به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، دکتر محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان دوشنبه شب در برنامه نگاه یک، گزارشی از روند مذاکرات هسته ای تشریح کرد و با بیان این که در تمام مراحل مذاکرات یاری خدای متعال را دیدیم، آخرین روز منتهی به اجرای برجام را روزی دشوار توصیف کرد.
وی طول کشیدن روند آخرین مذاکرات برای اجرای برجام را به دلیل برخی هماهنگی ها بین 1+5 دانست.
امروز روز جشن ملت است و نباید به اختلافات پرداخت
دکتر ظریف درباره حمایت ها و انتقادها از روند مذاکرات هسته ای، خاطرنشان کرد: من احساس می کنم امروز روز جشن ملت است، نباید به اختلافات بپردازیم، باید همدلی و همزبانی را تجربه کنیم.
وزیر خارجه بیان کرد: امروز همه باید گذشته را فراموش کنیم، حتما بنده از برخی حرف هایی که زده شده خوشحال نیستم، برخی از پستوها حرف هایی بیرون کشیدند و منتشر و تیتر کردند، اینها را تمام کنید.
وی افزود: امروز روز استفاده از برجام است، تحریم بیش از آن که مقررات باشد یک فضا بود که همکاری با ایران را هزینه دار کرد، برجام نیز یک فضا است که همکاری با ایران را ممدوح می داند نه مذموم.
ظریف اضافه کرد: به پیشنهاد من در بیانیه پایانی از همه مذاکره کنندگان چه در طرف ایرانی و چه در طرف های مقابل زحمت کشیدند؛ امروز روزی است که همه باید تلاش کنیم صرفنظر از اختلافات، از برجام استفاده کنیم.
وی گفت: باید فضای کشور را آماده سرمایه گذاری و رونق نشان دهیم، البته با حساب و برنامه ریزی نه زمینه نفوذ؛ اگر ابتکار عمل را از دست بدهیم مورد نفوذ واقع خواهیم شد.
الان زمان بهره برداری از برجام است/ از برخی منتقدان دلخورم
وزیر خارجه افزود: الان زمانی است که باید یک خط بکشیم؛ درست است که اختلافاتی داشته ایم اما الان که برجام اجرایی شده، زمینه بهره برداری است.
دکتر ظریف در پاسخ به این سؤال که آیا از منتقدان خود دلخور هستید، خاطرنشان کرد: بله از برخی دلخور هستم، احساس کردم برخی در زمین طرف مقابل بازی کردند، البته برخی انتقادات نیز واقعا کمک کرده است.
وی بیان داشت: برخی انتقادات مثل این که کدام آدم عاقل می آید در ایران سرمایه گذاری کند، درست نیست، امروز برجام یک واقعیت است و باید فضای امید را در مردم و فعالان اقتصادی ایجاد کنیم، مردم را نا امید نکنید.
وی با بیان این که نباید بذر نا امیدی بکاریم، اضافه کرد: مخالفت ها با برجام ما را به جایی نمی رساند، برجام موفقیت این دولت و یک دیدگاه و گروه نیست، موفقیت کشور و حاصل هدایت رهبری است و اگر هدایت های ایشان نبود امروز را در مقابل خود نداشتیم.
ظریف همچنین از در نظر گرفته شدن مکانیزم های لازم برای هر اقدام از سوی طرف مقابل خبر داد و همچنین از اعتراض خود نسبت به اعمال تحریم های جدی آمریکا خبر داد.
وی با بیان این که تاخیر در روز پایانی اجرای برجام ربطی به آمریکایی ها نداشت، گفت: موضوع زندانیان از قبل دنبال شده بود، زمانی که برجام اعلام شد هنوز در یک موضوع تبادل اختلاف نظر داشتیم و ساعت 9 صبح روز یکشنبه حل شد.
ظریف خاطرنشان کرد: در تبادل زندانیان ما حتما ضرر نکرده ایم، از نظر تعداد و اهمیت حتما ما ضرر نکرده ایم، یکسال و نیم است که مذاکرات مربوط به تبادل زندانیان را تحت نظارت شورای عالی امنیت ملی و مقررات نظام دنبال کرده ایم.
وزیر امور خارجه همچنین خویشتنداری ایران در برابر اقدامات تنش زا و تنش آفرین عربستان سعودی را این گونه توضیح داد که اگر ما خویشتنداری کردیم به خاطر این بود که دست آنها را خوانده بودیم.
وی درباره پرونده خریدهای نظامی ایران نیز گفت: این مساله 37 سال است که ادامه داشت، ما در این مساله نیز موفقیت خوبی بدست آوردیم و ایالات متحده علاوه بر اصل پول باید غرامت نیز پرداخت کند.
وی درباره سفر آمانو به ایران گفت: ما وارد مرحله جدیدی از روابط با آژانس شده ایم، پرونده پی ام دی بسته شده است، ما این دستاورد را با تلاش بسیار زیاد بدست آوردیم، ما زندانی اتهامات بی اساس بودیم که در فضای پر تنش و اختلاف آن را به قطعنامه شورای حکام و شورای امنیت تبدیل کرده بودند.
انتظار نداشته باشید آژانس در گزارش خود اعلام کند ایران فعالیت اعلام نشده ندارد
ظریف بیان کرد: یکی از وظایف آژانس نظارت بر اجرای است، یک وظیفه نیز نظارت بر پادمان است؛ یک مساله نیز موضوع پروتکل است دوستان ما توقع نداشته باشند که آژانس در گزارش بعدی خود اعلام کند که ایران فعالیت اعلام نشده ندارد؛ این ممکن است چند سال طول بکشد و این در همه دنیا اجرا می شود و البته طبیعی هم هست.
وزیر امور خارجه کشورمان افزود: سفر آمانو هم جنبه نمادین و هم جنبه هماهنگی داشت؛ آقای دکتر صالحی نیز بحث های خوبی با ایشان داشت، بنده نیز جلسه ای با ایشان داشتم، امیدوارم آینده بهتری داشته باشیم و آژانش با رفتارهای خود زمینه بی اعتمادی را برطرف و اعتماد ملت ما را جلب کند.
تحریم بانک سپه غیر هسته ای بود اما حل شد
وزیر خارجه در پاسخ به سؤال دیگری درباره این که گفته شده سوئیفت دلاری رفع نمی شود، گفت: خیر این گونه نیست، فقط دلار نباید از طریق آمریکا حرکت کند، البته تبادل های دلاری تنها از طریق آمریکا نیست.
وی همچنین درباره تحریم بانک سپاه و صادرات نیز خاطرنشان کرد: بانک سپه به دلایل غیر هسته ای تحریم شده بود اما خوشبختانه با اقداماتی که صورت گرفت، رفع تحریم شد، اما موضوع بانک صادرات فرق می کند.
برای اقدامات خصمانه آمریکا پاسخ های مختلف داریم
وی درباره تحریم های جدید آمریکا به بهانه موضوع موشکی و علت اصرار آمریکایی ها بر این روش، ابراز داشت: ما امروز در بیانیه ای به این مساله واکنش جدی نشان دادیم؛ امروز برنامه هسته ای ایران به رسمیت شناخته شده، میلیاردها دلار از سرمایه مردم که به ناحق بلوکه شده بود آزاد شد و تحریم ها رفع شد و آمریکایی ها ناچار بودند که اینها را اعلام کنند، از سویی گروهی در آمریکا از سه دهه قبل تلاش می کردند تا همه جور فشار بیاورند، اینها به دست وپا افتاده اند.
ظریف افزود: یک تصوری در آمریکا وجود دارد که باید شکسته شود، برجام این تصور را تا حدودی در ذهن مقامات آمریکا شکسته است؛ این کار آنها خلاف است که با آن برخورد می کنیم، برای اقدامات خصمانه مختلف آمریکا پاسخ های مختلف داریم؛ این حرکت های ایذایی آنها در حوزه موشکی با پاسخ قاطع ما روبرو است و با افزایش توان نظامی و دفاعی خود پاسخ می دهیم و دستور رییس جمهور به وزیر دفاع نیز در همین راستا بود.
وی افزود: در قطعنامه 1929 که امروز وجود خارجی ندارد، هر گونه فعالیت موشک های بالستیک ممنوع بود، در قطعنامه جدید چنین چیزی وجود ندارد، بلکه در یک ضمیمه وجود دارد که البته لحن آن از تند به درخواست تغییر کرده است.
بررسی موضوع تحریم جدید آمریکا در شورای نظارت بر برجام
وزیر امور خارجه بیان داشت: اقدام آمریکا هیچ مبنای قانونی بین المللی ندارد، ما در سازوکاری که به دستور رهبری در دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی تعیین شد، آنها رصد می کنند و پاسخ لازم و متناسب داده خواهد شد.
دکتر ظریف تاکید کرد: مواردی که نقض برجام یا اجرای ناقص برجام باشد در همان چارچوب رصد و دنبال خواهد شد؛ هیات نظارت بر برجام باید بررسی کند که آیا نقض برجام بوده است یا خیر؟
رییس دستگاه دیپلماسی تاکید کرد: ما معتقدیم هیچ اقدامی علیه جمهوری اسلامی ایران بی پاسخ نخواهد ماند، امروز روز بهره برداری ما از برجام است، باید از منافع برجام استفاده کنیم و به یاری خدا به صورت کامل از آن بهره برداری خواهیم و به گونه ای عمل خواهیم کرد که به طرف مقابل خسارت وارد شود نه خود ما.
تغییر موضع آمریکا با روی کار آمدن رییس جمهور جدید ممکن است اما مشروعیت بین المللی نخواهد داشت
وی در پاسخ به این سؤال که آیا با تغییر رییس جمهور آمریکا مسائل تغییر خواهد کرد، گفت: در واقعیات بین الملل همین رییس جمهور هم می تواند این کار را بکند، اما اقدام او مشروعیت بین الملل نخواهد داشت.
ظریف گفت: تعهد آمریکا، تعهد دولت آمریکا است، وفادار نبودن باعث مسؤولیت بین المللی آنها خواهد شد؛ اگر آمریکا بخواهد تحریمی علیه ایران بگذارد در نقض 2231 است و با برخورد متفاوت جامعه بین الملل مواجه خواهد شد.
وزیر امور خارجه تاکید کرد: امروز آمریکایی ها قطعنامه ای ندارند که بخواهند تحریم های خود را بر مبنای آن سوار کنند، اما قبلا به ناحق تحریم های خود را بر قطعنامه ها سوار می کردند.
ظریف درباره پیش بینی خود از آینده سیاسی آمریکا، تصریح کرد: هر کس در منصب اجرایی قرار می گیرد تلاش می کند خود را با تعهدات هماهنگ کند، الان در فضای انتخاباتی است و وعده هایی می دهند که معمولا عمل نمی شود.
وی افزود: الان در مسائل تبلیغاتی حرف هایی زده می شود، برخی جمهوری خواهان گفته اند نمی توانیم برجام را کنار بزنیم اما تلاش می کنیم به شکلی اجرا کنیم که منافع خود ما بیشتر تامین شود.
آمریکا دیگر ابرقدرت نیست
دکتر ظریف گفت: هر کس در منصب قدرت ایالات متحده قرار گیرد ناگزیر است که تعهدات دولت آمریکا را اجرایی کند، آمریکا دیگر ابرقدرت نیست، ما در بین همین شش کشور که مذاکره می کردیم این را مشاهده کردیم که در بین همان کشورها نیز ابرقدرت نیست.
وزیر خارجه بیان کرد: همه ما در یک کشتی ایران برای حرکت به سمت پیشرفت در چارچوب سیاست های اقتصاد مقاومتی نشتسته ایم و باید کاری کنیم که هر کس در کاخ سفید نشست نتواند خلاف عمل کند و این شدنی است اگر همدل و همزبان باشیم.
وی اظهار داشت: خط تبلیغاتی و گفتمانی طرف مقابل را تقویت نکنیم، از این فرصت برای آینده به خوبی استفاده کنیم، باید مبانی بازگشت ناپذیری تحریم ها تقویت شود.
به گزارش رسا، ظریف در ادامه برنامه نگاه یک با بیان این که بر اساس سیاست دولت تدبیر و امید، سیاست خارجی باید در خدمت توسعه کشور باشد، گفت: ما وقتی می خواهیم برنامه یک سفیر و سرکنسول و سوابق او را ارزیابی کنیم به این عوامل و شاخصه ها نگاه خواهیم کرد.
عربستان با دلارهای نفتی در صدد تنش آفرینی است
وزیر امور خارجه کشورمان درباره اقدامات نسنیجده عربستان سعودی و این که این رفتارها را ناشی از چه چیز می دانید؟ گفت: من این مسائل را ناشی از اضطراب شان می بینم، سیاست تنش آفرینی را متاسفانه مرتب دنبال کرده اند و اقدامات مختلفی را انجام دادند.
وزیر خارجه کشورمان تاکید کرد: برداشت ما در وزارت خارجه و دولت این بود که برخی در سعودی به دنبال این می گردند که آنها دنبال تنش هستند و ما هم دنبال تنش نیستیم، اما اجازه نخواهیم داد دیگران منطقه را به تنش بکشانند.
دکتر ظریف بیان داشت: عربستان با دلارهای نفتی سعی در ترویج تفکر افراطی گری دارد، باید با این خطر برخورد مشترک صورت گیرد، ما اجازه نداده ایم که تنش آفرینی شود.
سیاست تکفیر و آتش خانه سعودی ها را خواهد سوزاند
ظریف افزود: اتفاقی که در تهران و مشهد رخ داد قابل قبول نبود، حمله به یک مکان دیپلماتیک اقدام علیه جمهوری اسلامی و توهین به ما است تا طرف مقابل، ما این اقدام را در بالاترین سطح محکوم کردیم اما واکنش سعودی ها چه بود.
وی با بیان این که اعدام شیخ نمر اقدامی برای ایجاد تنش بود، گفت: ما نباید در زمین سعودی بازی کنیم، آنها نگران اجرای برجام هستند، اما واقعا این گونه نیست، کشورهای منطقه باید سیاست های عاقلانه تری داشته باشند و دولت سعودی نیز باید در سیاست های خود تجدید نظر اساسی کند و سیاست و آتش تکفیر خانه خودشان را خواهد سوزاند و به مردم یمن و عراق و سوریه ختم نخواهد شد.
جمهوری اسلامی هیچ گاه دنبال تنش نبوده و نیست
وزیر امور خارجه کشورمان گفت: امت اسلام نیاز به همراهی برای مقابله با این اقدامات دارد، جمهوری اسلامی دنبال تنش با هیچ کس نیست، دنیا این را فهمیده و سعودی ها نمی توانند با دروغ پروژه ایران هراسی خود را دنبال کنند، امیدواریم با تعقل سیاست های تفرقه افکنانه را کنار بگذارند.
وی بیان کرد: جمهوری اسلامی ایران یک کشور صلح دوست است، ما ثبات منطقه و همسایگان را ثبات و امنیت خودمان می دانیم، اما در برابر هر گونه حرکت خصمانه با کمال قدرت از خود دفاع کرده و دفاع خواهیم کرد.
دکتر ظریف گفت: حرکت هایی که از روی استیصال صورت می گیرد، جمهوری اسلامی با متانت و آرامش از کنار آن گذر خواهد کرد، اینها سیاست سنگ اندازی یک گروه ناپخته است که امیدواریم عقلانیت به خرج دهند و به منافع خود و جهان اسلام بیندیشند.
واکنش ظریف به قطع ارتباط دیپلماتیک برخی کشورهای کوچک با ایران
وزیر امور خارجه درباره قطع روابط برخی کشورها به تبعیت از عربستان، تصریح کرد: جمهوری اسلامی یک کشور قدرتمند در جهان اسلام و خیرخواه امت اسلام است، دشمنی با جمهوری اسلامی حتی برای قدرت های بزرگ جهانی منفعت نداشته است.
وزیر امور خارجه بیان کرد: دیروز ایالات متحده نه این که عوض شده باشد اما ناگزیر شد که خط بطلان بکشد بر سیاست های غلط خود؛ این مردم با مقاومت، عقل و صبر و هوشمندی خود توانسته اند خود را ثابت کنند، منفعت دوستان ما در منطقه این است که راه دوستی با این ملت در پیش گیرند.
وی اضافه کرد: برخی از این حرکت ها را از روی استیصال و دستپاچگی می بینیم، احساس می کنیم این حرکت ها نباید الزاما نگران آن بود، اینها زودگذر است؛ هرچه در آستین داشتند از کاهش قیمت نفت تا اقدام علیه ایران امتحان کردند اما به لطف خدا کاهش بهای نفت بیش از آن که به ما آسیب بزند به آنها آسیب وارد کرده است.
وزیر امور خارجه گفت: با تدبیر رهبری امروز وابستگی ما به نفت کاهش یافته است، جمهوری اسلامی از کنار همه این مسائل عبور خواهد کرد، اما آنها این توان را ندارند، امروز تنها مکان امن جمهوری اسلامی ایران است، البته این باعث خوشحالی ما نیست.
صبر ایران محدود است و در مقابل اقدامات خصمانه خاموش نخواهیم بود
ظریف خاطرنشان کرد: مسیری که برخی همسایگان ما دنبال کرده اند مناسب نبوده است، صبر ما محدود است، اما تا زمانی که منافع حیاتی ما حفظ شود و وحدت جهان اسلام را تقویت کنیم با درایت ادامه می دهیم اما در مقابل اقدامات خصمانه خاموش نخواهیم بود.
وی درباره تاثیرگذاری این مسائل بر حل و فصل بحران سوریه، اظهار داشت: برخی دوست داشتند در بحران سوریه بیش از این خارجی ها را وارد کنند به کشتار و جنگ دامن بزنند، هنوز هم این تلاش را دارند؛ تعداد اندکی معتقدند باید دنبال راه حل نظامی بود اما اشتباه می کنند.
بحران سوریه راه حل نظامی ندارد
وی بیان داشت: سوریه راه حل نظامی ندارد، یمن کشور کوچکی است بیش از ده ماه است که مردم بیگناه را بمباران می کنند اما به کجا رسیده اند، چه به دست آوردند؟ چه حاصلی به جز شرم ناکی بین المللی بدست آورده اند؟
ظریف اضافه کرد: در سوریه گروهی دنبال راه حل سیاسی نیستند و مایلند با وارد کردن خارجی ها مانع شکل گیری وحدت ملی شوند، ما تمام تلاش خود را می کنیم با راه حل سیاسی و با خواست مردم این کشور کار پیش رود و فعلا آنچه ما دنبال کرده ایم مبنا است و همه به استثنای یک یا دو کشور در منطقه موضع خود را تغییر داده اند.
وی اظهار داشت: کسانی که از افراط و تروریسم حمایت کردند نتوانسته اند به اهداف خود دست یابند، بازیگران بین المللی نیز دریافتند که توهمات عملی نمی شود، امروز همه به راه حل سیاسی رسیده اند، امیدواریم این چند کشور نیز به این مسیر بازگردند.
پیشنهادات مهم جمهوری اسلامی برای حل بحران سوریه
وی با بیان این که جمهوری اسلامی ایران خواهان پایان درگیری در سوریه بوده و هست، گفت: ما یک پیشنهاد چهار ماده ای در ابتدای دولت مطرح کردیم، اخیرا نیز پیشنهادی را ارائه کردیم که مبنای پیگیری سازمان ملل نیز قرار گرفته است.
میانجی گری پاکستان برای روابط ایران و عربستان
وزیر امور خارجه کشورمان در پاسخ به سؤال دیگری درباره سفر نواز شریف به ایران و میانجی گیری وی در موضوع ایران و عربستان، گفت: ایشان دوست ما است، ما و پاکستان روابط حسنه و خوبی داریم، هنوز خاطره سفر و استقبال مردم این کشور از مقام معظم رهبری در دوران ریاست جمهوری ایشان در ذهن ما است.
وی بیان داشت: ایشان فردا تشریف می آوردند و ما هم به ایشان خواهیم گفت ما دنبال تنش و بهم زدن منطقه نبودیم، اگر کسی بخواهد در این زمینه کاری بکند باید سعودی ها را قانع کند، ایران در دام تنش آفرینی شان نمی افتد، ایران توانمند و عاقل تر از این حرف هاست.
ظریف خاطرنشان کرد: ما از درخواست ایشان برای میانجی گری استقبال کردیم، فردا ایشان تشریف می آورند، ایران همواره به دنبال حسن همجواری با همه همسایه بوده است و اما اجازه نمی دهیم کسی با ملت و کشور ایران با کمتر از احترام صحبت و برخورد کند.
خودم را گرفتار خاطره نویسی نمی کنم
وزیر امور خارجه کشورمان در بخش پایانی برنامه نگاه یک، درباره ناگفته ها و خاطرات خود از مذاکرات هسته ای، من اهل خاطره نویسی نیستم و البته خودم را در این حوزه هم گرفتار نمی کنم، خیلی از آنچه در مذاکرات اتفاق افتاد هنوز گفتنی نیست.
ظریف یادآورشد: ما لحظات سخت زیاد داشتیم، احساس می کردیم بن بست کامل است و و این را زیاد و مکرر احساس کردیم؛ مواردی که صداها بلند شد زیاد بود و این متاسفانه از ناحیه من بود و شاید این به خاطر تن بالای صدای من باشد.
وی افزود: در همه این موارد احساس کردیم که توکل به خدای متعال و توسل به اهل بیت(ع) بسیار راهگشا است و برای ما واقعا راهگشا بود.
دکتر ظریف در پاسخ به این پرسش که آیا اتفاق افتاده که طرف های مقابل در جلسات خصوصی به این مساله اذعان کنند که به ناحق درباره شما حرف زده ایم، تصریح کرد: از این دست موضوعات بیان کردند که سیاست های ما در گذشته غلط بوده و اشتباه کرده ایم، از این حرف ها زیاد زده شده است، اما مهم عمل است.
وی بیان داشت: این که تحریم ها را لغو کردند به خاطر این بود که جمهوری اسلامی تحریم ها را لغو کرد، مردم نشان دادند آنها از طریق تحریم به جایی نمی رسند؛ مردم کاری کردند کارستان؛ این که من گفتم ایرانی را تهدید نکنید به پشتوانه همین مردم بود؛ امیدواریم خدمت گذاران خوبی برای این ملت و شادی های آنها باشیم.
وزیر امور خارجه کشورمان اظهار داشت: از همه تقاضا می کنم امروز که وارد مرحله بهره برداری در حوزه هسته ای شده ایم، همه با هم کمک کنیم مردم دلگرم تر به آینده و با شادی و لبخند ایران بهتری را بسازیم. /924/