فلسفه باید هماهنگ کننده میان علوم مختلف باشد نه رقیب آن ها

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، حجت الاسلام لطف الله دژکام، عضو شورای اجرایی مجمع حکمت اسلامی در شیراز در دومین روز از اجلاس مدیران مجمع عالی حکمت اسلامی در هتل ولایت گفت: نخستین گام در ترویج حکمت اسلامی این است که نقش و جایگاه حکمت در تمدن سازی جدید اسلامی را به درستی تبیین کنیم و اینکه اصولا آیا بدون این حکمت، چیزی به نام تمدن می توانیم داشته باشیم؟.

وی افزود: متاسفانه اصحاب علوم، هر یک در تخصص خود حالت تعصبی پیدا می کنند به گونه ای که صرفا رشته خود را می بیند و ما باید آرزو کنیم فلسفه اینطور شود چرا که فلسفه می بایست هماهنگ کننده میان علوم مختلف باشد.

علاقمندی ما به فلسفه نباید موجب نادیده گرفتن ارزش سایر علوم شود

حجت الاسلام دژکام با تأکید براینکه علاقمندی ما به فلسفه نباید موجب نادیده گرفتن ارزش سایر علوم شود، تصریح کرد: اینکه در فلسفه مضاف به بحث فلسفه متعالیه می پردازیم یعنی یک خط کلی برای نگرش صدرایی قائل هستیم که می خواهد همه علوم را جای خود نشانده و محترم بشمارد و تمدن را جلو ببرد. اما اگر اصحاب فلسفه این تلقی را داشته باشند که سایر علوم، رقیبشان هستند، این مسیر با مشکل مواجه می شود.

عضو شورای اجرایی مجمع حکمت اسلامی در شیراز با اشاره به اینکه ویژگی هماهنگ کنندگی خوشبختانه در مکتب فلسفی شیراز به صورت خیلی چشمگیر وجود داشته و علوم مختلف فعال بوده اند.

پرهیز از تمرکزگرایی

وی خاطرنشان کرد: دومین گام این است که در وضعیت کنونی توسعه اموزش عالی و حوزه های شهرستانی باید به فکر پیرامون هم باشیم و از تمرکزگرایی پرهیز کنیم وگرنه پس از مدتی ممکن است حوزه هایی در اطراف قم داشته باشیم که چالش انگیز باشند.

حجت الاسلام دژکام ادامه داد: اگر همکاری مرکز و پیرامون را درست سامان ندهیم، شاهد تک روی ها خواهیم بود در عین حال برای تکثیر شعب نباید عجله داشت.

لزوم پرداختن به فلسفه اخلاق به صورت مجزا

وی با تأکید بر لزوم پرداختن به فلسفه اخلاق به صورت مجزا گفت: معمولا در فلسفه های رایج در خصوص اخلاق، کار چشمگیر و شایسته و قابل ارائه در نیا نداریم؛ حکمت نظری اخلاق خیلی بحث شده اما از حکمت عملی آن فروگذار شده است(روی این حساب که ما در فقه و علوم نقلی مان چیزهایی بوده که این را جبران می کرده است).

استاد حوزه علمیه افزود: در عرصه تمدن سازی تا وقتی فلسفه برای اخلاق نداشته باشیم نمی توانیم در رقابت تمدنی، خود را به درستی نشان دهیم زیرا اگر فلسفه یک علم را نداشته باشیم نمی توانیم با مکتب رقیب، چالش کنیم چون سبک کار ما موعظه ای بوده و نیازمند اخلاق به معنای تحلیل های فلسفی است که ما را به یک باید و نباید برساند.

تقویت ارتباط حوزه و دانشگاه در پرتو حکمت اسلامی

حجت الاسلام دژکام، تقویت ارتباط حوزه و دانشگاه در پرتو حکمت اسلامی را از دیگر گام های گسترش حکمت اسلامی معرفی و اظهار کرد: فقه مستقیما نمی تواند وارد خیلی از عرصه های د انشگاهی شود اما حکمت می تواند پایه های تمام علوم را با خود مرتبط کند.

عضو شورای اجرایی مجمع حکمت اسلامی در شیراز یادآور شد: این مهم برای ما به عنوان خدمتگزاران حکمت اسلامی باید یک وظیفه تلقی شود نه اینکه پس از چهار دهه از پیروزی انقلاب همچنان هر علمی را با فلسفه اش از غرب اخذ کنیم.

پرداختن به فلسفه تطبیقی؛ راهی برای جلوگیری از رکود گروه های فلسفه

در ادامه این نشست، حجت الاسلام کاکایی، دیگر عضو شورای اجرایی مجمع حکمت اسلامی در شیراز گفت: کار اساسی مجمع عالی حکمت، پرداختن به فلسفه تطبیقی است که اکنون جای آن خالی است و دچار تکرار نهایه و بدایه و اسفار شده ایم.

وی افزود: این مباحث اگربا زبان جدیدی بیان نشود به تدریج به رکود و سستی گروه های فلسفه دانشگاه و حوزه می انجامد؛ از سوی دیگر اگر می خواهیم جریان جدیدی باشد که راه را برای سوالات جدید باز کند و از حکمت متعالیه پاسخ بگیرد، باید به فلسفه تطبیقی پرداخته و حداقل در حد تولید سوال بتوانیم میان دو جریانی که مقایسه شان می کنیم گفتگو برقرار کنیم.

حجت الاسلام کاکایی اضافه کرد: برکت حداقلی فلسفه مقایسه ای این است که حکمت اسلامی را از یک دیدگاه خاص به چالش بکشیم و مطمین باشیم که می توانیم جواب های جدید و نو از همان متون اصیل اسلامی پیدا کنیم چنانکه امروز نیز نمونه هایی از آن را شاهد هستیم.

توسعه حکمت و عرفان اصیل اسلامی؛ مانع رشد عرفان های نوظهور

عضو شورای اجرایی مجمع حکمت اسلامی در شیراز با تأکید بر ضرورت توسعه حکمت اسلامی گفت: اگر حکمت اصیل اسلامی و محتوای عرفانی را بدون ملاحظه دیدگاه های مکاتب در شهرهای مختلف کشور، عرضه کنیم، عرفان های نوظهور اینگونه رشد و جذبه نخواهند داشت.

امام خمینی؛ عارف ناشناخته قرن بیستم

وی ادامه داد: از مهمترین اقدامات در این زمینه، عدم فراموشی سنت عرفانی و فلسفی امام خمینی(ره) است چرا که انقلاب اسلامی اصولا با عرفان امام آغاز شد و اگر این را فراموش کنیم جفا کرده ایم؛ بایستی چهره عارفانه امام را که قطعا جذبه بیشتری نسبت به چهره سیاسی ایشان دارد، به نسل جوان معرفی کنیم.

حجت الاسلام کاکایی افزود: همچنین اگر بپذیریم مولانا از مفاخر جهان اسلام و دست پروروده حکمت اسلامی است، به جای اینکه اجازه دهیم دیگران او را مصادره کنند و چهره های مختلف از ان بسازند خودمان احتیاط ها را زمین گذارده و از او استفاده می کنیم./930/پ۲۰۱/ب۲