اهمیت تشخیص انگیزه داوطلبان حوزه/ محوریت اخلاق؛ مهمترین وجه تمایز حوزه از سایر مراکز آموزشی

حجت الاسلام حسین ملکی، استاد سطح عالی حوزه علمیه خراسان در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، درباره نظام جذب و پذیرش طلاب در حوزه های علمیه گفت: کلید اول گزینش ورودیها، استفاده از راهکارهای جدی، غیراداری و میدانی برای تشخیص انگیزه ورود داوطلبان به حوزه است.

وی ادامه داد: می شود یک سری گروه های توجیهی پیش از امتحان ورودی حوزه، شرح حال واقعی حوزه و حوزوی بودن را به روشنی برای داوطلبان تبیین با از آنان بخواهند روی یک مسأله دینی، قرآنی یا اجتماعی تأمل کرده و نظر بدهند و صرفا انگیزه های قوی را گزینش کنند.

مدیر سابق مدرسه علمیه امام خمینی(ره)، روحیه و غرض شناسی داوطلبان ورود به حوزه را در راستای سیره سلف حوزه و روحانیت اصیل دانست و افزود: پس از گزینش هم طلاب دوسه ماه را ترجیحا در مدارس پیش حوزوی بگذرانند یا دوره تثبیتی داشته باشند.

لزوم احیای سنت حجره داری در حوزه ها

حجت الاسلام ملکی با اشاره به اهمیت احیای سنت حجره داری در حوزه ها تصریح کرد: مدارس علمیه حتی الامکان به گونه ای مدیریت شود که ورودیها اعم از طلاب بومی و غیربومی، شب خواب باشند و ارتباطاتشان با خانواده کم شود.

استاد سطح عالی حوزه علمیه خاطرنشان کرد: البته این حجره داری باید همراه با مراقبتهای اخلاقی و نظارت مسؤولان مدارس باشد؛ مدیر و مربی باید با طلاب زندگی کند، تجربه نشان داده در این صورت، بسیاری از طلاب پس از پایان حجره داری دوست ندارند از مدرسه خارج شوند.

وی اضافه کرد: در این میان توجیه خانواده ها نسبت به فضای حوزه نیز مهم است تا بدانند حوزه غیر از مدارس و دانشگاه ها است، بدانند فرزندشان را وقف دین کرده اند و انتظار رفت و آمد و تماس مداوم و همراهی باخانواده در همه برنامه ها و میهمانیها این مسائل از او نداشته باشند.

محوریت اخلاق؛ مهمترین وجه تمایز حوزه از سایر مراکز آموزشی

حجت الاسلام ملکی با اشاره به اهمیت توجه به اخلاق در حوزه ها اظهار کرد: حرف اول حوزه باید اخلاق باشد و از همان ابتدا ورودی های جدید این مهم را دریابند چرا که اغلب به خاطر همین اخلاقیات به حوزه آمده اند؛ اگر ببینند اینجا هم همان سیستم های خشک و تکراری اداری است دلزده می شوند.

سنجش علمی بر اساس فهم طلاب باشد نه نمره

استاد سطح عالی حوزه علمیه ادامه داد: مدیریت درسی باید بر اساس فهم و درک طلاب باشد نه صرفا نمره و حجم بالا؛ نمره، ملاک فهم طلبه نبوده و  امتحانات میدانی، ملاک باشد نه صرفا کتبی. به لحاظ محتوا هم طلاب در سال اول صرفا بر ادبیات عرب، احکام، اخلاق، قرآن و تاحدی عقاید مسلط شوند و به تدریج وارد متون دیگر شوند.

وی یادآور شد: همچنین از همان ابتدا باید به ظاهر طلاب، توجه شود و توجیه شوند که پوشش مناسب اثر مستقیم بر باطن دارد.

حجت الاسلام ملکی درباره اهمیت استعدادیابی در حوزه های علمیه نیز گفت: استعداد باید یک اصل برای پذیرش در حوزه باشد؛ استعدادهای متوسط، مرکز توجه قرار گیرند و درباره استعدادهای پایین تر بسته به روحیات و انگیزه فرد تصمیم گیری و کلاس ها هم بر اساس استعداد افراد بستقسیم بندی شود.

فکر نکنیم اگر حوزه را سازماندهی کلاسیک کنیم، نیاز مردم حل می شود

مدیر سابق مدرسه علمیه امام خمینی(ره) همچنین با اشاره به ضرورت تحول حوزه های علمیه متناسب با نیاز روز تصریح کرد: نیازهای روز جز مسائل علمی اخلاقی نیست و اگر هدف گیری واقعی علمی و اخلاقی با نگاه به مسائل روز( به این معنا که طلبه، متحجر و جدا از جامعه بار نیاید)، در حوزه وجود داشته باشد، طلاب مطابق ذوق و سلیقه خود خواه ناخواه به سمت پاسخ به نیازهای روز هدایت می شوند.

وی با بیان اینکه طلبه اگر قوی بار بیاید در هر رشته ای با گرایشهای مختلف مفید خواهد بود، تأکید کرد: فکر نکنیم اگر حوزه را اداری و سازماندهی کلاسیک دانشگاهی کنیم، نیاز مردم حل می شود؛ حوزه همیشه نو است، به تعبیر امام خمینی(ره)، فقه جواهری و سیره سلف در حوزه باید حفظ شود، نهایتا برخی کتابها تغییر کند.

با زور آیین نامه و قانون نمی توان طلاب را به درد جامعه خور بار آورد

حجت الاسلام ملکی با تأکید براینکه با زور آیین نامه و قانون نمی توان طلاب را به درد جامعه خور بار آورد بلکه این مهم با جدیت و تلاش و تزریق اخلاقیات میسر می شود، افزود: اگر مدیریت حوزه، مدیریت متدین، روحانی، اخلاقی، دغدغه مند و اصیل باشد، خداوند طبق وعده خود قطعا آنها را در رسیدن به مقصود یاری خواهد کرد و خواه ناخواه در دل مردم نفوذ پیدا می کنند.

ساختار اصیل حوزه چیزی جز انقلابی گری نیست

استاد سطح عالی حوزه درباره کادرسازی انقلابی در حوز های علمیه نیز یادآور شد: ساختار اصیل حوزه که در تاریخ حوزه بوده چیزی جز انقلابی گری به معنای حقیقی کلمه نیست بنابراین هر جا  طبق اصول حوزه کارشده، برای پرورش نیروی انقلابی هم زمینه فراهم شده و هر جا اصول حوزه فراموش شده، طلاب غافل بار آمده اند.

وی ادامه داد: به تعبیر رهبر معظم انقلاب، علم، اجتهادو تلاش، به روز بودن و بصیرت داشتن از مهمترین شاخصه های حوزه انقلابی است و حوزه اصیل اینها را به طلاب می دهد چرا که قرآن و حدیث و متن دین در آن بررسی می شود.

با مدرنیته و وام گیری از دیگران نمی توان حوزه را انقلابی کرد

حجت الاسلام ملکی با تأکید براینکه با مدرنیته و وام گیری از دیگران نمی توان حوزه را انقلابی کرد، افزود: حوزه ها اخیرا که به سمت نظام اداری دانشگاهی حرکت کرده اند از انقلابی بودن فاصله گرفته و نمره و مدرک گرا شده اند.

استاد حوزه علمیه خاطرنشان کرد: حقیقت نظام اسلامی، حوزه حقیقی است و ادامه آن هم با حوزویان حقیقی میسر می شود؛ از همین رو رهبر معظم انقلاب همیشه به رعایت اخلاق تذکر می دهند./301/930/ب1