وقت نسل جدید حوزه را صرف موضوعات بی‌اعتبار پژوهشی نکنیم

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت الاسلام والمسلمین احمد مبلغی، رییس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی امروز در یادواره علمی «مهاجر الی الله، ناصر قربان­نیا» خاطرنشان کرد: دین با توجه به اینکه از ابعاد متنوع است، مطالعه دینی باید برخوردار از توجه به این ابعاد صورت گیرد تا بتواند آن جامع­نگری دین را منظور بدارد.

رییس دانشگاه مذاهب اسلامی با بیان اینکه گاهی مطالعه دین تک بعدی صورت می­گیرد، اظهار داشت: یک مطالعه دینی باید برخوردار از بعد تمدن ­اندیشی، جهانی ­سازی ­اندیشی، امت اندیشی و اخلاق اندیشی و غیره باشد؛ گاهی مطالعه دین تک بعدی صورت می­گیرد و در نتیجه آنچه که خروجی آن می‌شود، در جهت ارائه آموزه و عرضه دینی و نزدیک به آن نیست.

وی افزود: یکی از ابعاد، اخلاق اندیشی بوده که خود به محورهای متعددی قابل تقسیم است؛ یک بعد عبارت از تحلیل اخلاقی از دین است که می‌شود واژه اخلاق شناسی فلسفه حکمی را هم به کار گرفت.

حجت الاسلام والمسلمین مبلغی درباره تحلیل اخلاقی از دین تصریح کرد: تحلیل اخلاقی از دین به این معنا است که به درون نهفته­های احکام و نگاه های رو به جلوی احکام و کارکردهای آن یک نظر تحلیلی دقیق بیافکنید تا آن مؤلفه­های اخلاقی را به یک زبان علمی و یک صورت زیبای اخلاقی را از فقه ارائه کنید و فقط یک سخنی برای یک شعار بی غیر همراه با یک مزیت عینی و عملیاتی تبدیل نشود.

رییس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی گفت: همین حقوق بشر دوستانه که امروزه در حوزه مطرح شده است، یک بخشی از مطالعه صورت گرفته، از این جنس و مقوله اخلاق فلسفه حکمی است و اینکه احکام مربوط به جنگ را تحلیل کنید و به گونه­ای که یک نگاه رصد کننده این احکام به سمت یک اخلاق جنگی که خشونت را تا می‌تواند دور کند، تحلیل اخلاقی از دین می‌شود.

رییس دانشگاه مذاهب اسلامی با اشاره به اخلاق روشی در فقه خاطرنشان کرد: بعد دیگری که در ذیل اخلاق اندیشی می­گنجد، اخلاق معیاری استنباطی است؛ مقصود از اخلاق روشی در فقه این است که اخلاق را به عنوان یک معیار و عنصر روشی در مَنهَجیَّتُ الفقه اِدراج کنیم که این خود عناوینی را در ذیل می‌تواند داشته باشد که اخلاق فهمی نصوص، اخلاق معیاری مقاصدی، تحلیل اخلاقی موضوع حکم، اخلاق شناسی فلسفه دینی، تعمیق اخلاق مبتنی بر فقه، اخلاقی اندیشی را شامل می‌شود.

وی درباره وضعیت پژوهش­های امروزی و عدم ضرورت موضوعی آنها اظهار داشت: انسان غیر اخلاقی در مواردی به سمت غیر اخلاق کشیده می­شود؛ پژوهش خود اخلاقی دارد و آزاد نیستیم که هر موضوعی را در وانفسای کنونی که نسل­ها در حال از میان رفتند هستند، و نیازهای دیگری دارند و بیاییم وقت خودمان، حوزه، شاگردان و نسل امروزی را مصروف موضوعات بی اعتبار و کم اثر کنیم.

حجت الاسلام والمسلمین مبلغی افزود: امروز لحظه لحظه حوزه علمیه برای اسلام، جهان اسلام و نظام اهمیت فوق­العاده­ای­ دارد و باید موضوعات اساسی ­که می‌تواند دردهای جامعه را پاسخ دهد، بررسی کنیم.

رییس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی درباره ویژگی شخصیتی دکتر قربان نیا اظهار داشت: این مهاجر الی­الله که شخصیت محبوب حوزوی ـ دانشگاهی بود، دست کم در چهار محور از این محورها حضور پر رنگ داشت؛ او قدرت تحلیل اخلاقی از تعالیم دینی را در سطح بالایی داشت که در سخنرانی­هایش تک مِضراب­های اخلاقی و رویکرد انسانی اخلاقی­اش در نگاه به دین موج می­زند و هر وقت صحبت می­کرد، مواظب بود از این مسأله خارج نشود و در این مسیر پیش برود.

رییس دانشگاه مذاهب اسلامی افزود: در انتخاب و گزینش موضوعات به سراغ موضوعات کهنه نمی­رفت؛ به رغم اینکه ایشان به بسیاری از مراکز توجه نمی­کرد، اما و هر کجا احساس می‌کرد مرکزی به دنبال یک موضوع عصریِ مفیدِ به حال دین و جامعه و نظام است، می‌آمد و حضور پیدا می‌کرد./822/پ202/ف