استفاده از فضای مجازی نیازمند آموزش و فرهنگسازی است
به گزارش خبرگزاری رسا به نقل از فارس، امروز یکی از جبهههایی که دشمن با آن به تهاجم به کشورها میپردازد و سعی دارد همه افراد را تحت سیطره و سلطه خود نگهدارد، فضای مجازی است از این رو مقام معظم رهبری در اهمیت فضای مجازی فرمودهاند که فضای مجازی به اندازه انقلاب اسلامی ارزش دارد، دشمن در انقلاب اسلامی تمام سعیاش را انجام داد که نگذارد مردم انقلاب کنند چون مردم ما اعتقادات و ارزشهای بسیار بزرگی را دارند و به آنان از صمیم قلب اعتقاد دارند.
یکی از اعتقادات از این اعتقادات، نماز است؛ نماز است که عامل خوشبختى بوده و سرنوشت انسان در روز قیامت به نماز بستگى دارد. امامباقر(ع) میفرماید: «اولین سؤال روز حساب از انسان، نماز است، اگر نماز انسان قبول شود، دیگر اعمال نیز قبول مىشود.
همچنین «نماز» از جمله واجباتى است که قرآن کریم و روایات اسلامى بیشترین تأکید و سفارش را نسبت به آن داشتهاند، بنابراین نماز تکلیف واجبى است که مکلف ـ حتى در حال مرگ ـ باید آن را به جا بیاورد و تحت هیچ شرایطى نباید ترک شود.
با توجه به برگزاری نخستین جشنواره سراسری نماز در فضای مجازی توسط مرکز تخصصی نماز، بر آن شدیم تا گفتوگویی را با علیاکبر شیرکوند معاون مرکز فناوری اطلاعات و رسانههای دیجیتال داشته باشیم که در ادامه میآید:
به نظر جنابعالی با توجه به میزان نفوذ فضای مجازی بر اقشار مختلف جامعه، فضای مجازی تا چه اندازه اهمیت پیدا میکند؟
باتوجه به گسترش روزافزون و پیشرفت سریع تکنولوژی، بیتردید اهمیت تأثیر فضای مجازی بر همه مردم جامعه علی الخصوص نسل جدید برکسی پوشیده نیست. این فضا امکاناتی را در اختیار افراد قرار میدهد که هر فرد میتواند آزادانه در آن فعالیت داشته باشد و اگر آموزش و فرهنگسازی استفاده صحیح از آن ترویج داده نشود میتواند آثار مخربی به دنبال داشته باشد.
فضای مجازی امکان ایجاد ارتباطات مختلف، دوستیابیها و ... را فراهم می کند که لازم است با نظارت مستقیم خانواده بر نسل جدید و آموزش هرچه بیشتر این فضا، راه را برای استفاده صحیح از این فضا برای نسل جوان و نوجوان کشور هموار کنیم.
همانگونه که همه میدانند متأسفانه این فضای مجازی جایگزین بسیاری از رفتارهای عمومی و اجتماعی افراد شده و نوجوانی که بایستی به جنب و جوش و فعالیت با پدر و مادر و همسالان حقیقی خود بپردازد به دلیل درگیر شدن پدر و مادر و غافل شدن ایشان از آموزش فرزند، با وسایل ارتباطی نظیر تبلت، گوشی تلفن همراه و ... وارد فضای مجازی شده و در آنجا به دنبال کسی باشد که بتواند در وهله اول نیاز گفتوگو و محبت خود را پاسخ دهد.
از آنجا که همه افراد در این فضای مجازی دارای شخصیت مجازی بوده و بدلیل فضای حاکم بر این فضای مجازی امکان دروغگویی افراد در خصوص واقعیات را فراهم میآورد، ممکن است افراد به ورطههای هولناکی دچار شوند.
با توجه به آسیبهایی که ممکن است در اثر استفاده از فضای مجازی به افراد برسد، آیا میشود فرصتهایی را برای فضای مجازی برشمرد؟
فضای مجازی سالم مفید ایمن میتواند در کنار آموزش و پرورش و مدرسه و خانواده، به رشد و تعالی فرزندان و جامعه کمک کند. استفاده صحیح از فضای مجازی میتواند در ترویج فرهنگ اسلامی نقش مؤثری ایفا نماید اما باتوجه به نبود کنترل کامل بر این فضا، فردی که در این فضا قرار میگیرد در معرض هرگونه مطلبی قرار میگیرد و اینجاست که نقش فرهنگ سازی قبل از استفاده از این فضای مجازی مشخص میشود که فرد با اطلاع از آسیبهای این فضای مجازی میتواند به درستی مسیر خود را انتخاب و به ترویج فرهنگ صحیح کمک کند.
آیا انجام کار فرهنگی در فضای مجازی، مزایایی هم دارد
مسلماً یکی از رسالتهای هر فرد در جامعه ترویج فرهنگ صحیح زندگی در جامعه و آموزش آن به نسل بعدی است. همچنانکه آموزش و پرورش و خانواده در تمام دوران زندگی هر فرد این نقش آموزشی را برعهده دارند، این امر نافی تلاشهای سایر دستگاهها و نهادهای فرهنگی کشور در اشاعه فرهنگ صحیح ایرانی اسلامی در جامعه نیست.
حال که فضای مجازی نیز بخش قابل توجهی از وقت افراد را به خود اختصاص داده است لازم است که با انجام کارهای فرهنگی در آن فضا، چه قبل از استفاده و چه حین استفاده از فضای مجازی، به آموزش و فرهنگ سازی پرداخته شود تا افراد جامعه در هر سنی با ناآگاهی از آسیبهای فضای مجازی دچار مخاطرات مختلف نشوند و این امر تنها از طریق آموزش و انجام کار فرهنگی در این فضای مجازی میسر میشود.
همانطور که ما فرهنگ اسلامی را با انجام مراسمات مختلف از جمله عاشورا و شب های قدر و ... زنده نگه می داریم، اکنون که نسل نوپای کشور بیشتر زمان استراحت و روزانه خود را در این فضای مجازی میگذراند، می توانیم با انجام کارهای فرهنگی در نشر آموزههای اسلامی نیز گام مهمی برداریم.
فضای مجازی عموماً چه آسیبهایی را برای خانوادهها به دنبال دارد؟
اولین اثر فضای مجازی بر خانوادهها، فاصله گرفتن افراد خانواده از یکدیگر و سپری کردن بیشتر اوقاتی که باید اعضای خانواده به گفتوگو شادی و بحث در کنار هم صرف کنند، در فضای مجازی است که این امر مخاطرات زیادی در پی خواهد داشت. از جمله انزوا، دوری اعضای خانواده از یکدیگر، ایجاد شخصیتهای غیرواقعی، دوگانگی و چندگانگی شخصیت، ارتباط با افراد ناشناس، آموزش مطالب نادرست، پخش شایعات و بسیاری آسیبهای دیگر که در صورت عدم آگاهی و عدم آموزش مناسب ممکن است هر فردی را به ورطه هولناک نابودی و فاصله گرفتن از کمالات انسانی بکشاند.
بنابراین، در این فضا هر فرد امکان دارد در محیطهایی قرار بگیرد که امکان سوءاستفاده مالی و ... از خود را به دیگران بدهد و یا دچار توهماتی شود که آن را به مسیرهای نادرست و مشاورههای نادرست هدایت میکند. درحالی که کانون خانواده میتواند مکانی امن برای گفتوگو و مشاوره و صحبتهای مختلف باشد و فرد در آنجا حس محبت و اعتماد و اعتمادبه نفس و .. .را بدست آورد اما زمانی که نتواند این قدرت و محبت را از کانون خانواده نگیرد ناخودآگاه به سوی فضای مجازی سوق پیدا میکند تا در آنجا بتواند نیازهای خود را برآورده کند.
راهکارهای اثرگذار بیشتر در توسعه و ترویج نماز از طریق فضای مجازی چیست؟
با فرهنگسازی مناسب از طریق فضای مجازی و ارائه آموزشهای صحیح در قالب عکس، تصاویر متحرک، کلیپ و نماهنگ و ترویج آن در این فضا، امکان توسعه و ترویج هر حسنه و واجبی ازجمله نماز فراهم میآید. مسلم است که بایستی این فرهنگ سازی با رعایت اصول و دوری از هرگونه بزرگ نمایی و عدم توجه به شرایط جامعه و مخاطب باشد چراکه ایجاد مطالبی که دارای شادابی و جذابیت کافی نباشند ممکن است به ایجاد دافعه به جای جذب حداکثری بیانجامد./1325//102/خ