلیت مدرن ابوسفیانی، گریبانگیر انسان امروزی
 
به گزارش سرویس اندیشه خبرگزاری رسا، بی‌تردید واژه جاهلیت، ذهن هر مخاطبی را به پیش از ظهور اسلام و شبه جزیره عربستان باز می‌گرداند. عصری که به دلیل داشتن فرهنگی غیرانسانی و پست‌تر از منش حیوانی، تمدنی بر پایه جهالت شناخته می‌شد. تمدنی که برپایه زندگی بدوی، بی‌ادبی، وحشی‌گری، غارتگری، تعصب مذموم افراطی، پستی و جنایت طلبی پایه گذاری شده بود. عصری که همواره نقطه تاریک تاریخ انسانیت بشر شناخته می شود.
اما این نقطه تاریک، چگونه از صفحه زندگی بشر پاک شد؟ عصری که زنده به گور کردن دختران، شهوترانی علنی، مشروب خواری دائمی و جنگ های قبیله ای مهم ترین عناصر ساخت این عصر است! نقطه آغاز تحول و تغییر انسان جاهلی به انسان پاک و عاری از آلودگی نفسانی کجاست؟
بی تردید با مبعوث شدن پیامبر عظیم الشأن اسلام برای انجام رسالتی که خداوند بر دوش او گذاشته بود فصل تازه ای از عروج روحانی خلیفه خدا بر روی زمین آغاز شد. شکوفایی در علوم مختلف، رعایت ادب، پاک شدن دامن مردم از آلودگی های نفسانی و رذایل انسانی و گسترش محبت و عطوفت تنها بخشی از ویژگی های انسان پیرو محمد(ص) در عصر ظهور اسلام است.
جاهلیت از نظر پیامبر اسلام(ص) و ائمه اطهار(ع)
اما آیا جاهلیت، با ظهور اسلام پایان گرفت؟ آیا شعور انسانی پس از آغاز عصر اسلام رو به تکامل گرایید؟ آیا رذایل انسانی از جامعه اسلامی ریشه کن شد؟ تبرج و خود آرایی، شرب خمر و شهوت رانی، پرستش بت های چوبی و سنگی، قتل و کشتار انسان های بی دفاع و بی خبر از سیاست های حیوانی با ظهور پیامبر خاتم به پایان رسید؟
پیامبر عظیم الشأن اسلام(ص) می فرماید: « من بین دو جاهلیت مبعوث شدم، که دومین آن ویران کننده تر از اولی است.»
رسول اکرم(ص)، از نخستین روزهای ظهور اسلام به مسلمانان، ظهور جاهلیت نوینی را گوشزد می کند که بسیار خطرناکتر و مخرب تر از جاهلیت پیش از اسلام است. جاهلیتی که می تواند زندگی انسان ها را به نابودی کشانده و انسانیت را به درجه ای پست تر از خوی حیوانی تنزل دهد.
اهل بیت(ع) نیز مسلمانان را از جاهلیت ثانوی برحذر می دارند. چنانکه امام صادق(ع) در تفسیر آیه 33 سوره مبارکه احزاب به « وَ لا تَبَرَّجْنَ تَبَرُّجَ الْجاهِلِیَّةِ الْأُولى» اشاره کرده و می فرماید: «جاهلیت دیگری وجود خواهد داشت.»
با این وجود، اندیشمندان معاصر و محققین امروزی در حالی انسان اکنون را عاری از هر گونه جهالت پنداشته و ندانستن و نفهمیدن را موضوعی جایز می دانند، که کشتار و غارتگری، فساد طبقاتی و جنایت های انسانی، جنگ و سفاکی و ظهور خوی افسار گسیخته حیوانی کمر جوامع امروزی را شکسته است.
در حالی این سال های سپری شده به عنوان سال های پیشرفت علم وتکنولوژی شناخته می شود که جنگ و خونریزی یکی از عادی ترین حوادث روزانه جهان محسوب می شود. جنایاتی که در این عصر بر انسان امروز روا شده است، از مجموع جنایاتی که در طول تاریخ چند هزار ساله زندگی انسان بر روی زمین رخ داده، بیشتر و سنگین تر است.
حضرت امیرالمومنین(ع) در حکمت 369 کتاب نهج البلاغه اوضاع اسفناک عصر جاهلیت مدرن را این گونه بیان می فرمایند:« یَأْتِی عَلَى النَّاسِ زَمَانٌ لَا یَبْقَى فِیهِمْ مِنَ الْقُرْآنِ إِلَّا رَسْمُهُ وَ مِنَ الْإِسْلَامِ إِلَّا اسْمُهُ وَ مَسَاجِدُهُمْ یَوْمَئِذٍ عَامِرَةٌ مِنَ الْبِنَاءِ خَرَابٌ مِنَ الْهُدَى سُکَّانُهَا وَ عُمَّارُهَا شَرُّ أَهْلِ الْأَرْضِ مِنْهُمْ تَخْرُجُ الْفِتْنَةُ وَ إِلَیْهِمْ تَأْوِی الْخَطِیئَةُ یَرُدُّونَ مَنْ شَذَّ عَنْهَا فِیهَا وَ یَسُوقُونَ مَنْ تَأَخَّرَ عَنْهَا إِلَیْهَا» «روزگاری بر مردم خواهد آمد که از قرآن جز نشانی و از اسلام جز نامی باقی نخواهد ماند.
مسجدهای آنان در آن روزگار آباد، اما از هدایت ویران است. مسجدنشینان و سازندگان بناهای شکوهمند مساجد، بدترین مردم زمین خواهند بود که کانون هر فتنه و جایگاه هرگونه خطاکاری اند. هر کس که از فتنه برکنار است را به فتنه باز می گردانند و هر کس که از فتنه عقب مانده را به فتنه می کشانند.»(1)
 
 
 
همچنین پیامبر اکرم(ص)  در حدیثی، برخی از ویژگیهای جاهلیت مدرن را برای سلمان فارسی این گونه بازگو می فرمایند: «ای‌ سلمان‌! در آن‌ موقعیّت‌ کارهای‌ بد و ناپسند در بین‌ مردم‌ بصورت‌ کارهای‌ شایسته‌ و پسندیده‌ در آید و کارهای‌ پسندیده‌ و نیکو، به‌ صورت‌ کارهای‌ نکوهیده‌ و ناپسند جلوه‌ کند.
مردمان‌ خیانت‌ پیشه،‌ مورد وثوق‌ و امانت‌ واقع‌ شوند و به‌ افراد امین‌ و درستکار، نسبت‌ خیانت‌ داده‌ شود و مرد دروغگو را تصدیق‌ کنند و به‌ دروغ‌های‌ او مهر صحّت‌ و درستی‌ بنهند و مرد راستگو و درست‌ را دروغگو شمارند و به‌ گفتار او ترتیب‌ اثر ندهند.
... ای‌ سلمان‌! در آن‌ وقت‌ مردها به‌ مردها اکتفا می‌کنند و زنها به‌ زنها اکتفا می‌نمایند. ... مردها خود را شبیه‌ به‌ زنان‌ می‌کنند، و زنان‌ خود را شبیه‌ به‌ مردان‌ می‌نمایند. و افرادی‌ که‌ دارای‌ رحم‌ هستند و برای‌ تولید مثل‌ آفریده‌ شده‌اند که‌ منظور زنان‌ می‌باشند، سوار بر زین‌ها میشوند. پس‌ بر آن‌ زنان‌ از امّت‌ من‌ لعنت‌ خدا باد. ... ای‌ سلمان‌! در آن‌ زمان‌ پرده عصمت‌ مردم‌ پاره‌ می شود. محرّمات‌ الهیّه‌ به‌ جای‌ آورده‌ می شود. حریم‌ عفاف‌ دریده‌ می گردد.
 معصیت‌های‌ خدا رائج‌ میگردد.بدان‌ و اشرار بر اخیار و خوبان‌ تسلّط‌ پیدا می‌کنند و دروغ‌ علنی رایج‌ و در بین‌ توده مردم‌ شایع‌ می شود. لجاج‌ و خودسری‌ و استکبار ظاهر می گردد و نیازمندی‌ و احتیاج‌، همۀ توده‌ها را فرا می گیرد. مردم‌ به‌ لباس‌ خود بر یکدیگر مباهات‌ می‌کنند. باران‌های‌ فراوان‌ در غیر فصل‌ باران‌ پیدا می شود.
 اشتغال‌ به‌ لهو و لعب‌ از قبیل‌ بازی‌ کردن‌ با باطل‌ و آلات‌ موسیقی‌ را امری‌ پسندیده‌ و نیکو می‌شمرند. امر به‌ معروف‌ و نهی‌ از منکر را گذشته‌ از آنکه‌ به‌ جای‌ نمی‌آورند، امر نکوهیده‌ و ناپسند میدانند. زمانه‌ و وضعیّت‌ محیط‌ در آن‌ زمان‌ به‌ قدری‌ انحطاط‌ پیدا می کند که‌ مردمان‌ مؤمن‌ و با ایمان‌ راستین‌، در آن‌ زمان‌، در بین مردم از تمام‌ افراد امّت‌ پست‌تر و حقیرتر و ذلیل‌تر خواهند بود. در بین‌ زاهدان و عابدان و در بین‌ علما و نزدیکانشان حسّ بدبینی‌ و بدخواهی‌ ظهور نموده‌ و پیوسته‌ در صدد عیب‌جوئی‌ و ملامت‌ از یکدگر بر می‌آیند.»(2)
جاهلیت مدرن در تقابل اسلام محمدی
رفتار و تحرکات امروز دولت عربستان سعودی در برابر کشورهای یمن، بحرین و حتی شرق کشور عربستان نه تنها هیچ نسبتی با دین مبین اسلام ندارد بلکه در قالب استانداردهای دنیای غرب نیز جای نمی گیرد. اسلام سعودی، اسلامی است بر پایه وحشی گری جاهلیت و فساد صهیونیستی، اسلامی که داعش را می پروراند، در شهرهای کشورهای اروپا به نام اسلام وحشت به راه می اندازد و در یمن و بحرین حمام خون به راه می اندازد.
جاهلیت مدرن با نام اسلام و به کام رژیم صهیونیستی، افزون بر آنکه تشیع را مورد هدف قرار می دهد؛ می کوشد از اسلام چهره ای خشن و دور از واقع به جهانیان به نمایش بگذارد.

نا امنی در کشورهای بحرین و عربستان، ظهور تروریسم عبری-عربی در کشورهای عراق و سوریه، جنگ نابرابر و حق کشی سعودی ها علیه کشور یمن، همراه با جنایات رژیم صهیونیستی علیه مردم فلسطین و سکوت جهان اسلام و عرب نسبت به این حوادث بیش از آنکه اذهان بینندگان را به سمت و سوی گفتمان انسانیت محور سوق دهد، به سوی جاهلیت مدرنی رهنمون می کند که عاری از محبت، عطوفت و مهربانی محمد(ص) است.
با این همه، چگونه می توان عصری که نشان دادن سوزاندن یک انسان، خوردن قلب یک جوان، بریدن سر یک نوجوان، ریختن آوار بر سر یک نوزاد و اصابت تیر به قلب فرزندی در شکم مادر را عادی می پندارد، عصر دانش و آگاهی و دوری از جهالت دانست؟
جاهلیت ثانویه ای که پیامبر اسلام و ائمه اطهار، ظهور آن را پیش بینی کرده بودند اکنون در حال رخداد است. قتل عام زنان و کودکان، افسار گسیختگی حیوان گونه، غارتگری بدصفتان ظالم و جنگ های نابرابر و نیابتی در منطقه به ویژه در کشورهایی همچون یمن، بحرین، عربستان، سوریه، عراق، لبنان، فلسطین، پاکستان و افغانستان جهالت نوینی است که به فرموده مقام معظم رهبری با سلاح علم و دانش به جنگ انسانیت رفته است.
 

نفاق، میوه تلخ جهالت

بر این اساس، اگر چه شهوت رانی و قدرت طلبی در جاهلیت پیش از اسلام، دلیل رفتارهای مذموم و وحشیانه آن عصر بوده و از آن زمان تا به امروز حدود 1400 سال می گذرد اما همچنان جهل در معرفت و انحطاط اخلاقی از شاخصه های اصلی بشر امروز شناخته می شود.

در برخی کشورها، جهالت عشیره ای و قبیله ای همچنان به قوت خود باقی بوده و برخی همچون آل سعود، آل خلیفه و آل نهیان زمام امور یک سرزمین را این بار با سانتال مانتالیسم وابسته به غرب در دست دارند.

جاهلیت مدرن یعنی، انسان هایی که دیروز، با یکدیگر متحد می شدند تا شبانه به جان پیامبر خدا سوءقصد کنند، امروز پشت میزهای مجلل، نقشه حمله به مظلومین و مستضعفان جهان را می کشند.

جاهلیت مدرن یعنی اگر دیروز، همسر روسپی ابوسفیان، سینه حضرت حمزه را شکافت و جگر سید الشهداء را به دندان کشید، امروز حرام زاده های ابوسفیانی  سینه شهیدان شیعه را می شکافند و قلبشان را به دندان می کشند.

وجه تسمیه جاهلیت مدرن و پیش از اسلام، نفاقی است که جبهه دشمن می کوشد آن را در جامعه رواج دهد. در حالی که نوادگان ابوسفیان، به اسم خدمت، به حرمین خیانت می کنند و ابرقدرت های امپریالیستی با پرچم آزادی و حقوق مدنی و به بهانه صلح منطقه ای و جهانی بین هر قشری نفاق به راه می اندازند کسانی نیز هستند که با رواج جهاد نکاح از طرفی و همجنس گرایی و دو شوهری از طرف دیگر سعی می کنند بنیان خانواده ها به ویژه خانواده های مسلمانان را متزلزل کرده و نابود کنند.

اگر اعراب جاهلی، با دلایل پیش پا افتاده و پوچ جنگ به راه می انداختند و به جان هم می افتادند و در نزاع های قبیله ای خون می ریختند، جهالت مدرن، شاهد انسان هایی است که با تکبر پوشالی و غرور بی جا، به بهانه های واهی به جان دیگران می افتند و با علم و دانش نظامی، صلح و آرامش را از روح انسان های بی گناه می ربایند.

 اگر جهالت پیش از اسلام، سبب بروز تعصبات قومی و قبیلگی برخی از بزرگان چادرنشین بدوی می شد، امروزه نیز انسان های به ظاهر بزرگ کاخ نشینی هستند که دنیا را ملک شخصی خود دانسته و با همدستی شیطان به جان کشورهای دیگر می افتند.

 

 
بیانات ولی فقیه جهان تشیع درباره جاهلیت مدرن
مقام معظم رهبری نیز در دیدار با مسئولان و سفرای خارجی در تاریخ 27/02/1394 به جهالت مدرن و مجهز امروزی اشاره کرده و آمریکا را رأس اصلی رواج این جهالت معرفی می کند. ایشان با توجه به تجربه 35 ساله جمهوری اسلامی ایران، راه برون رفت از این جهالت مدرن را تنها، «بصیرت» همراه با «عزم و همت» دانسته و معتقدند که با توسل به این دو موضوع می توان جاهلیت مدرن را شکست داد.
رهبر معظم انقلاب، آزادگی انسان از بند ظلم و ستم مستکبرین را منوط به بازخوانی درس های بعثت پیامبر اسلام دانسته و افزودند:« بعثت پیامبر(ص) برای مقابله با جاهلیتی بود که نه فقط مخصوص جزیرة‌العرب، بلکه بر امپراطوری‌های آن روز دنیا نیز حاکم بود.»(3)
حضرت آیت الله خامنه ای ، شهوت و غضب را دو عنصر اصلی جاهلیت در همه ادوار زندگی برشمرده و می فرماید:« اسلام در آن زمان به مقابله با عرصه‌ی وسیعی از گمراهی در زندگی انسان‌ها پرداخت که از یک طرف ناشی از شهوات نفسانی و جنسی مهارگسیخته و از طرف دیگر ناشی از حاکمیت غضب و قساوت ویران‌گر بود. امروز نیز شاهد شهوت‌رانی بی‌منطق و بی‌مهار و قساوت و کشتار بی‌حدومرز هستیم با این تفاوت که جاهلیت کنونی متأسفانه مجهز به سلاح علم و دانش شده و بسیار خطرناک‌تر است.
البته در مقابل، اسلام نیز مجهزتر و نیروی عظیم اسلامی با استفاده از ابزارهای گوناگون در دنیا گسترده شده و امید به موفقیت نیز بالا است اما شرط آن (بصیرت) و (عزم و همت) است »(4)
ولی فقیه جهان تشیع با تأکید بر اینکه شرایط حال حاضر کشورهای منطقه به ویژه کشورهای اسلامی، سرشار از نا امنی، برادر کشی و وحشی گری گروه های تروریستی است، این موارد را جاهلیت مدرن معرفی کرده و این جهالت را طرحی از سوی قدرت های استکباری می داند. ایشان در ادامه می افزایند:« آنها برای اجرای اهداف شوم و حفظ منافع خود، از تبلیغات گسترده مبتنی بر دروغ نیز استفاده می‌کنند که نمونه‌ی آن ادعای آمریکایی‌ها در مبارزه با تروریسم است.
آمریکایی‌ها در حالی این ادعاها را مطرح می‌کنند که خودشان به دست داشتن در ایجاد خطرناک‌ترین گروه‌های تروریستی همچون داعش اذعان کردند. آمریکایی‌ها رسماً از گروه‌های تروریستی در سوریه و پشتیبانان آنها حمایت می‌کنند، ‌آمریکایی‌ها از رژیم جعلی صهیونیستی که فلسطینی‌ها را در غزه و ساحل غربی مورد فشار قرار داده است، حمایت می کنند اما در شعارهایشان، به دروغ مدعی مبارزه با تروریسم هستند و این، همان جاهلیت مدرن است.»(5)
 
 
 
ایشان در ادامه محور اصلی و سیاست خبیث در منطقه را جنگ های نیابتی دانسته و تأکید می کنند:« آنها به دنبال منافع خود و پر کردن جیب کمپانی‌های اسلحه‌سازی هستند، بنابراین کشورهای منطقه باید هوشیار باشند تا اسیر این سیاست‌ها نشوند. ملت ایران، امت بزرگ اسلامی و زمامداران کشورهای اسلامی، بدانید، ما می‌توانیم در مقابل این جاهلیت بایستیم.»
رهبر انقلاب اسلامی ایران، با اشاره به آن که ملت های یمن، بحرین و فلسطین، ملتهایی مظلوم و بی دفاع هستند فرمودند:«
در حالی‌که در صدر اسلام، مشرکین مکه در ماه حرام، جنگ را متوقف می‌کردند، امروز در یمن، در ماه رجب که ماه حرام است، بر سر مردم بی‌گناه این کشور بمب و موشک ریخته می‌شود. ما هر اندازه که بتوانیم از مظلوم دفاع و با ظالم مقابله خواهیم کرد.»
مقام معظم رهبری ملت های منطقه را به هوشیاری در برابر سیاست های استکاری دشمنان دعوت کرده و فرمودند:« آنها تلاش دارند تا دشمن اصلی را که استکبار و وابستگان آنها و صهیونیست ها هستند، در حاشیه نگه دارند و کشورهای اسلامی را در مقابل یکدیگر قرار دهند، بنابراین باید با این سیاست که همان جاهلیت مدرن است، مقابله کرد. شاید بتوان بیداری اسلامی را برای دوره‌ای موقت سرکوب کرد اما بیداری و بصیرت، سرکوب‌شدنی نیستند و امروز ملت ایران و بیشتر ملت‌های منطقه، آگاه و هوشیار هستند.» (6)
اگر چه یورش غرب به ویژه آمریکا و رژیم صهیونیستی برای تخریب و نابودی فرهنگ اسلام محمدی، قدم به قدم و حساب شده بوده است اما تجربه انقلاب اسلامی نشان می دهد که بصیرت همراه با عزم و همت قادر است، هر سد محکمی از جهالت مدرن را در هم شکسته و با بهره گیری از تعالیم الهی و رهنمودهای بزرگان برحق اسلام راه غلبه بر هر گونه قساوتی را پیدا کند.
بی تردید، ایران اسلامی می تواند الگویی شایسته برای جهان اسلام باشد. الگویی برای از بین بردن جهالت گذشته و جاهلیت مدرن. الگویی برای تقابل با توطئه دشمنان اسلام و معاندین انسانیت. الگویی برای عبور از طاغوت شیطان و به سوی اطاعت باری تعالی.

 

علی ملحانی

/703/9466/م
 
 
منابع
1.        کلینى، محمد بن یعقوب، أصول الکافی / ترجمه مصطفوى - تهران، چاپ: اول، 1369 ش.
2.        مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، بحار الأنوار (ط - بیروت) - بیروت، چاپ: دوم، 1403 ق.
3.        بیانات مقام معظم رهبری در دیدار با مسئولان نظام و سفرای خارجی در 27/04/1394
4.        همان
5.        همان
6.        همان

 




 
ارسال نظرات